Альтернативті егіншілік жүйесінде органикалы тыңайтқыштары

Альтернативті егіншілік жүйесінде компосттерді жиі қолданады. Кейбір бағыттарда көңді тек қана компост ретінде ғана қолданады (биодинамикалық, «Лемер- буме»).

Көңді компосттеудің бірнеше түрі бар, бірақ барлық түрінде аэробты ферментациясы болуы керек, көңді кішірек кугаға салып, немесе жерге шашып, кейде леабель ретінде (2 м) компостейді.

Компост дайындағанда көңге сабан қосады, арамшөп қалдықтарын, биодинамикалық жүйеде – мыңжапырақ, бақ-бақ препараттарын қосады. Ең жақсысы бөлшектенген күйде дұрыс, құрамында 50% өлі заттары бар, ылғалдылығы 55-80%. Базальт ұнтағын, бактерияларды, саңырауқұлақтарды қолданған дұрыс.

6-12 айдан соң компост дайын болады. Компост дайындағанда жауын құртының маңызы зор, кейде оларды әдейі қосды (биогумус).

Альтернативті жүйені қолданудың бір негізі ол- сидераттарды қолдну болады. Көбінесе бұршақ тұқымдастарды қолданады. Бірақ тәжірибеде сидераттарды көп қолданбайды. өйткені оларды өсіруге қолайлы жағдай жоқ.

Мысалы Швейцарияда сидераттар 30% шаруашылықтарда кездеседі.

Сидераттар қолдану технологиясы ерекше болады, өйткені ол ылғал бар жағдайда шіруі керек. Сондықтан өсімдікті шапқан соң оны борпылдақ күйінде 10-14 күнге топырақ бетіне қалдырады, содан соң оны дискілі тырмамен таяз енгізіп, соқамен жыртады.

Органикалық тыңайтқыштар альтернативтік егіншіліктің қолдана болуының негізі болыады. әдебиеттерде сол руралы көптеген ілімдер бар:

• 
  кәдімгі фермада (мал шаруашылығымен маманданған) компост дайындауға көң жетпейді. Басқа органикалық заттарды қолданбаса өнімнің сапасы да көлемі де төмендейді.
  
• 
  Егер шаруашылық көңді шеттен сатып алса, сол фермер өзінің рентабельдігін ескеру керек, өйткені 10-30км-ден артық жерге апарса ол тиімсіз болады, сонымен қатар көңді тек қана альтернативті шаруашылықтардан сатып алуға болады.
  
• 
  Компостелген қоректік заттар көп жоғалады, әсіресе азот.
  
• 
  Компостеуге біраз қуат кетеді.