Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

жүктеу 10,77 Mb.

Pdf просмотр

бет	346/772
Дата	19.01.2023
өлшемі	10,77 Mb.
	#40966

1 ... 342 343 344 345 346 347 348 349 ... 772

tusipkaliev pediatria

Гемодинамикасы.
ФТ-да гемодинамикалық бҧзылыстардың деңгейі ҿкпе
артериясының тарылу дҽрежесіне байланысты. Ҿкпе артериясының тарылуы айтарлықтай
болса, қан оңнан солға қарай қарынша-аралық перденің мҥкістігі жҽне оңға ығысқан аорта
арқылы айдалады. Ҥлкен қан айналымына қан кҿп мҿлшерде тҥседіде, артериялық
гипоксемияға ҽкеледі, ал кіші қан айналымына қан жеткіліксіз келедіде, ҿкпе
тамырларында морфологиялық ҿзгерістерге жҽне оларда тромбалардың пайда болуына
ҽкеледі. Жҥрек қарыншаларында қысым теңелді, сондықтан, оң қарыншаның
декомпенсациясы, ҽдетте, болмайды. Жҥректің оң бҿліктері гипоплазияға душар болады.
Ҿкпе артериясының тарылуы жҽне солдан оңға бағытталған қысым градиенті орташа
болғанда, қан сол жақтан оңға қарай айдалады (ФТ-ның «ақшыл» ационоздық тҥрі).
Дегенмен, баланың жҥрегінің ҿсу жҽне даму барысында тез ҿсіп келе жатқан жҥрек
қуыстарына қарағанда, тарылу дҽрежесі арыта тҥседі. Бҧндай жағдайда қан айдалу бағыты
ҿзгеріп, оң жақтан солға қан айдала бастайды.
Тҿменгі себептерге сҽйкес гемодинамикалық бҧзылыстар кҥрт нашарлап кетуі
(гипоксемиялық ҧстамалар) мҥмкін: 1. Оң қарнышаның шығарушы жолының
инфундибулярлі бҿлімінің ҿткінші обструкциясы; 2. Тамырлардың жалпы шеткі
қарсылығының азаюына байланысты веналық қайтып келудің тҿмендеуі; 3. Анемия. Осы
жағдайда ҿкпедегі қанайналым азайып, оңнан солға қан айдалу арытады жҽне ҥлкен
қанайналым шеңберінде гипоксемия арытады. Ҿкпеге қан айдауға, аортаға айдаудан,
қарсылық тҿмен болатын орташа тарылуда, қан сол жақтан оңға қарай айдалады да, Фалло
тетрадасының ақшыл терінің клиникалық белгілері пайда болады.
Клиникасы:
Цианоз – Фалло тетрадасының негізгі белгілерінің бірі. Оның пайда
болу мерзімі, айқындылығы ҿкпе артериясының тарылу дҽрежесімен анықталады. Кейбір
балаларда цианоз туылған кҥннен екінші жарты жылдықта айқындала тҥседі. Науқас
баланың дене дамуы қалыс қалады, емізгенде, қозғалғанда тыныс жиілеуі байқалады.
«Сағат шынысы» жҽне «дауылпаз таяқшасы» кеуде қуысында «жҥрек томпағы»
синдромдары гипоксия дҽрежесіне байланысты 1-2 жылда пайда болады. Науқастар
кҿбіне тізесін бҥгіп отырады немесе тҿсекте аяқтарын ішіне тартып, басып жатады.
Бҧндай қалыптар веналық қанның жҥрекке жиналуын азайтып, баланың жағдайын
жақсартады.
Фалло
тетрадасында
науқастың
жағдайының
ауырлығын
жҽне
милық
асқынуларының дамуын анықтайтын негізгі белгісі болып ентікпелі-цианоздық ҧстамалар
есептелінеді. Ең ауыр тҥрлері 6 айдан 2 жас аралығындағы науқастарда анемия фонында
байқалады. Бала кҥрт мазасызданып, ентігуі, цианоз ҥдей тҥседі, шудың қарқындылығы
тҿмендейді. Содан кейін есінен айырылып, тырысулар, тіптен гемипарез пайда болуы
мҥмкін. Ҧстаманың пайда болуы себебі – оң қарыншадан қан шығаратын бҿлігінің
тарылып, барлық веналық қан аортаға кетеді де, орталық нерв жҥйесін гипоксияға душар
етеді. Ҧстамалар кҿбіне туылған кезінде миы зақымдалған немесе гипертензиялық-
гидроцефалиялық синдромдары бар балаларда байқалады. Фалло тетрадасына диспноэ
тҽріздес ентікпе тҽн болып келеді. Аускультация жасағанда, систолалық қатқыл шу 3-4

348
қабырғааралықта байқалады. Екі қарыншадан қысым бірдей болғандықтан, қарынша-
аралық перденің мҥкістік шуы болмайды. Ҿкпе артериясы аймағында ІІ тон ҽлсірейді.
Қан тексермелерінде абсолютті немесе салыстырмалы анемия, ретикулоцитоз,
полицитемия жҽне полиглобулия байқалады.
Ерте жастағы балаларда Фалло тетрадасының клиникасының ерекшеліктеріне
байланысты ақауды 3 сатысын анықтауға болады:
І сатысы салыстырмалы қалыпты клиникалық сатысы (6 айға дейін байқалады) дене
дамуы қалыпты, жағдайы толық орташа болады.
ІІ сатысы – ентікпелі-цианоздық ҧстама сатысы (6-24 ай аралығы), жасына
байланысты эритропоэздың қайта қҧрылуы жҽне басқа компенсаторлық механизмдердің
тҧрақтауына байланысты, кҿптеген милық асқынулар клиникалық кҿрінісі ересек
балаларға тҽн белгілер сипаттамасын қабылдайды (цианоз артады, ҧстама тарамайды,
ентігу жҽне тахикардия азаяды, полицитемия, коллетеролдар дамиды).
ЭКГ
-де
жҥректің электрлік ҿсі оңға ығысады, оң қарыншаның гипертрофиясының
белгілері байқалады, жҽне тіркемеде – Т арақашықтығы изолиниядан тҿмен ығысады,
метаболикалық бҧзылыстар, жҥрек ырғағының жҽне ҿткізгіштігінің бҧзылуы анықталады.
Т-тісшесінің амплитудасы жеткілікті болады.
Кеуде қуысының

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 342 343 344 345 346 347 348 349 ... 772