БІР-БІРІНЕ
ЖАҚЫНДАУ
– зиянды әдеттерден алыстау
Ата-аналармен
бірге сабақ
БАҒДАРЛАМАСЫ
Астана, 2016
zajecia_kazach_nauczyciele.indd 1
8/10/16 12:18 PM
Мұғалімдерге арналған ақпарат
«Бір-біріне жақындай түсу – зиянды әдеттерден алыстау» ата-аналарға арналған сабақтың бағдарламасы Еуропалық
Кеңестің қаражаттарынан қаржыландырылатын, Орталық Азиядағы есірткіге тәуелділікке қарсы тұру бойынша
бағдарламаның 6 кезеңінің (CADAP 6) шеңберінде әзірленген. CADAР 6 бағдарламасы ЕО және Қазақстанның
Үкіметі арасындағы келісімнің негізінде жүзеге асырылады. «Бір-біріне жақындай түсу – зиянды әдеттерден алыстау»
ата-аналарға арналған сабақтардың тізбегі еуропалық сарапшылардың және Қазақстанның сарапшылармен бірлесіп
әзірленген. Сабақтар Қазақстан Республикасының Білім беру және ғылым министрлігінің және Жергілікті Әкімдіктермен
келісіп өткізіледі.
Сөз сөйлеу
Отбасындағы құрылымдық өзара қарым-қатынас және ата-ананың балаларды тәрбиелеген кездегі дұрыс реакциясы
психобелсенді заттарды қолдануды болдырмауға және өсіп келе жатқан
ұрпақтың тәуекелді іс-қимылының үлгісін болдырмауға мүмкіндік беретін маңызды қорғаушы факторлардың бірі болып
табылады. Балаларының қауіпсіздігі және дұрыс дамуы туралы уайымдайтын ата-аналар, олармен сөйлесуді және қиын
жағдайда эмоциялық қолдау жасауды біледі, үйде зорлаусыз тәртіпті қамтамасыз етеді, балалардың бекітілген тәртіпті
қалай сақтауы қажет екендігін және қандай отбасында қандай моралдық және рухани құндылықтардың барын түсіндіреді,
сондай-ақ баласының бос уақыты кезінде кіммен өткізетінін байқайды.
Мысалы, ата-аналардың өсіп келе жатқан баласының бос уақыттағы іс-қимылын бақылауы және ағымдағы мәселелерді
шешу кезінде қолдау жасау, мектепте немесе аулада «қиын» замандастарының теріс әсер етуіне кедергі бола
алады. Осылайша, ата-аналар баласының тәуекелді іс-қимылының үлгісінің дамуын шектей алады, оның ішінде:
басқыншылықты, темекі шегуді, ішімдікті немесе есірткіні қолдануы.
Сабақтың жалпы мақсаты
Сабақтың мақсаты ата-аналарда жасөспірімдерге төніп тұрған қауіптерді, оның ішінде: темекі шегу, ішімдікті немесе
есірткіні қолдануды дер кезінде байқауды қалыптастыру.
Сабақтың мақсаттарын егжей-тегжейлі сипаттау
-
Ата-аналарда балалардың психобелсенді заттарды қолдануын тоқтататын және оларды өтпелі кезеңдегі әртүрлі
қауіптерден қорғай алатын отбасылық ережелерді ұстануды күшейту;
-
Ата-аналарда психобелсенді заттармен сынақтар жүргізудің пайда болуы туралы ескертуші дабылдарды байқауды
күшейту;
-
Жергілікті ортада (қалада/елде) едәуір әйгілі писхобелсенді заттардың тақырыбына ата-аналардың білімін тереңдету;
-
Ата-аналарға жедел отбасылық араласу жоспарын ұсыну және жасөспірімдердің үйде орнатылған ережелерді
(мысалы, темекі шегу, ішімдікпен немесе есірткімен сынақтар) сақтамауына барабар реакцияны дағдылау;
-
Ата-аналарға психобелсенді заттарды қолданатын жастарға арналған арнайы көмек туралы кең ақпарат ұсыну;
-
Ата-аналардың өтпелі кезеңде пайда болатын қаупі тақырыбына білімдерін тереңдету және олардан қорғанудың
маңызды факторы ретінде, мықты отбасылық қарым-қатынастардың және бірігіп уақыт өткізудің маңыздылығын
белгілеу.
