Директордың оқу ісі

1 Конденсаторды тізбектей қосып сыйымдылығын есептеу

2 Конденсаторды параллель қосып сыйымдылығын есептеу
Зертханалық жұмысына қажетті құралдар

конденсаторлар

сым

шам

2. Электр тізбегі қандай элементтерден тұрады және оның белгіленуі қандай?

3. Электр тізбегінің тармағы мен түйіні деп нені айтады?

4. Электрөлшеуіш жүйелердің қандай түрін білесіңдер?

5. Магнитоэлектрлік, электромагниттік, және электрод жүйе аспаптарын қалай шартты түрде белгілейді?

6. Электр өлшеуіш аспаптарының жүйелерінің қай түрлерін білесіңдер?

7. Нөлдік белгіден амперметрдің бағыттама сызығы бір шкалаға бұрылса, не істеу керек?

Зертханалық жұмыс № 2.

Электр тізбегінің жеке нүктелеріндегі потенциалдарды өлшеу.
1 Жұмыстың мақсаты Тізбек бөлігіне арналған Ом заңын зерттеп тәжірибеде тексеру

2 Қысқаша мәліметтер

Георг Симон Ом – неміс физигі. Ол бірнеше эксперименттер жүргізіп, 1827жылы электр тізбегінің негізі заңын ашты. Кедергінің бірлігі 1881 жылдан бері Ом есімімен аталып келеді.

Өткізгіштегі ток күшінің кернеуге тәуелділігі вольтамперлік сипаттама деп аталады. Кедергіні өзгертуге болады. Ол үшін реостат деген құрал қолданылады.

 өткізгіштердің тізбектегі ток күшін азайту, яғни  электр тогына қарсы әсер ету қасиетін  электр кедергісі деп атайды. 

Кедергіні R әрпімен белгілейді. 

Өткізгіштерде кедергі болады және әр түрлі өткізгіштің кедергісі әр түрлі болады. 

Әр түрлі өткізгіш деп отырғанымыз, мысалы өткізгіштерге, мыс, нихром, никелин, аллюминий   сымдарын жатқызуға болады. әр түрлі өткізгіштердің кедергісінің әр түрлі болатындығы туралы алдағы тақырыптарда қарастыратын боламыз.

Бізге таныс болған ток күші, кернеу, кедергі ұғымдары электр тізбектерінде өтетін құбылыстармен байланысты. Осы  физикалық шамалардың арасында белгілі бір байланыс болуы мүмкін.  Осы байланысты алғаш рет жан-жақты зерттеген Г. Омболды. 

Ол ток күшінің кернеу мен кедергіге тәуелділік заңын ашты.   Бұл заң Омның құрметіне Ом заңы деп аталды.

Ом заңының тұжырымдамасы:

Тізбектің бөлігіндегі ток күші — осы бөліктің ұштарындағы кернеуге тура пропорционал, өткізгіштің кедергісіне кері пропорционал.             I=U/R

Кедергіні ХБЖ Оммен өрнектейді.   Ом заңына сәйкес  кедергіні  төмендегі формуламен есептейді R=U/I
3 Жұмыстың тапсырмасы

1 Берілген тізбекті жинап, қосу

2 Амперметрмен тоқ күшін өлшеу

3 Вольтметрмен кернеуді өлшеу

4 Өлшенген тоқ күші мен кернеуді пайдаланып кедергіні есептеу

5 3 әртүрлі кедергі қойып тоқ күші мен кернеуді өлшеп, кедергіні есептеу