Негізгі технико-экономикалық көрсеткіштер

Бекітілген қуат- Рц=100⁴,19 кВт.

Есептелген қуат= Ро=838,5 кВт.

Электроэнергияның жылдық шығыны-460 мың кВт/сағ.

Басқару өзіне қосады: басқарма объектісінің күйі жайлы ақпарат, алынған ақпараттың өңдеу негізінде өңдеуді шешу, қойылған мақсаттарды білу, басқарма командаларының қабылданған шешімдерді өңдеу.

Өндірістің функциялы мақсаты үшін негізгі назар еңбек нормаларына және түрлеріне бөлінеді.

Қызметшілер саны штатты кестеге сәйкес-32 адам қабылданған.

Кадрларды орналастыру және жинау кезінде жұмысшының профессионалды жұмысын ескеру қажет.

Материалды стимулирования жүйесі жай және әрбір жұмысшыға түсінікті болу керек.

Жобада қабылдаудың технологиялық процессы, мұнай өнімдерін жіберу және сақтау, прогрессивті технологиялық қондырғы қолданылады, ол апатсыз және өнідірістің қауіпсіз эксплуатациясын, қызмет көрсетуші тұлғалардың жұмыс жағдайын жақсартуын қамтамасыз етеді.

Жобада электрқондырғы қолданылады, бөлмені өрт жарылыс қауіпті классына, жарылыс қауіпті қоспаның тобы және категориясына сәйкес келетін. Бұл қондырғының конструктивты орындалуы оның жарылыстан қорғауын қамтамасыз етеді. Қондырғының барлық айналмалы және тоқ жүргіш бөліктерінде қорғағыш кожухтар бар. Тоқ жүргіш қондырғының жерленуі бар. Қондырғыға, орналастырылған;

1,5 м биіктікте немесе қажетті тұрақты қызмет көрсетілуі қызмет көрсетуші өткел ретінде жобаланған. Саты ені және қызмет көрсетуші өткелдер 700 мм қабылданған Өткелдер және сатылардың биіктігі 1 м қорғағыш перилалары бар. Сатылар, қызмет көрсетуші өткелдер жанбайтын метариалдардан жасалған.

Жұмыс орындарын жарықтандыру бойынша шешімдер.

Ғимараттар мен ғимарттардағы жұмыс орнының жарықтандырылуы көрермен жұмысы разрядымен және мінезіменр сәйкес қабылданған. Түнгі уақытта бөлмеден тыс жұмыс орындарында жұмыс істеу үшін, жасанды жарықтандырумен қамтамасыз етіледі.

Жобамен санитарлы-гигиеналық тағайындалуымен қажетті бөлмелері нормаға сәйкес қарастырылған. Демалу бөлмесінде және асханада гардеробтар, дәретхана, жинау инвентарларының бөлмесі қарастырылған.

Өндірістік және қызмет бөлмелеріндегі нормаға сәйкес табиғи вентиляциясымен ауалмастырғыштар бар.

Өртке қарсы шаралар.

Ғимараттар мен ғимарттардың өрт қауіпсіздік экпслуатациясы кезінде эвакуациялы шығулар, өртке қарсы есіктер, қабырғалар, арапсапқыштар, терезелер, өрт күзет сигнализациясы, өртке қарсы өтпелер және 700 м³ сыйымдылығы бар резервуарлар; стационарлы өрт сөндіру жүйесі қарастырылады.

Жобамен нормативты қажеттіліктердің орындалуы қарастырылған, объектіні эксплуатациялау кезінде барлық мүмкін кезінде барлық мүмкін кездейсоқ жағдайлар нормативты құжаттарда ескеріледі.

Нормативтік қажеттіліктерде ескерілмейтін қосымша төтенше жағдайлар болып, техногенды және табиғи жағдайлармен байланысқан жағдайлар, нормативтік құжаттарда қарастырылған. Сол сияқты терроистты немесе әскери сипатты қимылдар болып табылады.

Қауіпсіздік декларациясын толтыруға қажетті барлық берілгендер, жобалық ұйымдастырылуы жағынан, жобаның куәлігінде берілген. Объект орналасуы графикалық материалдарда сызуларда көрсетілген.

Ескерту: Темірбетонды резеруарларда ЖТС және ЖС жанған кезде олардың қабырғалары суытылмайды, ал қарастырылған су шығыны демалу және басқа арматураға, көрші жанғыш материалға, суытылуы үшін беріледі.

- сыртқы ауа температурасы-20⁰ С;

- автоматты өрт сөндіру стационарлы жүйесі жоқ.

1. Жанғыш болат резервуарларын суыту үшін қажетті оқпандар санын анықтаймыз;

N^г ст=П*D_г*^.Jтр/qст=3,14 *15*0,8/7=6ст. «А».

Мұндағы Dг-жанғыш резервуар диаметрі, м;

Jтр-жанғыш резервуарды суыту үшін су берудің қажетті интенсивтілігі;

л/с* м²;

2. Көршілес жанғыш резервуарларды суыту үшін, қажетті оқпандар санын мына формула бойынша анықтаймыз;

N^ccт=n*0,5*Dc*П*Jтр\qст=5*0,5*3,14,*0,3/7=6стА

Мұндағы Dс-көршілес жанғыш резервуардың диаметрлі, м;

3. Резервуарда жанғыш сұйықтықты сөндіруі үшін қажетті ГПС оқпандарының санын мына формула бойынша анықтаймыз.

Nгпс=Sг*Jтр/qст^р-р=181*0,08/6=3 ст^о «ГПС-600».

Мұндағы Sг-резервуардың р горизонталь қимасының немесе резервуар қабырғасы арасындағы сақиналы кеңістік және көбікті суытатын барьер ауданы, м²;

4. Резервуарда жанып жатқан сұйықты сөндіру үшін қажетті көбіктүзгіш саны мына формула бойынша анықталады.

Wпо=N_гпс*^. q_гпс*tр*К₃*60=3*0,36*15*3*60=2916п.

Мұндағы q^по_гпс-бір ГПС-тың көбік түзгіш шығыны, л/с.

5. Резервуарда жанғыш сұйықтықт сөндіруге ГПС берілетін қажетті көбік көтергіш санын анықтаймыз:

Nпп=Nгпс/п_гпс^пп=3/2=2 көбік көтергіш

Мұндағы П _гпс^пп-ГПС саны, бір көбік көтергіште орналасқан, шт.

6. Жанғыш резервуарды суытуға қажетті оқпандарға беруі үшін қажетті бөлімше санын анықтаймыз:

Nотд^г=N^г_см/n_ст^от=6/4=2 отд.

Мұндағы n^пп_отд-көбік көтергіш саны, бір бөлемше АН және АҚ-мен жұмыс істей алады.

7. Резервуарда жанғыш сұйықтықты сөндіруге орташа коэффициентты көбік беруі қажетті бөлімше санын анықтаймыз.

Nотд^Т=Nпп=/n^пп_отд=2 бөлімше.

8. Өрт сөндіру кезінде әр түрлі жұмыстарды орындауға қажетті су шығынын құрайды:

Qобщ=N_см^г*qст+N_cn^c*qcт+N_гпс*qгпс^В=6*7+3*7+3*5,64=79,92 л/с.

Мұндағы q_гпс^В-бір ГПС жұмысы үшін керекті су шығыны, л/с.

9. Өрт сөндіру үшін бөлімшелердің жалпы саны мына формула бойынша анықталады:

N_отд.^общ.=N_отд.^Г+N_отд.^Т+N_отд.^защ.=2+2+2+1=7 отд.

Резеруарлардағы мұнай және мұнай өнімдері өрттері 100⁰С температурасымен болғанда, қайнау және лақтырылу жүреді. Жанғыш қайнады өлшенген судан өтеді, 100⁰С жоғары жанғыш сұйықтың жылытылуында ол буланады, мұнай өнімінің қайнауын шақыртып. Қайнау 60 минуттан кейін болуы мүмкін, мұнай өнімінде ылғалдылық 0,3% құрағанда. Егер бос борт шамасы 1,5 м кіші болса, жанғыш сұйықтық резервуар борты арқылы ағады. Қайнау сол сияқты көбік атакасының бастапқы перлондп басталады, көбіктүзгіштің жанғыш қабатына өтуі кезінде, ондағы су құрамына байланыссыз.

Резеруарда су қайнауы геометриялық жылытылған қабатқа жеткенде лақтыруға әкеледі. Жанғыш резервуардан мұнайдың мүмкін лақтырылуға әкеледі.Жанғыш резеруардан мұнайдың мүмкін лақтырылу уақытын мына формула бойынша анықтауға болады, мин:

τ_в =(Н-һ)/(W+U)=(8-1)(0,3+0,1)=17 сағ.

мұндағы Н-резервуардағы мұнай қабатының бастапқы биіктігі

Жылдамдықты үлкейту кезінде резервуардағы мұнай өнімінің жанып кетуі жел жылдамдығы 8 м/с кезінде, 1,3-1,5 деп алу қажет.

10. Отсөндіргіш құралдарды беру бойынша, шекті арақашықтық анықталуы:

L_пр=ГНн-(Нр±z±zст)/SQ²}]*20.

Мұндағы Нн-сорғыш ағысы, м;

Нр-разветвление ағысы, м; (Нр=Нпр+10)

Zм-жердің шекті арақашықтықты көтерілу немесе түсу биіктігі U, м;

Zсм-өртке разветвление орналастыру жерінен оқпандың көтерілу немесе түсу биіктігі, м.

S-бір өрт жеңінің кедергісі;

Q-магистральды жеңдік түзуіндегі суммарлық су шығыны л/с.

SQ²-магистральды түзуде 1 жеңіндегі ағыс жоғалуы, м.

Lпр=[90-(50+0+1)/0,15*21²]*20=117 м.

Өртте бірінші бөлімнің күштер мен құралдарды енгізу моментті және ӨСБ шешімін бірінші қабылдағандағы жағдай:

1) тергеу барысында анықталды;

-№2 резервуар жанын жатыр;

-өрт ауданы 181 м² құрады;

Бірінші өрт бөлімі келу моментінде шешуші бағыт жанғыш көршілес резервуарларға суыту үшін күштер мен құралдарды жұмылдырды.

Бірақ, бірінші бөлім өртті сөндіру үшін күштер мен құралдардың енгізілуін қамтамасыз ете алмайды.

Тактикалық мүмкіндік және өрттегі болған жағдайды ескере отырып, жеке құрамымен жанғыш резервуарды қорғау үшін екі «А» оқпандарының енгізілуі ұйымдастырылды. Бірінші ӨСБ ӨББП-ға шақыртудың жоғары номерін жібереді, қосымша күштер мен құралдардың келуі үшін.

№2 жоғарылатылған шақырту бойынша күштер мен құралдарды енгізу моментінде өрттегі жағдайды анықтау.

Жағдай, қосымша күштер мен құралдардың келу моментінде өзгеріссіз болып қалады.
4.2 Өрт сөндіруді ұйымдастыру

№2 жоғарылатылған шақырту номері. Кестесіне сәйкес өрт орнына 7 бөлімше 9 бірлік негізгі өрт автокөліктер келеді.

ӨСБ ӨББП-ға күштер мен құралдар саны жеткілікті екенін хабарлайды.

Өртке шұғыл аға басшысы келгенде ӨСБ оған жағдайды баяндайды, және қабылданған шешімдерді.

Шұғыл аға басшысы жағдайды өзі біліп, тергеу жолымен ӨСБ қимылын бағалайды.

Тергеу процессінде шұғыл аға басшысы орнатады:

-Жанушы және көршілес резервуарларда ЖТС және ЖС саны және түрі, толтыру деңгейі, сулы жастықшылық бар болуы, резервуар төбесінің бұзылу сипаты;

-құлатылу жағдайы, резервуар бұзылуы және лақтырылуы кезінде, сұйықтықтың ағу мүмкіндігінің жолдары;

-өндірісті және жауынды канализациялық күйі, құдықтар және гидразатворлық бар болуы;

-резервуарлардан мұнай өнімін шығару және сору мүмкіндігі және оларды сумен немесе бумен толтыру;

-өрт сөндіру құралдары және қондырғысың, сужабдықтау және көбік түзуші заттардың, көршілес объектілерден көбіктүзуші заттарды жылдам жеткізу мүмкіндігі.

