Есімдіктердің түрленуін қайталау



жүктеу 12,33 Kb.
Дата25.11.2017
өлшемі12,33 Kb.
#1620
  • Қызылорда облысы
  • Жаңақорған ауданы,
  • Сунақата ауылы
  • №194 орта мектебі
  • Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Аяпова Динара Калеловна
  • Есімдіктердің түрленуін
  • қайталау
  • Тақырыбы:
  • “Туған бар,
  • табылатын жаныңнан”

Құдағи қалтаның не екенін білесіңдер ме ?

  • Құда болған екі жақтың бір-біріне сыйы салынған қалта

Әзілдері жарасқан екі туысты кімдер деп айтамыз ?

  • Нағашы - жиен
  • Нағашы
  • Жиен

Құдағи қалтадан алынатын І тапсырма. Кітаппен жұмыс 17 – жаттығу. Мәтінді оқып, есімдіктерді теріп жазып, тұлғасына ажырату.

Мен – жіктеу есімдігі Ешқандай – болымсыз есімдігі Не - сұрау есімдігі Өзімнен – 1 жақ, шығыс септігінде Өз - өздік есімдік Ешқашан – болымсыз есімдігі Менің – жіктеу есімдігі, ілік септігінде Өзі – ІІІ жақ, тәуелдік жалғауы Мені – Жіктеу есімдігі, табыс септігі

2 тапсырма. “Бұл қай есімдік ?” Жұмбаққа жауап 1. Етікші аспабының бірімен ұқсас есімдіктің қай түрі?

  • Біз. Жіктеу есімдігі
  • 2. Басқаның бәрін өзі сұрайды, өзінен ешкім сұрамайды
  • Сұрау есімдігі.
  • 3. Жақтас жалғауға жіктеле қояды, жақтас емесіне жоламай қояды
  • Мен, сен
  • 4. Көпшіл және көңілшек, ештемені бөліп жармайды
  • Көптік ұғым беріп, көпшілікті қармайды
  • Жалпылау есімдігі.

3 тапсырма. Кеспе қағазбен жұмыс.

  • 1. Сөйлемнен есімдікті тауып, тұлғасына талдау жасау.
  • Төркін – қыздың өз жұрты, туған үйі, ауыл - аймағы
  • 2. Оған туыстары қайын жұртынан ере барған
  • қайын інілеріне, қайын сіңлілеріне құрмет көрсетеді .

Қазақ отбасында қыз баланы “үй құты” деп бағалап, оған сый-құрмет көрсетеді

  • 4 тапсырма. “Өз орнымдамын ба ?”
  • Берілген сөйлемдердегі сөздерді өз орнына қойып жазу.
  • Қазақ қыз баланы “үй құты” деп отбасында, оған құрмет
  • көрсетеді бағалап
  • Нағашы тобы. 1 - оқушысы
  • Әкем – менің тәңірім,Пайғамбарым,
  • Ұмтылатын биігім, сайран бағым.
  • Ол білмейтін дүниеде құпия жоқ,
  • Біліп алған, япыр-ай, қайдан бәрін ?!
  • 2 – оқушы
  • Күшті де жоқ дәл ондай жер бетінде,
  • Сұлу мүсін, бір мін жоқ келбетінде !
  • Батыр, дана сол ғана. Асығамын
  • Әкеме ұқсап тезірек ер жетуге .
  • Жиен тобы. 1-оқушысы
  • Ол тұрғанда сезінбей қатер демін,
  • Хандардың да қалпағын әпермедім.
  • Әділ шешім айтатын барлық істе
  • Біздің үйде бас қазы - әкем менің.
  • 2 – оқушы
  • Әкем барда, арқам кең, жоқ алаңым,
  • Бәрі орнында : шаруаң, қора – малың.
  • Төрт жағымыз құбыла . Мен өскенде
  • Қиын –ау әкемдей бола аларым...
  • 5 тапсырма. “Біріңді - бірің тыңдап ал !”
  • Фариза Оңғарсынованың әке туралы “Перзент сөзі” өлеңінен есімдіктерді теріп жазу, тұлғасына талдау.

5 тапсырма. “Ән көңілдің ажары” (үнтаспадан “Аналар” әнін тыңдап, есімдіктерді теріп жазу, құрамын талдау)

  • Дамыту кезеңіндегі тапсырма .
  • Шығармашылық жұмыс “Менің анам”

Бекіту. “Есімдік” деген сөздің құрамында қанша дыбыс болса, есімдіктердің түрлері де сонша. Сөзжұмбақ

        • 1. Жіктеу есімдігі
        • 2. Сілтеу есімдігі
        • 3. Сұрау есімдігі
        • 4. Өздік есімдігі,
        • 1 - жақ, көмектес септігінде
        • 5. Сілтеу есімдігі,
        • шығыс септігінде
        • 6. Белгісіздік есімдік
        • 7. Жалпылау есімдігі
  • Е
  • С
  • І
  • М
  • Д
  • І
  • К
  • М
  • Е
  • Н
  • О
  • С
  • Ы
  • К
  • І
  • М
  • Ө
  • З
  • І
  • М
  • М
  • Е
  • Н
  • О
  • С
  • Ы
  • Д
  • А
  • Н
  • Ә
  • Р
  • К
  • І
  • М
  • Б
  • Ү
  • К
  • І
  • Л

Қорытындылау. Сабағымызды Фариза ақынның мына өлең жолдарымен түйіндесек: Ағаларым – асқар тау, қарлы шыңдар, Жеңгелерім – жанымның жайлауы еді. Інілерім – шым болат шалғысыңдар, Сіңлі, келін – періште тілеулесім, Барлығың да әйтеуір, бармысыңдар !

  • Үйге тапсырма.
  • Туыстық тақырыбында есімдіктері бар мақал – мәтелдер табу

жүктеу 12,33 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау