Б. К. Копжасаров «Өсімдік коргау жоне карантин» кафедрасынын

Ішек бактериялары тұқымдасы.
Бұл тұкымдаска грам теріс, 
қозгалатын
немесе 
қозгалмайтын,
спорасыз 
аэробты
иемесе 
(|)акультативті 
анаэробты
таякшалар жатады. Олардыц кейбір 
түрлері 
капсулалар 
түзеді. 
Бактериялардың 
жіпшелері 
перитрихальді, яғни жасуша бетін түгелдей басады, кодімгі коректік 
ортада жаксы өседі. Бұл тұкымдаска 12 туыс жатады, солардыц 
ішінде 
міндетті, факулътативті
патогендер жоне 
сапрофиттер де
кездеседі. Факультативті пагогендерге жататыи бактериялардыц 
баска гуыс өкілдерінен ерекшелігі кызыл пигмент - 
продиогизин
құрайтындығында. Осы касиетіне карай, оны гажайып 
қан
таяқіиасы
деп те атайды. Қауіпті ауру коздырғыштар катарына 
сальмонелл
туысыныц өкілдері жатады. Сальмонелл кейбір тышкан 
тэрізді кеміргіштердін сүзек ауруын қоздырады. Осы бактерияның 
негізінен тышкан торізді кеміргіштермен күресуде пайдаланылатын 
бактериялы препарат дайындалады (бактероденцид).
Бактероденцид
кен түрде тышкан тэрізді кеміргіштерге 
(тышкандар, сұр тышкандар, сүр атжалман) карсы кен гүрде 
колданылады.
Бациллдар немесе спора түзуші бактериялар тұқымдастары.
Бұл 
тұкымдасқа 
температурага 
гөзімді 
споралар 
түзетін 
бактериялар жатады. Тұкымдастын өкілдері түгелдей грам теріс 
таякшалар. Өсімдікті биологиялық коргау үшін маңыздыларына 
Bacillus
жоне 
Clostridium
туыстарының өкілдері жатады. 
Бациллус
туысына аэробы грам он таякшалар жатады. Споралары жасушаныц 
ортасында түзіледі, бұл жагдайда да жасуша өз пішінін жэне 
көлемін сактайды. Қоректік қор ретінде жасуша ішінде май 
тамшылары болады. Бөжекгердіц міндетті ауру коздырі ышгарынын 
кристалл түзбейтіндерінен осы туыска жатагындары 
B.lentimorbus
Dut. жоне 
B.popilliae
Dut., бұлар жапон конызы дернэсілінің жоне 
баска такта мұрттыларының, мысалы мамыр қоңызының сүт ауруын 
коздырады. Иелеріиің сезімтал түрлері бактерия спораларын жұткан 
соц, ие организімінде-ішегінде бактерия көбейеді. Өніп келе жатқан 
сноралардың вегетативтік жасушалары дене қуысының біраз бөлігін 
толтырады. Аурудыц бұл кезеңін 

жүктеу 16,49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: