БАСТАУЫШ СЫНЫП МҰҒАЛІМДЕРІНЕ
АРНАЛҒАН КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУ
БОЙЫНША НҰСҚАУЛЫҚ
«НАЗАРБАЕВ ЗИЯТКЕРЛІК МЕКТЕПТЕРІ»
ДЕРБЕС БІЛІМ БЕРУ ҰЙЫМЫ
Астана, 2016
Оқу-əдістемелік құрал
ӘОЖ 371. 32
КБЖ 74. 202. 5
Б26
Пікір білдірушілер:
М.Н.Сарыбеков – п.ғ.д, профессор, М.Х.Дулати атындағы Тараз
мемлекеттік университеті
К.М.Кертаева
– п.ғ.д., профессор, Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия
ұлттық университеті
Бастауыш сынып мұғалімдеріне арналған критериалды бағалау бойынша
нұсқаулық: Оқу-әдіст. құрал /«Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ
/О.И.Можаева, А.С.Шилибекова, Д.Б.Зиеденованың редакциясымен.
- Астана, 2016. - 48 б.
ISBN 978-601-7905-72-9
Бұл нұсқаулықта критериалды бағалау жүйесінің терминдері мен
анықтамалары, қағидалары берілген. Білім алушылардың оқу жетістіктерін,
қалыптастырушы, жиынтық бағалаудың үдерістерін жоспарлау,
ұйымдастыру кезінде мұғалімге көмек болатындай, тәжірибелік ұсыныстар
мен тоқсандық, жылдық баға қою механизмдері көрсетілген.
Аталған нұсқаулық бастауыш сынып мұғалімдеріне, мектеп әкімшілігіне,
аудандық/қалалық білім беру бөлімдерінің әдіскерлеріне, білім беру
басқармалары мен педагогикалық қауымға арналған.
ӘОЖ 371.32
КБЖ 74. 202.5
ISBN 978-601-7905-72-9
© «Назарбаев зияткерлік мектептері»ДББҰ
«Педагогикалық өлшеулер орталығы» филиалы, 2016
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ............................................................................................................4
1 ТЕРМИНДЕР МЕН АНЫҚТАМАЛАР ......................................................5
2 КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУДЫҢ ҚАҒИДАТТАРЫ
(ПРИНЦИПТЕРІ) .............................................................................................7
3КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУ ЖҮЙЕСІНІҢ МАЗМҰНЫ ........................8
4 КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУДЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ ..................................12
4.1 Қалыптастырушы бағалау үдерісі .......................................................13
4.1.1 Қалыптастырушы бағалауды жоспарлау және ұйымдастыру ......13
4.1.2 Кері байланыс беру ..........................................................................17
4.1.3 Қалыптастырушы бағалау нәтижелерінің талдауы ......................18
4.2 Жиынтық бағалау үдерісі .....................................................................20
4.2.1 Бөлім/ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалау ..................20
4.2.1.1 Бөлім/ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалауды
жоспарлау және ұйымдастыру ...............................................................20
4.2.1.2 Бөлім/ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалау
нәтижелерінің талдауы ...........................................................................25
4.2.2 Тоқсандық жиынтық бағалаудың үдерісі ......................................28
4.2.2.1 Тоқсандық жиынтық бағалауды жоспарлау және
ұйымдастыру ...........................................................................................28
4.2.2.2 Тоқсандық жиынтық бағалау нәтижелерінің талдауы ............30
4.2.2.3 Тоқсандық жиынтық бағалау қорытындысын модерациялау 30
5 БІЛІМ АЛУШЫ ПОРТФОЛИОСЫ .......................................................32
6 БАҒА ҚОЮ МЕХАНИЗМІ ........................................................................33
6.1 Бөлім/ортақ тақырыптар бойынша балл қою ......................................34
6.2 Тоқсандық баға қою ..............................................................................34
6.3 Жылдық баға қою ..................................................................................36
ҚОРЫТЫНДЫ ...............................................................................................38
ҰСЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ........................................................39
ҚОСЫМШАЛАР ...........................................................................................40
4
КІРІСПЕ
Жалпы білім беретін мектептердегі білім алушылардың оқу жетістігін
бағалауды қазіргі тәжірибеге енгізудің негізін критериалды бағалау жүйесі
анықтайды. Бұл бағалау рәсімдерінің сапалылығын, олардың халықаралық
стандарттарға сәйкестігін және әр білім алушының оқудағы қажеттілігін
қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Қазақстан үшін ұсынылып отырған жаңа критериалды бағалау жүйесі
білім алушының дамуын, оның қызығушылығын және оқуға деген ынтасын
арттыруға бағытталады. Егер әр білім алушыға және оның ата-анасына
түсінікті болатындай нақты әрі өлшемді бағалау критерийлері белгіленетін
болса, бұған жетуге әбден болады. Анық құрастырылған бағалау
критерийлерінің көмегімен мұғалім де, білім алушы да:
• Білім алушы оқытудың қай сатысында?
• Олар білім алуда неге талпынады?
• Бұған жетуге көмектесу үшін не істеу керек?
екенін түсінеді.
Критериалды бағалау жүйесінің мақсаты бағалау критерийлерінің
негізінде білім алушылардың оқу жетістіктері туралы шынайы ақпарат алу
және оқу үдерісін жетілдіре түсу үшін оны барлық қатысушыларға ұсыну.
Критериалды бағалау жүйесінің міндеттері:
1. Оқу үдерісінде бағалаудың қызметі мен мүмкіндіктері аясын кеңейту;
2. Жүйелі кері байланыс орнату арқылы білім алушылардың өзін-өзі үнемі
жетілдіріп отыруына жағдай жасау;
3. Бірыңғай стандарттарды, сапалы бағалау құралдарын, механизмдерін
қалыптастыруға көмектесу;
4. Қолжетімді, нақты, үздіксіз:
– білім алушыларға олардың оқу сапасы туралы;
– мұғалімдерге білім алушылардың ілгерілеуі туралы;
– ата-аналарға оқу нәтижелерінің деңгейлері туралы;
– басқару органдарына ұсынылған білім беру қызметінің сапасы туралы
ақпараттар ұсыну.
