пайдаланылатын сигналдар)арқылы жібереді. Модем-жіберуші сан сигнал
түрінен аналог түріне ауыстырады,содан кейін оларды телефон линиясына
жібереді. Модем-алушы сигналдарды кері орындайды жəне оны компьютерге
жібереді.
Халықаралық консультатты комитет телефонды жəне телеграфты
(Comite Consultatif International Teleqraphique et Telephonique. CCITT)
бойынша деректерді тасымалдаудың кейбір стандарттарын, сонымен қатар
байланыстың модемді, желілі жəне факсималды хаттаманы орнатты. 1993
жылы CCITT электр байланыстың халықаралық одақ атына өзгертілді
(International Telecommunication Union, ITU). Төмендегі кестеде ITU – дың
кейбір (барлығы емес) модемді хаттамасы жазылған. Бұл жерде айтылмаған,
мысалы, кейбір өндірушілердің хаттамасын өткізу. «bps» -тің қысқартылғаны
bits per second (бит/с) – ті білдіреді. Бір символ 8 биттен тұрады, қосымша
бастапқы жəне қосымша биттер, яғни, бір символды тасымалдау үшін 10 бит
керек. Байланыстың бөлімін ынталандыратын модем қолайлы хаттамалардан
ең жылдамын қолдануға тырысады, ал егер де модем –қабылдаушы оны
қолдамаса, онда келесі хаттамаға қарайды. Егер, ертерек аталған модуляция
хаттамалары олардың шабуылдарын қолданулары; алдымен шақырушы
модем V.34 хаттамасын қолдануға тырысады, егер ол сəтті болмаса, онда
V.32bis, ал содан соң - V.32 қолданылады. Нақты хаттаманы іріктеп алғаннан
кейін, модем осы хаттаманың жылдамдығы үшін максималды деректерді
тасымалдауға тырысады, ал үлкен мəнді қателер немесе кедергілер болған
жағдайда оны төмендетеді.
Ұсынылатын əдебиеттер
1 В.Г.Олифер, Компьютерные сети. Принципы, технологии, протоколы:
Учебник для вузов. - Спб.: Питер, 2004. – 864с.
2 В.П.Косарев, Компьютерные системы и сети. Уч. пособие для Вузов. -
М.: Финансы и статистика, 1999. – 462с.
3 А.П.Пятибратов, Вычислительные системы и сети телекоммуникаций.
- 1М.: Финансы и статистика, 2004. – 509с.
4 В.М.Бройдо, Вычислительные системы, сети и телекоммуникации.
Уч.пособие. - Спб.: Питер, 2005. – 702с.
5 Э.Якубайтис, Архитектура вычислительных сетей. - М.: Статистика,
1980. – 279с.
6 М.Гук, Аппаратные средства локальных сетей. /Энциклопедия. - Спб.:
Питер, 2005. – 572с.
СӨЖ-ге бақылау тапсырмалар
1. Модем дегеніміз не?
2. Модем қандай функцияларды орындайды?
3. Сіз модемнің қандай түрін білесіз?
Тақырып 1.5 IP-бағдарының үрдісі. Интернетте ақпарат алмасу
сенімділігі. (2 сағ)
Дəріс жоспары
1. IP-бағдарының үрдісі
2. Ethernet
3. TokenRing
4. FDDI, ISDN, T1/Т3 сызығы
5. Frame relay
6. SMDS
7. ATM
Ethernet термині жалпы мəнде оның барлық мағынасын көрсете
қолданылады. Xerox компаниясымен өнделген, Ethernet стандарты
қосымшалармен жұмыс кезінде өте ыңғайлы, үлкен жылдамдықта деректреді
мерзімді жіберуді талап ететін, жергілікті желіде кең қолданылады. Ethernet
станциясының жұмысы бастапқыда бақылаусыз көрінуі мүмкін: ешбір басқа
жұмысшы станция деркетерді жібермеуді станция шешім қабылданғанда
табыстыру басталады. Осымен каналды «тыңдауды» жалғастырады. Егер
коллизия табылса, яғни бір уақытта екі жұмысшы станциялармен деректер
тасымалданса, онда екеуі де процесті үзеді, қайталау мүмкіндігінің алдында
өздік уақыт интервалын күтеді. Егер тағыда коллизия көрінсе, онда басқа
алгоритмдер қолданылады. Бірде олардан күту уақыты экспоненциалды
өседі.
Маркерді табыстау технологиясы (token r i n g ) е к і н е г і з г і
с т а н д а р т т а н т ұ р а д ы . Б і р і н ш і с і - IBM –нен TokenRing желісі, IBM
компаниясы үшін жергілікті желіні негізгі технологиясымен қауіптенеді.
Екіншісі - IEEE 802.5 стандарты электрониканың жəне электротехниктер
облысындағы инженерлер Институтымен өнделген (Institute Of Electrical and
Electronics Engineers, IEEE). IBM TokenRing стандартын қайталайды, бірақ,
кейбір айырмашылықтары бар. Негізгісі мынада, IBM TokenRing
спецификациясы «жұлдыз» топологиясын жəне өрілген буда сымды талап
етеді, ал IEEE 802.5 мынаны жала жаппайды.
Оптоволоконды технология FDDI (Fiber Distributed Data Interface)
негізгісі магистральді желі үшін - барлығы желілерде қолданылады, бірнеше
жергілікті желілерді байланыстырады. 100 Мбит/с деректерді тасымалдау
жылдамдығы арқасында, үлкен жəне/немесе жылдам компьютер арасындағы
жоғарғы жылдамдық байланыс үшін FDDI қолданылады.
TI/T3 сызығын екі жойылған жергілікті желілерді байланыстыру үшін
қолданады. Т1 бойынша деректер 1,544 Мбит/с, ал Т3 бойынша – 44,763
Мбит/с-ке дейін жылдамдығымен өтеді.
Қоғамдық телефонды байланыстың (telephone carrier) операторларымен
кең қолданылады. Интеграцияланған қызметтердің сандық желі (Integrated
Services Digital Network, ISDN) - бұл деректерді тасымалдауда барлық
сандық бүкілəлемдік желілерді құруға негізделген, ССITТ хаттамасымен
құрылған жанұясы.
Frame relay (кадрлардың ретрансляциясы) – бұл глобальді желілерде
қолданылатын комуиациялық пакетімен хаттама. ISDN бөлігі ретінде пайда
болды, ISDN спецификациясын формальді қабылдау ерте енгізілген. Frame
relay технологиясын Х.25-тің жеңілдеткен түрі деп есептеуге болады.
SMDS (Switched Multimegabit Data Service) — бұл комутация пакетімен
жоғарғы жылдамдықты қызмет, 56 кбит/с-тан 34 Мбит/с-ке дейін
жылдамдықпен үлкен көлемді деректерді тасымалдай алады. Ол Frame relay
тəрізді жалпы қолданушылардың телефон операторларымен кеңінен енеді.
Тасымалдаудың асинхронды режимімен желілер технологиясы
(Asynchronous Transfer Mode, ATM) синхронды режимін тасымалдағанда
қосымша механизмді статикалық тығыздықты технология кезінде пайда
болды (Synchronous Transfer Mode, STM), қазіргі индустрияда деректерді
тасымалдауында кең қолданылады.
Ұсынылатын əдебиеттер
1 В.Г.Олифер, Компьютерные сети. Принципы, технологии, протоколы:
Учебник для вузов. - Спб.: Питер, 2004. – 864с.
2 Петров В.Н. Информационные системы. Учебник. - СПб: Питер, 2002.
3 Филимонов А.Ю. Протоколы Интернета. СПб: Питер, 2002.
4 Найк Д. Стандарты и протоколы Интернета. Пер.с англ. – М.:1999
5 Я.С.Дамарский, Управление сетями связи: принципы, протоколы. - М.:
Связь и бизнес, 2003.
6 Солоницын Ю., Холмогоров В. Интернет. Энциклопедия. – СПб.:
Питер, 2002.
СӨЖ-ге бақылау тапсырмалар
1. Ethernet дегеніміз не?
2. Маркерлік тасымалдау технологиясы туралы айтып беріңіз.
3. FDDI оптоволоконды технология не үшін қажет?
4. T1/T3 сызығын не үшін қолданылады?
5. Глобалды желіде қандай хаттама қолданылады?
Тақырып 1.6 Интернеттегі мекендеу. Домендік аттар жүйесі. DNS-
сервер. Прокси-сервер. URL-мекенінің форматы. (2 сағат)
Дəріс жоспары
1. Интернеттегі мекендеу
2. Домендік аттар жүйесі
3. DNS-сервер
4. Прокси-сервер
5. URL-мекенінің форматы
Қосымша анықтай білу қажет, олар немен немесе кіммен бірлесіп əрекет
ететінін. Бұл үшін кейбіреулерінің IP-адрестері жеткіліксіз, өйткені бір
компьютерде бір уақытта бірнеше қосымшалар орындалады, алыстатылған
немесе əртүрлі компьтерлерде орналасқан , олар басқаларымен бірлесіп
əрекет ете алады, мысалы, I компьютерде жұмыс істейтін А қосымшасы, 2
компьютердегі В қосымшасымен байланыс орнатқысы келеді.Сол уақытта 3
компьтердегі С қосымшасын 2 компьютердегі D қосымшасымен
байланыстыру қажет. В жəне D қосымшалары үшін 2 компьютерге бірнеше
Достарыңызбен бөлісу: |
