Единый тарифно-квалификационный справочник

1. Кернеуі 35 кВ жоғары жоғары вольтті ажыратқыштар - сынау мен зерттеу.

2. Сандық, автоматты вольтметрлер, проценттік көпірлер – қателіктерін сынау мен зерттеу.

3. Электр машиналары мен аппараттарының бас үлгілері – оларды сынау стенділерінде жеткере және баптай отырып үлгілік сынаулар.

4. Үлгі катушкалар - қателіктерін сынау мен зерттеу.

5. Ауыспалы ток электр машиналары–ауыспалы процестерді осцилографирлеуге арналған сызбаларды дайындау.

6. Зертханалық потенциометрлер – бақылау сынақтары.

7. Щеткасыз қоздырғыш жүйесінің тиристорлық сызбалары – типтік және кезеңдік сынақтар.

8. Бесінші және алтыншы габаритті күштік трансформаторлар – операциялық және қабылдау-тапсыру сынақтары.

9. Жиілікті тиристорлық түрлендіргіші бар жинақтық құрылғылар - кешенді сынақтар.

10. Логикалық элементтер, жартылай өткізгіш және электронды техника – сызбаларды сынау.
14. Электр машиналарын, аппараты мен аспаптарын құрастыруды бақылаушы

2-разряд

Жұмыс сипаттамасы. Құрастырылған қарапайым электр бұйымдарды, электр машиналарының, аппараттары мен аспаптарының жекелеген тораптары мен механизмдерін сызбалар мен техникалық шарттары бойынша бақылау және қабылдау. Құрастыруға қабылданған бөлшектерді чертеждер бойынша дәлдігі 0,01 мм дейінгі арнаулы және әмбебап құралдың көмегімен және сырттай қарап қабылдау. Дәлдік сыныбы 4-1,5 тілді аспаптарды механикалық параметрлер бойынша және дәлдік сыныбы 4 аспаптарды электр параметрлері бойынша тексеру. Дәлдік сыныбы 0,1-0,2 аспаптарды механикалық және электр параметрлері бойынша тексеру. Құрастыруға түсетін оқшаулау және басқа да материалдардың кесілу сапасын тексеру. Тораптар мен бөлшектердің дұрыс сақталуын бақылау. Қабылданған және бракқа шығарылған өнімге техникалық құжаттаманы ресімдеу.

Білуге тиіс: өзінің учаскесіндегі электр машиналарын, аппараттар мен басқа да электр техникалық аспаптарының құрастыру технологиясы негіздерін; құрастырылатын тораптар мен бұйымдарға арналған техникалық шарттарды және оларды қабылдау ережесін; қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптары мен айлабұйымдарды, оларды қолдану ережесін; шектеулер мен орнатулар жүйесі, бұдырлық квалитеттері мен параметрлері туралы негізгі ұғымдарды; брактың ықтимал себептері мен оларды анықтау және жою тәсілдерін; құрастыруға түсетін бөлшектерге, тораптар мен материалдарға қойылатын талаптарды; электр техника жөніндегі элементарлық деректерді; техникалық құжаттаманы ресімдеу ережесін.

Жұмыс үлгілері

1. Аспаптар мен аппараттарға арналған катушкалар – сымның қимасы мен катушка габаритін тексеру.

2. Клемм колонналары, қосқұлақтар, панелдер мен прессұнтақтан жасалған басқа да ұқсас бөлшектер – сапасын тексеру.

3. Қағаз диэлектрикті салма арасындағы парақтардың саны 4 дейінгі күштік конденсаторлар – секцияларды қабылдау және бақылау.

4. Кабель ұштары – ұштардың дәнекерленуін, оқшаулануын және бандаждауды бақылау.

5. Қарсылық магазиндері және тұрақты ток мостылары – оқшаулау қарсылығын тексеру.

6. Кнопкалы, кулакты және декадалы қайта қосқыштар – блоктардың жинақталуын, щеткалардың контактілерге қосылуын және щетка жағдайының фиксациялануын тексеру.

7. Тілді электр өлшеу аспаптары - механикалық және электр параметрлері бойынша тексеру.

8. Тұрмыстық электр аспаптары (үтіктер, шәйнектер, электр плиталар, үстелге қоятын шамдар және т.б.) – құрастырылуын бақылау.

9. Электр қозғағыштарға арналған станиналар, қалқандар, подшипник қақпақтары – сырттай қарап сапасын тексеру.

