63
мен өзарабайланысы. Басқарушылық ықпал етудің мәні.
Дене шынықтыру мен спортты басқарудың сипаттамасы әлеуметтік басқарудың жеке
саласы ретінде. Дене шынықтыру мен спортты басқарудағы мемлекеттік және қоғамдық
институттардың арақатынасы.
Қазақстан Республикасындағы дене шынықтыру мен спортты басқарудың заманауи
жүйесін құру. Дене шынықтыру мен спортты басқару жүйесінің негізгі бөлімдері: дене
шынықтыру мен спорт жеке оқшауланған сала ретінде, басқарудың мемлекеттік және
қоғамдық органдары.
Дене шынықтыру мен спортты басқару аппаратының құрылуы. Дене шынықтыру мен
спортты басқару органдары қызметтерін құруда қызметтік және салалық бастамалар.
Дене шынықтыру мен спорт жүйелерінің арасындағы қатынастарды құқықтық реттеу.
2 МОДУЛЬ. ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ ЖӘНЕ СПОРТ МЕНЕДЖМЕНТІ
ОРГАНДАРЫНЫҢ ЖҮЙЕСІ
2.1 Дене шынықтыру және спорт менеджментінің мемлекеттік органдары
Мемлекеттік органның түсінігі мен құқықтық нормалары. Мемлекеттік басқарудың
мәні. Мемлекеттік билік пен мемлекеттік басқару органдарының құзіреттіліктерін ажырату.
Дене шынықтыру мен спортты мемлекеттік басқару органдарының жіктемесі.
Қазақстан Республикасының өнер және спорт министрлігінің жүйесі. ҚР ның өнер
және спорт министрлігі құзіреттіліктерінің және жергілікті жерлердегі органдарының
ерекшелігі. Азаматтардың ерекше категорияларында дене шынықтыруды жүзеге асыратын
ҚР-нің өнер және спорт министрлігінің мемлекеттік және қоғамдық ұйымдармен қарым-
қатынасының сипаты мен формасы.
Дене шынықтыру мен спортты мемлекеттік басқарудың орталық және жергілікті
органдар арасындағы қарым-қатынастарының негіздері. ҚР туризм және спорт министрлігі
аппаратының құрылымы.
Өз жүйелерінде дене шынықтыру мен спортты басқару және дамуы бойынша салалық
министрліктердің және ведомстволардың қызметі.
2.2 Дене шынықтыру мен спорт менеджментінің қоғамдық органдары
Дене шынықтыру мен спорт саласында қоғамдық ұйымдардың түсінігі мен жіктемесі.
Дене шынықтыру мен спорт саласында азаматтардың қоғамдық ұйымдарының
міндеттері, қызметтері және құзіреттіліктері.
Еңбеккерлер арасында бұқаралық дене шынықтыру, спорттық және сауықтыру
жұмыстарын ұйымдастырудағы кәсіподақтардың рөлі. Кәсіподақтар жүйесіндегі дене
шынықтыру мен спорт менеджменті.
Қорғаныс Минстрлігі жүйесінің спорттық клубтары.
Дене шынықтыру мен спорт саласындағы коммерциялық құрылымдар.
2.3 Дене шынықтыру спорттық ұйымдары
Мектеп оқушыларының дене тәрбиесін ұйымдастыру. Жалпы білім беретін
мектептердегі оқушылардың дене тәрбиесі туралы ережелер. Мектеп оқушылары арасында
спорттық және дене шынықтырулық-сауықтырушы көпшілік жұмысы. Лицей мен колледж
білімгерлерінің дене тәрбиесі.
Дене тәрбиесінің міндеттері мен формалары.
Студент жастарды дене тәрбиелеудің мақсаты мен міндеттері. Дене тәрбиелеу жолдары
мен оларды қамтамасыз ету. Студенттердің дене тәрбиесін ұйымдастыру.
Халықтың тұрғылықты жері бойынша спорттық ғимараттарда, көпшілік демалыс
орындары мен санаторийларда дене шынықтыру-сауықтырулы және көпшілік-спорттық
жұмыстарын ұйымдастыру.
Бала мен жасөспірімдер спорттық мектептерінің, балалар мен жасөспірімдердің
олимпиадалық резервтегі арнайы спорттық мектептердің, жоғарғы спорттық шеберлік
мектептерінің, олимпиадалық дайындық орталықтарының, олимпиадалық резервті
дайындауды ұйымдастыру қызметінің жалпы сипаттамасы.
64
Оқу-жаттығу үдерісін ұйымдастыру. Оқу-жаттығу жұмыстарының тәртібі. БЖСМ
ережелері.
