370
мектепке дейінгі ересектер үлкеннің нұсқауы бойынша тапсырманы орындағанда
мектепке дейінгі кішкентайларға қарағанда нұсқауды 10-12 рет жиі қайталады.
Сонымен, баланың мінез-құлқын реттеуде сөздің маңызының жалпы өсуіне байланысты
мектепке дейінгі шақта ықтиярлық зейін тікелей қызығушылықпен байланысты өйткені
қызықты іске бала көңілі тез ауады.
Балалардың іс-әрекеттерін басқара отырып, тәрбиеші олардың бойында Отанын
сүю, айналадағыларға ықыласпен қарау, шамасы келгенше оларға көмектесуге ұмтылу,
дербес іс-әрекетте белсенділік және белгілі бір іске бастама (инициатива) көрсету
сияқты адамның маңызды сипаттарын қалыптастырады. Дұрыс тәрбие балаларда теріс
тәжірибе көбеюіне жол бермейді.Бала біздің болашағымыз және арқа сүйер азамат пен
азаматша екенін ұмытпағанымыз абзал.Еліміздің балалары бақытты өмір сүрсе екен,
білмегенін сіздермен,біздер бірігіп жұмыс жасасақ - онда бала бақыты бала.
"Баланың балалық шағы, патшаның тағы" екенін есте сақтаңыздар.
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1.Абрамова Г.С. Практическая психология – М., 2002.С-11-13.
2.Алимбаева Р.Т., Айқынбаева Г.Қ. бастауыш мектепке келген балалардың даму
деңгейін анықтап білу әдістемесі – Қарағанды., 1999.С-52-56.
3.Алты жастағы балаларды оқыту мәселелері / редакциясын басқарған
Баймұратова Б. – Алматы.,1986.С-26-32.
БАЛАБАҚША - ТӘЛІМДІ ТӘРБИЕ МЕН САНАЛЫ БІЛІМ БЕРЕДІ
Дукенбаева М.А., Болтикова Н.А.
№ 41 ЖББОМ жанындағы шағын орталық
Білім берудің ең төменгі сатысы-мектепке дейін кезең жеке тұлғаның даму
іргетасы, оқу әрекетін қалыптастырудың ең қуатты кезеңі. Бұл сатыдағы баланың есте
сақтау қабілеті, қабылдауы төмен болғанмен білуге құштарлығы зор болады.
Мектепке дейінгі тәрбиелеу мен дамытудың мемлекеттік стандартта көрсетілген
мектепке дейінгі мекеме педагогіне қойылатын талаптардың бірі; балалардың бойында
өз бетінше шешім қабылдауға өмірлік дағдыларды іс жүзіне меңгеруіне арналған
мүмкіндіктерді дамытуға ықпал ететін оқу ортасын құру. Бала отбасында басқа
жағынан көрінсе, балабақша қабырғасында мүлде басқа қырынан көрінуі мүмкін.
Әрбір жанұяның ғана емес, тәрбиеші мен достарының ара-қатынасынан да бала
өмірлік іс тәжірибе жинақтау мүмкін. Осыған орай мектеп жасына дейінгі балаларды
оқыту мен тәрбиелеуде олардың таным қабілеттерін дамыту ерекше орын алары сөзсіз.
Балалардың білім алуға, еңбекке, қоршаған ортаға бейімі, адамдармен қарым-
қатынасы, сөз қорының, ойлау қабілетінің дамуы мектепке дейінгі кезеңде
қалыптасады. Олай болса, болашақта мемлекеттік тілді жетік білетін, елдік пен
еркіндіктің туын берік ұстайтын өскелең ұрпақ тәрбиелеуде мен қаншалықты өз
үлесімді қостым?
371
Мен өз тәжірибемде балалардың танымдық қабілеттерін дамытуда танымның
алар орны туралы айтпақпын.
«Таным»_білім_беру_саласының_мақсаты'>«Таным» білім беру саласының мақсаты: қоршаған әлем жайлы қарапайым
түсініктер мен танымдық іс-әрекеттің қарапайым дағдыларын меңгерген, игерген
дағдыларын күнделікті өмірде қолдануға қабілетті мектепке дейінгі кіші жастағы бала
тұлғасын қалыптастыру.
«Таным» білім саласының базалық мазмұны ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің
төмендегі түрлері арқылы жүзеге асады.
Балалардың танымдық, шығармашылық қабілеттерін, интеллекттісін қалыптастырып
дамытуды, математикалық тілдің элементтерін меңгеруді, «математикалық
сауаттандыруды» басты мақсат етіп қояды. Осыдан қарапайым математиканы
оқытудың
мынандай
мақсаттарға
жетуді
көздейтіндігі
туындайды:
- баланың ақыл-ойының математикалық стилін, интеллектуалдық және ерік пен
сезімге
қатысты
сапаларын
дамыта
түсу;
- меңгерген қарапайым математикалық білімдерін өмірде қолдануға жан-жақты
дайындауды жүзеге асыру;
Математика сабақтарында шығармашылық тапсырмаларды шешуге ерекше мән
беріледі. Өйткені мұнда шығармашылық тапсырмалар өзінің мазмұнымен балалардың
логикалық ойлауын және сөйлеуін дамытуға ықпал етіп, өз ойларын қысқаша әрі
түсінікті
етіп
жеткізуге
тәрбиелейді.
Мектепке дейінгі балаларды оқытуда балаларың ақыл-ой белсенділігін жан-жақты
етіп көрсететін, шығармашылық қабілеттерін дамытып отыруда оларды
қызықтыратындай тапсырмалардың алатын орны ерекше. Математика сабағында
ертегілерді пайдаланып, балалардың өз бетімен жұмыс жасай білуін, ақыл-ой,
логикалық ойлау қабілеттерін дамытудың маңызы зор.
Ертегілер–бұл
мектепке
дейінгі
балалардың
танымдық
қызығушылығын
қалыптастыру механизмі, яғни жағымды эмоциялық көзқарас - ертегіге әуестік,
мазмұнды эмоциялық көзқарас - ертегімен әуестену, тұрақты танымдық қызығушылық
- ертегіге деген қызығушылық. Математика сабағында ертегілер элементтерін
Қызмет
кезеңдері
Педагогтың іс - әрекеті
Баланың іс - әрекеті
Ұйымдастыр
ушы
Ұйымдастыру кезеңі. Жылулық шеңбері Жылу шеңберін жасап бір-
біріне тілектер айтады
«Таным»
саласы
Қарапайым
математикалық
ұғымдарын
қалыптастыру
Құрастыру
Экологиялық
негіздері
Қоршаған ортамен
таныстыру
