І. Жалпы ережелер ереже асықтан Жарыс өткізу шарттарын реттейді

жүктеу 1,64 Mb.

бет	1/4
Дата	30.11.2023
өлшемі	1,64 Mb.
	#44526

1 2 3 4

Алшы –І. Жалпы ережелер ереже асы тан Жарыс ткізу шарттарын реттейді

2. Асық ойынында қолданылатын негізгі терминдер
1. Асық ойынының кезеңдері және кезеңдердегі ойын түрлері
Осыған орай асық ойыны жалпы 3 түрі: тақталық ойынның 1 түрі, алаң ойынының 2 түрі бойынша өткізіледі. Ойын жарысы келесі екі кезеңнен тұрады

І. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1. Ереже асықтан Жарыс өткізу шарттарын реттейді.
Асық ойыны балалардың бойында қазақ халқының тарихи- мәдени мұрасына құрмет сезімін қалыптастыру, сондай-ақ ептілікке, мергендікке, ұқыптылыққа, сергектікке баулиды,қазақтың ұлттық ойындарын білуге құштарлығын арттыру мақсатында өткізіледі.
2. Асық ойынында қолданылатын негізгі терминдер:
Асық – арқар, таутеке, қой, ешкі, елік, киіктің асық жілігімен жіліншегінің (сирағының) ортасындағы шағын сүйек;
Алшы – асықтың қырынан тұрғанда ойығы үстіне, алтегістеу, тәйке жақ беті астына қарап түскен қалпы;

Тәйке – асықтың алшыға қарама-қарсы түскен қалпы;

Бүк (бүге) – асықтың дөңес жағының жоғары қарап түскен
түрі;

Шік (шіге) – асықтың қуыс жағының жоғары қарап түскен түрі;

Омпы (омпа,оңқа) – асықтың ашасы бар жағының жерге
қадалып түскен түрі;

Шоңқа – асықтың омпыға қарсы жағымен жерге қарап
түскен түрі;

Кеней (кенай) – жаппай ойынға немесе ұтысқа
салынатын жай қарапайым асық;
ІІ. АСЫҚ ОЙЫНЫН ӨТКІЗУ ТӘРТІБІ
1. Асық ойынының кезеңдері және кезеңдердегі ойын түрлері
Асық ойыны әр өлкеде әр түрлі ерекшеліктерін сақтай отырып дамыған. Осының барлығын салыстыра отырып аталған ойын түрін – «үй ішілік» немесе «тақта ойыны» және «далалық» немесе «алаң ойыны» деп екіге жіктеуге болады.
Осыған орай асық ойыны жалпы 3 түрі:
тақталық ойынның 1 түрі, алаң ойынының 2 түрі бойынша өткізіледі.
Ойын жарысы келесі екі кезеңнен тұрады:
І кезең - өңірлік іріктеу кезеңі;
ІІ кезең – ақтық кезең.
Әр кезеңдегі сайыс жеке жарыс ұстанымы бойынша және төменде көрсетілген ойын түрлерінен өтеді:
1. «Қаржу» (тақталық ойын) ойыны;
2. «Бес табан» (алаң ойыны) ойыны;
3. Шыр «Алшы» (алаң ойыны) ойыны.
Әр ойын түріне әр топтан бір баладан ғана қатысады.
«Алшы» ойынына топ капитандары қатысады.
Екі кезеңдегі жеңімпаздар ұпай немесе асық саны бойынша анықталады.
Өңірлік іріктеу кезеңі аудандарда, облыстарда және Астана мен Алматы қалаларында өткізіледі. Іріктеу кезеңін ұйымдастыру мен өткізуді өңірлердегі жергілікті атқару
органдары, үйлестіру жұмыстарын спорт мекемелері жүзеге асырады.
Өңірлік іріктеу кезеңдері аудандық және облыстық деңгейлерде өтеді.
Аудандық іріктеу кезеңдеріндегі жүлделі 1-ші, 2-ші, 3-ші орындарды иеленген балалардан топ (команда) жасақталып, облыстық жарыстарға жіберіледі. Облыстық іріктеу кезеңдеріндегі жүлделі 1-ші, 2-ші, 3-ші орындарды иеленген балалардан топ (команда) жасақталып, ақтық кезеңдегі жарыстарға жіберіледі. Аймақтық және республикалық деңгейдегі ойындарды қажетті жабдықтармен қамтамасыз етілуін ұйымдастырушылар
жүзеге асырады.

жүктеу 1,64 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4