Шұғыл аға басшысы өрт сөндіру басқаруын өзіне алады және ӨББП №2 жоғары шақырылуымен келген бөлімнің келгенін және өрттегі жағдайды ақпараттайды.

ӨСБ өрт сөндірудің ұйымдастыру және басқару үшін өртсөндіру шұғыл штабын құрады;

1) штаб бастығы;

2) тыл бастығы;

3) техника қауіпсіздігіне жауапты;

4) объект әкімшілігінің өкілдері;

5) қаланың әрекеттеуші қызмет өкілдері.

Штаб бастығы болып бастығының орынбасары тағайындалады. ӨСБ шұғыл штабтың құрамының алдында тапсырылмаларды қояды. Бөлімдермен жақсы басқару үшін штаб шығыс жақта орналастырылған.

Өрттің локализация және ликвидациясы үшін күштер мен құралдарды енгізуін ескеріп, ол әр түрлі бағыттарда жүргізіледі, ӨСБ төрт жауынгерлік аймағын құру туралы шешім қабылдайды.

ЖУ-1-жанғыш резервуар.

Тапсырма: жанғыш резервуардың жануын ликвидациялау. Аймаққа 3 оқпан ГПС-600 беріледі , сөндіру үшін.

ЖУ-2-жанғыш резервуар.

Тапсырма: жанып жатқан резервуарды суыту, резервуардың мүмкін деформациясын тоқтату. Аймаққа^. 6 «А» оқпандары беріледі, ( ЖА-3-көршілес резервуарлар № 1,4.

Тапсырма: көршілес резервуарларды суыту, өрт таралуын болдырмау. Аймаққа 2 оқпан «А» беріледі, ДПД

ЖА-3-көршілес резеруарлар № 3.

ӨСБ өзі немесе ШБ арқылы жауынгерлік аймаққа бастықтарды тағайындайды.

ӨСБ ШБ-на тапсырманы қояды және анықтайды. ӨСБ ШБ-на тапсырманы қояды: өртті сөндіру үшін күштер мен құралдарды орналастыруды өткізу; өртке байланысты ұйымдастыру; өрт жайлы ӨББП-ға хабарлау; шұғыл құжаттарды жүргізу.

ӨСБ^.ТБ тапсырманы жеке қояды немесе келген ШБ арқылы №2 жоғарылатылған шақыртуы бойынша келген техниканы су-көзіне орнату және кездеседі ұйымдастыру; өртті сөндіру үшін ГПС-600 3 оқпанын және Резервуарлы бақтағы өрттер ЖТС,ЖС және сақтауымен сипатталады:

-мұнай өнімдерінің қайнауы және лақтырылуы, резервуар бөлінуімен;

-резервуар аймағында кровля бұзылуы, отсөндіргіш заттарды беруді қиындатады;

-технологиялық лотка бойынша оттың өрбу және тез таралуы, канализациялық және басқа жүйелермен;

-жану өнімі және жылулық әрекетіне метеожағдайларға байланысты бағыттың өзгеруі;

Өрт сөндіру басшысы (ӨСБ) бірінші кезекте міндетті:

-жанғыш және көршілес резервуарларды суыту қажеттілігін ұйымдастыру;

-өрт орнында өрт сөндірудің шұғыл штабын құру әкімшілік өкілдері және инженерлі-техникалық объект тұлғаларымен бірге;

-объектінің арнайы тағайындалған жұмысшыларға және өртке қарсы қызметі көмегімен техника қауіпсіздігін, қажетті шараларды қабылдау;

-көбік атакасы дайындаған ұйымдастыру;

-көршілес резеруарлардың құлатылуы бойынша екінші қорғаурубежін құру, өрт автокөлігі қондырғысымен алыс су көздеріне ӨСБ жеке өзі көбік атакасы дайындығын бақылайды, көбік щитін орналасу орнын анықтайды, көбік атакасын жүргізу үшін есептеудің дұрыстығын тексереді.

Резервуарда өрт сөндіру кезінде бөлімдердің бірінші кезекті қимылдары су оқпандарын беру болып табылады, сол сияқты жанғышты суыту үшін стационарлы қондырғылардың іске қосылуы, ал керек болса көршілес резервуарлар.

Бірінші оқпандар резервуардағы жанғыш сөндіру үшін беріледі, ал содан кейін көршілес резервуарларды суыту және қорғау, жел бағыты және жанғыштан екі нормативты арақашықтықта орналасады. Жанушы резервуарға бірінші оқпандарды желдің бағытымен беру қажет.

Жанғыш және көршілес резервуарларды суыту үшін, сол сияқты темірбетонды резервуар арматурасына, лафетты және «А» оқпандарын қолдану керек. Оқпан саны есептеумен анықталады, бірақ 2 кем емес жанбайтын резервуарға және 3 кем емес жанатын резервуарға. Жанатын резервуарлар үшін есептеу резеруар периметрінің жартысына жүргізіледі.

-құлатылуда мұнай өнімі жануы кезінде резервуар қабырғасының суытылуы, жалын қарсылығы, лафетты оқпанмен жүргізіледі. Бұл кезде түйіндерді таӨСБалармен, хлопушка сол сияқты фланцты қосылыстармен суыту қажет;

-көбік атакасы периодында резервуар қабырғасының қызған барлық бетін және көбік көтергіш орналасқан. Жерлерді суыту қажет; резервуарда жану интенсивтілігі төмендетілгеннен кейін, су ағысын резервуар қабырғасына бағыттау керек мұнай өнімі деңгейінде және төмендеу, жанғыштың үстіңгі қабатын суыту үшін;

-резервуарлар өрт ликвидациясына дейін үзіліссіз суытылады;

Көбік атакасының дайындығы үшін қажетті;

-тәжірибелі басқарушы құрамнан басшыны тағайындайды, көбік атакасын дайындығы және өткізуі бойынша;

-өрт орнында құралдар мен күштердің есептеу санын нысандау. Сөндірудің есептелген уақытында 15 ми. Көбік түзгіш қоры қабылданады.

-көбік берудің жиналған схемасымен тексерісті нақты өткізу, техника жұмысымен және көбік сапасын анықтау. Егер 1-2 мин. Ішінде сапалы көбік болмаса, онда бұзылуды себебін анықтау қажет.

-көбік атакасын бастау және аяқтау, қатты айтатын құрылғы және рациямен хабарлау керек. Қайнау және лақтырылу қауіпі пайда болғанда өрт автокөлігінен сирена арқылы ӨСБ немесе өрт сөндірудің шұғыл штабының сигналымен жеке құрам эвакуацияланады. Өртте барлық сигналдар эвакуация сигналынан айырмашылығы болуы қажет.

Көбік атакасы барлық есептеу құралдарымен бер уақытта, үзіліссіз, жану толық аяқталғанға дейін жүргізіледі жылытылған сұйықтығын сөндіру кезіндегі периодты жағдайынан басқа.

Мұнай өнімінің қайта тұтануын ескерту үшін резервуарға көбік беруді жану аяқталғаннан кейін 3-5 минут ішінде қайталау қажет. Резеруар қабырғасынан суыту толық суытылғанға дейін жалғастыру қажет, есептеу интенсивтілігімен.

Егер көбік атакасы басталуының 30 мин. Ішінде жану ликвидацтияланбаса, онда анықтап және көбік беруді тоқтату қажет.

Бірнеше резервуар жану жағдайында және күштер мен құралдар жетіспегенде барлық күштер мен құралдарды бір резервуарды сөндіруге жұмылдыру қажет, немесе жану қауіпі аз резервуарларға таралу қауіптілігі бар резервуарларға. Ликвидациядан кейін күштер мен құралды жану ликвидациясы үшін келесі резервуарлара топтастыру қажет.

Резервуар «карманында» түзілген ЖТС және ЖС жану жағдайында көбікті немесе ұнтақ оқпандары қолданылады, резервуар қабырғасындағы саңылау арқылы.

«Ұнтақ-көбік» комбиниративты сөндіруі кезінде жану ұнтақпен ликвидацияланады, содан кейін қайта тұтану пайда болмас үшін көбік беріледі.

Уақыттылы шараларды қабылдау мақсатында жану кезіндегі лақтыруды ескерту ретінде қара мұнац өнімдерде оның қызып кетуін және резервуар түбіндегі суды бақылау қажет.

Қауіпті аймаққа өрт бөлімнің жеке құрамы сөндіруде қатыспаған объектінің қызмет көрсетуші тұлғалар, жіберілмейді, қауіепті аймақта адам аз болуы үшін оқпаньщиктер ауысуы бір уақытта емес өткізіледі.

Жер асты резервуарларында ЖТС және ЖС жануы кезінде көршілес резервуар және жану периметрі белгіленеді.

Оқпандармен жұмыс істеуші жеке құралды қорғау үшін оларға жылу шағылдырғыш костюм кигізіледі.

ЖТС және ЖС сақтау мақсатында күштермен құралдар жетіспегенде, резервуар қабырғасын суытуымен бірге оны сору қажет.

Жүзбелі шатыр резервуарында мұнай өнімінің бастапқы жану стадиясында келген күштермен құралдарға байланыссыз тез арада резервуар қабырғасының тесігі арқылы өртке кірісу қажет.

Резервуарда төмендетілген көміртек газдарын сөндіру кезінде қуатты сулы оқпандарды енгізу, стационарлы лафетты қондырғыларды және көршілес сыйымдылықтарды суыту қолданылады. Мүмкіндік бойынша сыйымдылықта қысымды төмендету мақсатында факелға газды шығару қажет.

Опорожнение кезінде мүмкіндік бойынша оларды инертті газбен толтыруы қарастыру қажет.

ШБ ӨСБ-дан тапсырма алғаннан кейін штаб жұмысын ұйымдастырады және ӨСБ өмірі шешуін қамтамасыз етеді. Күштер мен құралдарға басқару үшін ШБ өртте, байланысты ұйымдастырады. ӨСБ-мен байланысу үшін, ТБ және жауынгерлік аймақ басшылары ШБ тасымалы радиостанцияны қолданылады, ал ӨББП-мен байланыс үшін-АЦ-40 (130)63 Б радиостанциясын және жергілікті телефонды. ӨСБ бұйрықтарын бөлімше басшыларына беруді қамтамасыз етеді. ӨСБ-ға қабылданған шешімдерді баяндайды. Өрт сөндіру барысында ШБ өрттегі жағдайды анықтап, үзіліссіз тергеуді ұйымдастырады және ЖАБ және объект өкілдерінен мәліметтерді алады; тергеу нәтижесі және өрт сөндіру барысында ШБ өрттегі жағдайды анықтап, үзіліссіз тергеуді ұйымдастырады және ЖАБ және объект өкілдерінен мәліметтерді мәліметтерді алады; тергеу нәтижесі және өрт сөндіру барысын ӨСБ баяндайды. Штаб бастығы ӨСБ бұйрығының орындалуын бақылайды, шұғыл құжаттарды жүргізеді.

ТБ ӨСБ-дан тапсырма алғансоң, келген техниканы жақын жердегі су көзіне орналастырылады ұйымдастырады. Жақын жердегу су көзі болып өрт су сыйымдылықтары болып табылады.

Үзіліссіз су беруді қамтамасыз ету үшін ТБ сорғыштың жұмыс режимін орнатады. Жұмыс процессінде ТБ техниканы толық қуатта қолданылады, рукавтардың күзетін ұйымдастырады және полиция қызметкерлеру көмегімен өрт ауданын қоршайды, шұғыл құжаттарды жүргізеді.

4.3 Өрт сөндіруді ұйымдастыру

№2 жоғарылатылған шақырту номері. Кестесіне сәйкес өрт орнына 7 бөлімше 9 бірлік негізгі өрт автокөліктер келеді.

Шұғыл басшысы апат орнына келісімімен ӨСБ ол эағдай жолымен туралы баяндайды. Аға шұғыл басшысы жағдайды туралайды, өрбу жолымен ӨСБ қимылын бағалайды.

Тергеу процесінде аға шұғыл басшысы орнатады:

-Цистерналардағы ЖТС және ЖС саны және түрін, толтыру деңгейін, резрвуар шатырының бұзылу сипатын.

