74
Нақты бағдарламалық қамтамасыз ету «ғылыми-зерттеу сапар» (Рнкi)
бойынша шығыстар базалық жалақысының пайызы ретінде, тұтас алғанда
ұйым әзірлеп жатқан стандартына сәйкес анықталады:
Р
нкі
= З
оі
× Н
рнк
/100 (4.16)
мұндағы Нрнк – бүкіл ұйым үшін іссапар шығындарын нормативі (30%).
P
нкi
= 344 977
× 0,3 = 103 493 теңге.
«Басқа да шығындар» (Пзi) нақты бағдарламалық қамтамасыз ету
бойынша шығыстар арнайы ғылыми-техникалық ақпарат және арнайы
әдебиеттерді сатып алуға және дайындау құнын қамтиды. Базалық
жалақысының пайызы ретінде, тұтас алғанда ұйым әзірлеп жатқан
стандартына сай анықталған:
П
зі
= З
сі
× Н
пз
(4.17)
мұндағы Hпз − бүкіл ұйымдағы басқа шығындарды нормативі (20%)
П
зі
= 344997 × 0,2 = 68995.
Негізгі жалақы орындаушылардың пайызы ретінде стандарт (Нрн)
сәйкес есептелген «үстеме» (Рнi) бойынша шығындар. Қатынасы бүкіл ұйым
үшін орнатылады.
Р
ні
= З
оі
× Н
рн
/100% (4.18)
мұндағы Pнi – нақты БҚ үшін үстеме шығын (мың.тенге);
Нрн – бүкіл ұйым үшін үстеме нормативі (70%).
Р
ні
= 344977 × 0,7 = 241484 тенге.
Формула (4.1) сәйкес, ақпараттық жүйе «Экономикалық бөлімі» дамыту
толық шығындарды есептеу болады:
С
пі
= 344977 + 34153 + 13799 + 115054 + 3397996 + 103493 + 68995 +
241484 = 4313951 тенге.
Бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеу құны мен олардың құрылымын
есептеу қысқаша қорытындылары 4.7-кесте және 4.1 суретте келтірілген.
75
4.7 –кесте- Ақпараттық жүйесін дамыту құны
Әзірлеуге арналған шығындар
Шартты
белгісі
Шамасы,
тенге
Жалпы
сомасынан
пайызы
Еңбекақы төлеу қоры
ЗФОТ
344 977
7,98
Әлеуметтік салық
Зcзi
34 153
0,79
Материалдар
Mi
13 799
0,3
Арнайы жабдықтар
Pci
115 054
2,7
Машиналық уақыт
Рмi
3 397 996
79
Ғылыми іссапарлар
Рнкi
103 493
2,4
Өзгелері
Пзi
68 995
1,6
Есептік шығындар
Рнi
241 484
5,6
Барлығы
4 319 951
100
4.1 –сурет – Жобаны іске асыру баға үлесінің диаграммасы
4.3 Бағдарламалық өнім бағасы есептеу
Басқа тапсырысы бойынша сол ұйыммен әзірленген, және шағылыстыру
үшін арналмаған БӨ, баға формула бойынша жүзеге асырылады
Ц
пп
= З
рпр
+ П
П
+ НДС (4.19)
76
мұндағы ЦПП – бағдарламалық өнім бағасы, тенге;
ЗРПР – жобалау шешімін әзірлеу құны бұл жағдайда бағдарламалық
өнімнің;
Пп – жобаланған табыс, тенге;
НДС – қосымша құн салығы, тенге.
Жобаланған табыс әзірлеу өзіндік құны (20%) құрайды
П
п
= 4319951 × 0,2 = 863990 теңге.
ПП-ға есептелінген НДС былайша есептелінеді
НДС = (З
рпр
+ П
п
) × 𝑘
ндс
(4.20)
мұндағы k
НДС
– қосылған құн салығының ставкасы.
(4.22) формуласына деректерді салып:
НДС = (4319951 + 863990) × 0,12 = 622072.
(4.19) формуласына деректерді салып:
Ц
пп
= 4319951 + 863990 + 622072 = 5806013.
4.4 Техника-экономикалық бөлімнің қортындысы
Smart Delivery желілік инфраструктурасын құрудың өзіндік құны 4
319 951 теңгені құрады. Өзіндік құнның көп бөлігін бағдарламалық өнім
құруға жұмсалған баға 3 397 996 теңге (79%) жұмсалды.
Осылайша, жалпы шығындар сомасы еңбекақы құрады 3 742 973 тенге
немесе 87 % жалпы сомасының жұмсалған шығындар. Бағдарламалық өнім
іске асыру бағасы 5 806 013 тенге. Нарықта осыған ұқсас өнімдердің бағасы 5
000000-нан теңгеден 10 000000 теңгеге дейін жетеді. Программалық өнімнің
бағасы ұйғарынды шегінде жатыр бұл өнімнің экономикалық тиімді екендігін
көрсетеді.
Бұл бағдарламалық өнім ретінде, нарықта сұранысқа ие болады себебі
ол нарықтық бағасына жақын, сондай-ақ пайдаланушылардың пайдалану өте
интуитивті болады.
77
5 Өміртіршілік қауіпсіздігінің бөлімі
5.1 Ғимараттың еңбек шартын талдау
Берілген дипломдық жобаның тақырыбы - «Smart delivery» ЖШС-ның
желілік инфрақұрылымын Windows Server 2012-де жобалау. Бұл жұмыстың
жоспары
«Smart
Delivery»
компаниясының
қауіпсіздігі
және
функционалдығына бағдарланған.
Компьютермен жұмыс ақыл-ой, жүйкенің қозуымен және көздің
шаршауымен бірге жүреді. Жұмысшыға жұмыс орнында қолайлы жағдайды
қамтамасыз етугі жұмыс элементтерінің орналасуы мен оларды жобалаудың
маңызы зор.
Жұмыс барысында еңбек пен демалыс режимін сақтау қажет. Қарсы
жағдайда жұмысшыда - көздің шаршауы, бастың ауруы, ұйқының бұзылуы,
ашушаңдық, шаршау және көз, бел, мойын , қолда ауыр сезім сияқты
шағымдар пайда болады.
Сол себептен жұмыс орнының шарттарын талдайық. Жұмыс орнындағы
құрал жабдықтардың шу деңгейі төмен, сондықтан жоғары шудан алынатын
зиян жоқ. Электромагниттің жоғары сәулелену деңгейі жоқ.
Орналасу аймағы: қарастырылатын ғимарат Қапшағай қаласында
орналасқан.
Жұмыскерлердің саны
4.
Жұмыс тәртібі: 9:00 ден 18:00 дейін. Жобаны жасауда негізгі рөлді
жұмыс жасау аймағына бөледі, өйткені программист жұмыс режимі бес
күндік, 8 сағаттан. Демек жұмысшы комптьютердің алдында аптасына 40
сағат өткізеді, сол себептен табиғи жарық пен жасанда жарықтың түсу
нормаларын ескеру маңызды.
Жұмыс категориясы: жеңіл физикалық санаттарына жатады, I а
санаттағы, яғни жұмыс физикалық жүктеусіз отыру күйінде өтеді (ГОСТ
12.2.032-78).
5.1-кесте – Организмнің энергия шығыны бойынша жұмыс категориясы
Жұмыс
категориясы
Категория
Адам организімінің
энергия шығыны,
Ккал/сағ.
Жұмыс
сипаттамасы
Жеңіл физикалық
жұмыс I a
I a
138-172
Жұмыс отыру
күйінде өтеді
Микроклимат жағдайын қадағалау жұмыс аймағында қолайлы жұмыс
шарттын ұстануға жағдай жасайды, демек жұмыскерлердің жұмыс жасау
қабілетін көтеріледі, аураға шалдығу проценті азаяды, еңбек өндірісі біршама
артады. Жұмыс орнындағы нормаланған климаттық параметрлер келесі
кестеден көруге болады.
