Пайдалануға енгізгеннен кейін байытатын фабрикада
үнемі тексерулер мен барлық дыбыстарды сіңіретін
құрылғылардың
тиімді
жұмыс
істеуін
тексеру
мақсатында
техникалық
қызмет
көрсету
қарастырылған.
Жолдар жарамды қалпында сақталады және олар үшін
шудың әсерін қосымша төмендету мақсатында
жылдамдықты шектеу қарастырылады.
Тау-кен жұмыстарының алдыңғы шебін жылжыту
бойынша кен шығаратын орын тереңдей береді. Кен
шығаратын орын тереңдеген сайын тау-кен техникасы
нөлдік белгі мен шудан төмен жұмыс істейтін болады,
кен шығаратын орынның бортымен кедергіленеді, ол
Әуезов кентіндегі тұрғын үйлерге жететін шудың
деңгейін төмендетеді.
Жұмыс жасау кезінде шуды басудың алдыңғы қатарлы
көптеген әдістері қолданылатын болады. Жұмысшылар минималды деңгейге дейін шудың деңгейін
төмендету әдісіне үйренеді. Шуға қатысты шағымдар мүдделі тұлғалармен өзара қарым-қатынас іс-
шараларының аясында, сонымен қатар шағымдар мен ұсыныстарды беру мен қарастырудың рәсімдеріне
сәйкес бақыланады.
Қандай қауіптер мен әсерлер қалады?
Әуезов кентінде шуды басатын қондырғылармен бұрғылаудың білдектерін жабдықтау шартында күндізгі
уақытта жұмыс жасау үшін ДДҰ нормаларына сәйкес келетін болады. Сондай-ақ, шудың негізгі көзі үлкен
көлемді өздігінен түсіргіштер болып табылады. Тау-кен жұмыстарын жүргізудің Әуезов кентінде естілетін
жыл сайынғы шуының деңгейі кен орындарында тау-кен жұмыстарын жүргізудің белгісінің арқасында
төмендейтін болады. Кен орнында жұмыс істеудің үшінші жылында тереңдігі кен орнының борттары
бұрғылау жабдығынан және кен орнында жүретін өздігінен түсіретін көліктердің шуынан оқшаулау үшін
жеткілікті болады. Жер астын әзірлеу басталғаннан кейін шудың деңгейі күндізгі және түнгі уақыттарда
ДДҰ қарастырылған норманың шегінде болады деп болжанады, көбіне Әуезов кентінің айналасындағы
аумақта.
ТОПЫРАҚТАР ЖӘНЕ ЖЕРДІ ПАЙДАЛАНУ
Жердің жаңа телімдерін алатын кәсіпорын қызметінің барлық түрлері топырақтарға әлеуетті әсерін
тигізетін болады.
топырақтардың ағымдағы жағдайы
Жобалау жұмыстарының аумағында топырақтардың ең жиі кездесетін түрі тау-кен қызғылт топырағы
болып табылады, олар кен орнының аумағымен бір белгіде түрлі шөп өсетін даланың үлкен аумағында
таралған. Жалпы олар құрамында тасты жерлері көп төсейтін қабатты жабатын құнарлы органикалық-бай
қабатпен ұсынылған.
Топырақтардың химиялық талдауының нәтижелері әлеуетті ластаушы заттардың шоғырлануы қауіпсіз
шекте орналасқандығын көрсетеді (GAC стандарттары, Ұлыбритания), жерді пайдаланудың ең тартымды
түрлері - бау-бақшалық, онымен адамның жиі тікелей қатынасы орын алады және азық түлік өнімдері
өндіріледі.
Бұрғылау жабдықтарының шу әсерін бақылау
Шуды сіңіретін корпустардың бұрғылау
қондырғыларының қозғалтқыштарын
жабдықтау
Бұрғылау жұмыстары тек күндізгі уақытта ғана
жүргізілсін.
