«Қызмет адамының жеке-бас қасиеттері» Адалдық пен туралық



жүктеу 1,1 Mb.
Pdf просмотр
бет9/127
Дата01.11.2023
өлшемі1,1 Mb.
#44106
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   127
Шынайы адам

Ҧяттың қанша тҥрі бар? 
Ұят сезімі екіге бӛлінеді. Біріншісі, барлық адамда болатын табиғи ұят сезімі. 
Мұның нәтижесі ретінде адам басқаның қасында ашылуы харам болған жерлерін 
ашудан ұялады. Бұл дінде «Сәтри аурет» деп аталады. Ӛздеріңіз білесіздер, әурет 
әйелдерде қол мен беттен басқа барлық денесі, ал еркектерде кіндік пен тізені 
қосқандағы осы екеуінің арасы. Әурет жерлерін басқаға кӛрсету - ұятсыздық. Адамда 
алғаш пайда болған сезім осы. Тӛрт-бес жастардағы балада ең әуелі осы сезім пайда 
болады. Сосын басқа да ахлақтық құндылықтар осыған сүйене отырып дамиды.
18
Дарими, Кукаддиме, 43 
19
Б
ұ
хари, Китабул Енбия, 7\100; Ибн Маже, Китабуз Зухд, 2; М
ү
снед, 4\121 
20
Вехби Акшит, «Утанма дуйгусу ве хая», Диянет дергиси, 49-с, 51-б 



Екіншісі, адамның басқаны мазалап, ұялтудан аулақ болуы және ахлақтық 
тұрғыдан әдеп пен тәрбие шегінен сыртқа шықпауы. Ұяттың бұл бӛлімін де үшке 
бӛлуге болады: 
1.
Аллаһтан ұялу. Мұның ең тӛменгі ӛлшемі және кӛрінісі - адамның 
парыздарды орындап, харамдардан сақтануы. 
2.
Адамдардан ұялу. Бұл - әдепсіз әрекеттерден аулақ болып, адамдарды 
мазаламау. 
3.
Ӛз нәпсісінен ұялу. Бұл - адамның жалғыз болған кезде де күнәға кіруден 
сақтануы.
«Ұяттың аздығы адамды бара-бара күпірлікке апарады» деген пайғамбарымыз 
«Ұят иманның жүйесі. Бір нәрсенің жүйесі бұзылса ол бӛлшектеніп, ыдырайды. Діннің 
ахлақы - ұят»
21
деп ұятсыздықтың адамды терең шыңырауларға құлататын қатер екенін
айтады.
Раббымыз Құран Кәрімде мүміндердің ерекшеліктерін мынадай сӛздермен 
сипаттайды: «Мүміндер мынадай адамдар, намаздарын бой ұсынып оқиды, бос және 
керексіз сӛз сӛйлемейді, зекеттерін береді, ұяты мен арын сақтайды, аманатқа қиянат 
жасамайды, уәделерінде тұрады. Міне, осылар - нағыз мүміндер». (Мүминун, 23\1-5)
Аяттан түсінгеніміздей әрбір мүмін иман, намаз, зекет, ар-намыс, ұят, аманат 
және туралық сипаттарына ие болуы тиіс. Ӛйткені, бұл сипаттар - мүмінге бұ дүние 
мен ақырет бақытын әкелетін қасиеттер.

жүктеу 1,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   127




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау