Физика курсынан

АУАДАҒЫ ДЫБЫСТЫҢ ТАРАЛУ ЖЫЛДАМДЫҒЫН ЖӘНЕ

жүктеу 11,48 Mb.

бет	167/666
Дата	15.01.2020
өлшемі	11,48 Mb.
	#26746
түрі	Практикум

1 ... 163 164 165 166 167 168 169 170 ... 666

ҚАТЫНАСЫН АНЫҚТАУ

2.3 АУАДАҒЫ ДЫБЫСТЫҢ ТАРАЛУ ЖЫЛДАМДЫҒЫН ЖӘНЕ

ҚАТЫНАСЫН АНЫҚТАУ
ҚАЖЕТТІ ҚҰРАЛ -ЖАБДЫҚТАР: телефон, микрофон, қос сым, осциллограф.
2.3.1 ҚЫСҚАША ТЕОРИЯЛЫҚ КІРІСПЕ

Белгілі бір ортада тербелістің таралу процессін толқын деп атайды.

Толқын таралатын ортаның бөлшектері толқынмен бірге таралмайды. Олар тепе-теңдік төңірегінде тербеліс жасайды. Толқынмен бірге тербелмелі қозғалыс күйі – энергия бөлшектен бөлшекке беріле отырып таралады.

Серпімді толқындар көлденең және қума толқындар болып екіге

бөлінеді. Қума толқындарда ортаның бөлшектері толқынның таралу бағытымен тербеліс жасайды. Көлденең толқындарда ортаның бөлшектері толқынның таралу бағытына перпендикуляр болып тербеліс жасайды.

Қума толқындар сығылу, созылу деформациясы кезінде, толқын таралатын ортада серпімді күштер пайда болғанда тарала алады, яғни қатты денеде ғана тарала алады. Сонымен, қатты денелерде қума толқындар да, көлденең толқындар да тарала алады. Ал газдар мен сұйықтарда тек көлденең толқындар ғана тарала алады.

Тербеліс фазасының бір период ішінде жеткен қашықтығын толқын ұзындығы деп атайды

(2.3.1)

жүктеу 11,48 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 163 164 165 166 167 168 169 170 ... 666