«Экология және жер қойнауын пайдалану салаларындағы табиғи ресурстарды тиімді қолдану»

15 
Жер қабатындағы көміртекті үш топқа бөлуге болады: 
1.
әк тастар, қазіргі карбонаттың шөгінділері, шөгінді карбонатты 
минералдары С
12
/ С
13
азырақ болады. 
2.
метаморфоздық әк тастар С
12
/ С
13
қатынасуы өзгермейді. 
3.
құрамында органикалық оттегі бар туындыларда С
12
/ С
13
қатынасы көп болады. 
4. Оттегінің изотоптары. 
Оттегі үш изотоптардан тұрады. Атмосфералық оттегінде олардың мөлшері 
келесі: О
16
=99,759%, О
17
= 0,0374%, О
18
= 0,2039%. 
Ең жақсы О
16
/ О
18
изотоптар қатынасы гидросфераға белгіленген. Оттектің
изотоп қатынасы тұрақты үлкен өзендерде және ағынды көлдерде болады. 
Сол себептен оттектің изотоптарының қатынасын анықтайтын стандарт, 
оттегі мен судың тығыздығы болады. Атмосферада О
18
мөлшері, судан көп. 
5. Күкірт изотоптары. 
Күкірт төрт тұрақты изотоптардан тұрады, олардың мөлшерлері келесі: : S
32
-
95,1%, S
33
-0,74%, S
34
-4,2%, S
35
-0,016%.
Изотоптардың 
бөлуіне әкелетін табиғи құбылыстар, олардың
қатынастарының мөлшері, 
S
32
/ S
33 
-2,5%; 
32
/ S
34 
-5%, S
32
/ S
35 
- 10%. 
32
/ S
34 
– қатынасына қарай биогендік күкірт және бейорганикалық күкіртке
бөлінеді. Биогендік күкірте, күкірттің жеңіл изотобы жинақталынады, сол 
себептен S
34 
тірі ағзалар құрамында, ақуыздарда, су мен қатты битумдарда аз 
болады. Теңіз суларының сульфаттары S
34 
– көп жинақтайды. Туынды
сульфиттер мен сульфаттарында S
34 
– мөлшерінің айырмашылығы 16%. 
Тас және темір метеориттердің күкірті және гидротермальдық туынды
сульфидтердің күкірті орта мәндерге ие болады. Табиғаттық заттарда барлық
изотоптың өзгерістері, геохимиктердің қолдарына үлкен және кіші
геологиялық құбылыстардың жасын анықтауға талдау әдістерді береді. 

жүктеу 0,85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: