Іштен жанатын бензинді қозғалтқышты басқару жүйесі
Ішкі жану қозғалтқышын басқарудың жалпыланған моделін қарастырамыз ол компоненттердің үш тобынан тұрады:
Датчиктер
Атқарушы механизмдер
Қозғалтқышты басқару блогы
Датчиктер көрсеткіштерді алады:
Иінді біліктің жағдайы мен айналу жиілігі,
Салқындатқыштың температурасы,
Дроссельдің жағдайы,
Ауаның массалық шығыны
Кіретін ауаның температурасы
Шығару жүйесіндегі оттегінің концентрациясы
Цилиндрлердегі отынның детонациясы.
Атқарушы механизмдер:
Дроссель қалқаншасы.
Бос жүрісті реттеуші (РХХ)
Шығару жүйесіндегі оттегі датчигі
Тұтандыру шамдары
Форсункалар
Соленоидты адсорбер клапаны
Иінді біліктің орналасу датчигі (немесе фаза датчигі)
Иінді біліктің орналасу сенсорлары (немесе фаза сенсорлар) көбінесе БӨП-ке жақын орнатылады немесе иінді біліктің алдыңғы бөлігінде белгілері бар сигналдық диск орнатылады, сигналдық диск иінді білікпен біріктірілген және бірдей ойықтары бар тісті доңғалақ болып табылады. Синхрондау үшін екі тіс жоқ. Иінді біліктің негізгі дискісінен сенсорға дейінгі қашықтық шамамен 1±0,2 мм.
Сенсор қозғалтқышты басқару блогына беретін сигнал - бұл иінді біліктің жылдамдығын және иінді біліктің орнын анықтайтын сигнал. Бұл сигнал иінді білік айналған кезде сенсор шығаратын, кернеудің қайталанатын электр импульстарының сериясы болып табылады.
Иінді біліктің позициясының анықтамалық сигналының импульстарына сүйене отырып, қозғалтқышты басқару блогы саптамалар мен тұтану жүйесін басқару импульстарын жасайды.
Иінді біліктің орналасу датчигі
1-тұрақты магнит; 2-бекіту кронштейні; 3 - беріліс қорабының корпусы; 4-өзек; 5-орам; 6- белгі бергіш пен сигналдық диск арасындағы саңлау; 7 – электромагнит өрісі; 8 – екі тіс жоқ аралық.
Тарату білігінің орналасу датичгі
Тарату білігінің орналасу датчигі қозғалтқыштың иінді білігінің жағдайына сәйкес газ тарату механизмінің бұрыштық күйін анықтауға арналған. Тарату білігінің орналасу датчигінен келетін ақпаратты қозғалтқышты басқару жүйесі жанармай бүрку мен тұтануды басқару үшін пайдаланады. Функционалды түрде сенсор қозғалтқыштың иінді білігінің жылдамдық датчигімен байланысты.
Қозғалтқыштарға біліктің орналасу датчигі орнатылады, оның жұмысы Холл эффектіне негізделген, сондықтан сенсордың тағы бір атауы – Холл датчигі.
Холл датчигінің жұмыс принципі оны қиып өтетін магнит өрісі өзгерген кезде жартылай өткізгіштегі заряд тасымалдаушылардың қозғалыс бағытын өзгертуге (кернеудің өзгеруіне) негізделген. Магнит өрісі сенсорда орналасқан тұрақты магнит арқылы жасалады. Магнит өрісінің өзгеруі магнит саңылауы репермен (металл тіс) жабылған кезде пайда болады. Репер біліктің тісті доңғалағында немесе білікке бекітілген арнайы дискіде орналасқан.
Репер сенсордан өткен кезде, онда электронды басқару блогына берілетін кернеу импульсі пайда болады. Тарату білігінің айналу жиілігіне байланысты Холл датчигінен сигнал әртүрлі уақыт аралығында түседі. Осы сигналдардың негізінде қозғалтқышты басқару блогы сығымдау соққысының жоғарғы өлі нүктесіндегі бірінші цилиндр поршеньінің орнын таниды, бензин мен отын-ауа қоспасының тұтануын қамтамасыз етеді.
Газ тарату фазаларын өзгерту жүйесімен жабдықталған қозғалтқыштарда осы жүйені басқару үшін біліктің орналасу датчигі қолданылады. Датчиктер қабылдау және шығару клапандарының тарату біліктеріне орнатылады.
Осы функцияларды орындау үшін қозғалтқыштың әр цилиндрі үшін реперлер орнатылған негізгі дискіге құрылымдық өзгерістер енгізілді. Бұл әртүрлі бұрыштық ені бар сегменттер немесе бір-бірінен әртүрлі қашықтықта орналасқан тістер жиынтығы болуы мүмкін. Сонымен, төрт цилиндрлі дизельде 7 тіс негізгі дискіге орнатылады: төрт негізгі – әр цилиндр үшін 90° бұрышта және үш қосымша – белгілі бір цилиндрді тану үшін. Қосымша тістер негізгі тістерден әр түрлі қашықтықта орналасқан, бұл поршеньнің белгілі бір цилиндр үшін қысу тактісінде ЖӨН-де орналасуын анықтауға мүмкіндік береді.
Холл датчигінің ақаулығы туындаған кезде (сигнал болмаған кезде) қозғалтқышты басқару жүйесі өз жұмысында иінді біліктің айналу жиілігі датчигінен ақпаратты пайдаланады. Қозғалтқыш жұмысын жалғастырады және тіпті тоқтағаннан кейін қайта іске қосылуы мүмкін.
Салқындатқыш сұйықтығының температура датчигі
Салқындатқыш сұйықтығының температура датчигі отын қоспасын реттеуге қызмет етеді. Басқару блогы салқындатқыш сұйықтығының температурасын "көрмейді", ол оның температурасына байланысты өзгеретін сенсордың кедергісін "көреді".
Салқындатқыш сұйықтық температурасының датчигі салқындату жүйесінің функцияларын кеңейтуге қызмет етеді (пайдаланылған газдарды қайта өңдеу жүйесіндегі пайдаланылған газдарды салқындату, салон жылытқышымен ауаның берілуін реттеу, ІЖҚ салқындату желдеткішінің жұмысын реттеу және т.б.). Радиатордың шығысында салқындатқыштың қосымша температура датчигі орнатылады. Датчиктің сигналдарын электронды басқару блогы (қозғалтқышты басқару блогы) қабылдайды және оларды орындаушы құрылғыларды басқару әсеріне айналдырады. Әдетте, тиісті бағдарлама орнатылған қозғалтқышты басқару блогы қолданылады. Кедергі түрінде алынған мәліметтерге байланысты, қозғалтқыштың басқару блогы қоспаны өзгертеді (оттегі мен отынның қатынасы).
Механикалық жетегі бар дроссель қалқаншасы
4
1-салқындатқыш сұйықтықты беру түтігі;
2-картерді желдету жүйесінің түтігі;
3- салқындатқыш сұйықтықты шығару түтігі;
4-дроссель қалқаншасы позициясының датчигі;
5-бос жүрісті реттегіш;
6-бензин буын ұстау жүйесінің келте құбыры;
7-дроссель қалқаншасы.
Механикалық жетегі бар дроссель жанармай бүрку арқылы ішкі жану қозғалтқыштарының кіріс жүйесінің құрылымдық элементі болып табылады. Ол отын-ауа қоспасын қалыптастыру үшін қозғалтқышқа қабылдау коллекторы арқылы кіретін ауа мөлшерін реттеуге арналған. Дроссель қалқаншасы ауа сүзгісі мен кіріс коллекторы арасында орнатылады.
Қабылдау коллекторы ауа ағынын қозғалтқыш цилиндрлерінің арасына бөліп таратады және оған қажетті қозғалыс бағытын береді. Қабылдау коллекторында пайда болатын ауаның сиреуі вакуумдық тежегіш күшейткіштің жұмысында, сондай-ақ кіріс клапандарын жетегі үшін қолданылады.
Тікелей отын бүрку қозғалтқыштарында дроссель қалқаншасына қосымша қабылдау жапқыштары орнатылады. Олар ауаны екі қабылдау каналына бөлу арқылы қоспаны араластыру процесін қамтамасыз етеді. Бір арна клапанды жабады, екіншісі арқылы ауа кедергісіз өтеді. Қабылдау клапандары жалпы білікке орнатылады, ол вакуумдық немесе электр жетегі арқылы бұрылады.
Қабылдау жүйесінің жұмысын қозғалтқышты басқару жүйесі қамтамасыз етеді. Қабылдау жүйесінде қолданылатын қозғалтқышты басқару жүйесінің құрылымдық элементтерін үш топқа бөлуге болады:
кіріс датчиктері;
басқару блогы;
атқарушы құрылғылар.
Мысалы, отынды тікелей шашырататын қозғалтқыштың қабылдау жүйесінде келесі датчиктер бар:
ауа шығынын өлшегіштері;
қабылдағыштағы ауа температурасының датчигі;
дроссель позициясының датчигі;
кіріс коллекторындағы қысым датчигі;
қабылдау клапанының орналасу датчигі;
рециркуляция клапанының орналасу датчигі.
Дроссель қалқаншасының корпусы қозғалтқышты салқындату жүйесіне қосылған. Ол суық мезгілде салқындату жүйесі дроссельді қызып кетуден салқындату үшін емес, қабылдау жүйесіне кіретін ауа жылы болуы үшін оны жылыту үшін қолданылады. Бұл қозғалтқышқа оңай жұмыс жасауға және тұтануға мүмкіндік береді.
Достарыңызбен бөлісу: |