Дипломдық жұмыс кәсіби колледждер мен лицейлерде автокөліктерге

Document Outline

• МАЗМҰНЫ
• КІРІСПЕ
• Орта кәсіптік білім адамның интеллектуалды, мәдени және кәсіби даму мәселелерін шешуге бағытталған және қоғамның және мемлекеттің қажеттіліктеріне сәйкес әлеуметтік пайдалы қызметтің барлық негізгі бағыттары бар білікті жұмысшылар мен орта буын қызмет...
• Уақыт өте келе жас мамандарды дайындау үшін әр түрлі әдістемелер ойлап табылуда, олардың өзгеріп отыруы адам еңбегі мен өндірістегі өзгерістерге байланысты. Бірнеше жыл бұрынғы уақытта мүмкін емес болған мүмкіндіктерге қазіргі таңда оңай қол жеткізе а...
• Үйрену, яғни қызметкерді кәсіби қызметті қоса алып дайындау, негізінен, екі жолмен жүзеге асырылуы мүмкін: өздігінен және арнайы ұйымдастырылған оқыту барысында. Оқытудың тәжірибелі, білікті маманымен бірлескен жұмысында орын алған кезде қарапайым әді...
• Орта кəсіптік білім беру жүйесіндегі білім беру мекемелерінде білікті мамандарды даярлау, негізінен, арнайы ұйымдастырылған мақсатты оқу процесі арқылы жүзеге асырылады, мұғалімдер мен өндірістік білім беру шеберлерін ұйымдастыратын жəне басқаратын ар...
• Зерттеу тақырыбының өзектілігі әр түрлі әдістерді пайдадана отырып, студенттерге сапалы әрі терең білім беру негізделді.
• Жас мамандарды дайындауда, барлық әдістерді жан-жақты пайдалана отырып, білім беру көзделеді.
• Ақпаратты адам баласы жан-жақты: көзбен көру арқылы, тыңдау арқылы, қолмен істеп көру арқылы қабылдап отырады. Әр адамда қабылдау жүйесі әр түрлі дамыған, соған сәйкес студенттердің қабылдау қабілетіне қарай сабақты жүргізу әдісі таңдап алынады.
• Зерттеудің объектісі ретінде«Алматы құрылыс және халықтық кәсіпшілік колледжінде» оқушылардың кәсіби білім алудағы оқу үрдісі болып табылады.
• Зерттеу тақырыбы««Өлшеу техникасы мен өлшеу аспаптары» тақырыбында кәсіби колледждердің оқу-өндірістік шеберханаларында зертханалық жұмыстарды жүргізудің әдістемесін әзірлеу»пәнін оқыту барысындағы оқу үрдісі мен оқу үрдісінде қолданылатын оқытудың әд...
• Зерттеудің мақсаты оқушылардың білім алу барысында бір мамандық бойынша әр түрлі тақырыптарды орындау барысында, оқуышының білімділігін арттыру және әр түрлі әдіс-тәсілдерді пайдалана отырып, жас маман дайындау.
• Зерттеу барысында оқуды түсіндіруде қолданылатын тиімді әдіс-тәсілдер таңдалынған болатын.
• Жұмысты қарастыру барысында төменде көрсетілген мәселелер алынып қарастырылды:
• -зертханалық жұмысты орындау және рәсімдеу
• - зертханалық жұмысты орындау кезінде есте сақтау қажет ережелер
• - зертханалық жұмысты орындау және қорғау тәртібі
• - зертханалық жұмысты жүргізу әдістемесі
• Зерттеу үрдісі барысында гипотеза дәлденіп, үш бағыт бойынша нақтыланды:
• а) өлшеу құралдарының негізгі түрлерімен таныса отырып, зертханалық жұмыс арқылы студенттерге үйрету;
• ә) меңгеру объектісі болуы үшін қандай оқытудың әдіс-тәсілдерін қолдану дұрыс болады;
• б) зертханалық жұмыс арқылы тақырыптың меңгерілуін қалай жүзеге асыруға болады.