Талдаудың көрсетуінше, тау-кен жұмыстарының нәтижесінде топырақ жабындысының бұзылған
аумақтарында күшән, кадмий, никель көп шоғырланған, сондай-ақ, телімдерде аналық тау-кен
жыныстары немесе жынысты шаңдар орын алады. Аудан ванадийдің жоғары фондық шоғырлануымен
сипатталады. Қалдықтар қоймасының аумағының, байытатын фабриканың және басқа да
құрылыстардың шегінде орналасқан топырақтар ауыр металлдардың құрамымен сипатталады, олар
осы ауданда кездесетін табиғи топырақтардың құрамына ұқсас болып келеді.
Топырақтарға Әлеуетті әсері қандай?
Топырақтарға әлеуетті әсеріне келесілер жатады:
топырақ қабатының бұзылуы және алынып қалуы;
сақтау кезінде топырақ сапасының өзгеруі;
апаттық төгінділер мен шығарындылар салдарынан ластану нәтижесінде топырақтың химиялық
құрамы мен сапасының өзгеруі; және
жел немесе су эрозиясының нәтижесінде топырақтың шығарылуы.
Тиісті қорғаныс шараларынсыз жобалау жұмыстары бұзылған телімдердің құнарлы қабатының толық
жоғалуын қоса отырып, топырақ ретінде маңызды өзгеруіне әкеледі. Осылайша, қорғаныс шараларынсыз
кәсіпорын жалпы осы ауданда топырақтарға біртекті әсер көрсетеді.
топырақтарға әсерлерді басқару немесе бақылау үшін қандай әрекеттер жасалады?
Топырақтарға қалдық әсердің ауырлық дәрежесін төмендету үшін тиісті шараларды қабылдау қажет.
Қорғаныс іс-шараларына кен орындарын әзірлеу үшін қажетті аумақтың шегінде жоба бойынша құрылыс
жұмыстарын
шектеу,
инфрақұрылымның
жобасын
оңтайландыру,
қалдықтар
қоймасының
құрылыстарында сүзгілейтін экрандарды төсеу және бұзылмаған телімдерде топырақ қабатымен
қолданыстағы өндірістік телімдердің топырақтарын араластыру кіреді.
Сонымен қатар, құрылыс немесе пайдаланудың қалыпты режимі кезінде апатты төгілу немесе төгу
жағдайында топырақ пен судың сапасына жағымсыз әсерлердің мүмкіндігін төмендету мақсатында
мұнай өнімдерінің төгілуін, апаттың, төтенше жағдайдың орын алуын жою жоспары бойынша оқыту
жұмыстары ұйымдастырылады. Компанияның барлық қызметкерлері мен мердігерлері Жоспарда
қарастырылған рәсімдерді сақтауға міндетті.
Кен орындарын жапқаннан кейін жерлердің құнарлылығын қалпына келтірудің және оларды даланың
бұрынғы қалпына қайтарудың мүмкіндігі бар, оларды жайылымдылық жер ретінде пайдалануға болады.
Жер астындағы өңдеу жұмыстарын аяқтағаннан кейін кен орындарын қалпына келтірудің жұмыстары
жүргізілетін болады. Анағұрлым жазық кірме жолдарға топырақ қабаты төселеді және шабындық күйіне
дейін шөптер егілетін болады. Жануарлардың кіріп кетуіне жол бермеу үшін карьер периметрі бойынша
қоршалатын болады.
қандай қауіптер мен әсерлер қалады?
Ұсынылатын қорғаныс шаралары шығындарды ұстап тұруға және топырақ жамылғысының бұзылуына
жол бермеуге көмектеседі және жобалау құрылғысы алаңдарының көп бөлігін қалпына келтіру
мүмкіндігін қамтамасыз етеді. Топырақтың кейбір шығындары және жерлердің өзгеруі орын алатын
болады, бірақ топырақтың сипаттамасы мен сапасы жобаны аяқтағаннан кейін тек жартылай өзгереді.
Жобалау жұмыстарының телімдеріндегі және оның айналасындағы шектерде топырақтарға қалдықтың
әсер етуі қорғаныс шараларын қолданған кезде мардымсыз болады.
