Дениеті мен білімін



жүктеу 5,28 Mb.
Pdf просмотр
бет201/209
Дата09.10.2023
өлшемі5,28 Mb.
#43715
1   ...   197   198   199   200   201   202   203   204   ...   209
Дін мен діл

«Ешкім сол қолымен тамақ 
жеп, су ішпесін. Себебі, шайтан сол жағымен ішіп, 
жейді»
деген сөзін келтіреді. Яғни, сол қолдың оң қолдан 
қандай айырмашылығы бар, оны да Алла жаратты емес 
пе? Сол қолдың жазығы не? дегендей қысыр қисындарын 
алға тартады.
Олардың бұл уәждеріне жауап берер болсақ, 
біріншіден, төрт мәзһаб ғұламалары тамақты оң қолмен 
жеуді діни міндет деп емес, әдеп, этика тұрғысынан 
қарастырған. Себебі, көбіне сол қол көңілге жағымсыз 
немесе былғаныш нәрселерді ұстауда қолданылады. Тіпті 
біреуге бір нәрсені алып беруде де оң қолды қолдану 
этикаға жатады. Бұл сол қол мүлде қолданылмасын 
деген сөз де емес. Кез-келген істе сол қолды оң қолға 


269
Дін мен Діл
көмекші ретінде қолдануға болады. Екіншіден, хадисте 
айтылған шайтанның қалай сол жағымен ішіп-жейтіні 
бізге беймәлім болғандықтан, сақтық та қорлық жоқ. 
Үшіншіден, Құранда, күнәһарлардың амал дәптері 
сол жақтарынан, ал салиқалы құлдардыкі оң жақтан 
берілетіндігі айтылған. Құранда бұлай айтылғанына 
қарағанда оң қолмен, сол қолдың бірдей емес екені 
анық. Сондықтан оң қолмен жеудің адамға нендей руха
-
ни әсері, тіпті астың қорытылуына қандай пайдасы бар 
екені әлі толық зерттелмеген. Адам бойындағы жағымды, 
жағымсыз қуаттардың бұған қатысы бар ма, бұл өз алдында 
зерттеуді қажет ететін ауқымды тақырып. Бұл анықталса 
да, анықталмаса да оң қолмен жеудің Алла елшісінің 
күнделікті өмірде жасаған үлгілі ісі екені анық. Ендеше, 
мұсылман баласы пайғамбарын үлгі алып, оң қолымен 
жесе, Құрандағы 
«Алла елшісінде сендер үшін керемет 
өнеге бар»
332
деген мағынадағы аятқа сай болғандықтан, 
ондай құлдың сауапқа кенелері сөзсіз.
Әсілінде мұндай хадис мазмұнына қарсы шығудың 
астарында батыс мәдениетінің алдында бүгежектеп, 
төменшектеуден туындаған психологиялық жеңіліс 
жатыр. Бәрімізге белгілі, батыста тамақ жегенде оң 
қолға пышақты, сол қолға шанышқыны ұстайды. Міне, 
осындай батыстың ешбір негізге сүйенбеген жылтырақ 
мәдениетіне еліктеп, өз құндылықтарына күмәнмен 
қарайтындар пайғамбарымыздың жоғарыдағы сол қолмен 
жеуді құптамаған хадисін жоққа шығаруға тырысқан. 
Шыны керек, мұсылман үшін батыс мәдениеті өлшем 
емес. Керісінше біз өз құндылықтарымызбен мақтануға 
тиіспіз. Мұсылман мәдениетінде бізді ұятқа қалдырып, 
басымызды төмен қарататындай ешбір қағиданың жоқ 
екенін әсте естен шығармауымыз ләзім.
332
«Ахзаб»
сүресі, 21-аят.


270

жүктеу 5,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   197   198   199   200   201   202   203   204   ...   209




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау