Ибадулла таутенов,Ы

Қазір кеңістік-ақпараттық технологиялардың уақыты. Қоғамда орын алған жайтгарды алдымен интернеттен оқимыз, көреміз. Себебі, ақпарат алмасудың ең жылдам түрі осы құрал. Өңір басшысы Қырымбек Елеуұлы өз дәрісінде ғаламтордың пайдалы тұстарын жастарға жан-жакты түсіндіріп, инновацияны ғылымға негіздеу аркылы жақсы білім алып, өміріміздің инфрақұрылымын дамыту мақсатында аянбай еңбек етуге шақырды.

Сонымен бірге, интернетгің жастар санасына тигізер кері әсері бар екендігін де нақты мысаддармен атап өтгі. Оның мұншалықгы жылдам дамуы әрине, әрбір жеке адамның, жалпы қоғамның әлдекайда тиімді, әрі өнімді жұмыс істеуіне, шығармашылық мүмкіндіктерді шексіз кеңейтуге мүмкіндік береді. Қазіргі қазақстандық интернеттің ахуалы, соның ішінде қазақ тіліндегі веб-сайггардың жағдайы да дәріс барысында қамтылды. Интернет ресурстарының журналистикаға, ақпарат тарату саласына тигізетін әсері де айтылды. Кең ауқымда өрбіген лекция жалпы, ғаламтор құбылысына жастарды азаматтық жауапкершілікке, ұлтжанды ұстаныммен тереңірек қарауға шақырды.

//Сыр бойы.-2013.- 8 маусым.-3б.

Өткен аптада медицина қызметкерлері күні «Қарттар мен мүгедектерге арналған жалпы үлгідегі интернат үйінде» атап өтті.

Интернат үйінде бүгінде 180 қария тұрады. Мұнда барлығы 168 қызметкер жұмыс жасайды. Олардың 3-уі жоғары санатты дәрігер, ал 22 мейірбеке мен 2 психолог күнделікті қариялардың қасынан табылып келеді. Салтанатты шарада сөз алған мекеме басшысы Сафура Қожантайқызы, медицина қызметкерлерін мерекелерімен құттықтап, онға жуық өызметкерлерді алғыс хатпен марапаттады. Тынығушы Әбдісадық Дәуітов ардагерлер атынан сөйлеп, ақ халаттарға құттықтау лебізін білдірді. Содан соң, жергілікті өнерпаздардың өнерін тамашалады. Соның ішінде Жарылқасын Оразқұлов пен Алмас Қожахметов сынды өнер иелерінің әсем әндері кеш көркін кіргізді.

Көңілді концерттік бағдарламаны ұйымдастырған қалалық мәдениет үйі, клубтар жәнехалықтық ұжымдар қазыналық кәсіпорын аға әдіскері Райкүл Сәрсембаеваға қарттар алғыстарын білдірді.

//Ақмешіт апталығы.- 20 маусым.-4 б.

Н.Жеңісбекқызы, ҚМУ-дың студенті

Тілге тірек болғандар
Аптаның бейсенбі күні облыстық тілдерді дамыту басқармасының мәжіліс залында аймақта мемлекеттік тіл саясатын кеңінен насихаттау мақсатында жыл басында жарияланған «Мемлекеттік тіл және БАҚ» атты облыстық байқаудың қорытындысы шығарылды. Үстіміздегі жылдың 10-қаңтары мен 20-мамыры аралығында еліміздің қоғамдық өмірінде мемлекеттік тілдің қызмет ету аясын кеңейту мен мәртебесін нығайту мақсатында өткізілген байқауға Арал, Қазалы, Шиелі аудандық газеттерінің, қалалық, облыстық қазақ және орыс тілді басылымдардың, телеарналар мен интернет газетінің журналистері мен басқа сала мамандары да қатысты. Байқауға түскен мақалалардың дені мемлекеттік тілдің қазіргі жай-күйі, оның қолданылу аясы, үштұғырлы тіл саясатының жеткізетін биігі мен көлеңкелі тұстары, латын әліпбиіне көшудің жетістігі мен келтірер залалы жайында ой қозғайды, келелі пікірлер, келісті ойлар өрбітеді.

Облыстық тілдерді дамыту басқармасының басшсы Ержан Уәйіс аймақтағы ақпарат құралдары өкілдерін алдағы мерекелерімен құттықтап, өңірде мемлекеттік тілдің әл-ахуалына тоқтала кетті.

