Дарынды балалардың психологиялық ерекшеліктері

Дарынды балалардың психологиялық ерекшеліктері

• Әр бала – болашақ данышпан,
• Әр бала – зерттелмеген құпия

«Дарындылық» — бұл «дарын» сөзінен шыққан және ол дамудың аса қолайлы, сыртқы алғышарттарын білдіреді.

• «Дарындылық» — бұл «дарын» сөзінен шыққан және ол дамудың аса қолайлы, сыртқы алғышарттарын білдіреді.
• Педагогикалық энциклопедияда бұған келесі түсінік беріледі: «Дарындылық» — бұл адамның белгілі іс-әрекет аумағында ерекше табыстарға жетуге көмектесетін, қабілет дамуының жоғары деңгейі.
• «Дарындылық» түсінігі «қабілет» түсінігіне өте жақын. «Қабілеттілік» сөзі орыс тілінде кем дегенде екі мағынаны қамтиды. Д.Н.Ушаковтың талқылау сөздігі бойынша:
• табиғи дарын
• бір нәрсені жасай алу мүмкіндігі

Дарынды балалардың ерекшеліктері:

• Дарынды балалардың ерекшеліктері:
• Дарынды балаларда әділеттілік сезімі болады. Адамгершіліктің ерте дамуы қабылдау мен таным процестерінің дамуы алға басуымен байланысты.
• Олар қоршаған ортадағы әділетсіздікке өте сезімтал болады, өздеріне және айналадағыларға үлкен талаптар қояды.
• Дарынды балалар есептерді шығаруда ойын элементтерін енгізеді, қиялы дамыған болады, шығармашылығы, фантазиясы терең дамыған (ойдан шығарған достары, аға-інілері, апалары болады).
• Дарынды балалар әзіл-сықақты өте жақсы көреді, күлкілі, сөздерді жасыру т.б.ойындарды ұнатады.
• Дарынды балалар балалық шақта шыдамсыз болады.
• Дарынды балалар энергиясы көп болуымен және олар аз ұйықтауымен ерекшеленеді.

Дарынды балалардың мінез-құлықтарындағы кейбір ерекшеліктер:

• Дарынды балалардың мінез-құлықтарындағы кейбір ерекшеліктер:
• оларды құрдастырының түсінбеуіне,
• олардың өзара қарым-қатынасында дау-жанжал кездесуіне және тіпті басқа балалардың оларды шеттетуіне әкелуі мүмкін. Оған мыналар себеп болады: серіктесін тыңдай алмау, ойнайтын ойындарда өзіне ұйымдастырушы рөлін алу, өз білімін көрсетуге ұмтылу, ересектердің зейінін өзіне аудартуға әрекет ету, даму деңгейі өзінен төмендеу балаларға қатысты шыдамсыздық таныту, басқаларды дұрыстау әдетінің болуы
• Дарынды балаларды шеттетудің тағы бір мүмкін болатын себебі: дарынды балалардың ойы жоғары болуына байланысты өз құрбыларының ойындары қызықсыз болуы мүмкін».

Дарындылықты анықтауда төмендегі факторларды ескеру керек:

• Дарынды бала өзгеше және шапшаң ойлайды.
• Дарынды балалардың ішкі сезімі жағынан өзгешелігі: өте сезімтал, ықылас қойған нәрсесін, тақырыбын әр жерде негізгі мәселе етіп ұсынады.
• Дарынды балалардың физикалық тұлғадан ерекшелігі: дамудағы шапшаңдылық, ақындарша сөйлеуі, жиі-жиі ойға берілуі, қиял дамуының басым түсуі.
•  Әлеуметтік тұрғыдан ерекшелігі: адамгершілік сезімдерінің ерте дамып, жоғарғы моральдық қасиеттерге ие болуы.

• Дарынды тұлғаны дамытудың әдістер кешені

• Шығармашылық дарындылық

• Көркемдік дарындылық

• Интеллектуалдық дарындылық

• Психомоторлы дайындығы

• Академиялық дарындылық

• Шығармашылық жұмыстар, жобалар жасау, зерттеу жұмыстарын жүргізу

• Шығармашылық сайыс, ән, би театр үйірмелері

• Интеллектуалы ойындар, жаттығулар т.б.

• Спорттық сайыстар, олимпиадалар

• Құрастырмалы ойыншықтар, техникалық құралдармен жұмыс

• Техникалық дарындылық

• Әлеуметтік дарындылық