73
алынған білімді пысықтауға және тереңдетуге, оқушының оқуға деген
қызығушылығын арттыруға мүмкіндік пайда болады. Үй тапсырмасын
тұжырымдау барысында келесі жағдайларды ескеру қажет:
— үй тапсырмаларын оқулық параграфтарын жаттап алуға және
тапсырмаларды орындауға ғана пайдалануға болмайды. Шығармашылық,
эксперименттік, проблемалық сипаттағы есептерді, тапсырмаларды және
жаттығуларды көбірек қолдану қажет;
— үй тапсырмаларына оқушылардың өз оқу әрекетерінің нәтижелеріне
өзіндік талдау жасауға бағыттайтын тапсырма элементтерін қосу;
— үй тапсырмасына мазмұны және орындалу түрі бойынша әртүрлі
тапсырмалар беру;
— үй тапсырмасының көлемін анықтау барысында оқушылардың жеке
және жас ерекшеліктері міндетті түрде есепке алынуы тиіс.
Физика пәнінің
қолданбалы және таңдау курстарының тақырыптары
мұғалімдердің мүмкіндіктеріне, мектептің жағдайына байланысты өзгеруі
мүмкін:
“Мектептің физикалық практикумы: бақылаулар, эксперимент, модельдеу”,
“Физикада жаңалықтар қалай ашылады”, “Математикалық модельдер және
Физикадағы әдістер”, “Күрделілігі жоғары физикалық есептерді шығару”,
“Қоршаған ортаның физикалық ластануы және оның адам өміріне әрекеті”,
“Физика және компьютер”, “Өндірісті автоматтандыру негіздерін зерделеу”,
“Ауыл шаруашылық өндірісі материалдарындағы қолданбалы физика
курсы”, “Физика ғылымындағы іргелі эксперименттер”, “физикалық-
техникалық модельдеу”, “Ғарышкерлік негіздері”, “Ғарыш физикасы”,
“Биофизика элементтері”, “Биохимиялық физика”, “Заманауи ғарышкерліктің
жетістіктері”, “Радиациядан қорғану”, “Апат қаупін азайту (техногендік,
антропогендік және табиғат құбылыстары)”, “Табиғат құбылыстарының
төтенше жағдайларында қауіпсіздікті сақтау ережелері”, “Техногендік
сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу”.
Жаңартылған білім мазмұны бойынша білім беруді
ұйымдастырудың ерекшеліктері
Жаңартылған оқу бағдарламаларының мазмұндық ерекшеліктері:
— пән мазмұнын жобалау кезіндегі “шиыршық” принципі, яғни білім мен
біліктерді тігінен, сондай-ақ көлденеңінен біртіндеп кеңейту (дағдыларды
тақырыптар және сыныптар бойынша күрделендіру);
— пәндік операциялардың ең маңызды түрлері бойынша жіктелетін және
таным заңдылығына негізделген оқу мақсаттарының Блум таксономиясы
бойынша иерарахиясы;
— білім беру деңгейлері бойынша және бүкіл оқыту курсы бойында
педагогикалық мақсаттарды тұжырымдау, бұл пәнішілік байланыстарды
барынша ескеруге мүмкіндік береді;
— білім саласы ішіндегі пәндердің арасындағы байланыстарды, сондай-ақ
пәнаралық байланыстарды жүзеге асыру үшін ортақ тақырыптардың болуы;
— бөлімдер мен ұсынылған тақырыптар мазмұнының уақыт талабына
сәйкес болуы, әлеуметтік дағдыларды қалыптастыруға баса назар аудару;
74
— оқу процесінің ұзақ мерзімді, орта мерзімді, қысқа мерзімді жоспарлар
түрінде технологияландырылуы болып табылады.
Жаңа оқу бағдарламаларының тағы бір ерекшелігі – олардың пәндік білім
мен дағдыларды ғана емес, сондай-ақ кең ауқымды дағдыларды қалыптастыруға
бағытталуы. Оқу мақсаттарының жүйесі мынадай кең ауқымды дағдыларды
дамытудың негізі болып табылады: функционалдық және шығармашылық
түрінде білімдерін қолдану, сын тұрғысынан ойлау, зерттеу жұмыстарын
жүргізу, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану,
қарым-қатынастың әртүрлерін қолдану, жеке және топта жұмыс істей алу,
мәселелерді шешу және шешімдер қабылдау.
Жаңартылған оқу бағдарламаларының икемділігі мен жан-жақтылығы
оның маңызды сипаттамасы болып табылады. Мұғалімдер тараудың және тиісті
тоқсанның аясында тараулар мен бөлімдерді оқытудың ретін өзі анықтауға
құқылы. Мұғалімдер бірнеше мақсатқа жетуге бағытталған тапсырмаларды
құрастыра алады. Оқу бағдарламасы мұғалімдер оқу мақсатын кешенді түрде
орындаған жағдайда оқу бағдарламасындағы оқу мақсатына жетуге әкелетін
бірнеше мақсаттарға бөлуге мүмкіндік береді. Мұғалімдер тақырыпқа /оқу
мақсатына берілген сағат санын өз бетімен анықтауына болады. Бұл шешім
оқу-әдістемелік бірлестік отырысында қабылдануы мүмкін. Жоспарлау кезінде
мұғалімдер бекіту және қайталау сабақтарын ескеруі тиіс.
Қазіргі заманауи физика қарқынды дамып келе жатқан ғылым, оның
жетістіктері адам қызметінің көптеген салаларына әрекет етеді. Бағдарламаның
мазмұны физика эксперименттік ғылым болып табылатынына, оның заңдары
фактілерге, тәжірибелер көмегіне сүйенетіндігіне негізделеді.
Физика — нақты ғылым және құбылыстардың заңдылықтары сандармен
зерттеледі, сондықтан басты назар физикалық заңдарды тұжырымдау мен
оларды түсіндірудің математикалық аппаратты қолдануға аударылады.
Оқушылардың алған білімі қоршаған ортаға шығармашылық көзқарасын
қалыптастыруға және оны дамытуға ықпал ететін болады және қоршаған орта
туралы шындықты дұрыс талдауына көмектеседі.
Мектепте “физика” пәнін оқыту оқушыларды заманауи технологиялық
әлемдегі өмірге дайындауда ерекше маңызға ие. Оқушылар оқу процесінде
бақылау жүргізуге, топтастыруға, құбылыстарды бір-бірімен байланыстыру
мен оларға түсінік беруге үйренуі тиіс. Ғылыми мәселелерді әлеуметтік және
тұлғалық маңызды міндеттер мәнмәтінінде қарастыра алатын ақпараттанған
және сыни ойлайтын азаматты тәрбиелеуге басты назар аударылуы тиіс.
Жаңартылған мазмұндағы бағдарламаның ерекшелігі оқушылардың зерттеу
дағдыларын қалыптастыру, өйткені проблеманы зерттеу, идеяларды сынақтан
өткізу, оны жақсартудың жолдарын ұсыну қандай да болмасын проблеманы
шешу үшін әмбебап амал болып табылады
Алған білімдерін практикада қолдану үшін оқушылар технология,
коммуникация, медицина, ауыл шаруашылығы, түрлі өнеркәсіп және
энергетика сияқты, адам қызметінің әртүрлі салаларындағы физиканың
жетістіктері мен рөлін түсінуі қажет.
Физика пәні сабақтарында оқушылар тәжірибелер өткізіп қана қоймайды,
сонымен бірге мәліметтерді жинақтайды, жазып алады және талдайды;
Достарыңызбен бөлісу: |
