Дәріс №7. Тақырыбы: МБ тұтастығы және қауіпсіздігі.
Дәрістің мақсаты: Жаңа мағлұматтармен, анықтама-терминдермен таныстыру, түсінік беру, мамандық бойынша машықтық бағдарлау.
Дәріс жоспары:
Тұтастықтың шектеуі.
Мәліметтер тұтастығының негізгі ережелері.
Мәліметтер базасын құру себебі: мәліметтерді өдеу уақыты ықшамдау, мәліметтерді сақтауды артықшылықтары қысқарту, мәліметтерді қарама-қайшылықтары жою, тапсырысты көпқолданушылық режимде шешу, тапсырысты шешуші программалардан мәліметтерді тәуелсіздігі, мәліметтер базасында ақпаратты сақтау сенімділігі және т.с.с.
Мәліметтер базасымен жұмыс істеу үшін арнайы мәліметтерді басқару программалық құралдар қажет, олар мәліметтер базасында орналасады немесе оларды мәліметтер базасын басқару жүйесі деп атайды. Мәліметтер базасын басқару жүйесі- жалпыжүйелік кешенді программаға енгізу мен шығаруды, қатынауды, ақпараттық массивтерді түзетуді, АЖО-ны қолданушыларына қосымша тапсырыстағы мәліметтерге қол жеткізуді қамтамасыз етеді.
АЖО-ны құруда МББЖ InterBase мәліметтер базасын басқару жүйесі қолданамыз, ол келесі талаптарға сәйкес болуы тиісті:
“клиент-сервер” архитектурасында жұмыс істеу керек;
SQL-ді негізгі стандарттар тіліні сұраныстары қамтиды;
Бірнеше қолданушылар бір уақытта жұмыс істеуі қамтамасыз кету;
Ақпаратты қорғау құралдарыны жетілдірген түрлеріні бар болуы;
Ішкі администрациялық құралдары бар және қолданушыларды қатынау дегейлері мен құқықтарын басқарады;
Ақпараттық фонд құру үшін, мәндері ұқсас массивтері біріктіреді.Бұл көрсеткіштерді қайталануын шектейді және мәліметтер базасынан ақпаратты алуға мүмкіндік береді. Қызметтік ақпарат фондына кіретін каталогтар мен аықтамалықтар АФ-тын массивтеріне операцияларды жүргізу үшін арналған(енгізу, түзету, т.б.). “Жүйелік-техникалық қызмет көрсету” АЖО-ны ақпараттық қамтамасыздандыруға мінездеме 2-кестеде көрсетілген.
2-кесте
Ақпараттық қамтамасыздандыруға мінездеме
Элементтер
|
Мінездемелер
|
Ақпараттық технологиялар
|
Барлық ақпарат МБ түрінде сақталады
|
МБ типі
|
Реляциондық
|
Классификация жүйесі
|
Фассеттік классификациялық жүйесі
|
Жүйелер
|
Идентификациялық тәсіл, реттік кодтау жүйесі
|
Қорғаныс
|
АЖО-мен жұмыс істегенде парольдер жүйесі, ауқаулық жағдай кезінде мәліметтерді қалпына келтіру мүмкіндігі
|
Әрбір мәліметтер базасын басқару жүйесіні өзіндік тілдік құралдары болуы қажет. Олар мәліметтерді суреттеу үшін, мәліметтермен операциялар(манипуляциялау) жүргізу және оларға қатынау үшін керек.
Мәліметтер банкімен ақпараттық процедуралар жүргізу үшін арнайы мамандар қажет- мәліметтер банкіні администраторы.Оларды міндеттері ақпаратты сақтау,түзету(актуализациялау).
Қазіргі кезде АЖО-ны ұйымдастыруда көптеген мәліметтер базасын басқару жүйелері қолданады(3 мынан астам).Оларды әрқайсысы нақты бір мәліметтер базасын басқару жүйесі қолданады, көбінесе мәліметтер базасын басқару жүйелеріні FoxPro, Paradox, Oracle және т.б. түрлері.
Біріншіден мәліметтер базасы ұйымдастырады немесе енгізеді. Ол үшін мәліметтерді қайнар көзінен алып (нормативтік құжат, аықтамалар, сақтауыш массивтері), магниттік дискіге мәліметтер базасын жазады.
Ақпараттық қамтамасыздандыруға келесідей талаптар қойылады:
Мәліметтерді бірегейлі әдістемелік ұйымдастыру тәсілі;
Екінші реттік және қажетсіз ақпаратты енгізуден шектейтін мәліметтер форматын құру;
Ақпараттық технологияларды өзара әрекеттесуі үнемдеу, мәліметтер базасы мен аықтамаларды актуализациялау; үнемдеу технологиясы автономдық күйде бірдей аықтамаларды жүргізбеуі қадағалау керек;
Ақпарат уақытқа сай актуальды және сенімді болуы керек;
Ақпарат жүйені талабына сай және толық болуы керек;
Жоба (Проект). Жоба жол серігі.
Достарыңызбен бөлісу: |