Дипломдық жоба екі бөлімнен тұрады. Жалпы бөлім. Арнайы бөлім

Массивтің деформациялануы кемердің қалыңдығының шектік жарылған әрекетті толқынның қысымдық эффектімен ерекшеленеді.

Кішкентай блоктағы жұмсақ жыныстар үшін:

Ұңғыдағы зарядтың көлемі аз болғанда соңғы ұңғылар қатарынан және кемердің үстіңгі жағындағы кедергі нүктесі арасындағы арақашықтық S = 1,23 Н_см – мен табылады. Мұнда Н_см – соңғы ұңғылар тереңдігі. Үлкен және қатты блоктарды жару үшін 0,50 кг/м³ аттырғыш зат кетеді

S = 0,26 Q₃D₃.

мұндағы Q – соңғы ұңғылар қатарындағы зарядтың массасы, кг.

D₃ - заряд диаметрі, м.

Жарылған кездегі деформация тереңдігі 120-150. D₃ - массивті трансформациялағанда сейсмикалық жарылу толқыны ұрылу толқынына айналады.

2. 
   кемер контурындағы массивтің бұзылуы.
   

Бастапқы тау-кен геологиялық құрамына сай қабылданады.

Қарағайлы кен орны үшін келесі технологиялық схемалар ұсынылған.

Кенжардың соңғы элементіне бүйіріне үшін биіктігі 30 м. кемерлер жасалынады. Тау-кен геологиялық жағдай үшін бұрғылау арттыру жұмыстары контур аймағында және алдын ала жарықшақтар жасау немесе карьер шекарасы бойынша жару.

Сурет 19.2 – Жартасты жыныстар үшін бұрғылау арттыру жұмыстарын жүргізу технологиясы

1. 
   Сақтандыру жарықшағы
   
2. 
   Карьер контуры
   
3. 
   Сақтанджыру бермасы
   

- карьер шекарасынан бірінші және үшінші карьерлерде соңғы ұңғылар қатарына дейінгі жұмыс аймағы 150 D₃ емес 243 мм ұсату долотасы 35 м ұңғының диаметрі үшін;

- контурлық аймақты бітірген соң бірінші екі горизонт 20 м дейін түседі.

Карьедегі шекарасы бойынша сақтандыру жарықшақты екі біріктірілген кемерді орналастырылады, көлбеу ұңғыларда бір кемерге орналастырылады.

Екніші кемерде контурлық аймақтың ені 150 D аз болуы мүмкін, бірақ S карьер шекарасының соңғы ұңғылар қатарының жұмысшы аймағының санаулы осіне аз болуы қажет.

- Кемерді салу үшін үшінші кемерден еңістік қалыңдығы жақсы болу үшін осы кемерге қосымша кішкентай ұңғылар орналастырамыз. Олардың ішінде аттырғыш зат аз болады және ол ұсату ұңғысына дейін жарылады.

- Сақтандыру жарықшақтары ұңғыларды бір уақытта жарғанда пайда болады. Осы жарылыстар бастапқы жару ұңғылардың алдында жүргізіледі.

Сақтандыру жарықшақтығын жасау үшін ұғғыға салынатын заряд пагонды метр көлемі формуламен анықталады:

vұндағы τ_р – тау-кен жыныстың уақытша кедергісін ұзарту, МПа.

а₂ – ұңғылар арасындағы ара қашықтық, м;

γ – аттырғыш заттың тығыздығы, кг/м³;

V_д – детамация жылдамдығы, м/с.

19.3 суретте сақтандыру жарықшақты жасағанда ұңғыға салынатын аттырғыш заттың көлемі, логотипі метр.

Мөлшерін тез және жеңіл табуға мүмкіндік береді q_пог.

Ұңғылардың арақашықтығы D_з = 0,25 жарықшақтар болғанда 2,5 м тең болады.