Ән бағдарламасы (syllabus)

Пән бағдарламасының титулдық парағы (SYLLABUS)

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.4/19

Павлодар, 2013ж.

Факультет деканы_______

___________ Кислов А.П.

«___»_____________2013 ж.

Құрастырушы: аға оқытушы_________Ашимова А.К.

5В071800 – Электрэнергетика мамандығы студенттеріне арналған

Бағдарлама «____»______________2013 ж. бекітілген жұмыс оқу бағдарламасы негізінде жасалған.

«____»______________2013 ж. №____ хаттама

Барлығы – 3 кредит

Курс: 3

Семестр: 6

Аудиторлық сағат саны – 45 сағат

Дәрістер – 22,5 сағат

Тәжірибелік /семинар сабақтар –7,5 сағат

Зертханалық – 15 сағат

СӨЖ – 82,5 сағат

СӨЖМ соның ішінде – 22,5 сағат

Жалпы еңбек сыйымдылығы - 135 сағат

Бақылау түрі

Емтихан – 5 семестр

Пәнді оқу кезінде келесі пәндерден алған білімдерге сүйенеді:

- электртехниканың теориялық негіздері (электрлік тізбектердің бірфазалы синусоидалы тогы, үшфазалық тізбектер бөлімдері);

- электрлік машиналар (трансформаторлар мен синхронды машиналар бөлімдері);

- ауыспалы үрдістер («Электрмагнитті ауыспалы үрдістер» - симметрия және симметриялы емес ҚТ токтарын анықтау бөлімі);

- жоғары математика (дифференциалды теңдеулер, операционды есептер);

- ақпараттық-өлшеуіш техникасы (электрлік шамаларды өлшеу, өлшеулер кезіндегі қателіктер);

- электроника (жартылай өткізгіш құралдар, сигналдарды күшейткіштер, операционды күшейткіштер);

- автоматты басқару құрылғылардың теориясы (элементтердің динамикалық және жиіліктік сипаттамалар).
Постреквизиттер

Осы пәнді оқу кезінде алған білімдер, іскерліктер және дағдылар дипломдық/курстық жобалауда, сонымен қатар электрэнергетикалық жүйе мамандығы бойынша жұмыс жасағанда қажет болады.

Аты-жөні: Ашимова Айгуль Кенжебаевна

Лауазымы: аға оқытушы
«Электрэнергетика» кафедрасы, А–223 аудиториясы

телефон: 67-36-26

Е-mail: ashimova_ak@mail.ru
3. Нысан, мақсат және міндет
Пән нысаны

Электрэнергетикалық жүйелердің автоматикасы және релелік қорғаныстың элементтік базасы

Автоматты басқару үшін өңдеу жүйелерін құрастыру принциптері туралы және арнайы инженерлік жұмыс режимдерін басқару құрылғылары, релелік қорғаныс және электрэнергетикалық жүйедегі апатқа қарсы автоматика пәндері бойынша қажетті білімдерді, түсініктерді және ұғымдарды құру.

- электрмеханикалық және жартылай өткізгішті интегралды аналогтік және цифрлық элементті базасы негізінде энергожүйе автоматты құрылғылардағы функционалды элементтердің негізгі техникалық әдістерін жүзеге асыру және құрастыру принциптерін меңгеру.

Берілген пәнді үйрену барысында студенттер мыналарды білуі қажет:

– релелік қорғаныс пен автоматиканың өлшеуіш мүшелерінің құрылғыларын құрастыру теориясының негіздерін;

– әр түрлі элементтік базадағы релелік қорғаныс пен автоматиканың өлшеуіш мүшелерінің құрылғыларын құрастыру принциптерін;

– релелік қорғаныс пен автоматикада қолданылатын нақтылы шарттар үшін техникалық жүзеге асыруларды таңдауды;

– энергожүйелердің автоматты құрылғылардың негізгі функционалды элементтерінің техникалық жүзеге асырулардың әдістерін және құрастыруын;

– электрэнергетикалық жүйедегі релелік қорғаныс пен автоматиканың өлшеуіш мүшелерін құрастыру теориясының негіздері сұрақтарында білікті болуы қажет.
5. Пәнді оқудың тақырыптық жоспары

1 тақырып. Кіріспе. (1,5 сағат)

Энергожүйелер автоматикасы құрылғыларының фукнционалды сұлбасы.

Сигналдар ақпаратты материализациялау ретінде. Сигналдарды көрсету формалары.

Сигналдардың сипаттамалары.

Функционалды элементтердің тағайындалуы.

Функционалды элементтердің сипаттамалары.

Автоматты әрекетті құрылғыларда ақпаратты өңдеудің негізгі шарты ретінде электрлік шамаларды салыстыру.

Электрлік шамаларды салыстыру тәсілдері.

Абсолютті мәндерді салыстырудың электрмагнитті элементі.

Фазаларды салыстырудың индукционды элементі.

3 тақырып. Өлшеуіш мүшелерді құрастыру принциптері (3 сағат)

Үзіліссіз және релелік әрекетті өлшеуіш мүшелер.

Бір және екі әрекет етуші шамалармен мүшелердің құрылымдық сұлбалары.

Релелік өлшеуіш мүшелерді құрастырудың теориялық негіздері.

Конформды бейнелеу туралы түсінік.

Өлшеуіш мүшелердің қателіктері.

Электрмагнитті өлшеуіш реле мен бір және екі әрекет етуші шамалармен индукционды өлшеуіш реле.

Релелік өлшеуіш мүшелерді құрастырудың теориялық негіздері.

Екіншілік ток және кернеу трансформаторлары.

Трансреактор.

Фазабұрылмалы сұлбалар.

Жиіліктік фильтрлер.

Симметриялық құраушылардың фильтрлері.

Нолдік және кері реттілікті кернеу мен ток фильтрлері.

Фильтрлердің тепе-теңсіздігі және реттеу туралы түсінік.

Сызықтық өлшеуіш түрлендіргіштерді жүзеге асыруға арналған операционды күшейткіштер (ОК).

ОК қосудың негізгі сұлбалары.

Қателіктер.

Активтік ток және кернеу трансформаторлары, жиіліктік фильтрлер, фазабұрылмалы сұлбалар мен симметриялы құраушылардың фильтрлері.

Симметриялы құраушылардың жиілікті-тәуелсіз фильтрлер туралы түсінік.

Сызықтық емес өлшеуіш түрлендіргіштер.

ОК ауыстырып қосу режимде қолданылуы.

Компараторлар.

ОК-де кернеу өзгерудің шектегіштері.
5 тақырып. Электрлік шамалар параметрлерін өлшеуіш аналогті түрлендіргіштері (3 сағат)

Электрлік шамалардың фаза айырмашылығын және абсолютті мәндерін салыстырудың диодты сұлбалары. Жұмыс істеу принципі және сипаттамалар. Екі электрлік шамалардағы абсолютті мәндерінің, фаза айырмашылығының уақыт-импульсті түрлендіргіштері. Амплитуданы, жиілікті және фаза айырмашылықты жадта сақтаушы түрлендіргіштер. Амплитудадағы және кернеу фазасындағы өзгеруіндегі жиілік өзгеруінің түрлендіргіштері.

Елегіш элементтерге қойылатын талаптар. Электрмеханикалық елегіш элементтер. Поляризонды және магнит-электрлік реле. Жартылай өткізгішті елегіш элемент.

Күшейкіштерге қойылатын талаптар. Дискретті және үзіліссіз сигналдардың күшейкіштері. Магнитті күшейткіштер. Магнитті күшейткіштердегі кері байланыстар.

Фазаларды салыстыратын импульсті және потенциалды-импульсті сұлбалар. Сигналды цифрлық өңдеу туралы түсінік. Дискретизация және кванттау. Бірлікті тізбектелі және екілік параллель кодты цифр-аналогті түрлендіргіштер. Аналогті-цифрлі түрлендіргіштер (АЦТ). АЦТ аралық уақыт және жиілік түрленгіштері. Кернеу-жиілік түрлендіргіштері туралы түсінік. Микропроцессорлар және микроконтроллерлер сигналдарды өңдеу үшін әмбебап элементтік базасы ретінде. Құрылғы, негізгі сигналдар, программалау. цифрлық фильтрациялау, ауыспалы үдерістің мәжбүрлеу құраушы векторды цифрлық бағалау туралы түсінік. Бір және екі әрекет етуші шамалармен мүшелер өлшеуіш программалық алгоритмдер.