25
Тіпті фитнес-орталықтардың ірі желілері өз жұмысында меншіктік түрін
өзгертпеген күйде франчайзингті технологияларды қолданады, істің мұндай
жүргізілуі жағдайында нақ осы маркетинг бәсекелестік күрес барысында
дамудың маңызды элементтерінің біріне айналуы мүмкін. Мемлекеттің
маркетингті спорттық ұйымдардың қызметіне енгізу үдерісіне қатысуы тұрақты
және уақытылы болуы қажет, өйткені кәсіби спорттың маңызды қоры –
мемлекет өткізетін спорттық іс-шаралар екендігін ұмытпаған жөн.
Бұл іс-шараларға жұмсалатын шығындарды мемлекеттің тікелей үлкен
спорт саласына арналған қаржылық қолдауы деп есептеуге болады (H. Digel, M.
Fahrner
[155].
Маркетингтің дене шынықтыру-спорттық ұйымдардың
қызметінің дамуында демеушілердің рөлі маңызды. Көбіне, демеуші-фирмалар
имиджді тауарға немесе қызметке көшіру ретінде
негізгі мақсаттарды ұстанады,
бұл жарнамаланушы тауарлардың жоғары танымалдылығын немесе тез
танымалдылығын қамтамасыз етеді.
Демеушілік – спортқа, спорттық іс-шараларға, спорттық ұйымдарға және
жарыстарға оларға қатысты сырттай фирма немесе адам көрсететін қолдау. Бұл
түсінікке екі қасиет тән: демеуші спортқа ақшалай немесе басқалай жолмен
үлес қосады, демеушілік қызмет демеуші-фирманың коммерциялық
операциясының бөлімі болып табылмайды (В.В. Кузин) [156].
Ғылыми әдебиеттер талдауы көрсеткеніндей, спорттық ұйымдар үшін
заманауи спорттық меркетинг – жаңа іс болып табылады. Спорттық маркетинг
бүтіндей өндірістік-экономикалық маркетингтің жалпы қағидасына сүйеніп,
құрылады, басқаша айтқанда, заманауи нарықтық экономика спортқа соның
көмегімен коммерциализациялауды жүзеге асыра алатын механизмді ұсынады
[153,с. 50-52]. Әрі ең маңыздысы, жетістікке тек өз маркетингі мен нарығын
тез, әрі тиімді дамыта алғандар ғана қол жеткізеді.
Келесі кезекте біздің зерттеуіміздің негізі спорт болғандықтан, ең
алдымен, төменде біз спорттың басты бағыттарын көрсетуге тырыстық (кесте
1) [157].
Кесте 1 - Спорттың басты бағыттары
Бағыттары
Сипаттамасы
Жоғары
жетістіктер
спорты
Спортшылардың көріністі қызметін паш
етуге арналған
Кәсіби спорт
Оған қатысатын спортшылар үшін кәсіп коммерциялық
табысты көріністі өнімді жасауға арналған.
Қызығушылық спорт
Шұғылданушы спортшылар үшін негізгі кәсіп болып
есептелінеді және оқумен, қызметпен, жұмыспен үйлестіріле
жүргізілуі мүмкін.
Бұқаралық спорт
Тұрғындардың дене шынықтыруына,
денсаулығын және жұмыс
қабілеттілігін сақтауға арналған белсенді тынығу құралы болып
табылады.