Ибадулла таутенов,Ы

жүктеу 3,35 Mb.

бет	13/17
Дата	17.11.2017
өлшемі	3,35 Mb.
	#895

1 ... 9 10 11 12 13 14 15 16 17

Бақтыбай СМАЙЫЛҰЛЫ.

«СЫР АРУЫ» МЕН «ІҢКӘР» – ЖАҢА СОРТТАР
Ы.Жақаев атындағы қазақ күріш шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының ұйымдастыруымен «Қызылорда облысы жағдайында мал азығындық және әртараптандыру дақылдарын өсіру мен өңдеудің технологиясы» тақырыбында облыстық семинар-кеңес болып өтті.

Қарауылтөбе тірек пунктінің тәжірибе алаңында өткен семинарға ауыл шаруашылығы құрылымдарының жетекшілері мен мамандары және институт ғалымдары қатысты.

Жалпы жыл сайын институтта 5000-нан астам сорт үлгілері зерттеледі. Негізінде селекциялық процестер бірнеше қажетті питомниктерде қалыптастырылады. Экологиялық сорт сынақ жұмыстары арқылы Отандық және шетелдік бидай, арпа, сұлы сорттарының үлгілері зерттеледі. Әр сорт үлгісі биологиялық, шаруашылық бағалы көрсеткіштерімен дәйекті түрде анықталады. Келесі жылы осы дақылдардың бір-бір сорты мемлекеттік сорт сынаққа беріледі. Бүгінгі күні барлық селекциялық жұмыстар қолмен атқарылуда. Өйткені, кіші габариттік селекциялық техникалар жоқ. Соған қарамастан, биыл «Сыр аруы», «Іңкәр» сорттарын бірыңғай тұқым шаруашылығы үлгісі бойынша көбейту жұмыстары жүргізілуде. Ал алдағы жылы осы сорттардан 5-6 тоннаға жуық супер-элита тұқымын алу жоспарланып отыр. Бұл жаңа сорттар көпжылдық шөптерге бүркеме дақыл ретінде ұсынылады.

– Біздің бөлімнің негізгі жұмысы жаңадан шығып жатқан дақылдар, олардың сорттарының технологиясын жасау, – дейді агротехнология және ресурс үнемдеу бөлімінің меңгерушісі Камалдин Шермағанбетов. – Бұл жұмыстарға топырақты аудармай өңдейтін «КПН-4» культиваторы кеңінен қолданылуда.

Мұнда экологиялық таза күріш өндіру технологиясы жасалуда. Сондай-ақ арам шөпке, ауруға, зиянкестерге қолданылатын препараттар (пестицидтер) сынақтан өткізіліп, өндіріске берілуде. Бұдан басқа жаңа дақылдар (Рапс, арпа, мақсары, т.б.) ауыспалы күріш егісіне енгізілуде.

Семинарға қатысушыларға алдымен жергілікті жағдайда құрғақшылыққа төзімді «Сыр аруы» сорты таныстырылды. Ол қазіргі күні өндіріске енгізілген болса, «Іңкәр» сорты мемлекеттік сорт сынақ инспекциясына беріліпті. Аталған қос селекцияның авторы – институттың бас ғылыми қызметкері, ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы Лаура Тоқетова өз еңбегінің тиімділігіне келушілер назарын аударды.

Семинарға қатысушылар ұсыныс-пікірлерін айтып, өзара тәжірибе алмасты.
//Сыр бойы.-2013.-18 маусым.- 3 б.

МӘДЕНИЕТ
Айсәуле ҚАРАПАЕВА.

