«Бекітемін» Агрономия факультетінің деканы

Егіншілік жүйелерін жоспарлағанда жергілікті агроклиматтық, су және басқа қорларды, топырақ құнарлылығының деңгейін, дақылдардың биологиялық мүмкіншілігін, шаруашылықтың экономикалық даму дәрежесін, оның материалдық мүмкіншілігін еске ала отырып жасау керек. Бұл жұмыс толық мәнінде жасалса, нәтиже ойдағыдай болатыны сөзсіз.

Қазіргі егіншілік жүйелері табиғатты қорғауға, қорқуатын үнемдеуге бағытталып, нақтылы агроландшафтқа бейімді болуы тиіс.

Егіншілік жүйесінің жалпы ортақ белгілері – жерді тиімді пайдалану жолдары мен топырақ құнарлылығын арттыру тәсілдері болып келетінін есте сақтау қажет. Ал егін шаруашылығының тарихы топырақтың құнарлылығын орнына келтіру мен арттырудың негізгі төрт тәсілін біледі. Олар – жерді тыңаю үшін аз-көп уақытқа пайдалануды доғару арқылы табиғи факторлардың әсерінен оның құнарлығын жоғарылату, пар қолдану (парлау) арқылы егіндіктің құнарлылығын арттыру, топырақ құнарлылығын арттыру үшін көпжылдық шөптерді пайдалану, алға қойған мақсатты орындау үшін органикалық, минералдық тыңайтқыштарды қолдану және осы аталған тәсілдерді өзара әр түрлі арақатынаста үйлесімді түрде қолдану.

Егіншілік жүйесі адам баласының тарихи дамуының туындысы, қоғам дамуының әрбір саласындағы агрономия ғылымы мен ауыл шаруашылығы өндірісінің ең жоғарғы көрсеткіші болып табылады.

Орманды аймақтарда ағаш – танапты егіншілік жүйесі орын алған. Ағаш-танапты егіншілік жүйесі – алқапта екпе дақылдарды шаруаға бағалы материал беретін ағаштармен алмастырып отыратын қарапайым егіншілік жүйесі. Бұл жүйені қолданғанда ағаш кемінде 50 жыл өскеннен кейін ғана қиып алынып, қалдықтары өртеніп, әрі қарай жер ауыл шаруашылығы дақылдарын өсіруге пайдаланылады.