• Жұмысты орындау барысында теориялық және тәжірибелі (эксперименттік) тәсілдер қолданылды.
• Ғылыми танымдық тәсілдерге оқытудың мақсатына келесілерді қосуға болады:
• а) студент барлық ақпараттарды ала отырып, өзіндік жұмыс жасап үйренуі керек;
• ә) студенттің жан-жақты дамуын қадағалау және әр түрлі ойлау қабілеттерін ашу.
• Педагогикалық тәжірибеде қолданылатын әдістер: сөздік (түсіндіру, дисскусия, кітаппен жұмыс), көрнекті құралдар (техникалық оқу құралдары немесе олардың көмегімен басқа көрнекті материалдарды көрсету), тәжірибелік (жаттығулар, зертханалық-практикалық ...
• 1 Жалпы бөлім
• 2 Арнайы бөлім
• 2.1 Техникалық өлшеу құралдары
• Өлшеу үшін нормаланған метрологиялық сипаттамалары бар, физикалық шама бірлігін жаңғыртатын және/немесе сақтайтын арнайы техникалық құралдар қызмет етеді, оның мөлшері белгілі уақыт аралығы ішінде өзгеріссіз (белгіленген өлшеу қателігі шегінде) қабылд...
• 20 ғасырдың ортасына дейін өлшеу құралдары, әдетте, тікелей адам қабылдайтын өлшеу нәтижелерін көрсетті. Көптеген заманауи өлшеу құралдарында өлшеу нәтижелерін автоматты тіркеу және математикалық өңдеу және оларды қашықтыққа беру немесе қандай да бір ...
• Өлшеу техникасын пайдалану халық шаруашылығының барлық салаларында ғылыми және техникалық прогрестің маңызды факторы болып табылады. Электр өлшеу техникасы өлшеу техникасының бір саласы ретінде ерекше рөл атқарады, себебі электр емес шамалардың өлшеуі...
• Өнеркәсіпте өлшеу техникасын пайдалану тек XX ғасырда басталды, бұл өнеркәсіптік өндірістің қарқынды дамуымен және анағұрлым жетілдірілген технологиялық жабдықты енгізумен байланысты.
• Кері байланыс принципі өнімді дайындау процесінде немесе оны тұтынушыларға мұнай өнімдерімен қамтамасыз ету кәсіпорындарына қатысты өткізу процесінде өлшеу техникасын пайдалану кезінде іске асырылады. Автоматика құралдарының өлшеу техникасын пайдалану...
• Аналитикалық химиядағы аспаптық әдістер барлығын үлкен көлемде қолданады, соның салдарынан талдаушылардың алдында өлшеу техникасын пайдаланумен байланысты мәселелер жиі туындайды. Төменде келтірілген бөлімде Өлшеу техникасының негізіне қысқаша кіріспе...
• Метрология саласында оның негізгі міндеті өлшемдердің бірлігі мен дұрыстығын қамтамасыз ету, жоғары дәлдікті өлшеу әдістері мен құралдарын қамтамасыз ету, Өлшеу техникасының жай-күйі мен пайдаланылуын қадағалау болып табылады.
• Ведомстволық метрологиялық қызметтердің негізгі міндеттері мыналар болып табылады: ГСИ талаптарының жаппай сақталуын қамтамасыз ету; практикаға қазіргі заманғы өлшеу әдістері мен құралдарын енгізу; жергілікті жерлерде Өлшеу техникасының жай-күйі мен п...
• Өлшеуіш техниканы пайдалану ерекшелігі оның тоқтаусыз жұмыс істеуін қамтамасыз етуге, негізінен жасырын ( метрологиялық) істен шығуды қамтамасыз етуге бөлінетін аса зор ықыласпен байланысты. Метрологиялық істен шығуы бар өлшеу техникасын пайдаланудың ...
• Процесс деректерін жинау, тіркеу және бастапқы өңдеу міндеті құрылғылардың жай-күйін сипаттайтын және бағалайтын және кейіннен өңдеуге арналған қажетті ақпаратты қабылдау болып табылады. Басқару ЭЕМ-ді пайдаланудың осы кезеңінде жекелеген мәндерді өлш...
• Оларды қолдану ауқымы өте үлкен. Ұңғымаларды бұрғылау үдерістерінен бастап және мұнай өнімдерін тасымалдауға дейінгі барлық технологиялық операциялар жоғары дәлдікті өлшеу техникасын пайдаланбай ойламайды. ИИС газонефтеконденсатты кен орындарының пара...
• Коррозия жылдамдығына әсер ететін сынау әдістері және айнымалылар. Аустениттік тот баспайтын болат пен Инконель-600 Розия қабығының жылдамдығы бойынша негізгі қол жетімді деректер қолдану шарттарына жақындап келе жатқан жылдамдық сақталған циркуляциял...
• 2.2 Өлшеу техникаларының қолданылу салалары
• Қазіргі заманғы өлшеу техникасының қолдану салалары мен өлшенетін шамалардың түрлеріне сәйкес бірқатар бағыттары бар: сызықтық және Бұрыштық өлшеулер; механикалық, оптикалық, акустикалық, жылу физикалық-химиялық өлшеулер; Электрлік және магниттік өлше...
• Осыған байланысты Өлшеу техникасының неғұрлым жеке бағыттарға бөліну үрдісімен қатар - бастапқы позициялардың ортақтығы, аппаратураның құрылымдық сұлбаларын құру принциптері базасында Өлшеу техникасының әртүрлі салаларын біріктіру, ал соңғы уақытта қо...
• Өлшеу техникасында зерттелетін объектінің физикалық табиғатына қарамастан, өлшеу процесіне ерекше көзқараспен ерекшеленетін немесе өлшеудің ерекше мақсаты бар салалар бар. Мұндай облыстарға телеөлшеу; кездейсоқ процестердің сипаттамаларын өлшеу; элект...
• Өлшеулердің даму тенденциялары мынадай бағыттарды қамтитын ғылым мен техниканың барлық салаларында анықталды: өлшеу құралдарының сапасын арттыру (қателіктерді азайту, тез әрекет етуді арттыру, аспаптардың сенімділігін арттыру және олардың мөлшерін аза...
• 2.3 Өлшеу аспаптарының классификациясы
• Әр түрлі бөлшектерді, жөндеу және құрылыс жұмыстарын және т.б. дайындаумен байланысты жұмыстарды жүргізу кезінде бақылау-өлшеу құралдарын қолданады. Осы өнімді өндірумен айналысатын кәсіпорындар өлшеу құралдарының көптеген түрлерін шығарады – қолмен қ...
• Қол өлшеу құралдарына сызғыштар, рулеткалар, бұрыштамалар, штангенин аспабы, микрометриялық және т.б. сияқты жатады. Қол құралының көбі әмбебап өлшеу құралына жатады.Мұндай бұйымдарды бөлшектер мен тораптардың көп бөлігін өлшеу кезінде қолдануға болады.
• Механикалық өлшеу құралын бес класқа бөлуге болады:
• -шкаласыз;
• - штангенин аспабы;
• - бастары;
• - тісті-рычагты;
• - микрометриялы.
• Бірінші сыныпқа тексеру және лекалды сызғыштар жатады.  Олардың көмегімен беттің тік сызығын тексереді. Ол жарықта қолданылуы мүмкін немесе ол үшін щупалар қолданылады.
• Тесікті бақылау үшін тексеру сызғышын бақылау бетіне, мысалы, станокты бағыттағыштарға салады. Осы класстың өлшеу құрылғыларына салыстырып тексеру плиталары, ұзындықтың соңғы шаралары және тағы басқаларды жатқызады.
