|
Д. СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК
ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
|
Ф1 Н ШҚМТУ 701.01
|
Сапа менеджмент жүйесі
|
Пәннің жұмыс-оқу бағдарламасы
|
бет
|
Қазақстан Республикасының Министерство
Білім және ғылым образования и науки
министрлігі Республики Казахстан
Д. Серікбаев атындағы ВКГТУ
ШҚМТУ им. Д. Серикбаева
БЕКІТЕМІН
ЭжМ факультеті деканы
_____________Е.В. Варавин
___________________2014 ж.
кәсіпорын ҚЫЗМЕТІН жоспарлау
Жұмыс оқу бағдарламасы
ПЛАНИРОВАНИЕ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ ПРЕДПРИЯТИЯ
Рабочая учебная программа
Мамандық: 5В050600 «Экономика»
Өскемен
Усть-Каменогорск
2014
Жұмыс оқу бағдарламасы 5В050600 – Экономика мамандығының студенттеріне арналып, Мемлекеттік жалпыға бірдей білім беру стандарты 6.08.080-2010 негізінде «Кәсіпорын экономикасы» кафедрасында дайындалды.
«Кәсіпорын экономикасы» кафедрасының отырысында талқыланды
Кафедра меңгерушісі Н.В. Краузе
____________________ж. №____ хаттама
Экономика және менеджмент факультеттің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды
Төраға Р.П. Дрансейко
______________________ж. №____ хаттама
Дайындаған Н.В. Краузе
лауазымы профессор, э.ғ.к. Т.А.Сулейменова
аға оқытушы
Норма бақылаушы Т.В. Тютюнькова
1 ПӘННІҢ ЕҢБЕК САЙЫМДЫЛЫҒЫ
семестр
|
Кредит саны
|
Оқу түрі
|
СӨЖ сағат саны
|
Жалпы сағат саны
|
Бақылау түрі
|
Жанаспалы сағат саны
|
Дәріс
|
Семинар. (тәжір.)
оқу
|
Зертханал оқу
|
СОӨЖ
|
Барлық сағат саны
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
Күндізгі оқу түрі
|
6
|
2
|
15
|
15
|
|
15
|
45
|
45
|
90
|
Емтихан
|
2 ПӘННІҢ СИПАТТАМАСЫ, ОНЫҢ ОҚУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ОРНЫ
2.1 Оқылатын пәннің сипаттамасы
Нарықтық экономика шартындағы кез келген шаруашылық субъектісінің табысты қызмет етуі мен тұрақтылығы оның экономикалық қызметін тиімді жоспарлау жағдайында ғана қамтамасыз етіледі. Жоспарлау жеке шаруашылық бірлік қызметін жоспарлау және шаруашылық қатынастарды жоспарлау аясында қызмет етеді. Жоспарлау басқарудың орталық звеносы ретінде кәсіпорынның бәсекеге қабілеттілігін арттыру мақсатымен шектелген ресурстарды пайдалану саласында нарықтық механизмдерді реттеу әдістері мен, нысандары және қағидалары жүйесін қамтиды.
Нарықтық экономика жағдайындағы жоспарлаудың мәні кәсіпорынның экономикалық мақсаты мен шаруашылық қызметінің нысанын ғылыми негіздеу, оларды жүзеге асырудың ең ұтымды әдістерін таңдау, нарық талаптарына сай келетін тауарлардың түрлері, көлемі мен мерзімдерін анықтау, клешекте болжалған сапалы және сандық нәтижелерге жеткізуге мүмкіндік беретін шектеулі өндірістік ресурстард мүмкіндігінше толық пайдалану кезіндегі өндіру, бөлу және тұтыну көрсеткіштерін анықтауды білдіреді. Кәсіпорындағы нарықтық жоспарлау қазіргі заманғы маркетинг, өндірістік менеджменттің және шаруашылық жүргізудің барлық экономикалық жүйесінің негізгі қызметі ретінде қызмет етеді.
Кәсіпорындағы жоспарлы қызметің әдіснамасы, әдістері мен технологиясы жалпы жоспарлау аәнін құрайды. Кәсіпорынның жоспарлы қызметінің жалпы немесе қорытынды пәні ретінде жоспардың жобалары қолданылады. Оларды кешенді жоспар, тапсырыс, бизнес-жоспар және т.б. деп атайды.
2.2 Пәнді меңгеру мақсаты мен міндеттері
Курсты оқыту мақсаты дамудың стратегиялық және қысқа мерзімді жоспарлау әдістерін және кәсіпорынның өндірістік-шаруашылық қызметін оқу болып табылады.
Студент бұл пәнді оқу барысында білуге міндетті:
кәсіпорын қызметі жоспарының құрамы мен құрлымын;
өндірістік қуат пен өндірістік бағдарламаны есептеу әдістерін;
кәсіпорындағы персоналдар мен еңбекақыны жоспарлауды;
өндіріс шығындарын, табыстар мен қаржылық нәтижелерді жоспарлауды;
жоғарыда көрсетілген пунктер бойынша есептеулер жүргізе алуы тиіс.
2.3 Пәнді меңгеру нәтижелері
Білімі:
Білім алушылар білуге тиіс: жоспарлаудың міндеттерін, негізгі қағидалары мен нысандарын; жоспарларды тиімділеуді; кәсіпорындағы жоспарлы жұмысты ұйымдастыруды; өнімді өндіруді және өткізуді жоспарлауды; кәсіпорын қызметінің ресурстық қамтамасыз етілуін жоспарлауды; кәсіпорындағы персоналдар мен жалақыны жоспарлауды; өндіріс шығындарын, табыстар мен қаржылық нәтижелерін жоспарлауды.
Дағдылары:
Білім алышулар дағдыралға ие болуы керек: маңызды жоспарлық көрсеткіштерді есептеу, өндірістік ресурстардың прогрессивтік техника-экономикалық нормативтері мен шығын нормаларын пайдалану, болжам жасау, өндірістік қуатты анықтау және кәсіпорының өндірістік бағдарламасын есептеу, еңбек бойынша көрсеткіштерді, өзіндік құнды және қаржылық нәтижелерді есептеу, операциялық және қаржылық бюджеттердің негізгі түрлерін әзірлеу.
Құзыреттері:
Түйінді құзыреттер болып табылады: нарықты зерттеу және сұранысқа ие тауарлар, жұмыстар мен қызметтер түрлерін және өндіріс көлемдерін анықтау; шығарылатын өнімге сұраныс пен ұсыныс динамикасын ішкі және сыртқы ортаның өзгерісі есебімен болжау; басқару объектісін үлгілеу, оның даму мақсаттары мен міндеттерін қалыптастыру, нарық жағдайы мен шектеулі ресурс шартындағы көздеген мақсатқа жетудің тиімді әдістері мен құралдарын таңдау; кәсіпорынның дамуының стратегиялық және қысқа мерзімді жоспарларын әзірлеу, оның экономикалық стратегиясын қалыптастыру және жүзеге асыру; жоспарлау ережелері мен тәртібін әзірлеу және қолдану; кәсіпорын персоналдарының жоспарлық-экономикалық қызметі сферасындағы жұмыстарын үйлестіру; кәсіпорынның жоспарлық-экономикалық қызметінің нәтижелеріне талдау және бақылау жасау, оларды жақсарту бойынша жедел шешімдер қабылдау.
2.4 Пререквизиттер
Пререквизиттері (алдын-ала міндетті курстары): математика, информатика, микро - және макроэкономика, статистика, бухгалтерлік есеп, кәсіпорын экономикасы.
2.5 Постреквизиттер
Постреквизиттері: дипломдық жұмыс.
3 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
3.1 Оқу жұмысының жоспары
Тақырып атауы, оның мазмұны
|
Еңбек
сыйымдылығы, сағ.
|
Оқу түрі
|
Күндізгі
|
1
|
2
|
Дәрістік сабақ
|
Тақырып 1. Кәсіпорын қызметін жоспарлаудың жалпы сипаттамасы: Нарықтық жоспарлаудың мәні мен қызметтері. Кәсіпорын қызметін жоспарлаудың міндеттері мен қағидалары. Кәсіпорын қызметін жоспарлау әдістері. Кәсіпорындағы жоспарлау үдерісі мен кезеңдері. Жоспарлар түрлері, олардың сипаттамалары, міндеттері. Кәсіпорын жоспарларының жүйесі және олардың байланасы.
|
1
|
Тақырып 2. Кәсіпорында жоспарлы жұмысты ұйымдастыру:
Кәсіпорындағы жоспарлаудың ұйымдастырушылық құрылымы. Жоспарлық бөлімдердің (командалардың) функциясы мен құрылымы. Жоспарлық жұмыстарды ұйымдастырудағы инженер-экономисттің орны мен рөлі. Жоспарлардың сапасы мен тиімділігін бағалау. Жоспарлаудағы тәуекел есебі: Тәуекел түсінігі. Тәуекелді анықтайтын факторлар. Тәуекел түрлері. Тәуекелді есептеу көрсеткіштері мен әдістері.
|
1
|
Тақырып 3. Жоспарлаудың нормативтік базасы: Жоспарлау нормалары мен нормативтерінің түсінігі, олардың кәсіпорын қызметін жоспарлаудағы рөлі. Жоспарлы нормалар мен нормативтердің топтастырылуы және олардың сипаттамасы. Еңбек және материал нормативтері, олардың түрлері және белугенуі мен қолданылуы. Жоспарлы нормативтер мен нормаларды құру әдістері.
|
1
|
1
|
2
|
Тақырып 4. Желілік жоспарлау: желілік жоспарлаудың мәні, міндеттеріжәне қағидалары. Желі түрлері. Желілік үлгіні құру. Желі кестелерінің жоспарлы параметрлерін есептеу. Желілік жоспарды талдау және үйлестіру.
|
1
|
Тақырып 5. Іскерлік ортаны болжау: Іскерлік орта түсінігі, мәні және түрлері. Болжау және оның кәсіпорын қызметіндегі рөлі. Болжау типтері. Болжау түрлері. Іскерлік ортаны болжау әдістері. Экспертті бағалау әдістері. Трендті экстраполяциялау әдістері. Регрессиялық талдау әдістері. Жоспарлық есептеулерде экономика-математикалық әдістерді, есептеу техникасын және бағдарламалық қамдануларды пайдалану. Жоспарлауды тиімділеуде қолданылатын экономика-математикалық әдістерді топтастыру. Көліктік есептер класына жатқызылатын жоспарлау есептері. Кәсіпорының даму сценарийлері, олардың кәсіпорын қызметін жоспарлаудағы рөлі, сценарий түрлері және құру техникасы.
|
1
|
Тақырып 6. Кәсіпорындағы стратегиялық жоспарлау: Стратегиялықжоспарлаудың мәні мен міндеттері, мазсұны мен құрылымы. Басты мақсатты жоспарлау және оның кезеңдері. Кәсіпорының сыртқы және ішкі мүмкіндіктерінталдау. SWOT талдау. Кәсіпорынның миссиясы мен мақсаттары жүйесін анықтау. Кәсіпорындағы стратегиялық талдау. Кәсіпорының даму стратегиясын қалыптастыру және оның саясаттары.
|
1
|
Тақырып 7. Кәсіпорындағы ағымдық және оперативті жоспарлау: Ағымдық жоспарлау кәсіпорынның пайдалану қызметін жоспарлаудың негізгі түрі ретінде. Кәсіпорынның ағымдық жоспары, оның мазмұны және жасаудың жалпы әдістемелері. Оперативті-өндірістік жоспарлау (өндірістік логистика) және өндірісті реттеу, өнімді (қызметті) өндіру мен өткізудің әртүрлі кезеңдеріндегі олардың мазмұны мен рөлі.
|
1
|
Тақырып 8. Өнім өндіру мен өткізуді жоспарлау: Кәсіпорынның операциялық (өндірістік) қызметін жоспарлау. Кәсіпорынның өндірістік бағдарламасының міндеттері мен мазмұны. Өндірістік бағдарламаны жасаудың жалпы әдістемелері. Кәсіпорынның өндірістік қуаты. Өндірістік бағдарламаны орындауды ұйымдастыру. Кәсіпорын запастарын жоспарлау. Запастың тиімді мөлшерін, тапсырыс санын есептеу әдістемелері.
|
2
|
Тақырып 9. Кәсіпорында еңбекті және әлеуметтік дамуды жоспарлау: Еңбек жоспарының міндеттері мен мазмұны, оны жасау тәртібі. Еңбек өнімділігінің өсуін жоспарлау. Жұмыс уақытының балансы. Санат бойынша жұмыс істейтіндердің санын жоспарлау. Еңбек ақының құрамы. Еңбек ақы қорын және санат бойынша орташа еңбек ақыны жоспарлау. Еңбек ақы қоры қаражаттарын шығындауға бақылау жүргізу. Инфляция есебімен жұмыкерлердің табыстарын индекстеу. Кадрлар біліктілігін кешендеуді, дайындауды және көтеруді жоспарлау.
|
2
|
1
|
2
|
Тақырып 10. Өндіріс шығындары мен бағаны жоспарлау: Өнімді (жұмысты, қызметті) өндіру және өткізу шығындарын топтастыру. Өндіріс шығындарын және өнімнің (қызметтің) өзіндік құнын есептеу әдістері. Пайда мен рентабелділікті жоспарлау, жоспарлау көрсеткіштері мен әдістері. Бюджеттік жоспарлау негіздері.
|
2
|
Тақырып 11. Қаржылық жоспарлау: Қаржы жоспарының кәсіпорын жоспарының басқа тарауларымен байланысы. Қаржы жоспарының құрылымы, мазмұны және жасау алгоритмі. Айналым капиталына қажеттілікті анықтау. Қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді қаржыландыру көздерін жоспарлау.
|
1
|
Тақырып 12. Іскерлік жоспарлау (кәсіпорынның бизнес-жоспары): Бизнес-жоспар кәсіпорынды құру және дамыту негізі ретінде. Бинзнес-жоспарлаудың қызметтері, міндеттері, ерекшеліктері. Бизнес-жоспарды құру кезеңдері, құрылымы мен мазмұны. Кәсіпорында бизнес-жоспарды жүзеге асыру
|
1
|
Семинарлық (практикалық) сабақтар
|
Тақырып 1. Кәсіпорындағы стратегиялық жоспарлау. Стратегияны талдаудың портфельдік моделі: БКТ (Бостондық консалтингтік тобы)
|
1
|
Тақырып 2. Жоспарлауды тиімдеуде ЭММ және ДК қолдану. Есептер шешу.
|
1
|
Тақырып 3. Өндірістік бағдарламаны жоспарлау
|
2
|
Тақырып 4. Кәсіпорындағы қорлар деңгейін жоспарлау және бақылау
|
2
|
Тақырып 5. Еңбек өнімділігінің өсуін жоспарлау
|
2
|
Тақырып 6. Еңбек ресурстарындағы қажеттіліктерді жоспарлау
|
2
|
Тақырып 7. Кәсіпорындағы өнімнің өзіндік құнын жоспарлау
|
2
|
Тақырып 8. Өндіріс тиімділігін арттыруды жоспарлау
|
2
|
Тақырып 9. Кәсіпорындағы экономикалық көрсеткіштерді (пайданы) ЭММ көмегімен жоспарлау және болжау.
|
1
|
Студенттің оқытушы жетекшілігімен орындайтын өздік жұмысы
|
1 Жоспарлар түрлері, олардың сипаттамалары, міндеттері.
|
1
|
2 Қалалық электркөлігі кәсіпорнының (трамвай паркі) және онымен көрсетілетін қызметтің қысқаша сипаттамасы. Маркетинг: келісім-шарттық міндеттер.
|
1
|
3 Жобаның операциялық жоспарын жасау: Сату көлемін, өндірістік бағдарламаны негіздеу
|
2
|
4 Жобаның операциялық жоспарын жасау: Материалды-техникалық ресурстарға қажеттілікті есептеу
|
2
|
5 Жобаның операциялық жоспарын жасау: Еңбек ресурстарына қажеттілікті есептеу
|
2
|
6 Жобаның операциялық жоспарын жасау: Қаржы ресурстарға қажеттілікті анықтау. Пайдалану шығындарының бюджеті
|
2
|
7 Жобаның операциялық жоспарын жасау: Өндірістік – пайдалану қызметінің негізгі көрсеткіштері
|
2
|
1
|
2
|
8 Операциялық жоспарды тиімдеу: Зиянсыздық моделі негізінде өндірістік бағдарлама жобасын талдау
|
2
|
9 Операциялық жоспарды тиімдеу: Тиімділік критерилерін (қызметтің мақсаттық көрсеткіштерін) анықтау
|
1
|
4 ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
4.1 Негізгі әдебиеттер
Государственная программа по форсированному индустриально-инновационному развитию РК на 2010-2014 годы
Горемыкин В.А. Планирование на предприятии: М.: Юрайт, 2012
Кукушкин С.Н., Поздняков В.Я., Васильева Е.С. Планирование деятельности на предприятии: базовый курс для бакалавров, М.: Юрайт, 2012
Сундетов Ж. Планирование и прогнозирование в условиях рыночной экономики: Учебное пособие (2-е издание дополнительное и переработанное) – Алматы: Экономика, 2004
Симунин Е.Н. и др. / Планирование на предприятии: 3-е издание, перараб. и доп. М.: КНОРУС, 2010
Алексеева М.М. Планирование деятельности фирмы: Учебно-методическое пособие – М: Финансы и статистика, 2004
Бухалков М.И. Планирование на предприятии: Учебное пособие. – М: ИНФРА – М, 2010
4.2 Қосымша әдебиеттер
Фатхутдинов Р.А. Организация производства: Учебник. – 2-е изд., перераб. И доп. - М.: Инфра-М, 2011
Краузе Н.В. Экономика жилищного хозяйства города: монография / Н.В.Краузе, Н.И.Китаева, Е.И.Чижикова, У-Ка: ВКГТУ, 2003
Красс М.С. Математические методы и модели: Учебник для магистрантов, Минск, 2006
Достарыңызбен бөлісу: |