Ф. 4.7 - 007 - 08
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі М.О. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті
Бастауыш мектепте филология пәндерін оқытудың теориясы мен
әдістемесі кафедрасы
Диплом жұмысы
Бастауыш мектепте зат есімді оқыту
Жетекшісі: п.ғ.к., аға оқытушы: М. Ермекбаев Орындаған: ПӨ -01-4к5 тобының студенті Жылқыбаева С.
Шкір берушілер:
П.ғ.к., профессор t/tffi^^y** Жаппаров A
(мерзімі)
М. Өтемісұлы атындағы №52 -\^~—л
орта мектептің Бастауыш мектеі<(1___, i //
Шымкент - 2005 жыл
секциясының төрағасы fz^x^jr Дулатова С.
М. Әуезов атындағы ОҚМУ 0315 -« Педагогика және бастауыш мектеп әдістемесі» мамандығының 4- курс ПӨ - 01 - 4к5 тобының стуленті С. Жылқыбаеваның «Бастауыш сыныпта зат есімді оқыту» атты диплом жұмысына
Пікір
Қазіргі кезеңде қазақ тілінің мәртебесі, оның қоғамдық қызметтері артып отырғаны баршаға аян. Қазақ тілін бастауыш мектептен бастап сапалы оқыту бүгінгі күннің өзекті мәселесі. Сондықтан дипломанттың тақырыбы көкейкесті. Диплом жұмысы әдістемелік әдіс- тәсілдерді мол пайдалануымен көзге ерекше түседі. Мысалы,
1. Оқушылардың белсенді ойлау қызметін іске қосу әдісі -
проблемалық әдіс. Кез келген жаңа грамматикалық ұғымды меңгеру
барысында оқушылардың психо=физиологиялық қабылдау
мүмкіндіктеріне қарай проблемелық жағдай туғызу мұғалімінің
шеберлігіне байланысты. Дипломант эсіресе берілген грамматикалық
ү_ғымды пысықтау үшін орындалатын жаттығулырды немесе
үлестірмеле қима қағаздарды қызықты әрі түрліше епіп пайдаланған.
2. Сөзге немесе сөйлемге қатысты оқушылардың саналы
лингвистикалық көзқарасын дамыту тәсілі. Мәселен, балалар күнделікті
тэжирбесінде өз беттерімен сөйлеу немесе жазу кезінде заттын сынын
білдіретін сөзді сол заттын атын білдіретін сөздің алдына қою керек
екенін іштей біліп отырғаны дұрыс. («Жамилада қалам қызыл бар» деп
емес, «Жамилада қызыл қалам бар» деп).Дипломант бұл тәсілді диплом
жұмысында бірнеше мәрте пайдаланған.
3. Өтілген грамматикалық ұғымның айқын және көмескі белгілерін маңгерту тәсілі. Мысалы, «Кім? не? сұрақтарына жауап беретін сөздер» тақырыбын өткенде, оқушылар бұл сұрақтарды нақтылы заттардың немесе адамдардың атын білдіретін сөздерге дұрыс қояды да, дерексіз атауларға кездескенде шатасып қалады. Дипломант грамматикалық ұғымға қатысты осындай дерексіз сөздердің белгілеріне арнайы тоқталған.
4. Жаңа меңгерген грамматикалық ұғымды бүрын өтілген ұғымдар жүйесімен байланыстырып отыру. Бұл әдісті берілген білімді жинақтап отыру әдісі деп айтуға болады.Бұл әдістердиплом жұмысында қолданылған негізгі әдіс- тәсілдер. Қорыта айтқанда диплом жұмысы жақсы жазылған, қорғауға болады.