- Елбасының «Сыр - Алаштың анасы» деп айтуының өзінде үлкен мән жатыр,- деді басқарма басшысы- Тұрғылықты халқының 96 пайызы жергілікті ұлт болып табылатын Сыр өңірі ана тілдің де, қазақи болмыс пен ділдің діннің де орталығы саналады. Содан да болар байқауға түскен материалдардың саны да, сапасы да өзгеше болды. Байқауға түскен материалдарды сұрьштап, олардың әрқайсысына өзіндік баға берген қазылар алқасы өз шешімін жария етті Алқа төрағасы Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі, ардагер-журналист Өтеген Жаппархан екшеген мақалалардың жетістігі мен кемшілігін айта келіп, баспасөзде әлі де болса мемлекеттік тіл мәселесінің олқы соғып жатқан тұстарына тоқталды.

Сонымен байқау қорытындысымен қазақ және орыс тілді баспасөз бойынша «Үздік мақала» номинациясын облыстық «Сыр бойы» газетінің бљлім меңгерушісі Жолдасбек Ақсақалов пен «Кызылординские вести» газетінің журналисі Айнагүл Манабаева, «Үздік телеарна бағдарламасы» номинациясын «ҚоғамТВ» жургізушісі, редактор Елена Рыбина мен «Қазақстан-Қызылорда» телеарнасының жүргізушісі, редактор Ғалымжан Жуманазар, «Үздік сайт мақаласы» номинациясын сот актілерін орындау департаментінің баспасөз хатшысы Гулнәз Бейсен иеленді. Сондай-ақ, бір топ журналистер «Тіл жанашыры» номинациясын иеленсе, тағы бір тобы басқарманың ынталандыру сыйлықтарын еншіледі. Олардың қатарында облыстық «Сыр бойы», «Халық», «Ел тілегі», Арал, Шиелі аудандық газеттерінің қызметкерлері бар. Байқау жеңімпаздарына басқарманың арнайы дипломдары табыс етеіп, бағалы сыйлықтары тапсырылды.

Облыс жеңімпаздарының мақалалары республикалық байқауға жолданды.

//Сыр бойы.-2013.- 8 маусым.-3б.

Талшын Сабырова, Қорқыт Ата атындағы ҚМУ-ң 1 курс студенті

Дөңгелек үстелге «Руханиятты жаңғырту» қоғамдық қорының директоры, филология ғылымдарының кандидаты Нұрлан Нұрмаханов, жоба жетекшісі тарих ғылымдарының магистрі Асхат Сайлау, тарихшы ғалымдар Дастан Сатбай, Бауыржан Енсепов, Қызылорда облысының тарихи-өлкетану музейінің ғылыми хатшысы Әмірғали Көшекбаев, сонымен бірге «Гүлнәр Тур» туристік компанияның басшысы Сәуле Ізмаханова және «Арбат» кешенінің менеджері қатысып, өз ойларын ортаға салды.

Режим мәліметтерге сүйенсек, облыстың туризм инфрақұрылымы 11 қонақ үй, 2 сауықтыру орны, 8 балалар сауықтыру лагері, туристерді орналастырумен айналысатын 21 жеке кәсіпкер, 8 мұражай, 543 тарихи архитектуралық ескерткіш және табиғи ресурстарымен қамтылған.

Шара барысында тарихшы ғалым Дастан Сәтбай өңіріміздегі тарихи ескерткіштердің орнын қорғаудың бастау керектігін, жарнама агенттігінің жақсы жұмыс жасау қажеттігін атап өтті. Сөз соңында ұйымдастырушылар мемлекеттен өаржы бөлінсе, туризмді одан әрі дами түсетінін жеткізді.

Исламбек БАХРАДИН, Қорқыт ата атъндағы ҚМУ-дің студеяті

Естеріңізде болса, Ұлан Рысқұл аталмыш турнирдің ең бірінші алтын белбеуін тағынған еді. Ал, Айбек Серікбаев — атағы тарала коймаған жас балуан. Бірақ, ол кешегі іріктеу турында Ұланнан айласын асырып, басты үміткерлердің қатарына енді. Сонғы дайындық шарасына облыстық туризм, дене шынықгыру және спорт басқармасының басшысы Садық Шоңмұрынұлы мен аймағымыздың ардагер спортшылары қатысты. Олар балуандарға сәттілік тілеп, айтулы додадан жеңімпаз атануына тілектестігін білдірді.

//Халық .- 2013.- 20 маусым.- 13 б.

Азамат ЖОЛДАСБЕКОВ, Қорқыт ата атъндағы ҚМУ-дің студеяті
«Астананың» сапы айқындалды

«Джиро д Италия» додасында үздік нәтиже көрсеткен «Астана» клубын «Турде Франс» бәсекесі күтіп тұр. Казақстандық команда бұл додадан да жүлделі болуға дәмелі. Жуырда осы көпкүндік жарыс барысында елордалық ұжымның туы астында өнер көрсететін велошабандоздардың есімі айқындалды. Бізге мәлім болғандай, команда кұрамына үмітті ақгайды деген сеніммен 13 спортшы енді. Олар - Якоб Фульсанг (Дания), Асан Базаев, Андрей Кашечкин, Алексей Луценко, Дмитрий Муравьев (Қазақстан), Янец Брайкович (Словения), Энрико Гаспаротго, Франческо Гавацци, Якопо Гуарниери (Италия), Андрей Гривко (Украина), Фредрик Кессякофф (Швеция), Кевин Зельдраерс (Бельгия) және Егор Силин (Ресей). «Тур де Франс» команда сапында 9 шабандоз өнер көрсететін болады.. Ал бізде іріктелініп алынған 13-тің 4-еуі алдағы уақытта тізіміннен түседі.

//Халық .- 2013.- 20 маусым.- 13 б.

«Арыстандай айбатты, жолбарыстай қайратты мен жастарға сенемін, - деп Мағжан Жұмабаев айтпақшы, егеменді еліміздің іргесін нығайтар жастарымыз каншалықты осы сенім үдесінен шығып отыр? Елбасының бастауымен жастарды қолдау мақсатында елімізде әртњрлі әлеуметтік бағдарламалар жүзеге асуда. Осы бағдарламалар, шын мәнінде, жастарға жағдай жасауда ма? Осындай мәселелер аймақгың белсенді жастары мен қоғамдык ұйымдардын басқосуында кең көлемде талқыланып, Елбасының жастарға артар сенім үдесінен шығу жоддары каралды. Аталмыш жиын қаладағы №5 орта мектепте өтгі. Бүгінде білім куып ауылдан қалаға ағылған жастардың басым көпшілігінің басында баспаналары жоқ, тұрақты жұмыс табу өз алдына бір қайғы. Жастарды қолдауды осыдан бастау керек сықылды. Облыс орталығында жастардың қалтасына ауыр тимейтін жатақханалар қажет-ақ.

Бұл төмен көрсеткіш емес. Дегенмен, жастардың бағдарламаға белсене араласуы қажет-ақ. Себебі, жастар ертеңгі еліміздің жарқын болашағы десек, олар белсенді түрде жүзеге асып жатқан әрбір бағдарламаға үлес косулары керек.

Сотрудники Фонда науки изучили достижения науки и техники партнера Республики Казахстан по Единому Экономическому Пространству (ЕЭП) Республики Беларусь. Сегодня можно с уверенностью говорить о поступательном развитии партнерских взаимоотношений между двумя республиками. В ходе официального визита Премьер–министра Республики Казахстан в апреле 2013 года в Республику Беларусь Фондом науки был подписан Соглашение о научном сотрудничестве с Белорусским Республиканским Фондом Фундаментальных Исследований (БРФФИ). В рамках соглашения запланировано проведение мероприятий по интеграции и совместному развитию научно–исследовательской деятельности.

На национальной выставке «Беларусь ЭКСПО–2013» была выставлена продукция более 130 предприятий. Посетители могли ознакомиться с последними разработками машиностроения Беларуси – БелАЗами, тракторами «Беларусь» и комбайнами. На выставке также были представлены достижения фирмы «Атлант» по производству крупной и мелкой бытовой техники. Десятки предприятий выставляли изделия из дерева, строительные материалы и иные товары.

В работе выставки приняла участие белорусская делегация во главе с заместителем премьер–министра Беларуси, председателем белорусской части межправительственной белорусско–казахстанской комиссии по торгово–экономическому сотрудничеству Михаилом Русым. В ходе официальной церемонии открытия выставки, прошли рабочие встречи с Министром по чрезвычайным ситуациям Казахстана Владимиром Божко, а также межправительственные переговоры с участием первого заместителя Премьер–министра Казахстана – Министром регионального развития Бакытжаном Сагинтаевым. Стороны обсудили ход реализации достигнутых на высоком уровне договоренностей о расширении белорусско–казахстанского научного и экономического сотрудничества.

Қымбат ТОҚТАМҰРАТ,

Менеджер бізді негізгі өндіріс орны – цехқа бастап жүрді. Жолай «Алғашқы қазақстандық модуль! Құттықтаймын! Н.Назарбаев» деп қол қойылған күн тақтай­шасына көзіміз түсті. Былтыр зауыттың ашылу салтанатында Мемлекет басшысы фотоэлектрлі модульдер өндіретін мекемеге экологиялық таза энергияға бағытталған ең озық кәсіпорын деген баға беріп, осы бірінші өнімге қолтаңбасын қалдырғаны есімізде.

Цехта қызу жұмыс жүріп жатыр екен. Адамдарда да, техникаларда да дамыл жоқ. Жұмысшыларға әлденелерді түсіндіріп тұрған жас жігітті әңгіме тарттық. Өзін автоматтандырылған басқару жүйесінің инженері Бауыржан Игіліков деп таныстырған ол осында 30 адам жұмыс істеп жатқанын айтты. Олардың ішінде тәжірибесімен бөлісуге келген Франция және Испания мамандары бар екен.

–Бүгінде зауытты іске қосу, құрал-жабдықтарды сынап көру, мамандарды даярлау жұмыстары жүргізіліп жатыр. Әзірше екі ауысыммен 60 адам еңбек етеді. Олардың барлығы жоғары білімді. Кейбіреулері шетмемлекеттерден біліктілігін жетілдіріп келді. Енді үшінші, төртінші ауысымда еңбек ететін мамандар қабылдап жатырмыз. Бас-аяғы түгелденгеннен кейін зауыт жылына 100 мегаваттық өндірістік қуатына еніп, 24 сағат бойы үздіксіз жұмыс істейтін болады. Ал биылша 50 мегаватт фотоэлектрлі модуль өндіруіміз керек, – дейді инженер.

Фотоэлектрлі модульдер шығаратын зауытты бірегей өндіріс желісінің соңғы буыны деп бекер айтқан жоқпыз. Алматы облысы жақтағы Сарыкөл кен орнынан қазып алынған кварц ұнтағынан жоғарыда аталған металлургиялық комбинат (өндірістің алғашқы желісі) жоғары сұрыпты кремний өндіреді. Әзірше отандық кремний Францияда өңделіп, ұяшық қалыптар жасалып, зауытқа жіберіледі. Ал егер Өскемендегі өндірістің екінші бөлігі пайдалануға берілсе, онда ұяшық қалыптар өзімізде жасалып, зауыттың өнімі 100 пайыз өзіміздікі болады екен. Әрі фотоэлектрлі модульдердің бағасы да арзандайтын көрінеді. Бүгінде Қазақстан шикізаты – кремнийден бастап, дайын өнім – күн батареяларға дейін шығаратын әлемдегі АҚШ, Жапония, Канада, Қытайдан кейінгі бесінші мемлекет болып отыр. Астанадағы зауыт күніне 160 фотоэлектрлі модульден шығарып отыр. Оның әрқайсысы – 230 ватт. Күн тақтайшаларының ұзындығы 1,6м., ені – 1 м. Салмағы –19,5 кг.

Цехқа жеткізілген 156 мм. төртбұрыш ұяшық қалыптарды фотоэлектрлі модульдерге айналдыратын заманауи қондырғылар конвейерлік сипатта жасалған екен. Шетелдік құрал-жабдықты басқару жүйесі автоматтандырылған, адам қолымен басқарылады. Әр құрылғы өз қызметін екі минутта атқарып тастайды. Әуелі кесілген күйі әкелінген пластинкалар бір-бірімен тізбектеле жалғанып, «IC-40» машинасымен дәнекерленеді екен. Бұдан кейін тақтайшалар арнайы әзірленіп қойған әйнектерге алты-алтыдан 10 қатар болып орналасады. Электр таратушы сымдар өткізілген панельдер «EL-Test» деген қондырғыға жөнелтіліп, сапасы тексеріледі. Егер ешқандай жарықшақ, сынық түспеген болса, онда ламинатор аппаратына қапталуға жіберіледі. Этилвинилацетат (EVA) пленкасымен нығыздала қапталған модульдерге ауа, ылғал, шаң-тозаң кірмей, ұзақ сақталады екен. Аса күтімнің де қажеті жоқ. Панелдің беті тегіс, жылтыр шыны болғандықтан тазалануы да оңай.

– Біз өнімімізді «Astana Solar» деген брендпен тек Қазақстан аумағына ғана емес, халықаралық рынокқа да шығаруды жоспарлап отырмыз. Сондықтан модульдеріміз қай жағынан да жоғары талаптарға сай, бәсекеге қабілетті болуына айрықша мән беріп отырмыз. Өндірісте оның сапасы бірнеше деңгей бойынша тексеруден өтеді, – дейді инженер Бауыржан Игіліков.

Келесі жылдан бастап қазақстандық фотоэлектрлі модульді шетелге шығару көзделген. Қазірдің өзінде алдын-ала жасалған келісім-шарттар бар, меморандумдарға қол қойылған.

Күннің көзін энергияға айналдыратын тақтайшаларды тек өндірістер ғана емес, ауылшаруашылық салаларында, шалғай ауылдарда, тіпті жекелеген үйлерде де қолдануға болады. Зауыт өніміне қызығушылық танытып отырғандар өзіміздің елде де баршылық. Бір жер үйді жарықпен толық қамтамасыз ету үшін шамамен 230 ваттық 15 фотоэлектрлі модуль қажет болады екен. Экономистер өнімнің түбегейлі нарықтық бағасын шығара қойған жоқ. Әзірше 1 ватт 394 теңгеге есептеліп отыр. Демек, 230 ваттық бір модуль 90 620 теңгені құрайды. Бұл баға әлі арзандайды, дейді мамандар.

Күн тақтайшаларына зауыт 5 жыл кепілдік береді. Ал модульдердің жарамдылық мерзімі – 25 жыл.

//Кызылординские Вести.-2013.-18 июня.- С.3

Қарақыстақ су электр стансасы облыстағы «жасыл» экономикаға жол ашатын кезекті жобалардың бірі болып табылады. Осыдан 3 жыл бұрын Меркі ауданында қуаты 1,5 МВт құрайтын су электр стансасы іске қосылса, Қордай ауданында қуаты 1,5 МВт болатын жел электр стансасы пайдалануға берілген. Бұл жел электр стансасының қуатын алдағы уақытта 10 МВт-қа дейін арттыру жоспарланып отыр.

Ал өткен жылдан бастап Қордай ауданындағы Отар ауылында күн электр стансасы жұмыс істей бастады. Қуаты 0,5 МВт құрайтын өнеркәсіптік деңгейдегі бұл стансаның қуатын инвесторлар алдағы уақытта 7 МВт-ға жеткізуді көздеп отыр.

«Жасыл» экономикаға ашылған «жасыл жолға» облыс әкімі Қанат Бозымбаев осымен нүкте қояйын деп отырған жоқ. Биыл Шу ауданында қуаты 9,2 МВт құ­райтын Тасөткел су электр стансасының жобасы ойдағдай жүзеге асырылғанын күні кеше ғана қуана хабарлағанбыз. Ал үстіміздегі жылы «Vista International» ЖШС жалпы қуаты 21 МВт құрайтын Қордай жел электр стансасының 4 МВт құрайтын алғашқы кезегінің құрылысын аяқтауды жоспарлап отыр екен.

Сондай-ақ, француздардың «Fonroche Energie» компаниясы қуаты 24 МВт күн электр стансасының, ал Ресей инвесторлары 19,8 МВт қуаты бар Мерке су электр стансасы каскадының құрылысын бастауды жоспарлап қойыпты. «Central Asia Green Power» компаниясы болса, шалғайдағы Сарысу ауданы аумағынан қуаты 100 МВт құрайтын Жаңатас жел электр стансасының құрылысын бірер жылдар бедерінде қолға алмақ.

//Егемен Қазақстан.-2013.-21 маусым.-

На сцене Кызылординского областного музыкально-драматического театра им. Н. Бекежанова прошёл вечер юмора. Свою программу показали известные в Казахстане команды КВН «Назар аудар» (Уральск), «Демеушiміз болашак» (Астана) и «Аралас» (Аральск). Игра этих команд неизменно привлекает любителей юмора и сатиры. Каждое воскресенье, когда по каналу ТВ-Казахстан транслируют встречи ведущих КВН-щиков, экраны телевизоров притягивают большое количество зрителей. Рассказывать о том, что происходило на сцене, нет смысла, это надо видеть. Но уверенно можно сказать – вечер юмора удался на славу, зрители остались довольны. В свою очередь, гостям понравилось в Кызылорде. По словам президента республиканского молодёжного объединения «Союз КВН Казахстана» Есена Елеукена, в Кызылординской области игры КВН очень популярны. Здесь много сильных команд, у которых высокий уровень игры. Немало кызылординских ребят успешно выступают в высшей лиге КВН. Например, Аральская команда «Аралас» в 2011 году становилась лидером среди КВН-щиков страны. — Мы знали, что нас в Кызылорде встретят радушно, и не ошиблись, — сказал мой собеседник, — ребята играли с удовольствием и азартом. Программа нашего вечера в этот раз была, в основном, развлекательной. Главная тема вечера – молодёжная жизнь сквозь призму юмора. У каждой команды свой стиль. Ребята из Уральска креативные, постоянно ищут что-то новое и оригинальное. Аральцы тяготеют к сюжетам с местным колоритом, стараются показывать жизнь родного края. Астанинцы играют в классическом стиле. В итоге зрители увидели интересный весёлый концерт.