6-тарау. Вухгалтерлік есепті ұйымдастыру
♦
73
е п т е р д е н
баскалары). Олар сараптаманың жүргізілу кезеңінде
ІТ
-ал терл ік
есептің
1983
жылдың 29 шілдедегі нөмірі 105-
ж аггар
мен кұжат айналымы деп аталатын ережесіне сәйкес
т ү п т е л у і
қажет.
Жъ№ сайын кэсіпорьшның сараптау комиссиясы белгілеген
'«қтау мерзіміящ өтуіне байланысты жабылуға (жойылуы) жа-
тдгьін кужаттармен іс-қағаздарьш белгілеп, оларға тиісті аюілер
;рлтырады. 1967 жьшдың 3 желтоксанда бұрынғы КСРО-дағы бас
мұрағат басқармасының жарлығымен «Мемлекетгік комитетгер,
министрліктер,
ведомстволар мен басқа да мекемелер, ұйымдар
және кәсіпорьшдардың шаруашылық қызметі барысында толты-
ратын
т и п т і к
кұжаттарынын тізімі, сондай-ақ оларды сақтау мерзімі
ікейіннен өзгертулер енгізіліп түзетілгең) бекітілген болатын. Жал-
пы құжаттарды сақтау мерзімі кұжаттарын Мемлекетгік мұрағатқа
тапсырмайтьш ұйымдар үшін белгіленген. Мұндай Мемлекеттік
мұрагаттарға құжаттарын тапсырмайтын ұйымдар өз іс-кұжаттарын
(■гәжірибелік қажеттшігі жоқ жэне гізімге сэйкес сақгау мерзімі
өткен) мұрағат органдарымен келіспей жоя алады, Кэсшорындагы
жокма Ірікгелшш алынған қүжаттарға акт жасалып, жойыла-
тын құжаттар мен шикізаттарды қайта өндеумен айналысагын
кәсілорынга өңдеуге беріледі, Құжаттарды жоюға берген уакытта
қабылдау-өткізу жүкқұжаттары (наклоднойлары) шлтырьшады.
Кэсіпорындардагы негізгі бухгалтерлік құжаттарды сактау мерзімі
олардың түрлеріне қарай әр тұрлі болып белгіленген,
Кәсіпорынның
бухгалтерлік
баланстары
мен
оған
қосымшаларға, түсініктеме хатгарға:
а) жылдық- 10 жыл;
ә) айлық, тоқсаңдық - 3 жыл.
0 аруашылық операиияларыньш жасалу фактісін бекітетін
жэне бухгалтерлік жазуларға негіз болып табылған апғашқы
аР мен оларға қосымшаларға (кассалық, банк құжаттары,
гың хабарлама құжаттары мен аударма талап хатгары, банк
тірмелері, жұмыс нарядтары, табельдер, мүліктер мен ма-
риалдарды кабылдау, талсыру немесе есептен шығару ак-
74
♦
Бухгалтерлік есеп теориясы ж зне иегіздері
тілері, тауарлық-материалдық кұндылыктардың (алуға берілетің)
есебі бойынша квитандиялар мен жүкқұжаттар (ңакладнойлар)
аванстык есептер жэне тағы басқаларына) - 5 жыл.
Түгендеу карточкалары мен негізгі құралдар есебінің кітапта-
ры - негізгі құралдарды есептен шығарғаннан кейін - 3 жыл.
Ақшалар м е н тау арл ы к- м атери ал д ық қорл ар д ы алугаберілетін
сенімхаттарға (оның ішінде күші жойылған сенімхаттарга) —
3 жыл.
Есептік тіркелімге (регистрге) (бас кітап, журнал-ордерлері,
өңдеу кестелері және тагы басқаларына) - 5 жыл.
Косалқы жэне бақылау кітаптарына, (кассалық кіріс ету неме-
се кассалық шығыс ету ордерлері, сенімхатгар, төлем тапсырма-
ларына) журналдарға, карточкаларға, касса кітаптарына, айналым
тізімдемелеріне (ведомостарына) — 5 жыл.
Депоненттелген еңбекақы есебінің кітаптарына, атқару
паракгарьш тіркеу журналдарына — 5 жыл.
Корларға, еңбекақы лимиттеріне жэне оларды бақылау есебі
туралы мәліметтерге, артық шығьшдар бойынша есеп айырысу-
лар және еңбекақы бойышпа қарыздар туралы, еңбекақыдан ұста-
латын ұсталымдар, кезекті еңбек демалысына берілетін жалақы
мен жэрдемақы туралы мэліметгерге — 5 жыл.
Түгендеу құжаттарына (түгендеу комиссиясьшьщ хатта-
малары, түгендеу тізімдемелері (опистері), актіпер, салыстыру
тізімдемелері - 3 жыл.
Атқару парақтарына — қажет болатын уақыт барысында, бірақ
5 жылдан артык емес.
Оқу демалыстарын төлеуге, салықтар бойынша жеңілдікгер
алуға буоогалтерияға берілетін анықтамалар жэне тагы басқалары
— қажет болғанша, бірак 3 жылдан артық емес.
Дебиторлық борыштар, кеш шығу, шыгыңдар, ұрланулар
бойынша
құжатгар
(анықтамалар,
актілер,
міндеггемелер,
көшірмелер) — қажет болғанша, бірақ 5 жылдан артық емес.
имараттардың, үйлердің (мемлекет қарауындағы архитектура
ескерікіш іерінен өзге жэне жабдықтардың төлқұжаттары негізгі
құралларды ессшен шығарғаннан кейін 3 жыл сақгалады.
6-тарау. Бухгалтерлік есепті үйымдаст ыру
♦
75
Кэсіпорынның қаржы-шаруашылық қызметін құжаттық тексе-
ру актілері,
оларга қосымша құжаттар (анықгамалар, ақпараттар,
баяндау хаттар) - 5 жыл.
Кассаны, салық салудың дұрыстығын тексеру акгілері және
тағы баскаларына - 5 жыл.
Келісімшарттар, шартгар (шаруашылық операциялық, еңбек
жэне басқалар) келісімшарттын және шарттың колданылу мерзімі
аяқталганнан кейін — 5 жыл сақталады.
Келісімшарттар тізілімдері (реестрлер) - 3 жыл.
Материалдық жауапкершілік
турапы
келісімшарттар —
материалдық
жауапты тұлға жұмыстан босатылганнан кейін
5
жыл
сақгалады.
Материалдық жауапты тұлгапар қолтаңбаларының үжілері
— қажет болғанша.
Ұйымның қызметкерлеріне еңбекақы төлеумен байланысты
қ ұ ж а г г а р д ы
сақтау ерекше маңызды болып табылады. Үйымдар
кызметкерлері мен жұмысшыларының дербес шоттарын сақтау
мерзімі мына формула бойынша анықгалады:
75 - В (жыл),
мұндағы В - тұлғалардың дербес шотгы жүргізуді тоқтатқан
сәтгегі жас мөлшері.
Еңбекақь[ төлеу бойынша есеп айырысу (есеп аиырысу төлем)
тізімдемелері (ведомостары) - 5 жыл сақталуы тиіс, ал дербес
шоты болмаган жағдайда — 75 жыл.
Зейнетақы жэне мемлекетгік жэрдемақы алушылардын дербес
шоттары зейнетақы мен жәрдемақы төлеу тоқтатылғаннан кейін 5
жыл бойы сақталады, біржолгы жәрдемақы төлеуге арналған де-
рбес шоттар — 1 жыл.
ь йым қызметін тоқтатқан жағдайда жұмысшыларга еңбекақы
гөлеумең жэне есептеумен байланысты құжатгар Мемлекеттік
^Ұрағатқа беріледі.
^ухгалтерлік есепшотының жұмыс жоспары, тағы басқа есеп
чсатытаң, шдтау (кодирование) реттемелерінің (процедура-
чіың
), мэліметтерді машиналармен өңдеу багдарламаларының
Достарыңызбен бөлісу: |