ҚОРҚЫТ БАБА КЕШЕНІ ЮНЕСКО ТІЗІМІНЕ ЕНГІЗІЛМЕК

Ұлттық мәдениетті ұлт тарихынан бөліп қарауға болмайды. Халық тарихынан тысқары, оның өмір салтынан оқшау ұлттық мәдениеттің де болуы мүмкін емес. Әрбір ұлттық мәдениет әлемдік мазмұндағы рухани құндылықтардың ажырамас бөлігінің бірі болып табылады. Осы ретте аймақ басшысы Қырымбек Көшербаевтың төрағалық етуімен облыстың тарихи-мәдени мұраларын қорғауға және насихаттауға бағытталған ғылыми-әдістемелік Кеңестің алғашқы отырысы өтті. Оған арнайы шақыртумен келген Қазақстанның ЮНЕСКО-дағы тұрақты өкілі, халық жазушысы Олжас Сүлейменов қатысты. Кеңестің мүшелік құрамына еліміздің танымал тарихшылары, әдебиеттанушы-ғалымдары, сәулетшілері кірді. Олардың қатарында Мұрат Әуезов, Карл Байпақов, Тынысбек Қоңыратбай, Бек Ыбыраев, Бауыржан Байтанаев, Мадияр Елеуов, Зейнолла Самашев, Жандарбек Мәлібеков және тағы басқалары бар.

Кеңес төрағасы Қырымбек Елеуұлы мемлекеттік «Мәдени мұра» бағдарламасы аясында ескерткіштерді қорғауға қатысты атқарылған ауқымды істерге тоқтала келіп, өңірде әлі де болса, археологиялық-этнографиялық біртұтас жүйенің қалыптаспағанын алға тартты.

– Сыр елі – тарихи мұраларға бай жер. Бүгінгі Кеңестің негізгі мақсаты да осы қазақ халқының мәдени мұраларын ғылыми негізде жүйелі зерттеп, соған орай облыс басшысы ретінде қажетті қаражат бөлдіріп, іске асыруға мүмкіндік алу. Өскелең ұрпақ үшін құнды жәдігерлеріміздің тәрбиелік мәні өте зор. Сондықтан Сыр жұртшылығы атынан Кеңес құрамына кіруге келісім бергендеріңіз үшін алғыс айтамын. Біздің облысымызда археологиялық-этнографиялық біртұтас жүйе қалыптаспаған деп есептейміз. Өңірдің мәдени мұраларын ғылыми тұрғыда жан-жақты зерттеуді, маңызды істерді жүйелеуді алдымызға мақсат етіп қойып отырмыз. «Қорқыт ата» мемориалды кешенін зиярат ету орталығына айналдыру мақсатында оны халықаралық туризм маршрутына енгізу үшін құрылысын қайта жаңғырту жұмыстары жасалып жатыр. Әйгілі абыз Қорқыт бабамыздың дүние салған жері Қармақшы ауданы екенін сіздер жақсы білесіздер. Осы орайда Қорқыт бабамызды ЮНЕСКО-ның Дүниежүзілік мәдени-тарихи мұра тізіміне енгізуге байланысты оның қандай талаптары бар екенін біліп, соған жұмыс жасау керек. Кеңестің алғашқы отырысына Олжас Омарұлының қатысуында да зор мән бар, –дей келе, облыс әкімі «ЭКСПО -2017» көрмесіне Сыр өңірінен Қорқыт ата кешені мен «Байқоңыр» ғарыш айлағының енгізілуіне Елбасы тарапынан қолдау көрсетілгенін тілге тиек етті. Сонымен бірге, облыс аймағындағы қандай да бір мәдени мұраға байланысты атқарылатын істер осы Кеңестің шешіміне байланысты қаржыландырылатын болады.

Басқосу барысында Ә.Марғұлан атындағы археология институтының құрметті директоры тарих ғылымдарының докторы, профессор, Карл Байпақов «Қазақстандағы мәдени құндылықтардың мәселелерін Арал өңірінің Шығыс жағалауына жасалған археологиялық-этнографиялық кешенінде экспедиция мысалында шешу жағдайы» тақырыбында баяндама жасады. Ол өз баяндамасында бүкіләлемдік мұралар адамзаттың және табиғаттың жасаған қайталанбас туындылары екенін тілге тиек етті. Жыл сайын ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұралар комитеті сессия өткізіп, жаңадан ұсынылған нысандарды тізімге алатынын жеткізді. Сонымен қатар, Ұлы Жібек жолы адамзат өркениетінің феномені екеніне тоқталды. Бұл орайда Қазақстан аймағы бойынша төрт негізі бағытта зерттеу жұмыстары жүргізіліп жатқанын атады. Олар: Жетісу, Сырдария, Сарыарқа және Маңғыстау аймақтары болып табылады. Бүкіләлемдік мұраға бүгінге дейін 911 нысан кірсе, оның ішінде бес елдің 12 мәдени мұрасы бұл тізімге кірген. Дүниежүзілік тізімге Қырғызстан мен Тәжікстан елінен бірде-бір нысан кірмегенін айта кеткен жөн. Карл Байпақов Ұлы Жібек Жолы бойынша Сырдария аймағынан кірген нысандар қатарында Жуан төбе, Қараспан төбе, Бөріжары, Сауран, Сығанақ, Жанқала, Шірік-Рабат, Бәбіш-молла, Баланды секілді нысандардың бар екеніне тоқталды.

Кеңес отырысында сөз алған Қ.А.Яссауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінің Археология ғылыми-зерттеу орталығының директоры, тарих ғылымдарының докторы, профессор Сәйден Жолдасбаев ортағасырлық Сығанақ қаласына зерттеулер жүргізу жайын баяндады. Осы кезге дейін назардан тыс қалып келген ескі қаланы зерттеуді ХІХ ғасырдың соңынан бастап орыс ғалымдары қолға алды. Қазір ежелгі қаланың басында қайта қалпына келтіру жұмыстары атқарылуда. Бұл бағыттағы жұмыстарға тек «Мәдени мұра» бағдарламасы бойынша 2008 жылы қаражат бөліне бастады.

Басқосуға келген кеңес мүшелерінің бірі, мәдениеттанушы-ғалым, мемлекет және қоғам қайраткері Мұрат Әуезов Сыр жерінің шежіреге бай екеніне тоқталды. Қасиетті топырақта Мұстафа Шоқайдың, Ғани Мұратбаевтың, балалар хирургі Қали Ормантаевтың дүниеге келуі тектен-тек еместігін айтты. Өңірдің археологиялық-этнографиялық мұраларын зерттеуде материалдық құндылықтарға емес, рухани жағына көбірек көңіл бөлуге шақырды. «Қобыз аспабының қасиеті сонда, ол тіпті өзінің иесіне де бағынбайды. Қорқыт бабаның серігіне айналған қобыздың үні де ерекше. Бұл тарихи мекен жыраулардың мекені, Көшеней, Нұртуған, Нартай, Шығыстың дүлдүл шайыры Тұрмағанбет Ізтілеуовтің де кіндік қаны тамған жер екенін естен шығармауыз керек»,– дей келе Мұрат Әуезов аймақ басшысына «Мұхтар Әуезовтің ататегі» атты құнды дүниені тарту етті.

Мұнан кейін Қазақстанның еңбек сіңірген сәулетшісі Бек Ыбыраев Қармақшы ауданындағы «Қорқыт ата» мемориалдық кешенінің жаңа эскиздік жобасы туралы мағлұмат берді. Қорқыт бабаны түркі жұртының әрбірі оны өзіміздің бабамыз деп таниды. Ол кезінде барлық түркі халқы жерінде өмір сүрген. Қорқыт атаның бейіті де осы жерде орналасқан. Кеңестің құрметті қонағы Олжас Сүлейменов «Қорқыт» сөзінің шығу тарихына және баба туралы айтылған аңыздарға тоқтала келе, оның дүние салған Сыр жері құтты мекен екенін алға тартты. Сондықтан да «Қорқыт ата» мемориалды кешенін Түркі жұртының емес, бүкіл әлемнің басын біріктіретін рухани құндылыққа айналдыру үшін 2014 жылға дейін өзі өкілдік ететін беделді ұйымның тізіміне қосуға күш салатынын жеткізді.

Республикамыздың зиялы қауымы бас қосқан Кеңесте Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университетінің «Археология, этнология және музеология» кафедрасының профессоры Мадияр Елеуов, белгілі ғалым Тынысбек Қоңыратбаев, ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігі Мәдениет комитетінің Тарихи-мәдени мұра басқармасының басшысы Алтай Базарбай өз пікірлерін білдірді. Кеңесті қорытындылаған облыс әкімі Қырымбек Көшербаев құрметті меймандарға өңір жұртшылығының атынан рахметін айтты.

//Сыр бойы.-2013.-18 маусым.-1,2 б.

