Б. Д. Жумакаева к азак эдебиетш окыту эдктемеа Окулыц «Кыздар универси тет!»

жүктеу 11,29 Mb.

Pdf просмотр

бет	67/148
Дата	04.10.2023
өлшемі	11,29 Mb.
	#43647

1 ... 63 64 65 66 67 68 69 70 ... 148

Kazak adebietin okytu adistemesi 2015 Zhumakatva

бацыт, абай бол
уш создеп «б» дыбысыныд айтылуы уш турлт. Бтршгш сезде
уяд «б» дыбысы анык айтылады, ал екший сезде «б+в» дыбысына жуык,
уцннгш сезде алгашкыдан сэл уяддау естшедг Муныд бэр! дыбыстардыд
езш дж эсершен туындайды.
Мэт!нд1
мэнерлеп
оку
орфоэпиялык зандылыкка
непзделетшш
окушылардьщ тусш уш щ ез1 жумысты б1ршама жедшдетедь
Сейлеу
дагдысы ана тшшде калыптаскан балалардьщ дыбыстард
ы
айтуында
айтарльщтай
киындыктар туындай бермейдт Алайда кейб1р елкелж
айырмашылыктар да кездеседь Шыгыс аймактардыд кейб1р окушыларыньщ
«ц» дыбысыныд ордына «н» дыбысын айту мутаст орыд алган. Оцтустж
шыгыс аймактарда «ш» дыбысын каткыл айту ерекшелжтер1 байкалады. Ал
оцтустж облыстарда сездерд! калыпты дыбыстаудан тез!рек айту басым.
Мэнерлеп окуда орфоэпиялык нормалардыц сакталмауы сейлеу
дагдысы орыс тш шде калыптаскан окушыларда кеб!рек кездеседк Кдзак
тш ш щ тел дыбыстарын калыпты дыбыстай алмауынан езге «е» дыбысын
айткызу, ассимиляциялык зандыльщтарды медгерту киыдга туседь Окушы
ларга орфоэпиялык зандылыктарды медгерту аса мадызды. Жаттыгу макса-
тында орфоэпиялык сезджпен жумыс журпзу, окитын мэттндел орфогра-
фиялык тадбаларды орфоэпиялык сезджпен кайта жаздыру, оны жат-
тыкканша окыту жумыстары нэтиже берер! анык.
Уштшгден,
сезге дурыс екпш тус1ре бшуге дагдыландыру керек.
Мэтшдегт эр сездщ езш дж логикалык, грамматикалык синтаксистж, дискурс-
тык кызмет!, магыналык салмагы болады. Сездердщ кызмет! автордыд
99

идеялык максатына тэуелдь М этш деп авторльщ ойды туЫну, сездщ кызметш
тану окушыньщ мэтш окудагы екшнд! дурыс туе груше кеп кемектесед!.
Тврттшгден,
мэнерлеп оку машыгын калыптастыруда эр жанрдагы
мэтшдер колданылады. Мэнерлеп окута теселдхру ушш поэзия жанрындагы
шыгармалар тутас кушнде, ал проза мен драмалык шыгармалардан узшдшер
пайдаланылады. Эр жанрлык е зш д к ереюшелкше сэйкес лайьщты дауыс
сазын алдын-ала белгшеу мэтш оку жумысын жуйелей тусед!. Лирикалык
елендерде лирикалык кешпкердщ не автордьщ турл! кецш-куш мэтшд! соган
сэйкес сазбен оку каж етппн ангартады. Кейб1р мысал елендер мен драмалык
шыгармалардын диалогка курылуы мэтшд1 бхрнеше рет кубылта оку талабын
байкатады. Шыгарманьщ жанрльщ ерекш елктер1 мэтш окудьщ езш е тэн
дыбыстьщ ерекш елктерш тольщтай аньщтап бере алмайды. Дегенмен,
шыгарманын жанрльщ кырларын мэтш окуда ескере отырып, автордьщ
шыгарма езепне ерген идеялык мазмунына сэйкес дауыс сазын кел1спре
окуга багыттайды. М этш окуда шыгарманьщ жанрлык ерекш елктерш де
ескеруге дагдыландыру керекткш нускайды.
Бестшгден,
мэнерлеп оку машыгын калыптастыру ушш шыгарма
композициясы, ойдьщ магынальщ ж к т е р 1 ескер1лут керек. М этш деп ойдьщ
магыналык бвлктер1 дауыс кщ рю тер1мен бершед!. Ол ушш дауыс
кадрютершщ езш максатына карай ажырата бшген орынды. Дауыс логикалы
кдарютер, грамматикалык кдарютер, психологияльщ кшргстерге ажыра-
тьглады.

жүктеу 11,29 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 63 64 65 66 67 68 69 70 ... 148