Ғылыми жетекші: п.ғ.к., аға оқытушы
п
М. Ермекбаев
М. Әуезов атындағы ОҚМУ 0315 -« Педагогика және бастауыш мектеп әдістемесі» мамандығының 4- курс ПӨ - 01 - 4к5 тобының стуленті С. Жылқыбаеваның «Бастауыш сыныпта зат есімді оқыту» атты диплом жұмысына
Пікір
Қазіргі кезеңде бастауыш мектепте оқушыларға қазақ тілінің морфологиялық жүйесінен ұғым беру кезінде мұғалімдер қажетті дерексіз ұғымды меңгертуге көп күш салып, бұл ұғым балалардың сауатты сөйлеу мен жазу дағдысын қалыптастыруға негіз болуы қажет екеніне мән бермейді. Яғни тілді оқытудағы басты мақсат — оның коммуникативтік (қарым-қатынас) мүмкіндігін меңгерту екені ескерілмей, «заттың атын білдіретін сөздерге», «заттың сынын білдіретін сөздерге», т.б. оқушылардың сұрақты дұрыс қойып, сөйлем ішінен таба білгеніне қанағаттанып жүрміз.Сондай- ақ бастауыш кластарда тілді оқытып-үйретудің әр түрлі салалары арасында айқын байланыс жоқ. Морфологиялық ұғымдар беру жұмыстары кезінде оқушылардың сөздік қорын байыту мақсаты ескерілмейді, сөздердің мағыналық бояларына сай оларды дұрыс қолдану мәселесі үнемі қадағаланбайды. Немесе «Сөйлем», «сөйлем мүшелері» тақырыптарын өткенде оқушылардың тілідң морфологиялық жүйесінен алған білімдері пысықталып, пайдаланылмайды.
Тағы айта кететін мәселе қазіргі төржылдық бастауыш кластарда оқушыларға қазақ тілінің морфологиялық жүйесін оқыту барысындағы қолданылып жүрген әдістерді де жаңа талап түрғысынан қайта қарап, жаңарату қажет болып жатыр.. Дэлірек айтқанда, бүрынғы бір бағытта (мұғалім тарапынан) оқыту жүйесін өзгертіп, оқушылардың өз беттерінше шығармашылықпен жұмыс істеу (ойлану, табу) қабілеттерін дамыту мәселесін басты нысан етіп алған дұрыс. Осындай бүгінгі таңда бастауыш мектепте қазақ тілін оқыту мәселелері күн тәртібінен түспей, өзекті мәселеге айналып отыр. Осы тұрғыдан алғанда тақырып өзекті. Диплом жұмысы жақсы жазылған. Диплом жұмысына қойылатын талаптарға толық жауап береді.
П.ғ.к., профессор к/і/иЛ^Л Жаппаров А.
М. Әуезов атындағы ОҚМУ 0315 -« Педагогика және бастауыш мектеп әдістемесі» мамандығының 4- курс ПӨ - 01 - 4к5 тобының стуленті С. Жылқыбаеваның «Бастауыш сыныпта зат есімді оқыту» атты диплом жұмысына
Пікір
Сөйлемді тиімді жолдармен меңгерту оқушылардың сөйлеу қабілеттерін жетілдіреді, дамытады. Сабақ барысында сөйлемді дұрыс қүру дағдыларын жетік игерген оқушылар осы біліктері негізінде сөйлеу үлгілерін, сөйлеу әдеби нормаларын меңгереді. Мұндай біліктер оқушылардың жасқаншақтық, үяңдық қасиеттерін жойып, оның сөйлеу қабілеттерін дамытуға ерік береді. Сөйлемнің териялық негіздерін игертумен қатар оқушылардың сөйлеу тілін қатысымдық тұрғыдан меңгерту керек. Мұнда оқушының сөйлеу тілі екі формада жүзеге асады. Біріншісі, диалогтық сөйлеу, яғни тілдік қарым-қатынас барысында екі адамның тікелей қатынас жасап, бір-бірімен көзқарас, ой-пікір алмасуы. Диалог біріншіден, диалогтың екі немесе одан да көп адамның арасында өрбуі; екіншіден, диалогқа қатысушы адамдардың бірде тыңдаушы, бірде сөйлеуші болып кезекпе-кезек олардың арасындағы рольдердің алмасып отыратындығы белгілі. Сонымен кдтар дипломант жеткізілетін ақпараттық хабардың аяқ асты туындап, тілдік қатынасқа түсуі де диалогтық сөйлеудің негізгі белгілерінің біріне жататындығын дұрыс айқындаған.
Бастауыш сынып оқушыларына сөйлемді оқыту барысында олардың сөйлеу дағдыларын дамыту үшін дипломант диалогтық сөйлеу мен монологтық сөйлеуді қатар алып игерту қажеттінің дұрыс аңғарған. Қорыта айтқанда диплом жұмысы өте жақсы жазылған.
М. Өтемісүлы атындағы №52
орта мектептің Бастауыш мектегК^ ~Л
секциясының төрағасы ^-у^*-^&г Дулатова С.
Достарыңызбен бөлісу: |