Абдрахман Енсеген

ПАМЯТНИКИ ИСТОРИИ И КУЛЬТУРЫ

ЧТОБЫ СОХРАНИТЬ И ПЕРЕДАТЬ ПОТОМКАМ

В воскресенье Кызылорду посетили ряд видных казахстанских ученых Мурат Ауэзов, Карл Байпаков, Тынысбек Коныратбай, Бек Ибраев, Бауыржан Байтанаев, Мадияр Елеуов, Зейнолла Самашев, Жандарбек Малибеков и другие. Историки, филологи, археологи собрались в нашем городе, чтобы принять участие в первом заседании научно-методического совета при акиме области по охране и пропаганде историко-культурного наследия. В работе совета по приглашению акима обла- сти участвовал постоянный представитель Казахстана в ЮНЕСКО Олжас Сулейменов. Открывая заседание, председатель совета Крымбек Кушербаев отметил, что важнейшим направлением программы «Культурное наследие» является научная и научно-исследовательская работа по изучению материальной и духовной составляющих культурного наследия Казахстана. В рамках программы в регионе проделана немало работ по изучению культурного наследия Приаралья. Однако есть историко-культурные памятники, которые на сегодня остаются недостаточно обследованными. – Земля Сыра богата на историче- ские памятники, – сказал аким области. Руководитель региона подчеркнул, что перед советом стоит задача изучить с научной точки зрения памятники истории, сохранить это уникальное культурное наследие и передать нашим потомкам. Аким области выразил признательность ученым, которые дали свое согласие быть членами совета. Заседание совета началось с доклада почетного директора института археологии имени А.Маргулана, доктора исторических наук, профессора Карла Байпакова. Он рассказал о проблемах реституции казахстанских культурных ценностей на Хорезмской комплексной археолого-этнографической экспедиции из Восточного Приаралья. Ученый заметил, что Кызылординская область имеет свои яркие особенности: огромную территорию, богатейшую историю и культурное наследие. Все эти основополагающие факторы исторического, социального, культурного характера необходимо исследовать и учитывать для выработки новых направлений в историческо-этнографической науке. Выступающий выделил восемь памятников истории, расположенных на территории области, которые необходимо включить в список ЮНЕСКО. Были названы городища Сыганак, Жанкала, Жанкент, Кескен-куюк кала, Чирик-Рабад, Бибиш-Мулла, поселение Баланды, памятники Джетыасарского оазиса. Каждый из них хранит в себе много неразгаданных тайн. К примеру, памятники Джетыасарского оазиса, расположенные в бассейне древних проток Сырдарьи – Кувандарьи и Пракувандарьи, датируются пятым веком до нашей эры. Урочище Джеты-Асар является уникальным центром концентрации городищ, поселений и некрополей, относящихся к джетыасарской культуре, одной из культур, отождествляемой с государством Кангюй. Хорезмской археологической экспедицией на протяжении нескольких десятилетий изучались хорошо укрепленные городища и курганные могильники джетыасарской культуры, носители которой сыграли важную роль в этногенезе многих современных европейских народов. Кстати, памятники Джетыасарского оазиса расположены по соседству с Байконуром, что создает резкий контраст между древностью и современностью. И ученый предлагает воспользоваться этой возможностью, создав на их базе один проект «Из глубины веков к звездам», который вызвал бы большую заинтересованность у туристов. В своем докладе К. Байпаков также затронул тему городища Жанкент, который можно отождествить с Помпеей. Говорил о затерянной Атлантиде на дне высохшего Аральского моря. По словам докладчика, чтобы решить проблему реституции, то есть возвращения в первоначальное состояние объектов истории или хотя бы приблизительное до его нарушения, необходимо вложение инвестиций. При наличии финансовой поддержки работу по изучению памятников истории, их восстановление можно проделать в короткие сроки. – Наша задача, – сказал К. Байпаков, – создать полную Карту всех памятников истории. Директор центра археологии при международном казахско-турецком университете имени Х.А. Яссави в Туркестане Сайден Жолдасбаев рассказал о работе по изучению памятника древности – городища Сыганак. Интерес ученых к древнему Сыга- наку вполне объясним. В свое время ему довелось быть кипчакской столицей (XII-XIV в.в.), ставкой Ак-Орды (XIV-XV в.в.) и центром казахского ханства (XVI-XVII в.в.). Повезло Сыганаку и как центру торговли. Он стоял на Великом Шелковом пути. С. Жолдасбаев почти десять последних лет посвятил изучению Сыганака. Ученый с сожалением отмечает, что этот памятник истории незаслуженно забыт, не охраняется. Более того, местные жители превратили городище в могильник, хороня здесь своих родственников. Надо отдать должное ученому, который забил тревогу. – Ещё немного – и древний город навсегда потеряли бы для науки, – говорит он. Сейчас здесь ведутся реставрационные работы, которые выполняются по фотографии русского путешественника А. Якубовского, сделанной в 1927 году. Известно, что самые ранние упоминания о Сыганаке содержатся в записях арабского географа Л. Махсиди, жившего в Х веке. Согласно его свидетельствам, это был цветущий город на перекрёстке оживлённых караванных дорог. Впервые раскопки здесь проводились в 1948 году московскими археологами, тогда были найдены предметы керамической посуды, украшения, монеты, доспехи и т. д. По результатам лабораторных анализов , находки относятся предположительно к V-VIII векам. Многие из них сейчас находятся в музеях Санкт-Петербурга и Москвы. — Серьёзное же изучение древнего города в рамках программы «Культурное наследие» возобновилось только в 2004 году. Находки археологов показывают, что кроме ремесленных промыслов жители Сыганака и окрестностей занимались земледелием, охотой и рыболовством, поэтому можно утверждать, что город был центром хорошей цивилизации. На проведение дальнейших исследований в нынешнем году выделяется более пяти миллионов тенге. Благодаря государственной поддержке Сыганак, как и знаменитый Отырар, сможет стать музеем под открытым небом, и это привлечет в наш регион тысячи туристов. На совете также выступили заслуженный архитектор Казахстана Бек Ибраев, доктор исторических наук, профессор Казахского Национального университета имени Аль-Фараби Мадияр Елеуов, ученый-культуролог Мурат Ауэзов, начальник управления Комитета культуры Министерства культуры и информации Базарбай Алтаев, доктор филологических наук, профессор Тынысбек Коныратбаев и другие. К примеру, М.Ауэзов говорил о том, что Кызылординская область – кладезь памятников истории, что земля Сыра излучает духовность, что это родина выдающихся людей. Ученый-культуролог задается вопросом: в чем причина, что здесь рождаются такие люди, концентрируются духовные ценности? И, похоже, сам находит ответ, считая, что это влияние древних миров и легенд, которые витают над этой землей. Профессор Мадияр Елеуов уверен, что в регионе гораздо больше памятников, чем мы знаем о них сейчас. — Здесь расположены памятники всех эпох, эр, — считает он. Т. Коныратбаев внес предложение не ограничиваться лишь изучением памятников истории. Необходимо исследовать традиционное казахское музыкальное искусство, народные исполнительские и музыкально-этнографические традиции, стили в музыкальном фольклоре. Проводить этнографические, этноархеологические, искусствоведческие и другие исследования. Поработать над выпуском иллюстрированного научного каталога, брошюр, куда занести сведения о памятниках истории Приаралья. На совете выступил и Олжас Сулейменов, который, в частности, отметил, что земля Сыра представляет большую ценность не только для страны, но и для всего мира. Здесь сосредоточены памятники истории, которые могли бы вызвать большой интерес у ученых мира. В своем выступлении О. Сулейменов поделился открытием, которое он сделал для себя. Как он сказал, история Коркыта-ата берет свое начало с Египта. Говоря об этом, он выразил надежду, что ученые КГУ имени Коркыта-ата возьмутся защитить научную диссертацию, в которой прослеживался бы жизненный путь великого мыслителя от Египта до Приаралья. Олжас Сулейменов добавил, что он будет работать над тем, чтобы Коркыт-ата включили во всемирный список культурного наследия. Подводя итоги заседания, аким области отметил, что изучение истории и культуры низовьев Сыра как одного из самобытных в республике способствует широкому ознакомлению других народов с казахской культурой, его богатейшим наследием. Руководитель региона напомнил, что работы в регионе по изучению культурного наследия будут проводиться и финансироваться по решению научно-методического совета при акиме области по охране и пропаганде историко-культурного наследия.

//Кызылординские вести.-2013.-18 июня.- С.1,2

Дүйсенбек БЕРКІНБАЕВ

ОҚЫРМАНДАРМЕН ЖЫЛЫ ЖҮЗДЕСУЛЕР
Өткен сәрсенбі күні облыстық «Сыр бойы» газеті шығармашылық тобының оқырмандармен дәстүрлі кездесуі Қорқыт ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университетінде жалғасты.

Кездесуге оқу ордасының ғалым-оқытушылары мен студенттері, өзге де бірқатар оқу орындарының өкілдері қатысты.

Басқосуда облыс әкімінің кеңесшісі Ержан Уәйіс сөз алып, газеттің тарихына, оны әр жылдары басқарған қарымды қаламгерлерге айрықша тоқталды. «Қорқыт ата атындағы университеті - өңіріміздегі білім қарашаңырағы болса, «Сыр бойы» - баспасөз қарашаңырағы, сондықтан бұл екі ұжымның өзара байланысы ешқашан үзілмек емес», деп ой түйді өзі де журналистика саласында тер төккен ол.

Мұнан соң «Сыр бойы» газеті бас редакторының бірінші орынбасары Оразбек Мақсұтұлы газет пен университеттің байланысын егіз төлдей, домбыраның қос шегіндей деп атап, газетке үнемі атсалысып, мақалаларын жариялап тұратын ғалым-оқытушыларға алғыс білдірді. Сонымен бірге газеттің шығу процесі, журналистер еңбегі туралы айтып өтті. Қазір газеттің өз веб-сайты бар, сондықтан оны заманауи мүмкіндік арқылы жедел түрде үйде, жұмыста отырып-ақ оқи беруге болады. Соңғы кезде газет 16 беттік «етжеңді» нөмірлер шығаруды дәстүрге айналдырды. Сондай-ақ ол өзі жариялаған сүйекті мақалаларды кітап етіп бастырып шығару үрдісін де қолға алды.

Газеттің көтеріп отырған мәселелері мен таным көкжиегі туралы педагогика ғылымдарының докторы, профессор Хадиша Нұғманова өз пікірін былайша білдірді.

- Жасыратыны жоқ, біз орыс тілінде оқыдық. Соңғы жылдары мен ана тіліміздің соншалық бай, ғибратты екенін сезіндім. Қазақ тілінде лекциялар оқи бастадым, менің осы қадамыма «Сыр бойы» көрнекілік құрал міндетін атқарды, оны үзбей оқуға көштім, - деді ол.

Қызылорда медицина колледжінің оқытушысы, педагог-дәрігер Нәйлә Сейітманбетова жастар арасында зиянды әрекеттерге бой ұрып, ұлттық тілінен, дінінен алыстап бара жатқандардың барын айтты. Газет олардың тәрбие құралы бола білсе, ол үшін ата-аналарға бағыт сілтейтін арнайы айдарлар керек. Сонымен бірге жүкті әйелдерге, жас балалы аналарға да арнайы кеңес беру жағын ойластырған абзал.

Университеттің қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасының аға оқытушысы Гүлмира Әшірбекова жастарға арналған газет қосымшасының болғанын қалайды.

Мұнан кейін де университет профессорлары Гүлбарам Сәдуақасова, Жақсыбек Егізбаев, «Қазақстан тарихы» кафедрасының меңгерушісі Нұрлыбек Мыңжасов сынды бірнеше кісілер оқырман есебіндегі өз ойларын ортаға салып, газетті төл мерекесімен құттықтады.
//Сыр бойы.-2013.- 20 маусым.- 1 б.

ВЛАДИМИР ВОРОБЬЕВ

В РТМАХ ИРЛАНДСКОГО СТЭПА

Такого танца в Кызылорде до сих пор не было. Видеть по телевизору или Интернету видели, но чтобы исполнить его на сцене – ещё никто не пробовал. Хотя в мире ирландский стэп хорошо известен. Второй месяц в спортзале КГУ им. Коркыта-ата со студентами занимается артист балета, чемпион мира в номинации «Tap-Dance» (США), основатель первой в Казахстане стэп-группы «Алтын батыр» Дамир Туребеков. Ирландские танцы сформировались в Ирландии к началу XX века, исполняются под традиционные мелодии – джигу, рил или хорнпайп. Долгое время они были популярны лишь среди ирландцев. Но с 1995 года распространились по всему миру, после того как хореограф Майкл Флэтли создал первые ирландские стэп-шоу «Riverdance» и «Lord of the Dance». Отличительной особенностью сольных ирландских танцев является практически неподвижный корпус с опущенными вниз (плотно прижатыми к бедрам) руками, и чёткие, быстрые движения ногами. Одно из возможных объяснений уникальной традиции держать руки плотно и неподвижно прижатыми к телу во время танца — это подмостки для танцев. В старину, чтобы получить жёсткую ровную поверхность, зачастую снималась с петель дверь и клалась на землю. Поскольку «сцена» из двери получалась очень маленькая, у танцора просто не было места для движений рук. Ирландские танцы характеризуются очень быстрыми и замысловатыми движениями ног. У танцоров руки были расслабленными или зажатыми в кулаки. Один из учителей танцев заставил своих учеников держать руки строго вниз, с зажатыми кулаками, чтобы привлечь больше внимания к сложным движениям ног, затем и другие учителя танцев переняли новую моду. Для исполнения стэпа (очень быстрых ритмичных ударов о пол) необходима жёсткая обувь. Она одинакова для мужчин и женщин — это туфли, как правило, чёрные, на небольшом каблуке с набойкой на носу, из-за чего нос приподнимается и становится немного выпуклым. Для лучшего крепления на ноге помимо шнурков у них есть кожаный ремешок. Стэп-группа «Алтын батыр» – первый в Казахстане танцевальный коллектив, исполняющий ирландский стэп. Коллектив создал собственный неповторимый стиль, объединив великолепную пластику классического балета, казахского танца, пылкость испанского фламенко и чёткость ирланд- ского стэпа. История стэп-группы началась в 1999 году. Именно тогда выпускнику Алматинского хореографического училища Дамиру Туребекову, пришла в голову идея создания первого в республике коллектива, исполняющего ирландский стэп. Вместе со своим коллективом из Карагандинского театра музыкальной комедии он разучивал движения по видеозаписям грандиозных шоу Майкла Флэтли. Стэп-группа объездила всю страну и всегда принималась зрителями с большой теплотой. Сейчас Дамир Туребеков готовит проект нового танцевального шоу, которое собирается показать в Казахстане, России и других странах. Приехавший к нам по приглашению начальника областного управления культуры Ержана Абдрахманова известный хореограф при содействии ректора КГУ им. Коркыта-ата Кылышбека Бисенова, открыл в университете группу ирландского стэпа. В ней занимаются около двадцати студентов. – Мы предложили записаться в группу всем желающим, дали возможность побывать на нескольких занятиях, познакомиться на практике с необычной для Кызылорды хореографией, и только потом определиться, – говорит Д. Туребеков. – Все, кому понравилось – остались. Сейчас осваи- ваем азы ирландского стэпа и разучиваем первый танец. Его думаем показать в сентябре. Для этого шьём костюмы и обувь (которая, как известно, имеет свои специфические особенности). В дальнейшем разучим ещё несколько танцев и, возможно, будет создана концертная программа. – Как относятся студенты к занятиям, не разочаровались ли? Ведь им приходится репетировать по четыре часа ежедневно, – спросил я собеседника. – Да, кое-кто ушёл. Ирландский стэп очень труден. Надо много работать ногами, чтобы они были натренированные. Каждый танцор обязан владеть чувством ритма. Все двадцать человек должны выполнять движение только вместе. Если ошибся хотя бы один, танца не получится. Поэтому и приходится каждое движение повторять тысячекратно. Но большинство продолжает заниматься с интересом. Физические нагрузки их не пугают. Ребята понимают, что без тяжёлого труда освоить незнакомый танец не получится. Всем хочется показать своё искусство на сцене. Это подтверждают и сами студенты. Например, третьекурсницы Наргиз Байменова, Айгерим Амантаева и первокурсник Маралбек Раимша с удовольствием ходят с друзьями на репетиции и очень хотят научиться танцевать ирландский стэп. В будущем они, после окончания университета будут работать по разным специальностям, но постараются чаще выступать на любительской сцене. – Этот танец очень красивый. Он помогает сохранять фигуру и хорошую осанку, – говорит Наргиз Байменова. – Если я буду работать в школе, обязательно постараюсь увлечь ирландским стэпом и ребят. Уверенна – желающих будет много.

//Кызылординские Вести.-2013.-22 июня.-С. 8

жүктеу 3,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 9 10 11 12 13 14 15 16 17