Ж. Т. Сарбалаев филология ғылымының докторы, профессор

Назар аударыңыз!

Буын түрлері

Қазақ тілі дауыстыларының дауыссыздарынан басты айырмашылығы - дауыстылар буын құрай алады.

Сөздің айтылуында бөлшектенетін бір толқынды буын деп атайды.

Қазақ тілінде буынның 3 түрі бар:

1. 
   Ашық буын дегеніміз - бір дауысты дыбыстан ғана тұратын немесе дауыссыздан басталып, дауысты дыбысқа аяқталатын буын.
   

2. 
   Тұйық буын дегеніміз - дауысты дыбыстан басталып, дауыссыз дыбысқа аяқталатын буын. Мысалы: Ор, үй.
   
3. 
   Бітеу буын дегеніміз - дауыссыз дыбыстан басталып, дауыссыз дыбысқа аяқталатын буын. Мысалы: Жер, құр.
   

а) (Некоторые работы художника ) топтасып, жинақталып, жалпы және арнайыға бөлінеді.

в) (Қыл қалам, жақтау, тиянақ таған) сурет салуға қажетті құралдар.

4. Қазақ тіліне аударыңыз:

Гуашь — вид акварельных красок, более плотный и матовый, чем обычная акварель. Гуашью выполнялись книжные миниатюры уже в Средние века. В эпоху Возрождения художники применяли технику гуаши для эскизов, картонов и других подготовительных работ, а также для портретных миниатюр. Гуашью можно работать не только на бумаге, но и на грунтованном (не размываемом) холсте, на ткани, картоне, фанере. Гуашь широко применяется в декорационной живописи, при выполнении различных эскизов. Очень часто используют её для цветных набросков. Гуашь удобна в работе и, что важно, даёт возможность вносить исправления в процессе работы. Слой краски средней толщины сохнет от 30 минут до 3 часов в зависимости от влажности воздуха. Плакатная гуашь отличается от художественной большей кроющей способностью и цветовой насыщенностью.

қалың ,ұнамаса, қателік, қыл қалам, жақтау, тиянақ таған

Сурет салу кезеңінде жіберілген қателіктер…. түзеу үшін, гуаш … жұмыс істеу ыңғайлы болып келеді. Гуашьпен ашық түсті бояу … қаралау бояу … жабуға болады. Гуашьпен салынған кепкен сурет, жаңа ғана салынған сурет … ашықтау болады. Сондықтан,бояу түрін таңдап алу қиын… соғады. Егер бояу тым қалыңырақ жағылса,суретте кішкентай жырықшақ … пайда болады.

Жарқын, түс , топтасып, жинақталып, айқын, жұмсақ ,жалпы, кезеңінде, жіберілген, өйткені, қателіктер, салу.

Зат... қарап сурет салғанда қағаз бетіне нәрсе... жоғарғы және төменгі шекаралар... белгілеп алу керек. Сурет... шекаралар... белгілегенде нәрсе... негізгі пропорциялар... белгіленеді. Егер осы кезде қателік... кетіп, ол дер мезгілінде түзелмесе, онда нәрсенің форма... дұрыс шықпайды, сурет мүлдем жарамсыз болуы мүмкін.

Акварель бояу қағаз бетіне мөлдіреп түседі, сол мөлдірлік акварель туындыларының ең басты құнды қасиеті болып табылады. Суреттің бояу мөлдір жағылған жерлерінде қағаздың өз түсі көрініп жатады.

Бояуды қалың жағу керек тұстарға, әлденеше бояу қабаты түсіріледі, бірақ суретші сонда да мөлдірлікті жоғалтпауға тырысады. Көптеген суретшілер бір түс пен екінші түстің арасында кереғар айырмашылық болмау үшін де акварель бояуларын пайдаланады: олар бір - біріне жігін білдірмей жалғасып, өте бір биязы жұмсақ реңк танытады.

Әр түсті бояулардың мұндай жымдаса атасуы акварельге өте - мөте тән.

Өнер туындыларының қандай болмасын үлкен - үлкен көрмелеріне арнайы каталогтар шығарылады. Онда шығармалары көрмеге қойылатын суретшілердің атақ - жөндері мен туындыларының аты жазылады. Ал, шығарманың атынан кейін әдетте «акварель"» «майлы бояу», «гуашь» деп, оның қандай бояумен салынғаны көрсетіледі. Ондай жазулар шығармаға жапсырылған жарлықтарда да ұшырасады.
Сөздік
Бояу – краска

Езу – разжижать

Мөлдір - прозрачный

Қағаз бетіне – на поверхность бумаги

Басты құнды қасиеті – главное ценное свойство

Түс – цвет

Реңк – тон, оттенок

Кереғар айырмашылық – противоположная разница

Жік – грань

Өнер – искусство

Туындылар – произведения

Көрме – выставка

Атақ – звание

Ұшырасады – встречается

Жекеше түрі

мүсінші, қайраткер, мақтаншақ .

мен кәсіпкер... , біз жұмыскер.... , сендер маман.... , сіз суретші..., олар кәсіпкер..., сіздер мүсіншілер... .

кереғар, қасиет, жік, құнды, туынды, көрме, акварель.

Ж...ндері, ж...ғалтпау, ж...ғары, к...птеген, ...те, қ...лданбалы, ...нер, қ...ғам, к...рме.

Аталған, шығарма, көрме, керек, жігін, жұмсақ, қолдану, каталог, жазылады, суретшілер, бояу, түс, тұстар, мөлдір, қағаз.

Работа акварельными красками на природе, с натуры, требует быстроты и отработанной техники. Вместе с тем, под рукой должен быть сосуд с чистой водой и губка, которая, как правило, участвует в процессе наравне с кистями. Качество акварельной бумаги является очень важным для работы, но самая дорогая и лучшая бумага не всегда доступна начинающим художникам, и потому вполне можно приспособиться к уже имеющейся — настолько, что даже на самой хорошей, но непривычной бумаге результат может оказаться слабее.

Акварель ... жұмыс істегенде ең алдымен салатын зат ... өңі ... ұқсас бояу ... бастаған орынды. Бояу үйлесімділіг ... іздеп табуды ес ... шығармау керек.

Краски делятся на две группы – теплые и холодные. К теплым относятся желтые, оранжевые, красные, коричневые, то есть все краски, которые в основе своей содержат то или иное количество красного или желтого цвета. К группе холодных — голубые, синие, зеленые, фиолетовые, если в них преобладают холодновато-синие оттенки. Зеленые, фиолетовые, серые и черные цвета могут быть как холодными, так и теплыми в зависимости от особенностей колера и влияния окружения.