өндіріс және жауын канализациясының күйін, құдықтарды және гидротаӨСБаларды;

-мұнай өнімдерін цистернадан сору және шығару мүмкіндігі және оларды сумен немесе бумен толтыру;

-қондырғы және өрт сөндіру құралдарының күйі, су жабдықтау және көбік түзгіш заттар, көршілес объектілерден көбік түзгіш заттарды жеткізу мүмкіндігі.

Шұғыл аға басшысы өрт сөндіру басқаруын өзіне алады, және ӨББП №2 жоғары шақыртуымен келген бөлімнің келгенін және өрттегі жағдайды ақпараттайды.

ӨСБ өрт сөндірудің ұымдастырылу және басқаруы үшін өрт сөндіру шұғыл штабын құрады:

1. Штаб бастығы;

2.тыл бастығы;

3. техника қауіпсіздігіне жауапты;

4. Объект әкімшілігінің өкілдері;

5. Қаланың әрекеттеуші қызмет өкілдері.

Штаб бастығы болып арнайы отрядтың батығының орынбасары тағайындалады. Бөлімдерімен жақсы басқару үшін штаб жел жағынан орналастырылған.

Күштермен құралдарды кез-келген жерден енгізуін ескеріп, ӨСБ төрт жауынгерлік аймағын құру туралы шешім қабылдайды.

ӨСБ өзі немесе ШБ арқылы жауынгерлік аймаққа бастықтарды тағайындайды.

ӨСБ ШБ-на тапсырманы қояды және анықтайды. ӨСБ ШБ-на тапсырманы қояды. өртті сөндіру үшін күштер мен құралдарды орналастыруды өткізу, өртте байланысты ұйымдастыру, өрт жайлы ӨББП-ға хабарлау; шұғыл құжаттарды жүрізу.

ӨСБ ТБ тапсырманы жеке қояды немесе ШБ арқылы жауынгерлік аймаққа бастықтарды тағайындайды.

ӨСБ ШБ-на тапсырманы қояды және анықтайды. ӨСБ ШБ-на. Тапсырманы қояды. өртті сөндіру үшін күштер мен құралдарды орналастырулы өткізу; өртте байланысты ұйымдастыру, өрт жайлы ӨББП-ға хабарлау, шұғыл құжаттарды жүргізу.

ӨСБ ТБ тапсырманы жеке қояды немесе ШБ арқылы: №2 жоғарылатылған шақырту бойынша келген техниканы су көзіне орнату және кездесуді ұйымдастыру; өртті сөндіру үшін ГПС-600 3 оқпанын және басшысы (ӨСБ) бірінші кезекте міндетті:

-мұнай өнімедірінің төгілуін сөндіруді ұйымдастыру;

- жану аймағында цистерналардың суытылуын ұйымдастыру;

-өрт орнында өртті сөндіру үшін шұғыл штабты құру; әкімшілік өкілдері құрамымен және инженер-техникалық қызметшілерімен бірге;

-арнайы жұмысшылар көмегімен және өртке қарсы қызметінің қызметшілерімен техника қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

Оқпандармен жұмыс істеуші жеке құрам қорғану үшін жылу шағылдырғыш костюм киеді.

ШБ ӨСБ-дан тапсырма алғаннан соң, штаб жұмысын ұйымдастырады және ӨСБ шешуші өмірін қамтамасыз етеді. Күштермен құралдарды басқару үшін ШБ өртте, байланысты ұйымдастырады. ӨСБ-мен байланысу үшін, ТБ және жауынгерлік аймақ басшылары ШБ тасымалы радиостанцияны қолданады, ал ӨББП-мен байланыс үшін-АЦ-40 (130)63 Б радиостанциясын және жергілікті телефонды. ӨСБ-ға қабылданған шешімдерді баяндайды. Өрт сөндіру барысында ШБ өрттегі жағдайды анықтап, үзіліссіз тергеуді ұйымдастырады және ЖАБ және объект өкілдерінен мәліметтерді алады; тергеу нәтижесі және өрт сөндіру барысын ӨСБ баяндайды. Штаб бастығы ӨСБ бұйрығының орындалуын бақылайды, шұғыл құжаттарды жүргізеді.

ТБ ӨСБ-дан тапсырманы алған соң, келген техниканы жақын жердегі су көзіне болып өрт сыйымдылықтары болып табылады.

Үзіліссіз су беруді қамтамасыз ету үшін ТБ сорғыштың жұмыс режимін орнатады. Жұмыс процесінде ТБ техниканы толық қуатта қолданады, рукавтардың күзетін ұйымдастырады және полиция қызметкерлері көмегімен өрт ауданын қоршауды, шұғыл құжаттарды жүргізеді.

ЖТС және ПК сақтау резервуарларында өрт сөндіруді жақсарту үшін, гарнизондарда тиісті шаралар өткізіледі:

объекті және гарнизондарда көбіктүзгіш құралдар мөлшер қорын құру, мұнай

базасында нормативты құралдар қорын сақтау.

Егер қалада бірнеше мұнай базасы болса, онда көбікті түзгіш құралдар басқа жерде сақталуы мүмкін, бірақ 1 сағатішінде жеткізілуі тиіс);

өртке қажетті күштер мен құралды тез жұмылдыру мүмкіндігі;

өрт бөлімнің жеке құрамының және гарнизонның басқару құрамының тактикалық қабілеттілігін тексеру;

өрт сөндіру жоспарын өңдеу;

Бұл мақсаттар үшін мұнай базасында алдын-ала өрт сөндіру жоспары өңделеді, күштер мен құралдарын есептеуді 2 нұсқада өткізеді. Бірінші нұсқа үлкен ауданы бар резервуарларды сөндіруді қарастырады, екіншісі-өрт сөндіру қиындатылған жағдайда, яғни өрт басқа резервуарларға таралғанда. Жер үсті металл резервуарлары үшін бұл нұсқа барлық резервуарлардың жануын ойластырады, жер асты үшін-резервуарлардың үштен бірінен кем емес.

Резервуарлы паркте жылжымалы өрт техникасы және жартылай стационарлы арқылы өрт өсндіру үшін қолданады:

- суды шашыратылған түрінде;

- отсөндіргіш ұнтақ және инертті газдарды;

- жанғыш сұйықтықты араластырумен;

- АМК орташа және төмен кратностты;

Жарқ ету температурасы 60⁰ С негізгі қаралау мұнай өнімдерін шашыратылған су ағысымен сөндіру үшін келесі шарттар орындалуы тиіс:

- Су дисперстылығы 0,1-0,5 м/к.

- Жану ауданының барлығын, бір уақытта су ағысымен жабу;

- Беру интенсивтілігі 0,2 л кем емес.

Қазіргі уақытта практикада өртке қарсы қызметі жұмысында, негізінен резервуарларға отсөндіргіш көбік берудің үш әдісі қолданылады.

- Жанғыш қабаты арқылы, резервуардың арнайы қондырғы көмегімен;

- Резервуарлар борты арқылы, көбік оқпандары, көбік құйғыш көмегімен;

- Қабат асты әдіс.

2-ші Өрттің даму болжамы.
«XILL Corporation» ЖШС -ның жедел-техникалық сипаттамасын ескере отырып өрт болуы ықтимал орны өндіріс цехында төгiлген сұйықтар мен алаулардың мүмкін деген болжам бар.
Өрттің көлемінің болжамы:

- өрттің таралу желілік жылдамдығы (линейная скорость) – Vл = 1,0 м/мин

- өрттің даму болжамы бойынша өрт сөндіруге жұмсалатын судың мөлшері

- I_s=0,06 л/ (м²с).

1. Бірінші келген бөлімдермен оқпандарды беру сәтіндегі еркін жану уақытын анықтаймыз:

Тсв = t дс + t сб + t сл + tбр = 7 + 1 + 4 + 4 = 16 мин.

мұндағы: t дс = 7мин; t сб = 1 мин; t сл = 60* L /45 = 4 мин.

tбр = 4 мин.

2. Өрт туындағаннан кейін 16 минуттан соң брінші ӨСБ келген сәтіне апатты машина майының интенсивті жануы болады. ЖС жалпы мөлшері 400 л, өйткені 1 литр ЖС 0,5 м2 төгіледі, жалпы төгілу ауданы 200 м2 құрайды, яғни машина бөлімі бөлмесінің 2/3 бөлігін өрт алады.

3. ГПС-600 көбік генераторлардың сөндіру үшін қажетті санын анықтаймыз:

N гпс= Sп * Iтр /qгпс = 200*0,08 / 6 = 3 ГПС – 600

мұндағы Iтр = 0,08 л /с*м2 .

4. Өрт сөндіруді қамтамасыз ету үшін көбік түзгіштердің қажетті санын анықтаймыз:

Wпо = Nпр * Qпр * 60* tr * Кз = 3 * 0,36 *60 * 15 * 3 = 2916 л.

5. Өрт сөндіру үшін қажетті су шығынын анықтаймыз:

Q тр = Nст*qст = 3*5,64 = 16, 92 л /с,

1-ЖА. Бірінші келген автоцистерна гидратка орнатпай 1-окпан береміз

Машина бөлімінің цех бөлмесі. Тапсырма – цехке орталық жағынан өтудегі жануды жою. Аймаққа 3 ГПС-600 және үш ГТҚҚ буыны беріледі.

2-ЖА. Көрші бөлмелердің қорғанысына.Тапсырма – компрессорлы цех жағынан бөлмелердің қосылуына өрттің тарауына жол бермеу. 2 РСК-50 оқпаны және екі ГТҚҚ буыны беріледі.

3-ЖА. Корпус жабындыларына. Тапсырма - жануды корпус кровлясына тарауға жол бермеу. Аймаққа 1 РСК-50 оқпаны және ГТҚҚ буыны беріледі.

Өрт шығыны оның жалғасуы және температурасына байланысты. Өрттің кез келген ұзақтылығы және температурасында құрылыс конструкциясы бұзылады.

Тасушы конструкция ғимаратының бұзылуы максималды шығынымен жиі байланысты, өйткені өрт кезінде ауыр конструкциялар құлағанда барлық бұзылуды аяқтайды, бөлмеде орналасқан. Құрылыс конструкциялардың бұзылуы локальды және жалпы сипатта болуы мүмкін, ғимараттың шешуші жоспарлы конструкциясына байланысты, сол сияқты өрт сөндіру бойынша өрт бөлімдерінің үздік қимылына. Отсөндіргіш құрал негізінде су қолданлады.

Экономикалық көрсеткіштерді анықтау:

К_1,2-капитальды шығындар,

ι_1,2-экономикалық шығындар,

J_1,2-өрттің қатері.

Резервуарлы паркта өртті сөндіру үшін, гарнизон техникасы. Күштермен құралдарды жұмылдыру жоспарына сәйкес қолданылады. Бұл кезде автоматты түрде күштер мен құралдар №2 шақырту бойынша келеді, бірінші және екінші нұсқада сияқты.

Статистикалық берілгендер анализінен сумен өрт сөндіру 90 минут деп аламыз, эксплуатационды шығындар мына формула бойынша анықталады:

J₁=J_ам+J_гсм+J_зп+J_ос+J_трто,

Мұндағы J_зп-еңбек ақысы шығыны;

J_трто,-сөндіруге, жөндеуге, техникалы қызметке кеткен шығын.

J_ам-аммортизациялық шығарымдар.

J_ос-отсөндіргіш құралдар шығыны.

J_гсм-жанғышмайлау материалдар шығыны.

Екі нұсқа үшін де эксплуатационды оларды анықтаймыз, ГСМ-нан басқасы.

Өрттің сумен сөндіру үшін эксплуатационды шығынды анықтаймыз.

1 м³ судың құны-4 тенге. Сөндіруге төрт өрт автокөлігін және 6 оқпан

ГПС-600 және 8 оқпан «А» орналастыру қажет. Өрттегі жұмыс үшін жеке құрамның 8 бөлімшесі керек.

ГСМ-ға шығынды анықтаймыз.Су беруге АҚ-40 (130) 63 4 авто-көлігі және басқа да арнайы техника жұмыс істейді. ГСМ шығынын анықтау үшін кестені құрамыз.

Шығындалған бензинның құны құрайды:

С_гсм=С*1,25=2970*1,25=3712,5 тенге.

Суды қолданы құны. 1-кесте.

Кесте 1.

Майлауға шығындалғанды ескере отырып шығындалған бензиннің құны құрайды:

Жалақы шығынын анықтаймыз, ол үшін ведомосттан берілгендерді аламыз:

1. 
   2 бөлімшеге қарауыл бастығы 182430 теңге
   
2. 
   Бөлімше командирі 73700 * 2 = 147400тг.
   
3. 
   Жүргізушілер 73370 * 2 = 146740тг.
   
4. 
   Өрт сөндірушілер 68600 * 4 = 274400 тг.
   

Бір күндік төлем ақыны анықтаймыз, яғни 8 жұмыс сағатына:

568540 : 30 = 18951теңге;

Бір сағат жұмыс үшін:

18951 : 8 = 2368 теңге;

30 минут жұмыс үшін:

2368 : 2 = 1184,45 теңге;

10 бөлімше жұмыс жасаған кезіндегі төлем ақыны анықтаймыз:

1184,45 * 10 = 11844,58 теңге;

5.Өрт сөндіру кезінде еңбекті қорғау және техника қауіпсіздігі
Техника қауіпсіздік шарасы объект мамандарымен бірге өңделеді және шұғыл жоспарда қарастырылады: Ғимарат жоспарында конструкцияның мүмкін бұзылу аймағы белгіленуі тиіс, оларды температура әрекетінен қорғау қажет.

Өрт сөндіруге қатысқан караулдың жеке құрамымен, жыл сайын өрт-тактикалық сабақтарды өткізу кезінде, техника қауіпсіздігі сұрақтарын қайталау қажет.

Жауынгерлік развертывание алдында өрт сөндіру басшысы міндетті.

• 
  жеңдердің қысқа және қауіпсіз жолдарын құру, қондырғы және инвентарьды апару туралы жеке құрамға түсіндіруі қажет;
  
• 
  құралдарды,автокөліктерді орнатып, және өрт сөндіруге қатысушыларды мүмкін қайталау, лақтырылу, жанғыш сұйықтықтың тесілуімен және түтіндету аймағынан шалғай орналастырады, сол сияқты келген күштер мен құралдарды жел жағына орналастырмау керек;
  
• 
  қауіптілік туралы адамдарға хабарлау үшін бірлік сигналдарды орнату, өрт сөндірушілерді ескерту және қауіпсіз жерге кету жолдарын анықтау;
  
• 
  лақтыру кезінде жеке құрам және техникалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету, өрт машиналарын жанғыш резервуардан 100 м арақашықтықта орналастыру;
  
• 
  өрт кезінде дайындық процесінде жанғыш және көршілес резервуарларды бақылаушылар бекітіледі;
  

• 
  өрт автокөлігі толық тоқтағанғ дейін бастамау;
  
• 
  биіктікке көтерілу кезінде өрт оқпанының жеңі жалғанатын мамканы кию;
  
• 
  қозғалыс бойынша құрал-жабдықты орналастыру;
  
• 
  биіктікке сумен толтырылған жеңді көтеруге;
  
• 
  оқпаньщик қайта позицияға шыққанға дейін суды жеңге беру;
  
• 
  сөндіруге қатысуға келгендер жіберілмейді;
  
• 
  өрт сөндіруге қатыспағандарды мүмкін зақымдау аймағына лақтыру немесе қайнау кезінде;
  
• 
  апат кровлясы немесе көршілес резервуарлар, егер бұл қажеттілікпен байланысы болмасы;
  
• 
  жанып жатқан темірбетон резервуарының беттігіне.
  

Көрщілес жанушы резервуарларда сөндірушілердің жұмысы шұғыл штба рұқсатымен және арнайы инструктаждан кейін жіберіледі.

Жоғарылатылған жылулық радиация аймағында жұмыс істеу кезінде сөндіру қатысушыларды белгіленген, уақытта ауыстыру қажет.

Газдалған аймақ қаупі түзілуі кезінде қажетті:

• 
  газдану аймағын бақылу;
  
• 
  адам кіруін және техника жұмысын тоқтату.
  
• 
  ескертуші және тыйым салушы белгілерді қолдануымен газды аймақты тізбектеуді ұйымдастыру.
  

Мұнай немесе мұнай өнім төгілу кезінде, көбік қабатымен қапталмаған, жұмыс істеуші көбікгенераторы немесе көбік оқпаны жоқ кезде, жанып жатқан резервуардағы құлатылуға оқпаньщиқтардың жұмысына тыйым салынады.

Лақытырылу кезінде сигналды беру және жеке құрамды қауіпсіз жерге орналастыру қажет.

Көбіктүзгіш немесе оның ерітіндісімен жұмыс істеу кезінде жеке құрам қорғағыш көзілдірік немес щитоктармен қамтамасыз етілуі тиіс.

Өрт сөндіру нұсқасын қарастыра отырып, бірінші бөлімшелердің келу уақытын және өрттегі шығынды, және мұнай базасы стратегиялық тағайындаушы өндірістік объекте жататындықтан, резервуарда өрт сөндіруді жанғыш қабаты арқылы, екінші нұсқа үшін-стационарлы өрт сөндіру қондырғысын қолданған дұрыс деп есептеймін. Стационарлы өрт сөндіру жүйесін және қондырғысын қолдану, өртті қысқа уақыт аралығында сөндіруге мүмкіндік береді, материалды шығынды азайтады.

Бөлімшелерде заманға сай құралдардың саны мен түрі ұлғаюынан жауынгерлік тапсырмаларды орындау кезіндегі әрекет ету ролі біршама өсті. Сондықтан да, әрбір өрт жауынгерінің білім деңгейі, шыдамдылығы жоғарылады, сол сияқты бөлімшелердің жауынгерлік тапсырмаларды орындау кезіндегі қателіктері де өсті.

Әрекеттестіктен басқа, бөлімшелердің жауынгерлік іс-қимылдарында нақты жағдайлармен анықталатын басқа да заңдылықтар орны бар. Бұл жағдайлар былайша түсіндіріледі: жауынгерлік тапсырманы орындайтын бөлімшелер күйінің саны мен сапалығы, олардың техникалық жабдықталғандығы, өрттің таралу параметрлері, өртті сөндіру және адамдарды құтқарудың әдістері. Сәйкесінше, бөлімшелердің жауынгерлік іс-қимылдарының заңдылықтары басқа да практикалық аумақтардағы заңдылықтары сияқты объективті сипатқа ие.

Бірақ, бөлімшелердің жауынгерлік іс-қимылдарының объективті сипат бар болуының заңдылықтары бұл қимылдарға субъективті факторлар әсерін керек етпейді. Керісінше, айта кету керек, бөлімшелердің жауынгерлік іс-қимылдарын жоспарлау кезінде олармен басқару оңай емес.

Объективті жағдайларда бөлімшелердің табысты жауынгерлік іс-қимылдары мүмкін табысқа тәуелді, олар өз беттерімен оң нәтижеге әкеледі. Бөлімшелердің жауынгерлік іс-қимылдарының табыстылығы, өртте негізгі тапсырмаларды щбъективті және субъективті орындау болып табылады. Сондықтан өртте жауынгерлік тапсырмалардың табысты орындалуына өртке қарсы қызметінің басқарушы құрамының ұйымдастырушылық қабілеттілігі, бөлімшелермен басқара білуі әсер етеді.

Бөлімшелердің жауынгерлік іс-қимылдарына тек заңдылықтар ғана емес, сонымен қатар кездейсоқ факторлар да әсер етеді. Кездейсоқтылық себебі ең алдымен біздің қызметтік жетіспеушіліктеріміз болуы мүмкін - бөлімшелердің жауынгерлік іс-қимылдарының нашар ұйымдастырылуы, олармен басқару жетіспеушілігі, жауынгерлік іс-қимылдарда бөлімшелердің жеке құрамының жетіспеушілігі және т.с.с.

Айта кету керек, бөлімшелердің жауынгерлік іс-қимылдарына кері әсер ететін кездейсоқтылықтан басқа, тапсырманы шешуге әсер ететін қосымша жағдайлар болуы мүмкін: табиғи жауынның түсуі, жел бағытының өзгеруі және т.с.с. Сондықтан да жауынгерлік іс-қимылдар барысында тек қолайсыз жағдайларға қарсы тұру ғана емес, сонымен бірге өртті сөндірге пайдалы қимылдарды қолдану қажет. Бұл іске басқарушы құрамның ұйымдастырушылық қабілеті, жақсы тактикалық және бөлімшелер жеке құрамының психологиялық дайындылығы тікелей байланысты.

Бөлімшелердің жауынгерлік іс-қимылдары әрдайым кеңістік және уақытпен шектелген. Олар салыстырмалы түрде кіші аумақтарда және қысқа уақыт мерзімінде жүзеге асырылады.

Бөлімшелердің жауынгерлік іс-қимылдарының ұзақтылығы өртте жауынгерлік тапсырманы орындауға қажетті уақытпен анықталады, және жауынгерлік жағдайға, санына, бөлімшелердің жауынгерлік дайындығы мен қабілеттілігне байланысты. Олар бөлімшенің өрт орнына шығу сәтінен басталып, өртте жауынгерлік тапсырманы орындап болғаннан кейін аяқталады. Бұл уақыт аралығы бірнеше минуттан бірнеше сағатқа дейін, кейбір кезде тәулікке дейін жиілейді, бұл бөлімшелердің жауынгерлік тапсырманы орындау кезіндегі жауынгерлік іс-қимылдар негізіне байланысты.

Бөлімшелердің жауынгерлік іс-қимылдарының негізі жауынгерлік жағдаймен анықталады. Өрттегі бөлімшелердің санына байланысты олардың жауынгерлік іс-қимылдары бірнеше сандық көрсеткіштермен сипатталады.

Анализ және өртке қарсы қызметін гарнизонының мүмкін тактикасы негізінде, мобильды топтармен өрт сөндіру мүмкінді анықталды. Мүмкін өртке қажетті күштер мен құралдар есептеулері өткізілді, нашар нұсқауда. Өрт сөндіру бойынша міндетті тұлғалардың ұсынысы өңделді.

8. ҚР ҚНжЕ.4.01-41-2006 Ғимараттың ішкі су құбыры және канализация. Астана. 2007 ж.

9. ҚР ҚНжЕ.2.02-15-2003 Ғимараттар мен имараттардың өрт автоматикасы. Астана2003 ж.

<sup>10. Справочник. Пожаро-взрывоопасность веществ и материалов и средства их тушения. Под редакцией А.Н. Баратова и А.Я. Корольченко. М. «Химия», 1990 г.

11. Экономика противопожарной защиты. Аболенцев Ю.И. М. ВИПТШ МВД СССР, 1985 г.

12. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарының газ-түтіннен қорғау қызметін ұйымдастыру жөніндегі тәлімдеме 22.12.2010 ж. № 446 бұйрық, Астана.

13 Производственная и пожарная автоматика. Часть-II. Бубырь Н.Ф. и др.М. 1986 г.

14. Өртті барлау. Булкаиров А.Б. Кокшетау 2010 ж.</sup>

15. ҚР ТЖМ өртке қарсы қызмет бөлімдері мен гарнизондарының жеке құрамын даярлау ережесі.ТЖМ №245 бұйрығы 12.07.2010 ж. Астана.

16. Сборник правил по пожарной автоматике. Часть-I. «Проектирование». М. «Стройиздат», 1988 г.

17. Производственная и пожарная автоматика. Часть-II. Бубырь Н.Ф. и др.

М. 1986 г.

18. Гидравлика и противопожарное водоснабжение. Кошмаров Ю.А. М. 1985 г.

19. Өртті зерттеу туралы нұсқама.ТЖМ №320 бұйрық 22.12.2010ж. Астана.

20 Правила пожарной безопасности для промышленных предприятий. М. «ГУПО МВД СССР», 1982 г.

21. Пожарная тактика. Повзик Я.С. М. «ВИПТШ МВД СССР», 1984 г.

22. Методические указания к дипломному проектированию для курсантов КТИ МЧС РК.

23. Экономика противопожарной защиты. Аболенцев Ю.И. М. ВИПТШ МВД СССР, 1985 г.

24. Физико-химические основы развития и тушения пожаров. Абдураимов И.М. М. «ВНИИ ГО СССР», 1980 г.

25. Пожары-катастрофы. Савельев П.С. М. «Стройиздат», 1983 г.

26. ӨСЖ анықтамасы, М., 1987 г.

27. ӨСЖ анықтамасы, М., 2001 г.