Дене шынықтыру-сауықтыру комбинаттары мен мәдени-спорттық кешендер. Дене
шынықтыру және спорт жұмысының міндеттері, құрылымы және мазмұны. Дене
шынықтыру мен спорт саласындағы коммерциялық ұйымдар.
3 МОДУЛЬ. БАСҚАРУДЫҢ ҚЫЗМЕТТЕРІ, ҚАҒИДАТТАРЫ ЖӘНЕ ӘДІСТЕРІ
3.1 Дене шынықтыру мен спорттың дамуын жоспарлау мен болжау
Жоспарлау - дене шынықтыру мен спортты басқарудың негізгі қызметтерінің бірі
ретінде. Дене шынықтыру мен спорт дамуының негізгі міндеттері, болжау қағидаттары мен
жоспарлануы. Дене шынықтыру мен спорт дамуын болжау мен жоспарлаудың үлгілерін
әзірлеу әдістемесі.
Жоспарлар мен жоспарлық көрсеткіштердің түрлері. Ағымдағы және болашақтағы
жоспарларды әзірлеу мен бекіту тәртібі. Дене шынықтыру мен спорт дамуының
жоспарлауында қолданылатын нормативтер. Спорт түрлері дамуының көпшіліктік дене
шынықтырушы қозғалыс пен спорттық шеберліктің өсуін, ғылыми-зерттеу жұмыстарын,
дене шынықтыру мамандарының штатты және қоғамдық санын, жоспарлы дене
шынықтырушы-спорттық іс-шаралардың қаржыландырылуын, спорттық тауарлар мен құрал-
жабдықтардың өндірісі мен оны өткізуді, спорттық ғимараттарға күрделі құрылыс жүргізуді,
дене шынықтыру мен спортты насихаттауды, халықаралық спорттық байланыстарды
дамытуды жоспарлау ерекшеліктері.
Жоспарды жүзеге асыруды ұйымдастыру. Бекітілген жоспарларға түзетулер енгізу
тәртібі. Дене шынықтыру қозғалысының алғашқы бөлігіндегі жоспарлаудың негізгі
құжаттары.
3.2 Дене шынықтыру саласы бойынша мамандарды даярлау және олардың
жұмыстарын реті бойынша ұйымдастыру
Дене шынықтыру саласы мамандарын даярлау мен дәрежелерін көтеру жүйесі.
Дене шынықтыру мен спорттағы қызметкерлерінің жұмысын қолдану аясы.
Дене шынықтыру мамандарын іріктеу мен тағайындау. Дене шынықтырудың басшы
мамандарын бағалау критерийлері. Дене шынықтыру мамандарын іріктеу мен тағайындауға
мемлекеттік және қоғамдық басқару органдарының қатысуы.
Жоғары білікті дене шынықтыру мамандарын даярлау жүйесі.
Орта дәрежелі дене шынықтыру мамандарын даярлау жүйесі.
Қоғамдық дене шынықтыру мамандарын даярлау.
Дене шынықтыру мамандарын ғылыми-педогогикалық даярлауды ұйымдастыру.
Дене шынықтыру мамандарын іріктеудің ұйымдастырушы-құқықтық жолдары.
Әкімшілік-басқарушылық аппарат қызметінің номенклатурасы.
Түрлі ұйымдардағы, оқу мекемелеріндегі, өндірістердегі дене шынықтыру мен спорт
қызметкерлерінің міндеттерін реттеу.
Дене шынықтыру мен спорт саласы мамандарының жұмыс уақыты, тәртібі.
Педагогикалық жүктемені (оқу-тәжірибелік) жоспарлау мен есепке алу.
3.3 Жүзеге асырылуды бақылау мен тексеру
Бақылаудың түсінігі мен мәні. Бақылау - басқарудың негізгі қызметі ретінде. Жүзеге
асыруды бақылау мен тексерудің қағидаттары.
Қазақстан Республикасы бақылау органдарының жүйесі. Жүзеге асыруды бақылау мен
тексеру бойынша ҚР –нің спорт комитетінің жұмысының мазмұны.
Бақылау түрлері. Жүзеге асыруды бақылау мен тексеру жолдары мен әдістері.
Инспекциялаудың негізгі кезеңдері, инспекциялаудың түрлері мен олардың ерекшеліктері.
Бақылау түрлері.
Тексеріс түрлері. Тексеріс нәтижелерін рәсімдеу. Тексеріс жайлы анықтама.
3.4 Есеп-қисап жүргізу
Дене шынықтыру мен спорт саласындағы есепке алудың мәні. Дене шынықтыру және
