–
Мұнайды ығыстыру коэффициентінің айдалған көлемге
тәуелділігі
Кесте 3.1.3.1
–
Фильтрациялық эксперименттерінің нәтижелері
Ерітінді рецептурасы
(концентрация, %)
Қосымша
МБК (%)
Кеуект
ілік
(%)
Өткізгі
штік
(Д)
Бастапқы
мұнайқанықтыл
ық (%)
Бастапқы
суқанықтылы
қ (%)
ДДСNa - 0,023
23
22
1,327
81
19
NaOH - 0,1
21
18,2
1,5
74
26
ДДСNa - 0,023 +
NaOH-0,1
40
21,4
1,338
74
26
ТДАК-МАК (С13) -
0,0125 + NaOH-0,2
42
17,88
1,377
78
22
NaOH-0,2
22
16,4
1,513
86
14
NaOH - 0,1 + ДДСNa
-0,023+ПААГ -0.05%
42
18,4
1,385
73
27
Осылайша, Зертханалық жағдайларда жоғары тұтқыр мұнайды ASP
ерітіндісінің әртүрлі рецептураларымен ығыстыру бойынша сүзу
45
эксперименттерінің сериясы жүргізілді. Зертханалық эксперименттердің
нәтижелері сілті ерітінділерінің, беттік белсенді заттар мен полимердің
оңтайлы концентрациясын алуға мүмкіндік берді. Бұл ретте мұнайды
ығыстыру коэффициентін қосымша 42% - ға дейін арттыру мүмкін болды.
Ұсынылып отырған технология үлкен перспективаға ие және жоғары тұтқыр
мұнай өндіру кезінде мұнай беруді ұлғайтудың жылу әдістеріне балама бола
алады [12].
3.3
ASP айдаудың технологиялық көрсеткіштерін есептеу
ББЗ фронтының жылжу жылдамдығын және ББЗ сорбция
фронтының іріктеу сызығына келу уақытын есептеу.
Берілгені
𝑟
𝑘
= 150 м және қалыңдығы h = 10 м және кеуектілігі Ø = 0,27 бар
қабаттың су қанықпаған учаскесіне орталық ұңғыма арқылы
𝑟
с
= 0,1 м радиусы
арқылы
с
0
= 0,023
концентрациясы және q = 500
м
3
/тәу айдау қарқыны бар
ББЗ су ерітіндісі айдалады. ББЗ Генри Заңы бойынша кеуекті ортамен
қарқынды сіңіріледі.
ББЗ фронтының қозғалыс заңын (ББЗ сорбция фронты) және оның
орталық айдау ұңғымасынан r =
𝑟
𝑘
= 150 м қашықтықта орналасқан іріктеу
сызығына келу уақытын анықтау. Қабаттағы сұйықтықтардың қозғалысы
жазық-радиалды, ал сұйықтықтар-сығылмайтын деп есептеледі.
Шешуі
t уақыты кезінде ББЗ фронтының жағдайын айдамалау ұңғымасына
айдалғаннан кейін (3.1) арақатынасы бойынша анықтауға болады.
𝑟
ф
(𝑡) = √𝑟
𝑐
2
+
𝑞𝑡
𝑚(1+𝛼)𝜋ℎ
, (3.1)
(3.1) t бойынша теңдеудің екі бөлігін дифференциалай отырып, ББЗ
фронтының жылжу жылдамдығы анықталады.
𝑣
𝑐
(𝑡) =
𝑑𝑟
ф
(𝑡)
𝑑𝑡
, (3.2)
𝑣
𝑐
(𝑡) =
𝑑𝑟
ф
(𝑡)
𝑑𝑡
=
𝑞
2∅(1 + 𝛼)𝜋ℎ𝑟
ф
(𝑡)
=
500
2 ∗ 0,27 ∗ (1 + 0,3) ∗ 3,14 ∗ 10 ∗ 150
= 0,15 м/тәу
ББЗ фронтының жылжу жылдамдығы 0,15 м/тәу
46
Сурет 3.3.1
–
Жылжу жылдамдығының ара қашықтыққа тәуелділігі
Осылайша, ББЗ фронтының жылжу жылдамдығы жалпақ радиалды сүзу
жағдайында уақыт өте келе кері
𝑟
ф
(𝑡)
пропорционалды түрде жойылады.
ББЗ фронтының іріктеу сызығына келу уақыты анықталады. Бұл үшін
(3.1) қатынасында
𝑟
ф
(𝑡)
=
𝑟
𝑘
мәні жеткізіледі және алынған теңдіктің екі бөлігі
квадратқа салынады
𝑡
ж
=
∅(1+𝛼)𝜋ℎ
𝑞
𝑟
𝑘
2
, (3.3)
𝑡
ж
=
∅(1 + 𝛼)𝜋ℎ
𝑞
𝑟
𝑘
2
=
0,27 ∗ (1 + 0,3) ∗ 3,14 ∗ 10
500
150
2
= 496 тәу
ББЗ сорбция фронтының іріктеу сызығына келу уақыты 496 тәулік
құрайды.
Біздің есептеулеріміздің деректері бойынша мұнай қабатына 248000
м
3
ББЗ су ерітіндісі айдалады.
Сурет 3.3.2
–
Іріктеу сызығына келу уақытының ара қашықтыққа тәуелділігі
0
0.5
1
1.5
2
2.5
0
20
40
60
80
100
120
140
160
жы
лжу
жы
лдам
дығы
(
м
/т
әу
)
ара қашықтық (м)
0
100
200
300
400
500
600
0
20
40
60
80
100
120
140
160
ір
ік
теу
сы
зы
ғына
кел
у
уақыты
(т
әу
)
ара қашықтық (м)
|