Поезд қозғалысының уақыт қисығын есептеу және құру

Тартым есебінің Ережесі Лебедев тәсілімен уақыт қисығын құруды ұсынады. Ол үшін координат басының сол жағына Δ қашықтықта вертикалды O’O” сызығын жүргізеді (13-сурет).

Одан кейін жылдамдық қисықтары OA, AB, BC және т.б. кесінділеріне бөлінеді. Бұл кесінділер Липецтің әдісімен жылдамдық қисығын құруда алынғандар. Кесінділердің ортасынан O’O” сызығына перпендикуляр жіберіліп, a’ , b’ және т.б. нүктелер табылады. Оa’ сызығына координат басымен өтетін ОA’ перпендикулярын жүргізеді. Осы кесінді уақыт қисығының фрагментін көрсетеді және Δs₁ аралықта поезд қозғалысының жылдамдығының өзгеруіне сәйкес. Жолдың Δs₂ екінші кесіндісі үшін уақыт қисығының фрагменті A’ нүктесі арқылы өтетін Оb’ кесіндісіне перпендикуляр құрылады. Қалған кесінділер осыған ұқсас орындалады.

13-суреттен уақыт қисығын құру қозғалыс жылдамдығының өзгеру бағытына тәуелді еместігін көруге болады, уақыт өсу бағытымен ғана өзгереді. Таңдалған форматтың шегінен шығып кетпеу үшін, уақыт қисығын мысалы 10 мин шегінде құруға болады. Осы мәнге жеткеннен кейін (13-суреттегі 1 нүкте) уақыт қисығының жалғасын нөлден (2 нүкте) бастап құрады. Осы тәртіппен, жолдың қарастырып отырған теліміне 10 мин бойынша уақыттың толық аралығы кіретін жүріс уақытын есептеу оңай болады. F’F” кесінділерімен анықталатын уақытты табылған мәнге қосып телім бойымен поездың қозғалу уақытын табады.

Есептеме жылдамдығына (v_р) дейін поездың жылдамдық алу процесі электровоздың ілінісу бойынша тартым күшінің максимальды орташа мәнінде іске асатындығы үдету күшінің қисығын тұрғызу кезінде қабылданады. Сондықтан І_д тогы 0-ден v_р дейінгі жылдамдық аралығында қоса санағанда бұрын есептелінген Ғ_к.д.сц тартым күшіне сәйкес келуі керек. Бұл токтардың мәнін орташа қозуда Ғ_к.д(І_д) тәуелділігінің көмегімен табады.

П.7 кестесінің берілгені бойынша электрлік тартым сипаттамасы Ғ_к.д.сц тұрғызылады. Токтың берілген аралығына бұл тәуелділік 1 түзу сызық болып табылады (14 сурет).

Тұрақты және айнымалы токпен қоректенетін электровоздар үшін ток қисығы v >v_р шартында бірдей сипаттамаға ие. Бірақ v >v_р аумағында І_э(v) тәуелділігі айтарлықтай айрықшаланады, себебі, бұл электровоздың әр түрлі құрылымдық сұлбасына байланысты.

Жалпы айнымалы және тұрақты токты электровоздар үшін v_р жылдамдығына дейін меншікті үдету күшінің қисығын тұрғызуда ілінісу бойынша шекте тартым күші өзгереді, яғни, ілінісу шегі - қозғалтқыштың тартым күшінің әрбір мәніне (Ғ_к.қ.іл) токтың (І_қ.іл) белгілі-бір мәні сәйкес келеді. Алайда, ток пен тартым күшінің өзгеру заңы әр түрлі әдіспен жүзеге асады.

7.2.1. Айнымалы токты электровоздың токтық сипаттамасы қуатты тізбектіің құрылымна қарай ерекшелікке ие (15-суретті қара).