1
zajecia_kazach_nauczyciele.indd 3
8/10/16 12:18 PM
«Бір-біріне жақындай түсу – зиянды әдеттерден алыстау» ата-аналарға арналған сабақ
жасөспірімдердің – VII-X сыныптың оқушыларының ата-аналарына арналған
zajecia_kazach_nauczyciele.indd 4
8/10/16 12:18 PM
Сабақтың жоспары
Ата-аналарға арналған сабақтардың бағдарламасы жоспарланатын ата-аналардың жиналыстарына қосымша ретінде
мектептерде ұйымдастырылатын, ата-аналармен 45-60 минуттық кездесулерден тұратын үш кезеңнен тұрады. Тиімді
нұсқа болып бұл сабақтарды бір айлық үзілістермен өткізу табылады. Кездесулер арасындағы уақыттың мұндай аралығы
ата-аналарға артық асығусыз осы бағдарламаның маңызды элементі болып табылатын үй тапсырмасын орындауға
мүмкіндік береді.
Қазақстандағы ата-аналар үшін 3 кездесудің бірінші кезеңі …………………………………………………………
Сабақтар кезеңі келесі тақырыптарды қамтиды:
«Бізді қандай қауіптер күтіп тұр және біз не істей аламыз» тақырыбына бірінші кездесуде, ата-аналардың назары пайда
болған қауіптің алдындағы отбасылық ережелер мен нормалардың рөліне және оларды сақтау тәсілдеріне аударылады,
сондай-ақ баланың психобелсенді заттармен сынақтарды бастағанын қалай дер кезінде байқауға болатыны туралы
практикалық ақпарат ұсынылады.
«Көп білген сайын көп нәрсені көресің және көмектесе аласың» тақырыбына екінші кездесуде, ата-аналардың назарына
психобелсенді заттар, жедел отбасылық араласу тәсілдері және «қиын» жастарға көмек көрсететін мекемелер
тақырыбына өзекті ақпарат ұсынылады.
«Есею кезеңі – ата-аналар үшін сынақ» тақырыбына үшінші кездесу кезінде өтпелі кезеңдегі қалыпты қиындықтар
талқыланады және мықты отбасылық қарым-қатынастардың және бірге уақыт өткізудің ерекше маңыздылығы
белгіленеді.
Сабақты өткізудің талаптары
Кездесулерде ресми емес және достық қарым-қатынастар туралы ойлау қажет және ата-аналарды оларды
ұйымдастыруға жәрдемдесуге тарту. Кездесулердегі ахуалдың жоспарлы ата-аналар жиналысына қарағанда қарапайым
болуы өте маңызды. Орындықтарды және парталарды басқаша қоюға болады, шеңбер жасап немесе ата-аналармен
бір үстелге отыруға болады, үстелдерді таға түрінде қоюға болады. Ата-анлармен бірігіп шәй/кофе дайындауға болады,
егер мектепте ол үшін қаражат және мүмкіндіктер болса.
Ата-аналарға таратылатын материалдардың (мысалы, үндеухат, алаңдататын іс-әрекеттердің үлгілерінің тізімі,
үй тапсырмаларын сипаттау және т.б.) сәйкес санды даналарын дайындау өте маңызды.
«Нұсқаушылардың» телефондары
Ата-аналармен кездесулерге қатысты сұрақтар туындаған жағдайда, «Бір-біріне жақындай түсу – зиянды әдеттерден
алыстау» бағдарламасының ұлттық нұсқаушыларына хабарласыңыздар.
Аты және тегі
Телефон
Электрондық почтаның
мекенжайы
Жұмыс орны
Жұмысының мекенжайы
2
