Дипломдық жоба екі бөлімнен тұрады. Жалпы бөлім. Арнайы бөлім

Контурлық аймақтағы жұмыстар беткей соң және жату бүйірінің жартастар үшін алдын ала жарықшақты жасау ешқандай мәні жоқ. өйткені СБШ бұрғылау станогымен 30⁰ бұрышта бұрғылағанда 60% өнімділігін жоғалтады. Бастапқы ұңғының жарғандағы әсерін төмендеттеді және кемердің толық жайпақ болуын қамтамасыз етеді. Айтылып кеткенін барлығына сүйене отырып келесі технологиялық схемасын ұсынамыз, шектік кемер сызығына.

Ұңғылардағы зарядтарды пайдалы кен жыныс массивіне қарай орналасқан 19.4 [15] суретте көрсетілген.

Мұнда кенжардың соңғы контурындағы элементтерге биіктігі 10 м құлау бұрышы 60⁰ кемер салынды.

Кемерлерді игеруге ұсынылған әдіс, соңғы көлбеу ұңғы заряды және 45-95⁰ ұңғылардың пайдалы қазба массивіне қарай орналастыру, ол кемер еңістігінің жайпақ болуына және жыныстарды қатпарлайды.

Ұңғыларды бұрғылағанда соңғы ұңғылар қатарының табаны тау-кен жыныстық қабатындаорналасуы керек. Ұңғыға көлбеу жарықшақтар пайда болады.

Ұңғылар осьтері құлау бұрышы 45⁰-55⁰ қаттылау және ұңғының табаны қаттылау арасында орналасқан. Сондықтан жару кезіндегі энергия ұңғылардың көлбеу жағынан жарықшақтардың үстінен жарылады осының нәтижесінде кемердің еңісі тегіс болады.

Кемер қазудың технологиясы және жайпақ кемер еңісінің жайпақ жағына шекаралық ұңғыларды орналастыру ерекшеліктері:

- әрбір кемер жеке қазылады;

- карьер шекарасының контурлық аймағындағы соңғы ұңғылар қатары және алдында жарылғаннан 150 D₃ кем болмау керек. 19.1 кестеде көрсетілген.

Кесте 19.1 - Бұрғылау аттыру жұмыстарына қойылатын бастапқы талаптар

Кемер еңісінің стационарлық сапасы кенжардың массивінің беріктілігін және астыңғы горизонтында жұмыс істеу қауіпсіз болады.

Кемер еңісінің сапасын қамтамасыз ету үшін:

1. Тау-кен өндірісіндегі маркшейдерлік іс басқарылады.

- 10 м сайын жобалық контурын шығарады.

- жобаға сәйкес контурдағы вертикальді және көлбеу ұңғыларды бұрғылау басқарушы тексерілуі керек.

- күнделікті ұңғылардың арақашықтығы, диаметрі, ұзындығы тексеріліп отырады. Егер жобадан 0,3 м дұрыс болмаса онда кейбір ұңғылар бракталады.

- бұрғылау қондырғысын тексеру (көлбеу ұңғыларды бұрғылағанда).

Соңғы ұңғылар қатарын кері бұрышпен бұрғылайды, кемер еңісінің жайпақ болады. Соңғының алдындағы қатарды жаңадан болғанына бетін бұрғылайды. Ұңғыларды СБШ-250 МН станоктарымен және құлау бұрышы 75⁰ бұрғыланады. Соңғының алдындағы қатарды карьер контурынан 10 м арақашықтықта орналасқан және тереңдігі 12,5 м ал соңғысы 5 м арақашықтықта, тереңдігі 7,5 метр.

Әрбір соңғы қатардағы ұңғыларға салынатын заряд 21 кг. Соңғының алдындағы қатарға 180-200 кг.

Сейсмо жарылған толқындар аз болу үшін және ұңғыларды көлбеу жарғандағы ұсатуды 0-ге шығару үшін қысқа ұңғыларды жарамыз одан кейін ұзын көлбеу ұңғыларды.

Бастапқы техникалық талаптары:

- жобаға сай блок қорндырғысын ай сайын тексеру.

- блоктағы қондырғыларды бұрғылау учаскісіндегі жұмысты мастер тексеру керек.

- блоктардағы ұңғыларды бұрғылаған кезде жобаның параметрлеріне сай болу және сол жұмыстарды басқарушы мастер тексеру керек.

- бұрғылау участоктың начальнигі жұмыстардың жүргізілуін тексеру керек, әсересе түнгі уақытта.

- ұңғылар арасындағы арақашықтықты өлшеу үшін әр бір бұрғылау станокта рулетка болу керек.

Блоктағы барлық ұңғыларды бұрғылау станогындағы журналға енгізу керек.

Ұңғыларды зарядтау және аттырғыш заттың конструкциясын сақтау, ұңғыға ұңғыға кететін аттырғыш заттың мөлшері және анық көлемі. Бұрғылау аттыру жұмыстары паспорт бойынша орындалу керек.

2 кемер еңісінің участігін қабылдау, жобадағы жобаланған жұмыстарды арнайы комиссия тексереді.

В =B_o + B_n; (19.2)

мұндағы В_о - берма ені,

B_n – аттырылу тастарын ұстап қалатын бермасының ені.

мұндағы К - жыыныстық беріктілігі байланысты коэффициент К= 4.

мұндағы τ_увл – жынысты тығыздау кезіндегі үш тәулік бойы ылғалдатқаннан кейінгі беріктіліктің шегі.