Электродинамика және арнаулы салыстырмалық теориясы «Физика», «Физика және информатика»

жүктеу 8,12 Mb.

бет	8/63
Дата	22.02.2018
өлшемі	8,12 Mb.
	#10436

1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 ... 63

2. Ұзындықтар салыстырмалылығы.

меншікті уақыт деп аталады. К жүйесінде

уақыт аралығын 2 сағат арқылы өлшейді. Бұндай уақыт координаттық уақыт деп аталады. Координаттық уақыт – бір санақ жүйесінде екі сағатмен өлшенген уақыт аралығы. Екі оқиғаның координаттық уақыты мен меншікті уақыт аралығы (4.4) формуласы арқылы байланысқан.

2. Ұзындықтар салыстырмалылығы.

К және K′ жүйелеріндегі бірімен-бірі салыстырмалы қозғалыста болатын сызғыштарды салыстыру керек. 2 жағдай қарастырайық:

. Сызғыштар Z және Z′ өстеріне параллель, не болмаса Y және Y′ осьтеріне парал-лель, яғни қозғалыс бағыты-на перпендикуляр.

Бұл жағдайда екі сызғыш та бірдей ұзындықты деп есептеуге болады. Бұдан

Y=Y'

Z=Z' (4.5)

Өйткені сигналды Y және Y' осьтеріне немесе Z Z' осьтеріне параллель жіберсек, олар А айнадан шағылып, бірдей уақыт аралықтарында қайтып келеді. Бұдан қозға-лысқа перпендикуляр бағытында ұзындықтар барлық инер-циалды санақ жүйелерінде бірдей болатындығы көрінеді.

2

.Сызғыштар, яғни ұзындық эталондары, қозғалыс ба-ғытына параллель.

Хосі бойымен орналасқан сызғыштың бойымен сигналды жіберіп, сызғыштың ұзындығын өлшейік.

K' жүйесінде t′=t=0 моментін-де x′ өсі бойымен сигнал жіберіп, К жүйесіндегі бақылаушының байқағанынша, жарық әуелі айна-ны C–V жылдамдықпен қуып жетеді, одан кейін қарсы жақ-қа C+V жылдамдықпен таралады. Сигналды шығару мен оны қабылдау оқиғаларының арасында бір жүйеде

, басқа жүйеде

уақыт аралығы өтті деп есептесек:

(4.6)

Бірақ алдыңғы пунктте анықтағандай:

, олай бол-са осы екі теңдікті салыстырып табатынымыз:

, (4.7)

- сызғыш тыныштықта тұратын жүйедегі мен-шікті ұзындық. Осыдан табатынымыз:

, немесе

; (4.8)

Қозғалыстағы жүйеде оның ұзындығы

жүктеу 8,12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 ... 63