4
ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
ASP технологиясының экономикалық тиімділігін болжау.
Қабаттардың мұнай беруін арттыру үшін ASP қолданудың
экономикалық тиімділігі оның айдамалау ұңғымасының сағасындағы мұнай
көлемінің бірлігіне жұмсалатын шығындарын, яғни мұнайдың үлестік
қосымша өндірілуін және мұнай бағасын негізге ала отырып анықталады.
Қаражанбас кен орынның мәндерін қолдана отырып, ASP айдау арқылы
шығын мен табысты болжау
Каражанбас кен орынның:
•
Тығыздығы 939-944 кг/
м
3
•
Жалпы мұнай қоры 300 млн.т
•
Өндіре алатын мұнай қоры 90 млн.т
1.
Мұнай Бергіштік Коэффициентін анықтау үшін келесі формула
қолданылады
МБК =
𝑉
өнд
𝑉
мқ
=
90
300
= 0,3 (30%)
(4.1)
Мұндағы:
МБК − Мұнай Бергіштік Коэффициент
𝑉
мқ
− Жалпы мұнай қоры
𝑉
өнд
− Өндіре алатын мұнай қоры
2.
ASP арқылы МБК-нің ауқымы 15-25%. Яғни жалпы МБК-ті 45%
(30+15) деп қарастырсақ, онда:
2.1 Жалпы өндіре алатын мұнай қорын анықтау үшін келесі формула
қолданылады
𝑉
жөнд
= 𝑉
мқ
∗ МБК
𝐴𝑆𝑃
= 300 млн. т ∗ 0,45 = 135 млн. т
(4.2)
Мұндағы:
МБК
𝐴𝑆𝑃
− Мұнай Бергіштік Коэффициент (𝐴𝑆𝑃)
𝑉
мқ
− Жалпы мұнай қоры
𝑉
жөнд
− Жалпы өндіре алатын мұнай қоры
2.2 Тек ASP арқылы өндіре алатын мұнай қорын анықтау үшін келесі
формула қолданылады
𝑉
𝐴𝑆𝑃
= 𝑉
ж+𝐴𝑆𝑃
− 𝑉
ж
= 135 − 90 = 45 млн. т
(4.3)
52
Мұндағы:
𝑉
𝐴𝑆𝑃
− Тек ASP арқылы өндіре алатын мұнай қоры
𝑉
ж+𝐴𝑆𝑃
− Жалпы өндіре алатын (𝐴𝑆𝑃 − дан кейін) мұнай қоры
𝑉
ж
− Жалпы өндіре алатын (𝐴𝑆𝑃 − ға дейін) мұнай қоры
3.
Олай болса, 45 млн.т = 0,3 млн.бар.(939 кг/
м
3
), ал 1 бар. мұнайға
кететін шығын 13 $, 1 бар. мұнайдың құны 72 $, деп қарастырсақ шығын мен
кірісті анықтау керек.
3.1
Жалпы шығынды анықтау үшін келесі формула қолданылады
ЖШ = 𝑉
𝐴𝑆𝑃
∗ 𝑁
шығ
= 0,3 млн. бар ∗ 13$/бар. = 3,9 млн. $
(4.4)
3.2
Жалпы кірісті анықтау үшін келесі формула қолданылады
ЖК = 𝑉
𝐴𝑆𝑃
∗ 𝑁
мұн.құны
= 0,3 млн. бар ∗ 72$/бар. = 21,6 млн. $
(4.5)
3.3
Пайданы анықтау үшін келесі формула қолданылады
Пайда = ЖТ − ЖШ = 21,6 − 3,9 = 17,7 млн. $
(4.6)
Кесте 3.1.3.1
–
Техникалық-экономикалық көрсеткіштер
Кен орын
Таннер (АҚШ)
Каражанбас
Геологиялық қор [MBBL]
2,00
2,01
МБК ASP-ға дейін [%]
32,04
30,00
МБК ASP-дан кейін [%]
50,70
45,00
Қосымша МБК [%]
18,66
15,00
ASP арқылы өндіре алатын мұнай [MBBL]
0,37
0,30
1 бар. Мұнайға кететін шығын [$]
3,87
13,00
1 бар. Мұнайдың құны [$]
26 (2001)
72 (2019)
Шығын [млн.$]
1,44
3,90
Кіріс [млн.$]
9,70
21,60
Пайда [млн.$]
8,26
17,70
|