Тақырып: Экспериментті жоспарлау. 2сағат

Тақырып: Экспериментті жоспарлау. 2сағат.

1.Жоспарлау кезеңдері: экспериментті мазмұнды жоспарлау және ресми жоспарлау.

2.Ресми жоспарлау міндеттері.

3.Факторлы жоспарлар.

4.Психогенетикалық зерттеулер.

Тақырыпты оқу барысында негізгі сәттерді бөліп көрсету керек:

Психологиялық экспериментке даярлық оның мақсаттарын және міндеттерін анықтаудан басталады.

Зерттеудің әр түрлі түрлері, әр түрлі күш, уақыт, жұмысты талап етеді. Сондықтан зертеу түрін анықтауда күш және ресурстарды үнемдеу принцибінен бастау керек.

Бұл принципті былай тұжырымдауға болады:

Зерттеуді өткізуге келетін математикалық, уақыттық және ақыл – ой шығынары, оның мәселелеріне, міндеттеріне, мақсаттарына шамалас болуы керек. Сонымен қатар қойылған мәселені шешуге жеткілікті болуы керек.

Психологиялық зерттеудің күрделігіне, қиындығына қарай таңдаймыз. Ең қиыны экспериментті зерттеу.

1. 
   Зерттеу тақырыбын нақтылау. Зерттеу пәні мен объектісін анықтау.
   

2. 
   Керекті психодиагностикалық әдістемелерді іріктеу және бейімдеу және нәтижелері статистикалық өңдеуде құралған.
   
3. 
   Экспериментті кеззеңді өткізу процедурасын, уақытын және өтетін жерін анықтау.
   
4. 
   Жалпы жоспар және бағдарлама жасайды. Осында зерттеу кезеңінің кезектігі, уақыты және күтілген нәтижелер жазылады.
   

Филотаждық тексеру алдын – ала көрінбейтін кейбір маңызды қателерді ашуға көмектеседі.

Егер өткізілген филотаждық эксперимент жағымды нәтиже берсе, негізгі эксперимент өткізуге көшеміз.

Негізгі экспериментте ұсынылған болжамды дәлелдеу үшін керек алғашқы берілулер жинақталады. Оларды (алғашқы берілулер) ары қарай жүйелейміз, таблица, график, түрінде белгілеуіміз, керек жағдайда компьютерге енгізіп өңдейміз.

Егер эксперимент нәтижелері сандық сипатта емес сапалық сипатта болса, онда оларды да жүйелейді, талдайды және мағыналы өңдейді.

Эксперимент жоспарлары: эксперимент тек «кейін» жоспары түрі бойынша ұйымдастырылған.

Бұл зерттеу түрінде эксперименталды және бақылау топтары эксперименттің аяқталуында ғана бағаланады, басында бағаланбайды.

2. Эксперимент «дейін» және «кейін» жоспарлар түрі бойынша ұйымдастырылған (негізгі, ыңғайлы).

Бұл зерттеуде себептер мен салдарлар екі топта да экспериментке дейін және кейін де бағаланады. Алынған екі топ арасындағы айырмашылық экспериментке дейін болған деген болжам жоққа шығарылады.

Тақырып: Психологиядағы өлшеу түрлері. Өлшеу әдістері. 2сағат.

1.Өлшеу теориялары.

2.Психологиялық өлшеу ерекшелігі.

3.Психологиялық шкалалау. Психологиялық өлшеу әдістері.

4.Тесттердің классикалық теориялары.

Тақырыпты оқу барысында негізгі сәттерді бөліп көрсету керек:

Өлшеу дегеніміз – белгілі бір ережеге сәйкес заттарға санды жабыстыру.

Өлшеу шкалалары – атаулық, реттік, интервалды, қатынас болып бөлінеді.

Өзгергіштік деп – зерттеулер мен амалдар сипаттары. Мысалы, салмақ, жас, студенттер саны, оқу жылдамдығы және т.б.

Өзгергіштік шкалалары – үздіксіз – бірнеше мән береді.Мысалы: салмақ, жас, реакция жылдамдығы. Мысалы: 9 метр 10мин. 9 сек. жүгірді. Яғни дәл уақыты емес.

Дискретті өзгергіш – белгілі бір мән береді. Мысалы, балалардың саны – 12 бала.

• 
  орташа мәнді анықтау
  
• 
  дисперсия
  
• 
  медиана
  
• 
  норманы бөлу
  
• 
  квадраттық ауытқуды есептеу
  

Тақырып: Эксперимент нәтижелерін талдау және көрсету. 2сағат.

Мақсаты: Студенттерге зерттеу нәтижелерін түсіндіру және талдау туралы түсінік беру. Зерттеу нәтижелерін көрсету формаларымен таныстыру.

Жоспар:

1.Зерттеу нәтижелерін түсіндіру және талдау.

2.Зерттеу нәтижелерін көрсету формалары.

Тақырыпты оқу барысында негізгі сәттерді бөліп көрсету керек:

Экспериментті қолданбалы психологиялық – педагогикалық зерттеудің толық аяқталуының ғылыми қорытындыларды жасау жеткіліксіз. Осы қорытындылар негізінде практикалық психологиялық – педагогикалық нұсқаулар енгізілуі керек.

Эксперимент берілулерін өмірлік психологиялық – педагогикалық жағдайлармен талдау қажет.

Талдау келесі сұрақтарды анықтауды керек етеді:

1. 
   алынған эксперимент берілулері педагогикалық практикадағы қандай нақты мәселелермен байланысты
   
2. 
   өткізілген эксперимент нәтижелерінен шыға отырып, практикада нені жағымды өзгертуге болады.
   
3. 
   мұны аз математикалық және моральдық шығындар жұмсап, өмірге көп пайда келтіруде, қалай істеуге болады
   
4. 
   алынған нәтижелерді өмірге енгізуді қандай кезекте өткізу мақсатты
   
5. 
   енгізудің мүмкіндіктерін, болатын тиімділігін қалай бақылауға болады
   
6. 
   енгізу процесі жемісті аяқталғанын қандай критерийлермен анықтауға болды.
   

Осы жағдайлар анықталғаннан кейін, енгізу бағдарламалары жасалады. Бұл бағдарлама құжат болып табылады. Онда барлық сұрақтарға нақты және анық жауап беріледі. Жоспарларды енгізудің нақты жолдары, оны іске асырудың мерзімдері, енгізуге жауапты адамдар, бақылауды іске асыратын ұйым немесе адам, бақылау критерийлері мен белгілерін енгізу есебінің формалары көрсетіледі. Психологиялық эксперимент нәтижелерін немесе психологиялық тестік тексеруді олардың тестік сипаттарынан басқа таблица, схема, график, суреттер және т.б. түрінде көрсетуге болады.

Кесте (таблица) – сандық және сапалық берілулердің көлденең және тігінен ретке келтірілген жиыны.

Таблицаның атауы, аты болуы да, болмауы да мүмкін.

Таблицалар белгілі бір ережеге сәйкес құрылады:

• 
  мәтінде 2 – 3 таблица болса, олар номерленеді
  
• 
  «Таблица» сөзі оң жақта немесе ортасында жазылады.
  
• 
  аты болса, аты жазылады
  
• 
  кейде «ескерту» беріледі. Олар таблицаның астына жазылады
  
• 
  таблицада тақырыпшалар болады, олар әрбір қатарда не берілгенін көрсетеді.
  

Таблица түрлері:

1. 
   Атауы, ескертуі жоқ, жалпы тақырыпшасы жоқ таблица.
   
2. 
   Графаланған, атауы, тақырыптары бар таблица.
   
3. 
   Графаланған, атауы, тақырыпшалары және ескертулері бар таблица.
   

Орта мектептің Х – сыныбының балаларының комплексті зертеу берілулері.

График – жазықтықтағы екі өзгеру арасындағы байланысты суреттейтін сызықтар. Графиктер – кеңістіктегі жазықтық 3 өзгеруі бар байланысты суреттейді.

Оқушылардың үлгерімі мен қабілеттері арасындағы тәуелділік графигі

Екі өлшемді графикті пайдаланғанда көлденең сызық бойында тәуелсіз өзгерулер орналасады, олар себептер ретінде қарастырылады.

х, у – тәуелсіз өзгерулерді, z – тәуелді өзгерулерді суреттейді

Үш өлшемді кеңістікті графикте х, у сызығы көлденеңінен, ал z – сызығы тігінен орналасады.

Эксперимент нәтижелерін графиктік суреттеу түрінің бірі – гистограммалар.

Гистограмма – бұл бағаналы диаграммалар, тігінен орналасқан, тік бұрыштардан тұрады. Олардың биіктігі зерттелушіде қандай да бір қасиеттің даму дәрежесін немесе деңгейін бейнелейді.

Зерттелетін қасиеттің жиі кездесуін көрсеткен цифрлар гистограммалар бағанасының ішінде немесе олардың астында немесе тік сызықтың бойында беріледі.

3. Практикалық және семинар сабағының сұрақтары.

жүктеу 495,28 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: