Э. В. Фуфаев, Д. Э. Фуфаев

 
 
 7.21-сурет. Есепті рәсімдеу түрлерін таңдау терезесі 
 
7.22 – сурет. Есептерді безендіру стилі терезесі 

 
7.23 - сурет. Есеп жасау шебері соңғы сҧхбат терезесі  
 
 
7.24 - сурет. Деректер топтастырылған жəне қорытынды шығарылған есеп 

 
 
7.25 - сурет. Қорытынды есеп 
Рəсімдеудің  бір  стилін  таңдағаннан  кейін  есепті  жасап  шығару 
аяқталады.  Есепке  ат  тағайындау  ғана  қалады.  Бҧл  келесі  -  соңғы  - 
Есептерді жасау шебері сҧхбат терезесінде жҥргізіледі (7.23 - сур).  
Есептің екі тҥріне мысал келтірейік: деректер топтастырылған жəне 
қорытынды  жасалған  есеп  (7.24  -  сур.)  жəне  қорытынды  есеп  (7.25  - 
сур.).  
7.3. 
Макростар кӛмегімен дерекқор объектілерін басқару  
Макрос 
жиі 
қайталанатын 
əрекеттердің 
орындалуын 
автоматтандыру 
ҥшін 
қолданылатын 
MicrosoftAccess 
нҧсқаулықтарының, макрокомандалардың реті болып табылады.  
ACCESS-тегі 
макрокомандалар  функционалды  тағайындалуы 
бойынша келесі кластарға бөлінеді:  
•  кестелерді,  сҧраныстарды,  нысандарды,  есептерді  ашу  жəне 
жабу; 
•  деректерді басып шығару; 
•  сҧранысты орындау; 
•  шарттардың  дҧрыстығын  тексеру  жəне  макрокомандаларды 
басқару; 
•  мəндерді орнату; 
•  деректерді іздеу; 

•  пайдаланушы мəзірін қҧру жəне мəзір командаларын орындау; 
•  ақпараттың экранға шығарылуын басқару; 
•  пайдаланушыға орындалатын əрекеттер туралы хабарлау; 
•  объекттердің атауын өзгерту, көшірме жасау, жою, импорт жəне 
экспорт; 
•  Windows басқа қосымшаларын іске қосу. 
7.1-кестеде макростарды қҧруға арналған макрокомандалар 
аталған.  
7 . 1 - к е с т е  
Басқарушы макростарды құруға арналған макрокомандалар тізбесі  
Макрокоманда 
Тағайындалуы 
Кестелерді, сұраныстарды, нысандарды, есептерді ашу және 
жабу  
Жабу 
Белсенді (белгіленген) терезені жабады  
НысандыАшу 
Кесте,  Құрастырушы  немесе Нысан 
режимінде нысанды ашады 
МодулдіАшу 
Құрастырушы  режимінде модулді ашады 
СҧратудыАшу 
Кесте,  Құрастырушы режимінде сҧранысты 
ашады 
ЕсептіАшу 
Қарау режимінде есепті ашады 
КестелердіАшу 
Кесте,  Құрастырушы  режимінде кестені 
ашады 
Деректерді басып шығару 
НысандыАшу 
Алдын ала қарау режимінде нысанды ашады  
ЕсептіАшу 
Қарау режимінде есепті ашады  
КестелердіАшу 
Кесте режимінде кестені ашады  
НысанғаШығару  XLS — Excel ҥшін немесе RTF — Word ҥшін 
БасыпШығару 
Деректерді (кестелерді, сҧраныстарды немесе 
есепті) басып шығарады  
Сұранысты орындау 
СҧратудыАшу 
Сҧранысты іске қосады жəне таңдалған 
жазбаларды Кестелер режимінде шығарады 
Шарттардың нақтылығын тексеру макрокомандалардың 
орындалуын басқару 
ОқиғаныңКҥшін
Жою 
Оқиғаның кҥшін жояды (орындалатын əрекет) 
МəзірКомандас
ы 
Стандартты мəзір командасын орындайды. 
Меншік мəзірді қҧру ҥшін қолданылуы мҥмкін 
Шығу 
Access барлық терезелерін жабады жəне одан 
шығады 

Макрокоманда 
Тағайындалуы 
БағдарламаныІске
Қосу 
РəсімдіAccess BASIC-те орындайды 
МакростыІскеҚос
у 
Басқа макросты іске қосады 
БарлықМакросты
Тоқтату 
Ағымдағыны қоса алғанда, барлық макростың 
жҧмысын тоқтатады 
МакростыТоқтату  Ағымдағы макростың жҧмысын тоқтатады 
Мәндерді орнату 
Жаңарту 
Бҧл команда белсенді объекттегі деректерді 
жаңарту ҥшін пайдаланылуы мҥмкін  (Нысан 
немесе Кесте режимінде) 
ПернетақтаКоман
далары 
Басылған пернелердің ретін алмасу буферінде 
есте сақтайды  
МəнінБелгілеу 
Кез-келген басқару элементінің мəндерін 
жаңартады немесе өзгертеді  
СҥзгіҚолдану 
Есептердегі немесе нысандардағы 
шығарылатын ақпаратты шектейді  
КелесіЖазба 
Ағымдағыдан кейінгі жазбаны іздейді  
ЖазбаныТабу 
Белгіленетін іздеу шартын қанағаттандыратын 
жазбаны іздейді  
Жазбаға 
Нөмірі көрсетілген, сонымен қатар бірінші, 
соңғы, келесі, бҧдан бҧрынғы жазбаны 
ағымдағы етеді  
Пайдаланушы мәзірін құру және мәзір командаларын орындау 
МəзірдіҚосу 
Ашылатын мəзірді жасайды 
МəзірКомандасы 
Access стандартты мəзірінен бір əрекетті 
орындайды 
Экранға шығарылуын басқару 
ЭкранғаШығару 
Макростың жҧмыс істеуі кезінде орындалатын, 
аралық əрекеттер туралы ақпаратты экранға 
шығарады  
Бетке 
Нысандағы немесе есептегі белгіленген бетке 
өтеді  
Қҧмсағат 
Меңзердің (нҧсқаудың) пішінін макростың 
жҧмыс істеу уақытына ауыстырады (мысалы, 
шағын кестеден таңдауға сҧраныс жасау 
кезінде) 
Ашу 
Белсенді терезенің көлемін толық көлемге 
дейін арттырады  

Макрокоманда 
Тағайындалуы 
Бҥктеу 
Белсенді терезені белгіге бҥктейді 
ЖылжытуКөлем 
Белсенді терезенің көлемін жылжытады 
немесе өзгертеді  
ҚалпынаКелтіру 
Объекттің бҧрынғы көлемін қалпына 
келтіреді 
Объектті ерекшелеу  Белгіленген объекттің терезесін ерекшелейді 
Жаңарту 
Сҧранысқа байланысты басқару элементтерінің 
деректерін жаңартады. Команда кестедегі немесе 
нысандарғы
 
деректерді жаңартады
 
ХабарламаныОрнат
у 
Жҥйелік хабарламаларды немесе ескертулерді 
тағайындайды (кҥшін жояды). Қателік туралы 
хабарламалардың экранға шығарылуын тоқтатпайды 
БарлықЖазбаныКө
рсету 
Бҧдан бҧрын орнатылған сҥзгілерді елемей, 
кестенің барлық жазбасын көрсетеді 
Қҧрал-
саймандарПанелі 
Стандартты немесе пайдаланушы қҧрал-
саймандардың кез-келген панелін шығарады 
(алып тастайды) 
Пайдаланушыға хабарламалар 
Сигнал 
Дыбыстық сигнал береді 
Хабарлама 
Ескерту немесе ақпараттық хабарлама 
шығарады  
Объекттермен жұмыс істеу 
ОбъекттіңКөшірмес
інЖасау 
Access басқа дерекқорына ағымдағы 
дерекқордың кез-келген объектісінің  (жаңа 
немесе ескі атымен) көшірмесін жасайды 
ОбъекттіЖою 
Объектті (кестені, сҧратуды, нысанды, есепті, 
макросты, модулді) жояды 
ФорматтаШығару 
Объектті Windows қосымшаларының 
форматтарында шығарады 
АтынӨзгерту 
Ағымдағы ДҚ-да объекттің атын өзгертеді 
ОбъекттіЖіберу 
Объекттің мазмҧнын файлға шығарады жəне 
оны электронды поштаға — белгіленген 
адресатқа жібереді 
ДерекқордыТҥрлен
діру 
Басқа ДҚ-дағы объекттерді экспорттайды 
немесе импорттайды (dBASE, Paradox, 
FoxPro) 
МəтіндіТҥрлендіру 
Деректерді экспорттау немесе импорттау 
кезінде қолданылады. Ақпаратты мəтіндік 
файлдарға жібереді немесе мəтіндік 
файлдардағы деректерді тҥрлендіреді 
ЭлектрондыКестені
Тҥрлендіру 
Электронды кестелер ҥшін баламалы