47
Қараша
Дыбыс
деген
не?
Тәжірибе үрдісінде дыбыстың
қашықтықтағы әрекеті,қашықтық
арқылы
дыбысты
анықтау,
төменгі және жоғарғы дыбыстың
айырмашылығын анықтау..
«Біз
қалай
естиміз?», «Су
және дыбыс»,
«Сымсыз
телефон» т.б.
Желтоқса
н
Су
.Судың қасиеті. Тәжірибе жасау
барысында
судың
қасиетін,құрамын,оның
табиғаттағы айналымы жайлы,
оның
адамға,табиғатқа
деген
пайдасы жайлы түсінік беру.
«Не қатады?»,
«Мұз
суға
айналады?»,
«Суды
қайнатқандағ
ы
өзгерісі»,
«Түпсіз
стақан»т.б.
Қаңтар
Су
Судың
қасиеті.
Тәжірибі
үрдісінде судың қасиетімен әрі
қарай таныстыру, судын ерекше
орын алатын дерегімен және
қоршаған ортадағы орналасқан
жерлерімен.
«Неге
металдық ине
суға
батпайды?»,
«Жүзетін
скрепка»,
«Бөтелкенін
түбіндегі қағаз
неге
су
болмайды?»
Ақпан
Жер бетіндегі
су
Суға деген қамқорлық сезімге
тәрбиелеу.Тәжірибе
үрдісінде
тұщы су, судың тазартылуы,және
судың үнемделуі жайлы түсінік
беру.
«Таза
су»,
«Тәтті
су»,
«Біз
суды
дұрыс
үнемдейміз
бе?»т.б.
Наурыз
Күн жүйесі
Тәжірибе
барысында
күн
жүйесі,оның
адам
баласына
тигізетін пайдасы жайлы түсінік
беру.
«Үлкен және
кіші
ай»,
«Космосқа
жол»,
«Жақын-
алыс»т.б
Сәуір
Әр
түрлі
материалдарды
ң қасиеттері
Әр
түрлі
материалдардың
қасиеттері(ағаш,тас,металл,шыны
.) Тәжірибе үрдісінде балаларға
таныс
заттардың
қасиеттері
туралы түсінік беру және бекіту.
«Ең
пайдалысы»,
«Ішінде
не
бар?»,
«Кемені неден
жасаймыз?»,
«Мен ағашты
48
қалай
қорғаймын?»,
Мамыр
«Білгірлер
клубы»
Соңғы
отырыс
«Білгірлер
клубы».Қатысушылыардың ақыл-
ой
сайысы.Жүлдегерлерге
мадақтап,мақтау қағаздары мен
медальондар тапсыру.
Осы жоспар бойынша жүргізілетін тәжірибе үлгілері:
Зертханадағы жұмыс1. [4. 17 б.]
Қаныққан қоспалар
2. Суды жылыту барысында көлемінің өзгеруі..
Мақсаты: Суды жылыту барысында көлемінің өзгеруіін анықтау.
Қажетті құралдар: поднос, боялған су құйылған құмыра, түтікше салынған қақпағы
бар бөтелке, ыстық су және суық су құйылған тегене.
Жұмыс барысы:
1) Подносты стүлге әкел
2) Бөтелкенін қақпағын ашып, оған құмырадан су құй. Бөтелкені түтікше қақпағымен
қайта жап.
3) 1-ші тегенеге ыстық су, ал 2-ші тегенеге суық су құй.
4) Бөтелкені ыстық су құйылған тегенеге қой. Тоқта. Не көріп тұрсын? Суретін сал.
5) Суық су құйылған тегенеге қой. Тоқта. Не көріп тұрсын? Суретін сал.
6) Су жылынған кезде оның көлемі көбейеді ме, азаяды ма?
7) Ал суыған кезде қалай өзгереді?
Қорытынды: Су ысыған кезде кқлемі ұлғаяды, ал суыған кезде азаяды.
2.«Жүзетін скрепка»
Мақсаты: Су қабықшасының үстіңгі күшін бақылау.
Керекті құралдар:
.- кең мөлдір ыдыс
-құмыра
-скрепка
-шанышқы
Тапсырма.
1. Подносты үстелге әкел.
2.Құмырадағы суды ыдысқа құй.
3.Скрепканы суға сал,Не байқадың?
4.Шанышқымкен скрепканы судан алып шық.
5.Скрепканы шанышқының тістеріне қой.
6.Скепканы жайлап шанышқымен бірге суға түсір. Сен не байқадың?
7.Скрепкаға не болды?
8.Судың бетін бақыла.
49
Қорытынды:
Скрепка судың бетінде жүзіп жүреді. Оны судың бетіндегі қабыршықтары ұстап
тұрады.
4.Сужәне дыбыс – Тәжірибе 1
Мақсаты:
Судың көмегі арқылы дыбысты есту.
Құралдар:
Поднос
Белгі салынған құмыра
Белгі салынған жалпақ тегеш
Стакан
Губка
Жұмыстың барысы:
1.Подносты үстелге әкел.
2.Белгісіне дейін су құйылған құмыраны әкел.
3. Жалпақ мискаға белгіге дейін су құй.Құмырада су қалу керек.
4. Құмырадан мискаға аздап су құй. Не естідің?
5. Құмыраны жоғары көтеріп, мискаға жайлап су құйюды жалғастыр.Не естідің?
Қорытынды: Су неғұрлым жоғарылаған сайын оның дыбысы күшейе түседі.
Қорыта келгенде Монтессори білім ортасында балалар өмірге қажетті келесі төмендегі
дағдыларды бойларына сіңіреді:
1.Өз бетімен жұмыс жасау қабілеті.
2. Шыдамдылық.
3. Өз бетінше шешім қабылдап оған жауапкершілікпен карау.
4. Талапкерлі.к
5. Қоршаған ортаны сыйлау.
Сонымен катар:
• Өзінің таным белсенділігін дамыту.
• Табиғи кабілеттерін дамыту.
• Өзіне деген оң көзқарасын, сенімділігін. өзін-өзі багалауын арттыру.
• Әлеуметтік белсенділігінің артуы.
• Оқып білуге деген сүйіспеншілігін арттыру сияқты тұлға каснеттері қалыптасады.
АЛ ЕҢ БАСТЫСЫ [5.34 б.]
Монтессори педагогтары, әрбір баланың ерекше дарынды тұлға екендеріне кәміл
сенімде!
Монтессори жүйесінің тіршілік етуі, төмендегі тұлга ерекшеліктерін дамытуға себеп:
өзі-өзіне деген сенімділік, талапкерлік, жауапкершілік, білуге деген құштарлық, өзі-
өзін тыңдау және таңдау мүмкіншілігі.
Егер тәрбиеші өз жұмысында осындай тәжірибе әдістерін қолдануды шешсе,ол
өздігінен
іздену
арқылы
көптеген
материалдар
таба
алады.
Қорыта келгенде ,баланың жан-жақты дамуына іздену-зерттеу әдістерінің
маңыздылығы зор.Бұндай әрекеттер баланың қызыушылығын,белсенділігін,өз бетімен
