Дениеті мен білімін

жүктеу 5,28 Mb.

Pdf просмотр

бет	15/209
Дата	09.10.2023
өлшемі	5,28 Mb.
	#43715

1 ... 11 12 13 14 15 16 17 18 ... 209

Дін мен діл

Бірінші шарт

«Әбу Ханифа насих пен
мәнсұхты өте жақсы зерттеген, әрі куфалықтардың
арасында хадистерді ең жақсы меңгерген, сондай-
ақ, көпшілік жамағаттың ұйыған нәрселерін берік
ұстанатын және өлкесіне жеткен барлық хадистер
мен әсәрларды жаттайтын адам еді»
10
, – деп Әбу
Ханифаның хадис ғылымындағы ерекше орнын айтқан.
Ал енді оның кейбір сахих хадистермен амал
етпеуіне келер болсақ, ханафи мәзһабында әр сахих хадис
дәлелге жатпайды. Яғни, сахих хадистердің өзі арнайы
шарттар арқылы ғана дәлелге саналады. Осы шарттардың
кейбіреуін бірер мысал бере отырып түсіндірмес бұрын
мына терминдерге түсінік бере кетейік:
10
Исмайл Хаккы Унал, Имам Әбу Ханифенің хадис анлайышы ве
ханафи мезһебинин хадис методы, 56-57 бет.
«Дианет ишлери
башканлыгы иайынлары»,
Анкара, 1994 ж.

24
Дін мен Діл
Сахих хадис – «әділет (тақуалық пен адамгершілік
қасиеттер) және дабт (жақсы есте сақтау мен терең түсінік)
сипаттарына ие кісілердің үзілмеген шежіре бойынша ри
-
уаят еткен және шәәзз
11
бен міндерден аман хадистері;
Мутауатир хадис – әдейі немесе білместіктен жалған
ақпаратта бірігулері мүмкін емес бір үлкен жамағаттың,
екінші бір сондай жамағатқа риуаят еткен хабары;
Ахад хадис – мутауатир хадисте талап етілген көлем-
ге жетпейтін аз ғана кісілердің риуаят еткен хабары.
Ханафи мәзһабында сахих хадистердің қабылдану
шарттарының кейбірі мынандай:
Бірінші шарт:
«Ахад»
жолмен жеткен сахих хадистің дәлелге са
-
налуы үшін ондай хадистің Құранның және мутауатир
хадистердің жалпылықты білдіретін үкімдеріне қайшы
келмеуі керек. Яғни,
«ахад»
жолмен жеткен сахих хадис
– Құранның, яки, басқа «мутауатир» сахих хадистердің
білдірген үкімдерінің жалпылығын (ъамм) кейбір
жағдайларға байланысты жалқылай (тахсис) алмайды.
Мысалы, Құранда:

жүктеу 5,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 11 12 13 14 15 16 17 18 ... 209