Кесте 2.2.
«Алтын диірмен» акционерлік қоғамының активтері мен олардың құралу көздерін бухгалтерлік баланстың баптары және бөлімдері бойынша топтастыру.
№ р/н
|
Активтер және олардың құралу көздерінің түрлері
|
Бухгалтерлік баланс баптары
|
Бухгалтерлік баланс бөлімі
|
1.
2.
|
Лицензиялық келісімдер
Патенттер т.б.
|
І. Ұзақ мерзімді активтер:
материалдық емес активтер
|
Активтер
|
«Алтын диірмен» акционерлік қоғамының Бухгалтерлік балансын 1-ші қосымшада келтірілген нысан (үлгі) бойынша құрыңыздар.
Есеп 2.2. Шаруашылық операцияларының бухгалтерлік балансқа тигізетін әсері.
Есептің мақсаты: Шаруашылық операцияларының әсерінен баланста болатын өзгеріс түрлерін анықтау.
5 Тапсырма
Есепті орындау үшін берілген мәліметтердің негізінде:
орындалған әрбір шаруашылық операциясы бойынша баланстық өзгерістердің түрлерін (типтерін) төмендегі кестеде (2.4) келтірілген нысан бойынша анықтаңыздар:
кестеде (2.4.) келтірілген мәліметтер негізінде есеп 2.1. бойынша құрылған бухгалтерлік балансқа өзгерістер енгізіңіздер.
200 — жылдың 1-ші ақпанына «Алтын диірмен» акционерлік қоғамының бухгалтерлік балансын құрыңыздар.
Есепті орындау үшін берілген мәліметтер
Кесте 2.3.
200 — жылдың қаңтар айында орындалған шаруашылық операциялары
№
|
Активтердің және олардың құралу көздерінің атаулары
|
Сомасы , мың тенге
|
1
|
2
|
3
|
1.
|
Еңбек ақы төлеу бойынша есеп айырысу шотынан кассаға ақша алынды
|
300
|
2.
|
Кәсіпорынның жұмысшыларына еңбек ақы төленді
|
200
|
3.
|
Іс сапар шығындары үшін кәсіпорынның бас инженеріне кассадан ақша берілді
|
40
|
4.
|
Депоненттелген еңбек ақы кассадан есеп айырысу шотына қайтарылды
|
13
|
5.
|
Өнім өндіру үшін қоймадан ұн босатылды
|
30
|
6.
|
Банктың қысқа мерзімді несиесі енсеп айырысу шотына кіріске алынды
|
80
|
7.
|
Жабдықтаушылардан материалдар келіп түсті
|
55
|
8.
|
Есепті жылдың бөлінбеген табысының есебінен резервтік капиталға аударым жасалды
|
675
|
9.
|
Бюджет алдындағы қарыздар есеп айырысу шотынан өтелді:
- еңбек ақыдан есептелген табыс салығы бойынша
|
289
|
10.
|
Жабдықтаушылардан қосалқы бөлшектер келіп түсті
|
28
|
11.
|
Жабдықтаушылардан басқадай материалдар келіп түсті
|
32
|
Есептің шешімін төмендегі кестеде жүзеге асырыңыздар:
Кесте 2.4.
Бухгалтерлік есеп өзгерістердің түрлері (типтері)
Операциялардың номері
|
Шаруашылық операцияларының мазмұны
|
Бухгалтерлік баланстағы өзгерістер
|
Өзгеріс түрі (типі)
|
Сомасы, мың теңге
|
Актив
|
Меншікті капитал және міндеттемелер
|
Көбеюі (+)
|
Азаюы (-)
|
Көбеюі (+)
|
Азаюы (-)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 Тапсырма
Берілген мәліметтердің негізінде:
бухгалтерлік есеп шоттарын ашу;
шаруашылық операцияларын бухгалтерлік есеп шоттарында қосарлы (екі жақты) жазу тәсілімен бейнелеу;
шоттардағы айналым сомалары мен ақырғғы сальдоны (қалдықты) есептеу;
синтетикалық шоттар бойынша айналым ведомосын құру;
ақырғы сальдолардың (қалдықтардың) негізінде бухгалтерлік баланс құру.
Тапсырманы орындау үшін берілген мәліметтер
Кесте 3.1.
«Жалын» өндірістік кооперативінің 200 – жылдың 1 сәуіріне құрылған бухгалтерлік балансы
Активтер
|
Сомасы, мың теңге
|
Меншікті капитал және міндеттемелер
|
Сомасы, мың теңге
|
1
|
2
|
3
|
4
|
Ұзақ мерзімді активтер:
Негізгі құралдар:
(бастапқы құнымен)
|
|
Меншікті капитал:
Жарғылық капитал
|
3000
|
а) Ғимараттар, машиналар мен жабдықтар
|
1900
|
Резервтік капитал
|
400
|
b) Көлік құралдары
|
1550
|
Есепті жылдың бөлінбеген таза табысы
|
2000
|
Негізгі құралдардың тозуы
с) Негізгі құралдардың қалдық құны
Ағымдағы активтер:
Тауарлы – материалдық босалқылар, оның ішінде:
а) Шикізаттар мен материалдар
ә) Аяқталмаған өндіріс
б) Дайын өнім
|
950
2500
1800
900
400
|
Ұзақ мерзімді міндеттемелер:
Ағымдағы
міндеттемелер:
Қысқа мерзімді банк несиесі
Кредиторлық қарыздар, оның ішінде:
Бюджеттік қарыздар
Еңбек ақы бойынша қарыз
Басқадай кредиторлық қарыздар
|
2000
940
1050
60
|
3. Ақша қаражаттары:
а) Кассадағы нақты ақша
б) Есеп айырысу шотындағы нақты ақша
4. Дебиторлық қарыздар:
а) Сатып алушылардың қарыздары
б) басқадай дебиторлық қарыздар
|
15
2800
750
250
|
|
|
Барлығы
|
6415
|
Барлығы
|
9415
|
7 Тапсырма
Кесте 3.2.
«Жалын» өндірістік кооперативінде 200– жылдың сәуір айында орындалған шаруашылық операциялары
Реттік №
|
Операциялардың мазмұны
|
Сомасы, теңге
|
Шот корреспонденциясы
|
Дебет
|
Кредит
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
|
Кәсіпорын жұмыскерлеріне еңбек ақы төлеу үшін есеп айырысу шотынан кассаға нақты ақша алынды
|
1015000
|
|
|
|
Кәсіпорын жұмыскерлеріне кассадан еңбек ақы төленді
|
985000
|
|
|
|
Жабдықтаушылардан келіп түскен материалдар қоймаға кіріске алынды
|
180000
|
|
|
|
Шаруашылық қажеттіліктеріә үшін кәсіпорын қызметкеріне кәсіпорын кассасынан нақты ақшы берілді.
|
9000
|
|
|
|
Депоненттелген еңбек ақы сомасы кассадан есеп айырысу шотына қайтарылды
|
30000
|
|
|
|
Қоймадан өндіріске материалдар босатылды.
|
120000
|
|
|
|
Сатып алушы кәсіорынға дайын өнім жөнелтілді.
|
160000
|
|
|
|
Бюджеттік қарыздар өтелді.
|
860000
|
|
|
|
Жинақтық зейнетақы қорын аударымдар жасалынды
|
65000
|
|
|
|
Есеп айырысу шотынан банк несиесі өтелді.
|
650000
|
|
|
|
Негізгі құралдар бойынша тозу (амортизация) есептелді.
|
56000
|
|
|
|
Өндіріс процессіне қатысқан жұмысшыларға еңбек ақы есептелді.
|
650000
|
|
|
|
Жұмысшылардың еңбек ақысынан табыс салығы ұсталынды
|
32500
|
|
|
|
Дайын өнім қоймаға кіріске алынды.
|
965000
|
|
|
|
Есеп айырысу шотына сатып өткізілген өнім үшін сатып алушылардан ақша келіп түсті.
|
640000
|
|
|
|
Есеп айырысу шотынан жабдықтаушылардың қарыздары өтелді.
|
180000
|
|
|
Тапсырманы орындау барысныда синтетикалық шоттарды ашуды төмендегі нысандағы (үлгідегі) шот схемасы бойынша жүзеге асырыңыздар.
Дебет 123 «Машиналар мен жабдықтар» Кредит
және т.б.
Синтетикалық есеп шоттар бойынша айналым ведомостын төмендегі кестеде (3.3) келтірілген нысан бойынша құрыңыздар.
Кесте 3.3.
Синитетикалық есеп шоттар бойынша айналым ведомосты
Шоттың коды (номері)
|
Синтетикалық шоттың атауы
|
Бастапқы сальдо
|
Айналым
|
Ақырғы сальдо
|
дебет
|
кредит
|
дебет
|
кредит
|
дебет
|
кредит
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Барлығы:
|
|
|
|
|
|
|
8 Тапсырма
Тапсырманы орындау үшін берілген мәліметтердің негізінде бастапқы құжаттарды толтырыңыздар және толтырылған құжаттардың жіктік (классификациялық) белгілерін атап көрсетіңіздер.
Тапсырманы орындау үшін берілген мәліметтер:
№140 Кассалық кіріс ордері. 200— жылғы 24 наурызда «Темір» аакционерлік қоғамының менеджері А.П. Ахметов іс сапар шығындары үшін алынған ақша қаражаттары пайдаланылмаған қалдығын кассаға өткізді – 2400 теңге . Ақшаны кассир Иманбаев С.Д. қабылдады. Құжатты бас бухгалтер А.Ж. Әльжанов бекітті.
№190 Кассалық шығыс ордері . 200— жылғы 10 сәуірде «Тулпар» акционерлік қоғамының менеджері Б.С. Көлбаевқа іс сапар шығындарына арналып кассадан 20000 теңге ақша берілді. Кассадан ақшаның берілуіне негіз болған: Акционерлік қоғамынң президенті С.И. Абдрахмановтың 200— жылғы 9 сәуірдегі №31 бұйрығы. Кассир С.Д. Иманбаев ақшаны Б.С. Көлбаевтың Қазақстан Республикасының ішкі істер Министрлігі 1998 жылғы 28 тамызда берген №009638567 жеке куәлігі негізінде босатты. Ақшаны босатуға рұқсат берген кәсіпорын басшысы С.И.Абдрахманов.
№35 Аванстық есеп 200- жылғы 15 сәуірде менеджер Б.С. Көлбаев кәсіпорын бухгалтериясына аванстық есебін тапсырды. Акционерлік қоғамның бас бухгалитерлік аванстық есепті 16000 теңгеге бекітті. Ақша қаражаттарының пайдаланылмаған қалдығы кассаға өткізілді. Орындалған операциялар бойынша шот корреспонденциясын бухгалтер Ә.С. Әбенова анықтады.
9 Тапсырма
Түгелдеу – кәсіпорынның мүкі мен міндеттемелерінің нақты барының бухгалтерлік есеп мәліметтерімен сәйкестігін тексеру тәсілі. Түгелдеу кәсіпорында орындалған барлық шаруашылық операцияларының құжаттармен рәсімделінгендігін және бухгалтерлік есеп жүйесінде көрсетілгендігін тексеруге, сонымен бірге қажетті анықтаулар мен түзетулер енгізуге мүмкіндікбереді. Оның көмегімен кәсіпорын мүлкінің сақталуын анықтауға, мүліктің сақталу және пайдалану орындарындағы жетіспеушілігін айқындауға, егер құндылықтардың жетіспеушілігі, бүлінуі, қирауы, және ұрлануы сияқты фактілер орын алған болса оларды ашуға (табуға) болады.
Есептің мақсаты – салыстыру ведомосын құру тәртібін меңгеру.
Тапсырма
Тапсырманы орындау үшін берілген мәліметтердің негізінде:
түгелдеу айырмашылығын анықтау;
салыстыру ведомосын толтыру;
түгелдеу айырмашылығын есептен шығару тәртібін меңгеру.
Тапсырманы орындау үшін берілген мәліметтер.
200—жылғы 1 қараша күні «Темір» акционерлік қоғамының қоймасында құрамында: бас инженер А.А. Ахметов, бухгалтер С.Д. Нысанбаев, механик Н.С. Сулейменов бар комиссия қойма меңгерушісі С.А. Ақтаевтың қатысуымен қоймадағы материалдық босалқылардың барына ішінара тексеру жүргіздуі. Тексеру нәтижесінде анықталғаны:
Достарыңызбен бөлісу: |
