ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы

  «Мен  және  Сен» 

қатынастарының 

сарқылуы

 немесе басқа бір нәрсенің құралына айна-

луы мүмкін екенінде жатыр.

Соған  байланысты,  мысалы,  австриялық  ғалым,  дәрігер-логопед 

  (1895-1990)  Батыс  қоғамындағы  қазіргі  заман 

адамдарының  қасіретін  «неогендік  невроздардан»  (грек.  nous  –  ақыл, 

genesis  –  пайда  болу),  яғни  адамдардың  өз  болмысының 

  көреді.  Бұл  ахуалды  ұғыммен  бекіте  түсу  үшін, 

ол 

«экзистенциалдық  вакуум»

  түсінігін  пайдаланады.  Егер  өз 

болмысының  мағынасын  жоғалтқан  бір  адамдар  «Құдайды  іздеу» 

жолын  таңдаса,  ал  екіншілері  араққұмарлар  мен  нашақорларға  айна-

лады,  үшіншілері  қылмыс  жолына  түссе,  ал  төртіншілері  өз-өздерін 

өлтіруге  (суицид)  жетеді.  Гуманистік  көзқарастарына  сүйене  оты-

рып, В.Франкл адамдарға: «Ештеңеге қарамастан, тіпті жазылмайтын 

ауруға  немесе  басқадай  бір  бақытсыздыққа  тап  болғанда  да,  адам  өз 

өмірінің  мән-мағынасынан  ажырамауға  тиіс»,  –  деген  кеңес  береді. 

Соғыс жылдарында «Бухенвальд» концлагерінде болғанда жинақтаған 

экзистенциалдық тәжірибелерін қорыта келе, В.Франкл тіпті осындай 

адам төзгісіз жағдайларда да өз өмірлерінің мән-мағынасын жоғалтпай 

сақтай алғандар ғана тірі қалғанын, ал оны жоғалтқандардың хайуанға 

ұқсас тобырға айналып, ажал тапқанын айтады.

Философиялық мұрасы 

«экзистенциялық нұр»

 аталған неміс фило-

софы