• Штангенин аспабы екі бақылау беттен тұрады, олардың арасында өлшем қойылады. Бір беті штанганың бір бөлігі болып табылады, екінші жылжымалы немесе өлшемдік тәуекелдер салынған бақылау сызғышы бекітілген. Олар құралдың дәлдігіне байланысты әр түрлі бөл...
• Бұл кластың құралы сыртқы және ішкі өлшемдерді өлшеу үшін қолданылады – штангенциркуль, ойықтың тереңдігін өлшеу үшін. Осы типті құралдың көмегімен тістің тістегершіктегі өлшемдерін бақылайды.
• Өлшеуіш бастар, мысалы, токарлық станоктың патронына қысылған бөлшектердің соғуын өлшеу үшін қолданылады. Мұндай бастармен жұмыс істеу ыңғайлылығы үшін зауыттық сленгада оны "сағат" деп атайды, тіреулер немесе штативтер қолданылады. Өлшеу бастиектері ...
• -серіппелі;
• - рычагты-тісті;
• - рычагты.
• 2.4 Өлшеу құрылғылары және техникалық сипаттамалары
• Өлшеу құралының көп бөлігі МЕМСТ талаптарымен нормаланады. Біздің елде қабылданған стандарттар жүйесінде олардың саны жүзден кем болмауы мүмкін.  МЕМСТ негізінде дайындаушы – кәсіпорындар қандай да бір өнімді шығаруға өзінің техникалық шарттарын (ТШ) ...
• Сонымен қатар, өлшеу құралдары мен құралдарының құрылғысы ТШ негізінде жасалған құралдардан еш айырмашылығы жоқ. Бұл жасанды жолмен жасалған құрал-саймандық өнімге қатысты емес, және олардың көрсеткіштері бойынша сенуге болмайды.
• Жоғарыда айтылғандай, өлшеу аспаптары мен құралдарына қойылатын талаптар МЕМСТ-та анықталған. Өлшеу құралдарына қойылатын талаптар мысал ретінде өлшеу сызғышын қарастыруға болады, МЕМСТ 427.Онда металл сызықтардың қандай түрлері мен формаларын өндірет...
• МЕМСТ дайын өнімді қабылдау тәртібіне өте сай келеді. Бұдан басқа, жүкті сақтау, буып-түю және тасымалдау тәртібі мұқият анықталған.
• Өлшем бірлігін қамтамасыз ету саласындағы ҚР заңнамасы, оның ішінде, қолданылатын өлшеулер орындалатын құрылғыларға қойылатын талаптарды белгілейді. Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы заң өлшеу функциялары бар өлшеу құралдары мен техникалық құрылғыл...
• Өлшеу құралы-102-ФЗ бойынша өлшеуге арналған техникалық құрал, ал өлшеу-бұл шаманың сандық мәнін анықтау үшін орындалатын операциялардың жиынтығы 102 ФЗ, немесе РМГ 29-2013-шаманың бір немесе одан көп мәндерін эксперименталды алу процесі. Осылайша, өл...
• 2.5 Өлшеу құралдары және техникасы
• Қарапайым өлшеу құралдарына масштабты сызғыш, кронциркуль, нутромер жатады.
• Масштабты сызғыш жазық беттерді өлшеуге, сондай-ақ нутромермен немесе кронциркулмен өлшенген өлшемдерді анықтауға арналған. Масштабты сызғыштың бөлу бағасы — 0,5 немесе 1 мм, әрбір 5 және 10 мм санауды жеңілдету үшін ұзартылған штрихтармен белгіленеді...
• 1 Сурет.Масштабты сызғышпен өлшеу тәсілдері
• Кронциркуль бөлшектердің сыртқы өлшемін өлшеуге арналған. Кронциркульмен өлшенген шама одан кейін кронциркульді масштабты сызғышқа салу арқылы анықталады. Кронциркуль, қарапайым нутромер сияқты сирек қолданылады.
• Нутромер бөлшектердің ішкі өлшемін өлшеу үшін қолданылады. Өлшенген шама масштабты сызғыш бойынша да анықталады.
• Штангенциркуль көп өлшемді жылжымалы өлшеу құралдарына жатады (2асурет). Ол сыртқы және ішкі өлшемдерді және белгілеулерді өлшеуге арналған.
• 2 Сурет. Штангенциркуль (а), өлшемдерді есептеу мысалдары және 0,1 мм дәлдікпен өлшеуді оқу (б, в, г)
• Штангенциркуль оған қатты бекітілген губкалары бар штангадан, штангамен қозғалатын губкалары бар рамкадан, қозғалтқыштан, стопорлық бұрандадан, гайкадан және бұрандадан тұратын микрометриялық беруге арналған құрылғыдан тұрады.
• Раманы жылжыту былай жүзеге асырылады. 6 қозғалтқышы бекіткіш бұрандамен бекітіледі, ал раманың бекіткіш бұрандасы босатылады. Осыдан кейін гайка бұранда және оған байланысты рамка баяу жылжиды. Штангенциркульде нониусы бар.
• Штангенциркуль 0,1; 0,05 және 0,02 мм дәлдікпен шығарылады. Соңғы екеуі жоғары дәлдікпен штангенциркуль орнатуға мүмкіндік беретін микрометриялық беруге ие. Нониус пен штанганың шеткі сол жақ штрихтары нөлдік деп аталады және олар сәйкес келеді. Штанг...
• 3 Сурет. Штангенглубиномер( а), штангензубомер (б)):
• 1-тоқтатқыш бұранда, 2-қозғалтқыш, 3-микрометриялық бұранда, 4-гайка
• Штангенглубино-мер (3 cурет) штанген-тереңдік өлшеуішпен өлшеу штангенциркуль сияқты жүргізіледі.
• Штангензубомер (3б cурет) доңғалақ тістерінің қалыңдығын өлшеу үшін қолданылады. Штангензубомер бір бүтін екі қозғалмайтын штангадан және екі қозғалмалы нониустардан тұратын құрамдастырылған өлшеу құралы болып табылады. Тік нониус тістің қалыңдығы өлш...
• Микрометр 0,01 мм дейінгі дәлдікпен бөлшектердің сыртқы өлшемдерін өлшеуге арналған. Ең көп таралған микрометрлер келесі өлшем шектері бар: 0-ден 25 мм-ге дейін, 25-тен 50 мм-ге дейін, 50-ден 75 мм-ге дейін және 75-тен 100 мм-ге дейін.
• Микрометр (4 сурет) шыңдалған және тегістелген өкше, микрометриялық бұранда, стопор, сабақ, барабан және жарықшақтар нығыздалған қапсырма болады.
• 4 Сурет. Микрометр
• Трещотка барабанмен байланысқан, қысылатын серіппемен, ал шеңбері бойынша шабылған барабанның сол жақ шетінде 50 бөліктер салынған. Микрометриялық бұранда 0,5 мм қадаммен бұрандасы бар, демек, бұраманың бір айналымы үшін оның ұшы 0,5 мм жылжытылады, а...
• 5 Сурет. Микрометриялық нутромер( а), оған ұзартқыш (б)
• Микрометриялық нутромер (сурет 5) Микрометриялық нутромер микрометриялық бұрандадан тұрады (сурет 5, а), барабан, тоқтатқыш бұрандалы гильзалар, сфералық өлшеу беті бар ұштықтар. Микрометриялық бұранданың оң жағында сфералық өлшеу беті бар. Өлшемдерді...
• Микрометриялық нутромер өлшеу шектерін кеңейтетін ұзартқыштар жиынтығы бар. Ұзартқыштың бір соңында ішкі бұранда ойылған (сурет 5, б), ал басқа ұшында-сыртқы бұранда. Ұзартқыштың шеті ішкі бұрандасымен нутромер сабақтарына бұрылады, ал сыртқы бұрандас...
• Бөлшектерді өлшеу үшін оны микрометриялық винт пен өкше арасында орнатады, содан кейін жарықшақтың көмегімен барабанды бұрап, бұранданы бөлшектермен жанасқанға дейін жылжытады. Бұранда өлшенетін Бөлшекке тірелген кезде, жарықшақтар еркін оралады, ал б...
• Микрометриялық тереңдік өлшеуіш (сурет 6. Ол негізден, барабаннан, жарықтан, нониустан, стопордан, өлшеу өзегінен тұрады. Тереңдік өлшеуішпен және микрометрмен өлшеу принципі бірдей.
• Бұрыштарды өлшеу үшін, сондай-ақ жазықтықтарды "жолақ" бойынша егеулеу дәлдігін анықтау үшін бұрыштамалар мен әмбебап бұрыштар қолданылады. Бұрыштар (сурет 7) әдетте болаттан жасалады.
• 6 Сурет. Микрометриялық тереңдік өлшеуіш
• 7 Сурет. Бұрыштар
• Бұрыш өлшеуіш УГ-1 (сурет 8) Семенов жүйелері сыртқы бұрыштарды өлшеуге арналған әмбебап болып табылады. Ол 0-ден 120  - ге дейінгі шкала бар, сызғышпен қатты жалғанған, жылжымалы сызғышпен, қамыттан, алмалы-салмалы бұрышпен, нониустан және микрометри...
• Бұрыш өлшеуіш УГ-2 (сурет 9) негізден, негіз сызығынан, сектордан, бұрыштан, алмалы-салмалы сызықтан, қамыттардан және нониустан тұрады. Бұл бұрышпен сыртқы және ішкі бұрыштарды өлшеуге болады.
• 8 Сурет. Семенов жүйесінің әмбебап  бұрышы
• 9 Сурет. Бұрыштық бұрыш-2
• Микрометриялық тереңдік өлшеуіш (сурет 6.). Ол негізден, барабаннан, жарықтан, нониустан, стопордан, өлшеу өзегінен тұрады. Тереңдік өлшеуішпен және микрометрмен өлшеу принципі бірдей.
• Бұрыштарды өлшеу үшін, сондай-ақ жазықтықтарды "жолақ" бойынша егеулеу дәлдігін анықтау үшін бұрыштамалар мен әмбебап бұрыштар қолданылады. Бұрыштар (сурет 7.) әдетте болаттан жасалады.
• Бұрыш өлшеуіш УГ-1 (сурет 8.) Семенов жүйелері сыртқы бұрыштарды өлшеуге арналған әмбебап болып табылады. Ол 0-ден 120  - ге дейінгі шкала бар, сызғышпен қатты жалғанған, жылжымалы сызғышпен, қамыттан, алмалы-салмалы бұрышпен, нониустан және микрометр...
• Бұрыш өлшеуіш УГ-2 (сурет 9.) негізден, негіз сызығынан, сектордан, бұрыштан, алмалы-салмалы сызықтан, қамыттардан және нониустан тұрады. Бұл бұрышпен сыртқы және ішкі бұрыштарды өлшеуге болады.
• Бұрыштың негізгі шкаласы бойынша градустарды, ал нониус шкаласы бойынша — минуттарды есептейді.
• 3 Әдістемелік бөлім
• 3.1 Тақырып бойыншазертханалық жұмысты орындау және рәсімдеу
• Зертханалық жұмысты орындай отырып, студент өз бетінше тәжірибелік нәтиже алады және олардың шынайылығын бағалайды. Зертханалық жұмыстардың негізін өлшеу – кез келген эксперименттің ажырамас бөлігі құрайды.
• Ұсынылған зертханалық жұмыстың физикалық бағыттылығы қарапайым өлшеу құралдарының көмегімен сандық эксперименталдық нәтижелер алу мүмкіндігіне негізделген,бұл химиялық және биологиялық тәжірибелерде анағұрлым қиын. Сонымен қатар, химия, биология және ...
