98
мазасыздық (О факторы - 7,0 балл), ерікті өзіндік бақылау (Q
3
факторы - 6,6
балл), қарым-қатынас (А фактор - 6,5 балл) және сенімсіздік (F
1
факторы - 6,4
балл). Вариация коэффициентінің көрсеткіштері (V) 25,7-30 және одан көп
балл, олар статистикалық критерийлерге сәйкес топтың бірегей еместігін және
аталмыш қасиеттерді (мазасыздық, ерікті өзіндік бағалау, қарым-қатынас пен
мазасыздық) спорт маркетологтары үшін біршама маңызды деп есептеу
негізсіз. Сонымен қатар бұл қасиеттер спорт маркетологтарының тұлғалық
саласының бағыттылығын айқындайтын нақты ұстанымдарды көрсететіндігін
айтпауға болмайды.
Эксперименттік топтың мақсаты-бағытты құру үшін Р. Кэттелл тесті
бойынша студенттердің бақылау тобындағы айқындалған тұлғалық қасиеттерді
осы тесті бойынша зерттелінген Алматы қаласы мен Алматы облысының
менджерлері мен маркетологтарының нәтижелерімен салыстырмалы сараптама
жүргізілді. Тестілеу нәтижелері Ғ қосымшасында берілген. 9-суретінде екі
топтың тұлғалық салалары келтірілген.
Сурет 9 ‒ Менеджерлер мен маркетологтардың және бақылау тобының
тұлғалық салалары
Берілген суреттен бірден байқалатыны, бақылау тобы студенттерінің
менеджерлер мен маркетологтардан В факторлары (зияткерлік ерекшеліктері),
F (көңіл-күйі), Q
3
(ерікті өзіндік бақылау), F
2
(экстраверсиялар) и F
3
(реактивті
99
салмақтылық) бойынша біршама төмен көрсеткіштері және О факторының
(мазасыздық) біршама жоғары көрсеткіштері бар екендігі. Басқа факторлар
бойынша да шамамен бірдей.
Сонымен бірге 20-кестеде берілген Ф.Фишердің айырмашылық
статистикалық критериін қолдану көрсеткеніндей, топтар өзара жеткілікті
деңгейде төмендегідей болып ерекшеленеді:
Кесте 20 ‒ Бақылау тобының және менеджерлер мен маркетологтар топтары
студенттерінің тұлғалық факторлары көрсеткіштерінің айырмашылығы
Фактор
Ф
ак
тор
ин
де
кс
і
Бақылау тобы
студенттері
n = 37
менеджерлер
мен
маркетологтар,
n = 21
F
ф
F
st
P
s
2
s
2
Қарым-қатынас
A
6,5
4,0
6,43
2,16
1,85
1,87
-
Зияткерлік ерекшеліктер
B
3,59
5,85
5,62
4,75
1,23
1,87
-
Эмоционалды
салмақтылық
C
5,62
5,06
5,71
2,1
2,41
1,87
0,05
Көшбасшылық
E
5,78
2,5
5,86
2,34
1,07
1,87
-
Көңіл-күй
F
4,62
3,17
5,71
3,61
1,13
1,87
-
Әлеуметтік басымдылық
G
4,57
1,3
4,57
1,35
1,04
1,87
-
Аяқ-астылық
H
5,89
4,57
6,43
2,56
1,79
1,87
-
Психикалық ширығу
I
5,86
5,11
6,62
1,54
3,32
2,43
0,01
Өз шешімдеріне
сенімділік
L
6,03
4,12
6,62
2,96
1,39
1,87
-
Тылсым күшке
сенімділік
M
5,43
5,02
5,71
1,72
2,92
2,43
0,01
Есепшілдік
N
4,92
2,86
5,38
4,04
1,41
1,87
-
Мазасыздық
O
6,97
3,31
6,24
3,1
1,07
1,87
-
Жаңашылдық
Q
1
5,86
3,88
5,38
1,44
2,7
2,43
0,01
Мінез-құлқына
сенімділік
Q
2
5,4
2,96
5,7
4,41
1,49
1,87
-
Ерікті өзіндік бақылау
Q
3
6,62
2,04
6,6
4,28
2,06
1,87
-
Фрустрация
Q
4
4,92
3,65
5,9
2,89
1,26
1,87
-
Секемшілдік
F
1
6,4
3,13
6,69
2,19
1,43
1,87
-
Экстраверсия
F
2
5,67
4,32
6,73
2,43
1,78
1,87
-
Салмақтылық
F
3
4,64
1,25
5,17
4,49
3,59
2,43
0,01
Тәуелсіздік
F
4
5,34
3,61
5,38
2,07
1,74
1,87
-
Менеджерлер мен маркетологтар С факторы бойынша біршама
эмоционалды салмақты (F
ф
= 2,41 > F
st
= 1,87; P < 0,05), I факторы бойынша-
біршама сезімтал (F
ф
= 3,32 > F
st
= 2,43; P < 0,01), М факторы бойынша –
тылсым күшке сенімділік (F
ф
= 2,92 > F
st
= 2,43; P < 0,01), Q
1
факторы бойынша
– жаңашылдыққа бейім (F
ф
= 2,7 > F
st
= 2,43; P < 0,01), Q
3
факторы бойынша -
100
негізінен ерікті өзіндік бақылауға бейім (F
ф
= 2,06 > F
st
= 1,87; P < 0,05), F
3
факторы
бойынша
– тосын жағдайларда біршама салмақты (F
ф
= 3,59 > F
st
=
2,43; P < 0,01).
Сонымен, жиырманың он бес тұлғалық факторы бойынша студенттердің
бақылау тобымен менеджерлер және маркетологтар тобының студенттері
айқындалу деңгейі бойынша ұқсас есебі. Бұл дегеніміз, студенттердің бақылау
тобы өздерінің тұлғалық қасиеттері бойынша спорт маркетологтың кәсіби
қызметінің біліктіліктері мен дағдыларын меңгеру бойынша үйренуші топқа
іріктелініп алынуы мүмкін.
21-кестесінде
берілген бақылау тобы студенттерінің уәждемелі
құрамдастарының бірінші көрсеткішін қарастыра отырып аңғаруға болатыны,
оның өзіндік дамуға деген талпынысы орта деңгейден жоғарыға дейінгі
ауқымды қамтиды. Бұл топта өзіндік даму деңгейі өте төмен, төмен және өте
жоғары деңгейлі студенттер жоқтың қасы, бұны болашақ мамандығын
меңгеруге деген қалауын көрсететін оң фактор ретінде бағалау қажет. Топтың
түрлі деңгейлер бойынша сандық көрсеткіштері 22- кестеде берілген.
Егер, өзіндік дамуға деген талпыныстың түрлі деңгейлерінің пайыздық
арақатысын есептейтін болсақ, 10-суретте келтірілген айқын әсерді байқаймыз.
Одан шығатыны, топтың 54%-ында студенттерінде өзіндік дамуға деген
талпыныс орташа деңгейде, 27%-ында ол орташадан төмен, 16,2%-ында
орташадан жоғары және 2,7%-ында жоғары деңгейде. Егер өзіндік дамуға
деген талпыныстың орташа, орташадан жоғары және жоғары деңгейін қосатын
болсақ, студенттердің 2/3 өзінің кәсіби өзіндік дамуына жеткілікті деңгейде оң
талпыныста деп айтуға болады.
Е кестесінде келтірілген «тұлғалық өз қасиеттерінің өзіндік бағасының»
уәждемелі құрамдасының екінші көрсеткішіне көңіл бөле отырып, студенттер
тобында төмен және өте төмен көрсеткіштер жоқтығын атай кеткен жөн. 11-
суретінде берілген өзіндік бағаламаның айқындалуының басқа деңгейлерінің
пайыздық арақатысынан көретініміз, студенттердің жартысынан көбінде (54%)
қалыпты өзіндік бағалама басым. Бұл тұлғалық мүмкіндіктер дұрыстығының
куәсі. Студенттердің 32,4%-ында өзіндік бағалама төмен, өйткені студенттердің
үштен бірдей бөлігі өзінің тұлғалық мүмкіндіктеріне сенімді емес және басқа
жағдайларда дұрыс шешім қабылдай алатындықтарына күмәндана қарайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
