Ермекбаева акбопе тонтаевна

4 
 
АНЫҚТАМАЛАР 
 
Бұл диссертацияда келесі терминдерге сәйкес анықтамалар қoлдaнылды:  
Әдістеме  –  оқу  үдерісінде  пайдаланатын  әдістер  жиынтығы  және  білім 
беру ұстанымдарын зерттеу саласы.  
Биологиялық  білім  -  студенттердің  биология  ғылымының  жүйесіндегі 
ұғымдарының,  деректері  мен  пайымдауларының  жиынтығы.  Биологиялық 
білімдер  тіршілік  туралы  білім  тобын  қамтиды,  олардың  зерттеу  объектілері 
клетка мен клеткадан пайда болған барлық ағзалар.  
Биолог  маман  -  тірі  организмдердің  даму  заңдылықтары  мен  жалпы 
құрамын  организмдер  көптүрлілігін  зерттеуші.  Ол  материал  негізінде  зерттеу 
жасап,  сынақ  жүргізе  отырып,  алынған  нәтижелердің  практикада  қолдануын 
ұйымдастыратын тұлға.  
Ғылыми  -  зерттеу  іс-әрекеті  –  оқу  үрдісінен  тыс  орындалады,  ол  оқу 
жоспарына  қосылмайды,  бұл  іс  -әрекетті  ұйымдастырудың  негізгі  принципі 
студенттердің өз еркімен және өз бетімен орындалуы тиіс (М.И. Махмутов).  
Өлкетану  –  білім  алушылардың  туған  жергілікті  мәдениетін,  жануарлар 
мен өсімдіктер дүниесін, экономикасын танып, оқып-зерттеу.  
Зерттеушілік  іс  -  әрекет  –  жаңалықты,  үдерістерді  анықтауға,  олардың 
байланыстары  мен  қатынастарын  орнатуға,  нақты  фактлерді  теориялық  және 
эксперименттік тұрғыдан дәлелдеуге, таным жүйесінің зерттеу әдістері арқылы 
заңдылықтарды анықтауға бағытталған шығармашылық мазмұндағы іздену  іс-
әрекет.  
Зерттеушілік  бiлiк  –  студенттердің  алған  ғылым  және  білім  тәжірибесі 
негізінде  теориялық  және  практикалық  тапсырмаларды  қысқа  уақыт 
аралығында, нақты және дұрыс орындай алу әрекеті.  
Жыландар  (Ophidia)  –  бауырымен  жорғалаушылар  класына  жататын 
омыртқалы жануарлар отряд тармағы.  
Педагогикалық  жүйе  –  белгілі  бір  қаблеті  бар  дара  тұлғаны 
қалыптастыруға  бағытталған  педагогикалық  әсерді  ұйымдастыруға  қажет 
құралдар, әдістер мен тәсілдердің өзара байланысқан бірлігі. 
Сабақ – логикалық түрде аяқталған, біртұтас, белгілі уақытпен шектелген 
оқу - тәрбие үдерісінің бөлігі  
Оқыту  әдісі  –  білім  алушы  мен  оқытушының  алдына  қойған  мақсатына 
жету үшін екі жақты іс-әрекеттері  
Оқу-зерттеу  іс-әрекеті  –  оқу-тәрбие  үдерісінің  міндетті  құрамдас 
компоненті,  оқытушылардың  ұйымдастыруымен  және  студенттердің  таным 
үдерісінің белсенді атсалысумен құрылады (М.И. Махмутов).  
Офидиология  (лат.    ophidia  -  жылан  және  logos  -  ілім)  –  жыландарды 
зерттеумен айналысатын зоология ғылымының бір саласы. 

5 
 
БЕЛГІЛЕУЛЕР МЕН ҚЫСҚАРТУЛАР 
 
Абай атындағы ҚазҰПУ         -  Абай атындағы қазақ ұлттық педагогикалық      
университеті 
ТарМПИ                                     -  Тараз Мемлекеттік педагогикалық институты 
ЖОО                                            -  Жоғары оқу орны  
ЖББ                                             -  Жалпы білім беру бағдарламалары  
ҚР                                                -  Қазақстан Республикасы  
ҚР БҒМ                                       -  Қазақстан Республикасының Білім және        
                                                        Ғылым Министрлігі  
ҚР МЖМБС                                -  Қазақстан Республикасы мемлекеттік  
     жалпыға міндетті білім беру стандарты  
СОӨЖ                                          - Студенттердің оқытушы басшылығымен      
     орындайтын өзіндік жұмысы  
СӨЖ                                             - Студенттердің өзіндік жұмысы  
ЭТ                                                 - Эксперименттік топ 
БТ                                                 - Бақылау топ 
ТжКБ                                            - Техникалық және кәсіптік білім беру 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

6 
 
КІРІСПЕ 
Зерттеудің  өзектілігі.  ҚР  Білім  туралы  Заңының  29-бабында  «Білім  мен 
ғылымды интеграциялау, оқу-тәрбие процесін қамтамасыз ету және жетілдіру, 
оқытудың жаңа технологияларын әзірлеу және енгізу, білім беру ұйымдарында 
және  тиісті  инфрақұрылымда  педагог  қызметкерлердің  біліктілігін  арттыруды 
қамтамасыз  ету  мақсатында  оқу-әдістемелік  және  ғылыми-әдістемелік  жұмыс 
жүзеге асырылады» деп көрсетілген [1]. 
Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2016 - 
2019  жылдарға  арналған  мемлекеттік  бағдарламасын  жүзеге  асырудың  негізгі 
міндеттері  педагогтер  кәсібінің  беделін  және  олардың  сапалық  құрамын 
арттыру,  бәсекеге  қабілетті  кадрларды  сапалы  даярлауды  қамтамасыз  ету,  
әлемдік үрдістер аясында жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру 
мазмұнын жаңғырту т.б. көрсетілген [2]. 
Қазақстан  Республикасының  2020  жылға  дейінгі  Стратегиялық  даму 
жоспарында Қазақстанның 2020 жылға дейінгі дамуының білім берудің түйінді 
бағыттары  «Білікті  кадрларды  даярлау  елді  индустрияландыру  жөніндегі 
жоспарлармен байланыстырылатын болады. Техникалық, кәсіптік және жоғары 
білім  беруде  заманауи  еңбек  нарығының  талаптарына  сәйкес  келетін  жүйеге 
көшу  жүзеге  асырылады,  ал  білім беру  стандарттары  ұлттық  біліктілік  жүйесі 
арқылы кәсіптік стандарттармен қалыптасатын болады» деп көрсетілген [3]. 
Қазақстан  Республикасы  Президенті  Н.Ә.  Назарбаевтың  Қазақстан 
халқына  арналған  жыл  сайынғы  жолдауында  болашақ  ұрпақтың  білімі  мен 
әлеуетін  дамыту  бағытына  үлкен  көңіл  бөліп,  ауқымды  идеялар  мен  ұтқырлы 
міндеттерді атап өтуде.  Мәселен,
 
Елбасының «Қазақстан - 2050» Стратегиясы 
қалыптасқан  мемлекеттің  жаңа  саяси  бағыты»  атты  Қазақстан  халқына 
Жолдауында    білім  мен  кәсіби  машық  –  заманауи  білім  беру,  кадрларды 
даярлау  мен  қайта  даярлау  жүйесінің   негізгі  бағдарларында  Елбасы  былай 
дейді:  «Бізге  елімізге  қажетті  технологиялар  трансферті  мен  оларды  қолдану 
үшін  мамандарды  оқыту  керек. ЭКСПО-2017 бұл  процеске  серпін  беріп,  бізге 
болашақтың  энергиясын  дамыту  үшін  жаңа  технологияларды  таңдап  алуға 
көмектесуі тиіс. Біз – жас ұлтпыз және бұл біздің қолымыздан келеді» [4]. 
Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011 - 2020 жылдарға 
арналған 
мемлекеттік 
бағдарламаcында 
«Тұлғаның 
шығармашылық 
құзыретіндегі,  үздіксіз  білім  беру  мен  тәрбиелеудегі,  кәсіби  өзін-өзі 
анықтаудағы  бәсекелі  артықшылықтарын  қалыптастыру  мақсатында  негізгі 
бағыттар:  шығармашылық-эстетикалық;  ғылыми-техникалық;  экологиялық-
биологиялық;  туристік-өлкетанушылық;  әскери-патриоттық;  әлеуметтік-
педагогикалық;  білім  беру-сауықтыру  және  т.б.  бойынша  балаларға  қосымша 
білім  беру  мазмұны  жаңартылады»  деп  көрсетілген.  Бұл  орайда,  кадрлардың 
бәсекеге  қабілеттілігін  қамтамасыз  ету,  қосымша,  оның  ішінде  тең 
құрылтайшылық арқылы ұлттық холдингтер мен компанияларға, транс-ұлттық 
корпорациялар  мен  шетелдік  инвесторларға  бекітілетін  болады  [5].  Қазақстан 
Республикасының  Президенті  Н.Ә.  Назарбаевтың  Қазақстан  халқына  2014 
жылғы  «Нұрлы  жол  -  болашаққа  бастар  жол»  Жолдауында  «Мен,  жастар  –