• 3.2 Тақырып бойынша зертханалық жұмысты орындау кезінде есте сақтау қажет ережелер
• - Зертханалық жұмысты студент өз бетінше орындау керек. Тек осы жағдайда ғана қызықты және пайдалы болады. Зертханалық жұмыстардың сипаттамасы-тек қана өзіндік жұмыс үшін бағдар. Табыс, негізінен, жұмыстың сипаттамасын зерттеумен ғана емес, эксперимен...
• - Зертханалық жұмысты бастау үшін қажетті шарт –зерттелетін объектінің мәнін анық түсіну.
• - Өлшеулерді табысты орындаудың басты шарты-зертханалық қондырғымен және өлшеу алдында аспаптармен мұқият және орынмен танысу.
• -Аспаптармен жұмыс істеуді қажетті сақтық шараларын және инструменттерді зерделегеннен кейін ғана бастау керек •  Аспаптарды ашуға, зертханалық қондырғылардың оптикалық және жұқа бөлшектеріне жанасуға болмайды. Эксперименталды жабдықпен мұқият жұмыс і...
• - Химиялық реактивтер пайдаланылатын зертханалық жұмыстарда оларды мұқият алу және қандай да бір химиялық ыдысқа (пробиркаға) құю керек. Жоғарыда айтылған тармақтарда (абзацтарда) тәжірибе (эксперимент) басталғанға дейін аспаптар мұқият тексерілуі жән...
• - Өлшеу барынша дәлдікпен жүргізілуі тиіс. Нақты, сенімді нәтижелер зерттелетін объектіні неғұрлым толық сандық сипаттауға мүмкіндік береді және оларды математикалық өңдеу кезінде қызығушылық білдіреді.
• - Зертханалық жұмыстардың сипаттамаларында әдетте өлшеудің жақын саны көрсетіледі. Әдетте, өлшеу саны аспаптардың дәлдігіне және өлшеу нәтижелеріне негізделеді. Егер өлшеулердің нәтижелерінде айырмашылық алынса, өлшеулерге қарағанда, қондырғының сипат...
• - Зертханалық жұмыстарды орындау кезінде бастапқы (қара) жазбалардың ұқыптылығы мен толықтығына ұмтылу керек. Өлшеу жазбаларын өлшенетін шамалардың бірліктерін көрсете отырып кесте түрінде жүргізу керек. Аспаптардың дәлдігі мен сезімталдығын жазу қажет.
• 3.3Зертханалық жұмысты орындау және қорғау тәртібі
• 1.Зертханалық жұмыстың сипаттамасын зерттеу және оны өлшеу нәтижелерін енгізу, оларды өңдеу және түпкілікті нәтиже үшін бос орындар қалдырып, зертханалық дәптерде рәсімдеу.
• 2.Зертханалық жұмысты орындау алдында оқытушыдан өлшеулерді орындауға рұқсат алу керек. Егер студент орындалатын жұмыстың мәнін және өлшеу тәртібін білсе, оның зертханалық дәптер кестесінде "рұқсатнама" деген белгі қояды.
• 3.Жұмысты орындауға рұқсат алғаннан кейін студент өлшеу жүргізеді және оларды тиісті кестеге енгізеді.
• 4.Анықталған параметрдің сынамалық есебін жасай отырып, студент өлшеу нәтижелерін көрсетуге міндетті. Егер нәтижелер қабылданса, студенттің зертханалық дәптерге өлшеулердің орындалғаны туралы белгі жасалынады.
• 5.Әрі қарай эксперимент нәтижелерін өңдеу жүргізіледі: аралық және соңғы деректер шығарылады және дәптерге енгізіледі.
• 6.Зертханалық жұмыс толық орындалған болып саналады, егер ол қорғалған болса. Қорғау кезінде орындалған жұмыстың мәні және өлшеу нәтижелері туралы ғана емес, сонымен қатар осы зертханалық жұмыс жататын бөлімнің теориялық материалы да сұралады. Қорғаға...
• 7. Зертханалық жұмысты қорғамаған студент үшіншісін орындауға жіберілмейді.
• 3.4 Зертханалық жұмысты жүргізу әдістемесі
• Жұмыс тақырыбы:«Өлшеу техникасы мен өлшеу аспаптары»
• Мақсаты: студенттерде өлшеу нәтижелерін өңдеу әдістері туралы түсінік қалыптастыру, штангенциркульді қолдануды үйрету.
• Өткізілетін жер:Оқу-өндірістік шеберхана
• Құрал-жабдықтар: масштабты сызғыш, штангенциркуль, өлшеуге арналған бөлшектер.
• Зертханалық жұмысты бастамай тұрып студенттер, өлшеу аспаптары жайлы қысқаша мәлімет беріледі. Өлшеу аспаптары түрлерімен танысады. Әр студенттің қолына қысқаша конспект түрінде мәлімет беріледі. Зертханалық жұмысты бастамас бұрын студенттер берілген ...
• Студенттер зертханалық жұмыс барысында меңгереді:
• Өлшеу аспаптарын:
•  сызғыш, онымен өлшеу әдістерін;
•  штангенциркуль, өлшеу әдісі мен ерекшелігі
•  микрометрмен танысу
•  микрометриялық өлшеу құралдары
• Осы өлшеу аспаптары мен өлшеу техникасымен танысқан соң студенттер зертханалық жұмысты орындауға кіріседі.
• Жұмысты орындау тәртібі: Алынған бөлшектер штангенциркульмен өлшенеді: биіктігі, ені, ұзындығы, тереңдігі. Өлшемдерді өлшеу 8-10 рет жүргізіледі.
• Деректер беріленген кестеге енгізіледі.
• 1 Кесте - Бөлшектерді өлшеу
• Содан кейін берілген формулалар бойынша абсолютті және салыстырмалы қателерді есептеуді жүргіземіз.
• Соңғы нәтиже:
• 2 Кесте – Нәтежиелерді есептеу
• Өлшеу құралдарының негізгі түрлеріне: өлшеу аспаптары, шаралар, өлшеу түрлендіргіштері жатады. Аспаптарға кіру құрылғысына өлшенетін шама келіп түседі, ал өлшеу нәтижесі бейнелеу құрылғысына шығарылады (бағыттамалық немесе сандық, мысалы, таразыда, ми...
• Өлшеуіш түрлендіргіштерде алынған физикалық шамалар көрсеткіштерді алуға ыңғайлы шамаға, мысалы механикалық қозғалуға (машиналардың серпімді элементтерінде, динамометрлерде, термопарларда, тензорезисторларда және т.б.) түрлендіріледі. Өлшеу құралдары ...
• Бақылау сұрақтары:
• 1) Стандартта қарастырылған өлшеу дәлдік көрсеткіштерін көрсетіңіз.
• 2) Штангенциркуль және микрометр нониус құрылғысын сипаттаңыз.
• 3) Тікелей өлшеулердің сенімді интервалы қалай анықталады?
• 4) Өлшеу қателігі дегеніміз не?
• 5) Қандай өлшеу қателігі кездейсоқ деп аталады, ал қандай жүйелі?
• 6) ӨЖ жүйесінде қандай өлшем бірліктері негізгі болып табылады?
• 7) Өлшеу қателігін қандай тәсілдермен азайтуға болады?
• 8) Бір физикалық шаманы бірнеше рет өлшеу не үшін жүргізіледі?
• 9) Көп ретті өлшеулердің кездейсоқ қателігін есептеу қандай формула бойынша орындалады?
• 4 Қауіпсіздік және еңбекті қорғау бөлімі
• 4.1 Ғылыми-зерттеу зертханасында жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік техникасы және еңбекті қорғау
• Нұсқауларды цехтар, бөлімшелер, қондырғылар, бөлімдер, зертханалар, шеберханалар және т.б. басшылары әзірлейді, еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы қызметімен, сондай-ақ кәсіпорында немесе ұйымда белгіленген тәртіпке сәйкес басқа қызметтермен ке...


жүктеу 1,84 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: