Бағыттары ІІ халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары Современная система дошкольного образования

 

837 

 

сенімділікке  тәрбиелеуде  отбасы   мен   тәрбиешілердің  шешуші  роль  атқаратыны  

белгілі.  Бүгінгі  -ұл  ертеңгі әке,   ол әкеге қарап өседі. Бүгінгі қыз  -ертеңгі ана,  ол 

шешеге қарап өсіп  бой  түзейді . Балаға  білім,  тәрбие  беруді басты тұлға  ұстаз  болса 

,   оны   жалғастырушы,  демеуші-ата-ана  және   қоғам.  Балабақша  өмірі,  бала  тұлғасын 

әлеуметтендіру проблемасы әріптестік педагогиканы талап етеді. Және  балабақша   мен  

ата-ана,   қоғам  бірлескен кезде ынтымақ  бар   жерде тәрбие   де  бар .  Ынтымақ  бар  

жерде  береке,  бірлік  те бар. Баланың  бойында  адамгершілік   қасиеттердің негізі 

отбасында    қалыптасады.    Отбасындағы    адамдар    мен    қарым  –қатынаста    бала  

мәдениетті  үйренеді,   жеке  адамға  тән   ар-ұят,  ақыл –ой  адамгершілік  қасиеттерде   

қалыптасады.    Осыған  орай   кез  келген   бүлдіршін   үшін  балабақша   тәрбиесі   ата 

–анадан   тәлім  -тәрбиені  одан  әрі   жалғастырып, жандандырары  сөзсіз.   Бала   әр  

нәрсеге      құмар,      қызықшыл,      ол  өзінің      болып    жатқан        өзгерісті,      тамаша   

құбылыстарды    сезінуге   тырысады.   Оның  жан-жақты  дамып,   жеке  тұлға  болып  

тәрбиеленуіне,    тілінің  дамуына  ең алдымен  ата-анасы  міндетті.  Бала  үшін  дүниедең  

жетілген,    білім  де,   мәртебелі  адам-оның  ата-анасы. Жас  баланың  дамуын  да  ата 

–ананың  орыны  ерекше,   сондықтан   ата-ана  өз  отбасында  қолайсыз  жағдайларды   

баланың  көзінше тудырмауға тырысуы қажет.  

Ата-аналар  балаға  отбасылық  өмірдің  алуан  түрлі,    қыры  мен    сырын   дүние   

жұмбақтарын    танытып,      талғамға  ,        әдептілікке    баулуға      тиіс.Себебі,  ата-ана  

күнделікті  өмір  тіршілігіндегі  еңбегі,   адамның   бейнелері,   жақсы  мінез –құлқы,   

дұрыс    қарым  –қатынасы-балаға      үлгі.    Баланың    алдында    барынша    сабырлы    әр  

ұстамды    болуға      тырысу    керек,    ата-ана    өзі    үлгі    бола      отырып  ,    баласын 

сабырлылыққа   тәрбиелейді.  Әрбір ата-ана өз баласы үшін басты тұлға.  Сондықтан   

да  кез-келген   бала  алдымен үлгіні  ата-анасынан  алады. 

Бала  әкеден    ақыл,      анадан  мейірім  алады.Сонымен    қатар      мектепке      дейінгі   

ұйымның      педагогикалық      ұжымы    ата-аналармен      бірлесіп,      баланы    өсіріп   

тәрбиелеудегі   басты   мақсаты дені  сау,  рухы  таза,   ана  тілін  толық  меңгерген  ұрпақ   

өсіру    қазіргі   кездегі   ең  негізгі    мәселе.  

Бала    тәрбиесінде  отбасы      басты    орыналады.Тәрбиенің    сан    алуан  келелі  

мәселесін  шешетін,   қарапайым  дағдыларды   бала  санасына  орнықтыратын  алғашқы  

білім  баспалдағы-балабақша.  Балабақша  халық  педагогикасын  бала  бойына   сіңіре  

отырып  имандылыққа,    адамгершілікке  тәрбиелейміз. Бүгінгі  күнде  жас  ұрпақтың    

сана  сезіміне  өз  елінің,   жерінің  тарихы   мен  мәдениеті  туралы  алғашқы  ұғымдарды  

кішкентай    кезінен    қалыптастырамыз.    Біздің    балалбақша    да    вариативтік    бөлімі  

қосымша    балаларға    ұлттық  тәрбие    туралы  түсіндіру  ,  әр    аптаның    сейсенбі    күні  

балаларға  күнің  екінші  жартысында  өткізеледі. Онда  балаларға  үлкенді  сыйлау 

,кішіні    кұрметтеу,  бір    біріне    көметесуге      ұқыптылыққа  адамгершілікке, 

инабатылыққа, ізгілікке ,  мейрімділікке, тб. тәрбиелеу. 

Сондықтан   да біз  рухы  мықты   адами  дені  сау  ұрпақ  өсіргіміз  келсе,  «бар  

әлеммен»  ұраның  ұстап,  балабақша,   отбасы  қоршаған   орта  бірлесіп атсалысуымыз  

керек.  Ата-анамен  жұмыс  мазмұны    әрқилы    әдістермен    қолданыс    тәсілдермен  

шындалады.  Жас  ұрпақты  саналы, сергекетіп  тәрбиелеу  отбасы   мен ұстаздардың  

бірден  бір  парызы. Барлық  ата-ана  ізгілікке,   жақсылыққа, елін,  туған  жерді,   тілді  

сүюге  тарихын  білуге ,   мәдениетін   тануға,  дәстүрін  құрметтеуге,  қысқасы  барлық   

 

838 

 

адамзаттық    тәрбиеге    тірек    болатын    ең    құнды    адамгершілік    қасиеттерді    ұрпақ  

бойына  сіңіру.Тәрбие  жұмысын  дұрыс  жолға  қоюда  ата-аналармен  жұмыстың  орны  

орасан. 

Ата-аналарды  педагогикалық  үдеріске  тарту  арқылы  бала  тәрбиесінің  мақсат, 

міндеттерінің түсінуіне, бала тәрбиесін ойдағыдай іске асыруына ықпал етеміз. Ата-ана 

баланың мүмкіндігін ескеру, сонымен қатар кідіріс те болдырмау керектігін түсінеді. 

Ата-аналардың  педагогикалық  мүмкіндіктерін  анықтайтын  жағдайлардың  кешені  өз 

деңгейінде болу қажет. Олар отбасының тұрмыстық жағдайы, құрылысы және отбасы 

мүшелерінің саны, психологиялық жағдайы, мәдени білім деңгейі, ата-ана өнегесі. Ата-

аналарға  педагогикалық  сауаттылықтарын  жетілдіру  мақсатында  «Бәрін  үйренгім 

келеді»  оқу іс-әрекетін  өткіздім. «Бала тілі  - бал» тақырыбында арнайы топ газетін 

шығарып  балалардың  қызықты  сәттері  мен  өз  қиялдарынан  шыққан  тәтті  сөздерін 

жазып іліп қойдым. «Жылжымалы папка» ата-анамен байланыс дәптеріне ата-аналар өз 

пікірлерін  жазып,  кеңестермен  танысты.  «Балам  өсіп  келеді...»  тақырыбында  ата-

аналарға  эссе  байқауын  өткізіп  пікір      сайыста    талқыладық  .  Іс  -  әрекеттің  түрлі 

формалары  Ата-аналарды  ұйымдастырылған  оқу  іс-әрекеттеріне  қатыстырудың 

маңызды нәтижесі ата-аналар өз балаларының оларға тән емес ортадағы қылығын, оның 

басқалармен  қалай  араласуын,  білім  деңгейін,  құрдастарының  оған  деген  қарым-

қатынасын  зерттей  алды.  Өз  баласының  дамуы  басқалардан  артта  қалған  жоқ  па, 

балабақшада ол үйдегідей емес, өзін басқаша ұстауын еріксіз салыстырады. Бәрін мен 

дұрыс  істеймін  бе,  неге  менде  тәрбиелеудің  өзге  нәтижесі  қалыптасқан,  неге  үйрену 

керек  деген  рефлекстік  қызмет  «іске  қосылады».  Жыл  бойы  жүргізілетін  жұмыс 

жоспарын  ата-аналармен  бірлесе  отырып  жасаған  тиімді.  Себебі,  ата-аналар  заман 

талабына  сай  өзекті  мәселерді,  отбасы  тәрбиесіне  байланысты  тақырыптарды  өздері 

ұсына алады. Сонымен қатар ата-аналардың ұсыныс –тілектерімен санаса отырып ата-

аналарға арналған әңгімелер мен лекциялар, кеңестер мен сұрақ-жауап кештері, тәрбие 

жұмысын  алмасу  жөніндегі  конференциялар,  ата-аналарды  педагогикалық 

әдебиеттермен 

таныстыру 

әдіс-тәсілдері 

қарастырылады. 

Ата-аналардың 

балабақшадағы  балалардың  өмірін  мейілінше  қызықты  етіп  өткізуіне  үлес  қосу  үшін 

біздің балабақшада «Шебер қолдар» үйірмесі жұмыс жасайды. Балаларды қол өнердің 

кейбір  түрлеріне,  кесте  тігуге  үйретсе,  кейбір  ата-аналар  ертеңгіліктерге  бірігіп 

декорация жасауға, киімдер тігу, атрибуттар дайындау сияқты жұмыстарға атсалысады. 

Мерекелер,      күні  қарсаңында  «Сүйікті  ойыншықтарым»,  «Ғажайып  балалар  әлемі» 

атты  акциялар  өткізіп  ата-аналарымыз  өз  қалаулары  бойынша  демеушілік  жасап 

балаларға сыйлықтар тарту етті. . Балалардың шығармашылық қиялы мен қабілеттерін 

дұрыс бағытта дамыту үшін олардың жас ерекшеліктері мен нақты дара ерекшеліктерін 

ескере отырып  қалыптастыру  қажет.  Балаларға  арналған  көркем  шығармалар баланы 

шынайы  болмысты  нақты  әрекетімен  таныстыра  отырып,  оны  көркем  деп  баяндап 

баланың  сөздік  қорын  молайтып,тілін  байытамыз.Мектеп  жасына  дейінгі  балалар 

бейнелеу  өнерімен  жалпы  топтық  ұйымдастырылған  оқу  іс-әрекеттерінен  тыс 

уақыттарда шұғылдады . Барлық білім салалары бойынша іске асырамыз . Балалардың 

логикалық  ойлау  қабілеті,  интелектуалдық      дарындылығы,  есте  сақтау  қабілеттері   

түрлі    логикалық,  сенсорлық    ойындар  арқылы  баланың  шығармашылық  қабілеті 

дамып, ақыл-ой белсенділігі арта түсеміз.  Шығармаларды, ертегілерді, әңгімелерді еске