10. Автоматты ажыратқыштарға, магнитті стансаларға, таратып бөлу пункттеріне тораптар - құрастырылуын бақылау.
15. Электр машиналарын, аппараты мен аспаптарын құрастыруды бақылаушы

3-разряд

Жұмыс сипаттамасы. Күрделілігі орташа электр бұйымдарды, электр машиналары мен аппараттарының жекелеген тораптары мен механизмдерін сызбалар мен техникалық шарттарға сәйкес әр операция бойынша және іріктеп бақылау және қабылдау. Құрастыруға қабылданған бөлшектерді чертеждер бойынша арнаулы және әмбебап бақылау-өлшеу аспаптарының, құралдар мен айлабұйымдардың көмегімен чертеждер бойынша қабылдау. Электр машиналары катушкалары мен секцияларының орамаралық тұйықталуын тексеру. Электр машиналары статорларының паздарын калибрлер бойынша тексеру. Контакторлардың, қосқылардың, реле мен басқа да ұқсас аппараттардың реттелуін тексеру. Электр тізбектерінің беріктігі мен оқшаулау қасиеттерін бақылау. Вакуумдік процестерді және түрлі типтегі күштік конденсаторлардың шабақталуын бақылау Тұрақты және ауыспалы токтың 2,5-1,5 сыныбындағы тілді аспаптарды үлгі аспаптар бойынша электрмен тексеру. Мостылы және 0,03 дейінгі потенциометрлік қондырғылардағы аспаптардың ауытқуларын үлгілік қарсыласу катушкаларын ауыстыру әдісімен тексеру. Негіздеме мен манганин арасындағы тістесу сапасын, күмістеу сапасы мен баспа сызбаларда мыстың болуын бақылау және тексеру. Қызмет көрсететін учаскедегі бракты түрлері бойынша сыныптау, олардың пайда болу себептерін анықтау және оларды жою шараларын уақытылы қабылдау.

Білуге тиіс: электр машиналарын, аппараттар мен басқа да электр техникалық аспаптарының құрылымын, нысанын және құрастыру технологиясын; құрастырылатын тораптар мен бұйымдарға арналған техникалық шарттарды және оларды қабылдау ережесін; қолданылатын бақылау-өлшеу аспаптарының, құралдар мен айлабұйымдардың құрылымын, нысанын, пайдалану ережесін; тораптар мен бұйымдардың оқшаулау және электр беріктігіне қойылатын талаптарды; шектеулер мен орнатулар жүйесі, бұдырлық квалитеттері мен параметрлері туралы негізгі ұғымдарды; брактың ықтимал себептері мен оларды анықтау және жою тәсілдерін; құрастыруға түсетін бөлшектерге, тораптар мен материалдарға қойылатын талаптарды; электротехника жөніндегі элементарлық деректерді.

Жұмыс үлгілері

1. Желінің қорғаныс автоматтары – құрастырылуын бақылау және биметалл элементтің ажыратылғанын тексеру.

2. Құрылымы қарапайым жылжымалы рентген аппараты - құрастырылуын және реттелуін бақылау.

3. Автоматты ажыратқыштар, магнитті стансалар, таратып бөлу пункттері - құрастырылуын және реттелуін бақылау.

4. Дәл электр өлшеу аспаптарының катушкалары – қарсылығын өлшеу.

5. Электр өлшеу аспаптарының керндері – қайрау бұрышын, өңдеу тазалығын және керннің букске престелу дұрыстығын.

6. Қағаз диэлектрикті салма арасындағы парақтардың саны 4 жоғары күштік конденсаторлар – секцияларды қабылдау және бақылау.

7. Қағаз-пленка диэлектрикті жоғары күштік конденсаторлар – секцияларды қабылдау және бақылау.

8. Контакторлар, қосқылар, реле және басқа да ұқсас аппараттар – техникалық шарттарға сәйкес жұмысын тексеру.

9. Контакторлар, реле – магнитті жүйесінің құрастырылуын тексеру.

10. Электр тұрмыстық машиналар мен аппараттар – тораптардың құрастырылуын бақылау және электр беріктігін тексеру.

11. Қарсылық аспаптары – құрастырылу сапасын бақылау және электрлі тексеру.

12. Тілді аспаптар - құрастырылу сапасын және монтаж жүйелерінің дәнекерленуін тексеру, электр параметрлерін тексеру.

13. Момент пружиналар – үшін өлшеу.

14. Бірыңғай сериялы асинхронды электр қозғағыш роторлары – теңгермесін тексеру.

15. Полюстерінің ұзындығы 1000 мм дейінгі магниттік жүйелер - құрастырылуын бақылау.

16. Жалпы нысандағы электр машиналары статорлары - калибр бойынша паздарын тексеру.

17. Шунтылар - механикалық және электрлі параметрлері бойынша тексеру.

18. Бірыңғай сериялы асинхронды электр қозғағыштар – айналма арасындағы оқшаулауының электр беріктігін тексеру.

19. Электр машиналарының зәкірлері мен роторлары – статикалық теңгермесін бақылау.

Жұмыс үлгілері

1. Автоматты ажыратқыштар – соңғы құрастырылуы мен реттелуін бақылау.

2. Май ажыратқыштары – соңғы құрастырылуын бақылау.

3. Генераторлар – принципиальді схема бойынша монтаждалуын бақылау.

4. Машиналар мен тұрмыстық электр аппараттары – бақылау сынақтары мен қабылдау.

5. Қарсыласу аспаптары: магазиндер, мостылар, потенциометрлер, үлгі катушкалар, потенциометриялық және мостылы қондырғылар - электр параметрлері бойынша тексеру.

6. Полюстерінің ұзындығы 1000 мм артық магнитті жүйелер – құрастырылуын бақылау.

7. Магнитті стансалар – түпкілікті құрастырылуын бақылау.

8. Баспа схемалары – күйдірмелеу сапасын тексеру.

9. Қуаты 100 кВт дейінгі тұрақты және ауыспалы токпен істейтін электр қозғағыштар – үлгілік бақылау сынақтары және қабылдау.

10. Номинальдік айналу жылдамдығы 3000 об/мин дейінгі электр машиналарының зәкірлері мен роторлары - динамикалық теңгерімділігін бақылау.

1. Арнаулы нысандағы, күрделі электр сызбасы бар аппараттар - монтажды, құрастырылуы мен реттелуін бақылау.

2. Ваттметрлер, фазометрлер, өздігінен жазатын жиілік өлшегіштер, көп шектеулі аспаптар, авариялық өздігінен жазатын аспаптар мен импульс датчиктері – барлық электр параметрлері бойынша толық тексеру.

3. Жоғары вольтті ажыратқыштар – соңғы құрастырылуын бақылау.

4. Қарсыласу катушкалары - үлкен токпен тексеру.

5. Сырғыма подшипникті электр машиналары – стендіде сынау үшін құрастырылуын бақылау.

6. Арнаулы нысандағы тұрақты ток микроқозғағыштары – үлгілік сынау және қабылдау.

7. Сандық аспаптар, потенциометрлер - потенциометрлік қондырғыларды барлық электр параметрлері бойынша қабылдау.

8. Басқару пульттері – монтажды бақылау.

9. Ірі турбогенератор роторы – құрастырылуын операциялық бақылау.

10. Қуаты 100 кВт жоғары тұрақты және ауыспалы ток электр қозғағыштары – үлгілік бақылау және қабылдау.

11. 400 және 500 Гц арнаулы электр қозғағыштары – жұмысын және құрастырылуын зерттеу және тексеру.

12. 3000-нан 10000 об/мин дейінгі номинальдік жылдамдықтағы электр машиналарының зәкірлері мен роторлары - динамикалық теңгерімділігін бақылау.
18. Электр машиналарын, аппараты мен аспаптарын құрастыруды бақылаушы

6-разряд

Жұмыс сипаттамасы. Тұрақты және ауыспалы токпен істейтін күрделі және ерекше жауапты арнаулы нысандағы электр машиналарын, турбо және гидрогенераторларды, жоғары вольтті ірі габаритті күштік трансформаторларды, ерекше жауапты және бірегей электр аппараттарды, стансалар мен басқару пульттерін, үлгілік электр өлшеу аспаптары мен дәлдік сыныбы жоғары қондырғыларын техникалық шарттарға көзделген сынақтардың барлығын орныдай отырып бақылау және соңғы қабылдау. Бақылау және сынау кезінде анықталған ақауларды зерттеуге, осы ақауларды жою және алдын алу жөніндегі іс-шараларды әзірлеуге қатысу. Қабылданған өнімге паспорттар мен формуляр дайындау, қабылдау актілері мен сынақ хаттамаларын ресімдеу.

Білуге тиіс: қабылданатын электр техникалық бұйымдардың құрылымын, нысанын, жұмыс принципін және құрылымдық ерекшеліктерін; күрделі және ерекше жауапты электр машиналарын, аппараттары мен аспаптарын құрастыру, монтаждау және сынау технологиясын; қабылданатын бұйымдарды бақылау және сынау әдістерін; бақылау және сынау үшін қолданылатын жабдықтар мен қондырғыларды, оларды баптау және реттеу тәсілдерін; қабылданатын бұйымдарды құрастыру, монтаждау, сынау және пайдалану кезінде анықталатын ақаулардың негізгі түрлері мен себептерін, олардың алдын алу және жою тәсілдерін.

Орта арнаулы кәсіптік білім талап етіледі.

1. Автоматты реттеу жүйесі бар жаңғыртушы электр машина агрегаттары – бақылау және құрастырылуын қабылдау.

2. Үлгілік катушкалар - температура коэффициенттерін өлшеу.

3. Металлургия өнеркәсібіне және кеме жасауға арналған ерекше жауапты электр машиналары - құрастырылуын бақылау және коллекторларды қабылдау.

4. Өздігінен қозу жүйелері, басқару, кернеуді ұстап тұру және реттеу қалқандары - параметрлері мен монтажды бақылау және құрастырылуын қабылдау.

5. Сутегілі немесе сумен салқындатылатын турбо және гидрогенератор статорлары - белсенді болаттың құрастырылуын қабылдау (белсенді болаттың құрастырылуы, престемелеу тығыздығын аспаптардың көмегімен тексеру).

6. Сутегілі немесе сутегімен-сумен салқындатылатын турбо және гидрогенераторлар мен сумен салқындатылатын ірі жауапты электр машиналары – қондырғының газ тығыздығын бақылау және сынау үшін құрастырылуын бақылау.

7. 10000 об/мин жоғары номинальдік жылдамдықтағы электр машиналарының зәкірлері мен роторлары, сондай-ақ турбогенераторлар мен ірі электр машиналарының роторлары - динамикалық теңгерімділігін бақылау.