Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі 6М050700 менеджмент
жүктеу 206,7 Kb. Pdf просмотр
|
| ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
МАМАНДЫҒЫ БОЙЫНША ҚАБЫЛДАУ ЕМТИХАННЫҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
Қостанай, 2015 НЕГІЗГІ БӨЛІМ (пәндер мазмұны) Экономикалық теория ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТЕОРИЯҒА КІРІСПЕ Экономикалық теорияның пәні және әдіс-тәсілдері Экономикалық теория, саяси экономия және экономикс ұғымдарының өзара байланыстығы. Экономикалық теорияның пәні. Экономикалық теория курсының қисыны (логикасы) және құрылымы. Негізгі экономикалық ұғымдар: қажеттілік, экономикалық игілік, ресурстардың тапшы (шектеулі) болуы, экономикалық таңдаулар, альтернативті (балама) шығындар, өндіріс - мүмкіншіліктерінің шегі (қисығы); экономиканың негізгі үш міндеті: не, қалай, кімге?
Экономикалық теорияның зерттеу-талдау әдістері: формалды логика, материалистік диалектика, экономикалық үлгі-моделдер және тәжірибе. Экономикалық категориялар және зандар. Позитивті және нормативті экономика. Экономикалық теорияның қызметтері: танымдық, тәжірибелік, теориялық, болжамдық. Экономикалық теория және экономикалық саясат. Қоғамдық өндірістің негіздері. Экономика және адам. Адамның экономикалық қызметтері (іс- әрекеттері). Экономикалық мүдделер және экономикалық мінез-құлықтың басқа да ішкі себептері. Экономикалық адамның оңтайлы (ұтымды) іс- әрекеттерінің үлгі-модельдері. Қоғамдық өндірістің кұрылымы. Материалдық және материалдық емес өндіріс, қоғамдық өндірістің нәтижелері: заттар, қызметтер, байлық. Экономикалық қорлар (ресурстар) және өндіріс факторлары. Ресурстардың шектеулі болуы, оларды қайталай өндіру және бірін-бірі толықтыру мүмкіншіліктері. Жер (табиғи қорлар), еңбек, капитал, кәсіпкерлік кабілет өндіріс факторлары ретінде. Өндіріс және ұдайы өндіріс. Өндіру, бөлу, айырбастау және тұтыну. Жай және ұлғаймалы (экстенсивті, интенсивті) ұдайы өндіріс. Экономикалық игіліктердің ұдайы айналымы және экономикалық тұлғалардың өзара іс- әрекеттері.
Меншіктің экономикалық және кұқықтық мазмұны. "Иемдену-меншіктен айыру (бөтенсу)" қатынастары?, Меншік объектілері мен субъектілері. Меншік нысандары. Қоғамда меншік нысандарының көптүрлі болуының объективтік
қажеттілігі. Қазақстан Республикасында меншік қатынастарын қайта құру. Мемлекет иелігінен алу және жекешелендіру: кезендері, формалары, әдістері, проблемалары. Экономикалық құбылыстарды зерттеудегі жүйелік көзқарас. Қоғам дамуын кезеңдерге бөлудегі негізгі көзқарастар. "Жүйе" ұғымының негізгі сипаттамасы, оның фундаменталды қасиеті, Экономикалық жүйе, оның элементтері. Экономикалық жүйелердің тектік үлгілері: дәстүрлі экономика, жаспарлы экономика, аралас экономика. Экономикалық жүйелерді салыстырмалы түрде талдау.
" Қоғамдық шаруашылық нышандары" ұғымының сипаттамасы. Қоғамдық шаруашылықтың негізгі нышандары: натуралды және тауарлы. Натуралды шаруашылық және оның эволюциясы. Тауарлы шаруашылық: мәні, пайда болу жағдайлары мен себептері. Тауар. Тауардың қасиеттері: күн және тұтыну құны. Еңбек құн теориясы. Құн заңы. Құн және баға. Шекті пайдалылық ұғымы. Ақшаның пайда болуы мен мәні. Ақшаның қызметтері. Қазіргі кездегі ақшаның түрлері, олардың табиғаты және негізгі түрлері. Ақшаның айналым заңы.
Нарықтық шаруашылықтың жалпы сипаттамасы Тауар-ақша қатынастарының эволюциясы және рыноктың қалыптасуы. Рыноктың мәні мен қызметтері. Рынок қатынастар жүйесі ретінде. Рыноктық қатынастардың субъектілері. Рынок механизмінің негізгі элементтері: сұраным, ұсыным, баға, бәсеке. Рыноктың түрлері және олардың классификациясы (өнімнің экономикалық бағытталуы бойынша, заңдылықтарды сақтау бойынша және т.б.). Рыноктың инфрақұрылымы. Рыноктық экономиканың артықшылықтары мен кемшіліктері. Посткеңестік кеңістік елдеріндегі нарықтық кайта құрулар. Қазақстан Республикасы жеделдетілген экономикалық, әлеуметтік және саяси модернизация жолында. Сұраныс және ұсыныс теориясының негіздері Сұраныс заңы. Сұраныс қисығы. Сұранысқа ықпал етуші факторлар. Ұсыныс заңы. Ұсыныс қисығы. Ұсынысқа ықпал етуші факторлар. Сұраныс пен ұсыныстың өзара әрекеттестігі. Рынок тепе-тендігі. Икемділік ұғымы. Икемділік коэффициенті. Сұраныстың баға және табыс бойынша икемділігі. Ұсыныстьң бағалық икемділігі. Бәсеке және монополия, Бәсеке мәні, оның экономикалық ролі. Жетілген және жетілмеген бәсекелестік теориялары. Жетілмеген бәсекелестік нарығының негізгі модельдері. Монополия теориялары. Монополистік бәсекелестіктің ерекшеліктері. Бағалық дискриминация және оның типтері. ҚР-ғы антимонополиялық заңдар және антимонополиялық саясат. ЖЕКЕ ҰДАЙЫ ӨНДІРІС: МӘНІ МЕН ЗАҢДЫЛЫҚТАРЫ Кәсіпкерлік қызмет, оның негізгі түрлері мен нысандары Кәсіпкерліктің әлеуметтік-экономикалық мәні, оның сипаттық белгілері. Кәсіпкерлікке негізгі көзқарастар: классикалық, неоклассикалық, инновациялық және т.б. Кәсіпкерлік қызметтің түрлері. Кәсіпкерліктің ұйымдық формалары: олардың артықшылықтары мен кемшіліктері. Казақстан Республикасындағы кәсіпкерлік: экономикалық және құқықтық жағдайлары, қалыптасу және даму проблемалары.
Кәсіпорындар капиталының шеңберлі айналымы және толық айналымы. Негізгі және айналмалы капитал. Өндіріс уақыты және айналым уақыты. Негізгі капиталдың табиғи (физикалық) және моральдық тозуы. Амортизация. Инвестиция өндіріс қорларын қаржыландыру көзі
ретінде. Инвестициялар құрылымы. Жалпы және таза инвестициялар. Кәсіпорынның (фирманың) шығындары мен табысы. Бухгалтерлік және экономикалық шығындар. Тұрақты, өзгермелі және жиынтық шығындар. Орташа шығындар. Шекті шығындар. Масштаб әффектісі. Трансакциялық шығындар. Фирманың жалпы, орташа және шекті табысы. Бухгалтерлік, экономикалық және мөлшерлі (нормалды) пайда. Бағаны, шекті шығындарды және шекті табысты салыстыру. Таза бәсекелік нарықтағы фирманың орны. Өндіріс факторларының нарығы және факторлық табыстардың қалыптасуы. Өндіріс фақторлары нарығындағы тепе-теңдік. Фактор иесінің табысы өндіріс факторының бағасы ретінде. Жалақы енбек факторының бағасы ретінде. Жалақының мәнін түсінуде экономистердің көзқарастарының эволюциясы. Еңбекке ақы төлеудің түрлері мен жүйесі. Пайыз капитал иесінің факторлық табысы ретінде. Пайыз қойылымы. Пайыздық қойылымды анықтайтын факторлар. Жер рентасы-жер йелерінің факторлық табысы. Рентаның түрлері. Аграрлық қатынастардың ерекшеліктері. Арендалық төлем және жер бағасы.
Ұлттық экономика жүйе ретінде. Негізгі макроэкономикалық, көрсеткіштер. Қоғамдық өндірістің нәтижелері, олардың жалпы ұлттық өнімде (ЖҰӨ) көрініс табуы. Шығындар мен табыстар айналымдарының макроэкономикалық моделі. Нақты және номиналды ЖҰӨ. Қайталама есепті болдырмау проблемасы. ЖҰӨ-ді есептеудің әдістері (шығындар, табыстар, қосылған құн бойынша). Жалпы ішкі өнім (ЖІӨ). Ұлттық есептеу жүйесінің (ҰЕЖ) жалпы сипаттамасы. ЖҰӨ және таза ұлттық өнім, ұлттық табыс, жеке және қолда бар табыстың өзара катынасы. Нақты және потенциалды ЖҰӨ. Ұлттық экономиканың бәсекеге қабілеттілігін жоғарылату факторлары. Ұлттық экономиканың басты бағыты ретінде қазақстандық кластерлер жүйесін қалыптастыру. Макроэкономикалық тепе-теңдік. Макроэкономикалық тепе-теңдіктің классикалық теориясы. Ұлттық экономика ауқымында тұтыну мен қаражат жинаудың кейнстік талдауы. Тұтыну бейімділігі мен қаражат сақтау бейімділігі. Жиынтық сұраныс және жиынтық ұсыныс. (АD-АS) моделіндегі макроэкономикалық тепе-тендік. Экономикалық дамудың циклдылығы және экономикалық өсу. Рыноктық экономиканың циклдылығы. Циклдық ауытқудың сыртқы және ішкі себептері. Экономикалық цикл және оның фазалары: қысқа мерзімдік (Китчиннің циклы), орта мерзімдік (Жуглар циклы) және ұзақ мерзімдік (Кондратьевтің ұзын толқындары). Аграрлық кризистер, олардың өндірістік кризистерден айырмашылығы. Экономикалық өсудің түсінігі, оларды өлшеу. Экономикалық өсудің типтері және факторлары. Экономикалық өсудің неокейнсиандық және неоклассикалық модельдері. Ресурстарды үнемдеуші экономикалық өсуге өту. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың "Қазақстан- 2030" жолдауындағы қазақстандық экономиканың дамуының приоритетті бағыттары. Жұмыссыздық пен инфляция экономикалық тұрақсыздықтың көрінісі ретінде. Жұмысбастылық пен
жұмыссыздық ұғымдарының мазмұны. Жұмыссыздықтың көрсеткіштері. Жұмыссыздықтың негізгі түрлері
(формалары). Қазіргі кездегі нарықтық экономикадағы жұмыссыздықтың себептері. Толық жұмысбастылық және жұмыссыздықтың табиғи деңгейі. Жұмыссыздықтың ЖҰӨ мөлшеріне ықпалы. Оукен заңы. Казақстан Республикасында жұмыссыздықтың ерекшеліктері мен себептері. Инфляция ұғымының мазмұны. Қазіргі кездегі инфляцияның себептері. Инфляцияның түрлері. Инфляцияның экономикалық және әлеуметтік салдары. Филипс қисығы. Мемлекеттік реттеу: мәні, мақсаты, құралдары. Экономиканы мемлекеттік реттеу: мақсаттары, қызметтері, құралдары. Экономиканы мемлекеттік реттеудің негізгі моделдері. Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік реттеудің ерекшеліктері Ақша-несие жүйесі. Несиенің мәні және формалары. Қазіргі кездегі несие жүйесінің құрылымы. Несие жүйесінің қызметтері.
Қаржы жүйесінін мәні мен кұрылымы. Мемлекеттік бюджет: ұғымы және кұрылымы. Салықтар. Салық салудың қағидалары мен формалары. Салық мультипликаторы. Лаффер қисығы.
Кәсіпорын экономикасы
Негізгі кұралдар Негізгі кұралдар түсінігі, құрамы және құрылымы. Негізгі құралдарды бағалау. Негізгі құралдардың амортизациясы. Негізгі құралдардың жұмсалуы мен қайта қалпыпа келтірілуі. Негізгі кұралдарды есептеу. Негізгі кұралдарды пайдалануды талдау және көрсеткіштері.
Айналым кұралдарының түсінігі, классификациясы, құрамы және кұрылымы. Айналым құралдарын нормалау. Айналым құралдарын пайдаланудың көрсеткіштері. Айналым кұралдарын басқару. Қызметкерлер және еңбек ақы Кәсіпорын қызметкерлері және оның құрылымы. Персоналға қажеттілікті анықтау. Персоналды басқару. Еңбек өнімділігі. Мотивация және еңбек ақы. Біліктілікті жоғарлату жүйесі.
Шығындар, жалпы табыс пен пайда түсінігі. Шығындар классификациясы және өзіндік кұнды жоспарлау. Өнімді өндіру және өткізу шығындарын азайту жолдары. Инвестициялық, жәнс инновациялық саясат Иивестициялар және инвестициялау. Инвестициялық процестің негізгі сипаттамалары. Жаңалық енгізу. Жаңалық енгізуу жобаларын басқару. Ақпараттық технологиялар. Иновациялық лизинг. Инвестициялық жобалардың тиімділігін бағалау.
Жоспарлауды ұйымдастыру және оның функциялары мен міндеттері. Фирма ішілік жоспарлау көрсеткіштері мен әдістері. Болжау -жоспарлаудың бастапқы этапы. Бизнес-жоспар жасау. Оперативті-күнтізбелік ұзақ мерзімді және ағымдық жоспарлардың тепе-теңдігі. Тапсырыс портфелін құру және өнім өткізуді жоспарлау. Кәсіпорыннің өндірістік қуатын жоспарлау және есептеу. Кәсіпорынның (фирма) қаржысы Қаржылық механизм және оның элементтері. Кәсіпорынның қаржылық ресурстары. Кәсіпорынның табыстары мен шығыстары. Пайданың кұрылуы
және бөлінуі. Салық салу. Қаржылық есеп беру. Есептеу жүйесі. Қаржылық жоспарлау.
Менеджмент МЕНЕДЖМЕНТТІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ ЖӘНЕ МЕТОДОЛОГИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ Басқару ғылымының пәні мен әдісі Экономикалық ғылымдар жүйесінде басқару ғылымының пәні. Менеджменттің теориялық және методологиялық негіздері. Теория мен практика бірлігі, менеджментті зерттеудегі тарихи және логиқалық тәсілдер. Басқару әдістерінің жиынтығы. Курстың мазмұны мен мәселелері «Менеджмент оқу пәнінің басқа пәндермен байланысы. Оның мамандар дайындаудағы мақсаттары мен мәселелері. Басқарудың шетелдік тәжірибесін зерттеу қажеттілігі.
Менеджмент туралы түсінік. Менеджмент мәселесі. Менеджмент түрлері өндіріс менеджменті, Қаржы менеджменті, инновация менеджменті, инвестиция менеджменті, дағдарысқа қарсы менеджмент, халықаралық менеджмент және басқалар. Басқарушы және басқарылушы кіші жүйелер, олардың бірлігі мен әрекеттестігі. Менеджер және оның функциялары. Рыноктық экономикадағы басқару объектілері. Басқару қарым- қатынастары. Қоғам жүйесіндегі басқару қарым-қатынастарының түрлері. Өндірісті басқару қарым-қатынастарының классификациясы. Басқару мен кәсіпкерліктің өзара байланысы. Басқарудың мәні мен қағидаларына негізгі теориялық көзқарастар. Америкалық және Жапон менеджменті: ерекшеліктері мен өзгешіліктері. Басқару ғылым және өнер ретінде. Басқарудағы жүйелік тәсілдің негіздері Жүйелер туралы түсінік және олардың қасиеттері. Басқарудың жүйе, құрылым және процесс араларындағы қатынасы. Жүйенің жұмыс істеу шарттары. Экономикалық жүйелердің ерекшеліктері. Басқару жүйесі ретіндегі өндіріс туралы түсінік. Өндірісті басқарудағы жүйелік тәсіл. Өндірісті басқару жүйесінің жұмыс істеуі және оны құрастыру қағидалары.
Өндірісті басқару жүйесіндегі басқарудың объектісі мен субъектісінің ара қатынасы. Өндірісті басқару жүйесіндегі басқару субъектісінің активтік (белсенді) ролі. Экономикалық жүйелердегі басқаруды жүзеге асыру үшін кері байланыстардың маңызы. Үлкен жүйелердің қасиеттері.
Тарихи жағдайлары және менеджменттің дамуын дәуірге бөлу. Басқаруды ғылым және зсрттеудің дербес саласы ретінде тану. Ф.У.Тейлор және оның «Ғылыми менеджмент қағидалар кітабы. Басқаруды ғылыми пәнге айналдырудың алғы шарттары. Ірі салалар мен кәсіпорындар, оларды басқарудағы формаланған тәсілдер. Басқару ғылымының дамуына маңызды үлес қосқан негізгі тәсілдер. Басқарудағы әртүрлі мектептерді бөлу позициясының тәсілі: ғылыми мектебі, әкімшілік мектебі, адамдар арасындағы қарым-қатынастар мектебі, тәртіптілік мектебі, басқару ғылымы мектебі немесе сандық әдістер мектебі. Ғылыми басқару мектебінің кұрылуы мен дамуы, оның негізін салушылар. Басқарудың классикалық немесе әкімшілік мектебінің өкілдері. Адамдар арасындағы карым-қатынастар мектебі, оның өкілдері. Тәртіптілік мектебінің негізгі мақсаты, оның екілдері. Басқару ғылыми мектебінің сипаттамасы, Жағдайлық тәсіл, оның өкілдері және басқару теориясына қосқан үлесі Процестік тәсіл, оның сипаттамасы және өкілдері. М.Мескон бойынша басқару тәсілдерінің эволюциясы. Қазіргі кезеңдегі менеджмент концепциясы Қазіргі кезеңдегі менеджментің әлеуметтік-экономикалық негіздері. Менеджмент жүйесі мен жеке меншік формасының өзара байланысы. Мемлекеттік басқару мен менеджмент қатынасы. Экономиканың мемлекеттік және нарықтық секторларының арасындағы қызметтер салаларын бөлу. Шаруашылықтың тиімділігін анықтауға ресурстық-әлеуметті тәсіл. Қазақстандағы менеджменттің методологиялық негіздері Қазақстанда менеджменттің қалыптасуы мен дамуының саяси және экономикалық алғы шарттары, оның казіргі заманғы өндірісінің дамуындағы рөлі.
Қазақстанда рыноктық қарым-қатынастарға өтудің негізгі бағыттары. Реформаларды тездету мен тереңдетудің мақсаттары мен мәселелері. Менеджменттің орны мен ролі. Экономика, саяси және басқарудың әрекеттестігі. Қазақстандағы кәсіпкерлік пен бизнестің мазмұны мен негізгі ерекшеліктері. Олардың дамуына ішкі және сыртқы ортаның әсері. Менеджмент және кәсіпкерлік. Менеджмент бірігіп құрастырылған еңбектің кұрама бөлігі және Казақстандағы меншіктің жаңа карым-қатынастарын жүзеге асыру құралы ретінде. Өзін-өзі басқару концепциясы реттелінетін нарықтық экономикаға өтудің ғылыми негізі ретінде. Қазақстан Республикасының қалыптасуы және дамуының стратегиясы, Экономиқалық даму стратегиясының кезеңдері. Реформаларды тереңдету бойынша Қазақстан Республикасы өкіметінің орта мерзімдік бағдарламалары.
Ұйым туралы түсінік. Ұйымның жалпы сипаттамалары. Ұйымның негізгі ерекшеліктері мен түрлері. Формальды (ресми) және формальды емес (бейресми) ұйымдар. Еңбекті көлденең және тік бағытта бөлу. Ұйымдағы басқару процесі. Басқарудың негізгі деңгейлері. Басқарудың объектісі мен субъектісі. Менеджмент жүйесіндегі кәсіпкерлік. Кәсіпкерлер басқарушылар ретінде. Жетістікке бағытталған басқару. Қазіргі заманғы менеджер моделі. Ұйым мақсаттары және олардың классификациясы Мақсат басқарудың қажетті элементі ретіңде. Менеджменттегі мақсаттық тәсіл. Мақсатты жасау мен тұжырымдаудың методологиялық және ұйымдастырушылық факторлары. Мақсаттар классификациясы. Мақсат декомпозициясы және мақсат бұтағы. Мақсат және мәселелер: біріктіру, үйлестіру, тиімділік. Менеджментте шешілетін мәселелер, олардың түрлері. Реттеу, ұйымдастыру, үйлестіру мен тексеру жөніндегі менеджмент мәселелері. Белгіленген мақсатқа жету. Ұйымның ішкі және сыртқы ортасы Ұйымның ішкі ортасы туралы түсінік. Ішкі айнымалылар: мақсаттар, құрылым, міндеттер, технология және адамдар. Мақсаттар туралы түсінік және олардың әртүрлілігі. Бөлімшелердің мақсаттары. Ұйым құрылымы. Еңбекті арнайы бағытқа бөлу. Басқару көлемі. Міндеттер сипаттамасы. Технология түсінігі. Технологияның классификациясы. Фирма табысына технологияның әсер етуі. Басқаруға жағдайлық көзқарастағы адам айнымалысының негізгі аспектілері. Ішкі айнымалылардың өзара байланысы. Сыртқы орта туралы түсінік. Сыртқы ортаның маңызы және оның ұйым жұмысына әсері. Сыртқы орта сипаттамалары: факторлардың өзара байланыстылығы, ортаның, күрделілігі, ортаның козғалмалылығы, ортаның белгісіздігі. Тура әсер ететін орта: жабдықтаушылар, материалдар, капитал, еңбек ресурстары, тұтынушылар, бәсекелестер. Жанама әсер ететін орта: экономика жағдайы, әлеуметпк-мәдени факторлар, саяси факторлар, жергілікті халықпен қарым-қатынас. Технология факторының сыртқы аспектілері.
Басқарудың ұйымдастыру құрылымы туралы түсінік. Басқарудың ұйымдастыру құрылымының түрлері: сызықтық, функциональдық, сызықтық- функциональдық (штабтық), матрицалық. Олардың артықшылықтары мен кемшіліктері. Басқарудың ұйымдастыру кұрылымын жобалау. Жобалау кезеңдерінің сипаттамасы. Ұйымдастыру құрылымына қойылатын негізгі талаптар. Ұйымдастыру құрылымының тиімділігінің параметрлері. Ұйымдастыру құрылымында бөлімшелерді үйлестіру мен интеграциялау (біріктіру) механизмі. Басқару нормасы (мөлшері). Басқарудың қазіргі заманғы ұйымдастыру кұрылымы.
Нарықтық қарым-қатынас жағдайында шаруашылық қызметінің казіргі заманғы түрлері. Кәсіпорындарды әртүрлі ұйымдастыру-құқықтық белгілері бойынша классификациялау. Қазақстан Республикасы азаматтық кодексі және ұйымдастыру-құқықтық түрлері: мемлекеттік және қазыналық кәсіпорындар, коммерциялық емес ұйымдар, шаруашылық серіктестіктер мен Акционерлік қоғамдар, өндірістік кооперативтер. Шаруашылық серіктестіктер сипаттамалары және олардың түрлері: толық серіктестік, қосымша жауапкерішілікті серіктестік, коммандитты серіктестік, жауапкершілігі шектелген серіктестік. Акционерлік қоғамдар: ашық және жабық. Еншілес және тәуелді шаруашылық серіктестіктері. - Ұйым бірлестіктері (ассоциациялар, одақтар). Ассоциациялардың ұйымдастыру-құқықтық түрлері: холдинг компаниялары мен қаржы-өнеркәсін топтары, концерндер, консорциумдар, трестер, синдикаттар, картельдер. Фирмаларды басқарудағы ерекшеліктер: - меншік сипаттамасы бойынша (жеке-картель, синдикат, пулдар, трест, концерн, өнеркәсіп холдингтері, қаржы тобы, мемлекеттік және кооперативтік одақтар); - бақылау және капиталдың тиістілігіне байланысты (ұлттық, шетелдік, аралас); - әрекет саласы (сферасы) бойынша (филиалдар, бағынышты компаниялар, трансұлттық корпорациялар). Әрекеттестікті ұйымдастыру және өкілеттіліктер Делегирлеу, өкілеттіліктер және жауапкершілік. Өкілеттілікті делегирлеу және менеджмент жүйесінде жауапкершілікті бөлу. Ұйымдық өкілеттіліктер. Әкілеттілік шектері. Басқарудың деңгейлері мен функциялары бойынша өкілеттілік пен жауапкершілікті бөлу. Сызықты және аппаратты (штабты) өкілеттіліктер. Өкілеттіліктер және билік. Орталықтандырылған және орталықтандырылмаған өкілеттіліктер. Орталықтандырылмаудың дәрежесін анықтайтын факторлар. Өкілеттілікті беру концепциясының сипаттамасы: классикалық копцепция мен ұйымдық, өкілеттілікті қабылдау концепциясы. Өкілеттілікті бөліп беруді тиімді ұйымдастыру. Өкілеттілікті тиімді делегирлеуге кедергілер.
Информация туралы түсінік. Информация басқару қызметінің пәні ретінде. Информацияның басқару тиімділігіне әсері. Информацияның анықтамасы, қасиеттері, классификациясы. Информацияға қойылатын талаптар. Фирма ішіндегі информация жүйесінің негізгі қағидалары, мәселелері мен функциялары. Информация сапасына әсер ететін факторлар. Информация құрылымы. Информациялық жүйелер. Информациялық ағымдарды ұйымдастыру, информацияны жинау мен өңдеу әдістері. Менеджмент жүйесіндегі информацияны жіктеу (бөлу). Менеджменттің информациялық икемділігі. Казақстан экономикасын басқарудың информациямен қамтамасыз етілуі. Басқарудағы коммуникацияның ролі. Менеджменттегі көлденең және тік коммуникациялар. Коммуникациялық процесс, оның кезеңдері мен элементтері. Жеке адам арасындағы және топтық коммуникациялар. Қарым- қатынас түрлері мен ұйымдастыру түрлері. Іскерлік қарым-қатынастың дамуы. Қарым-қатынастың жеке адамдық және кәсіпшілік факгорлары. Құжат айналымын жобалау. Коммуникациялық кедергілер мен оларды жеңіп шыгу әдістері. Менеджменттегі басқару шешімдері Менеджмент процесіндегі шешімнің ролі. Басқару шешімдері туралы түсінік және олардың классификациясы. Шешім жасаудың логикалық схемасы. Басқару шешімдерін жасау әдістері. Басқару - шешімдер сапасының көрсеткіштері. Шешімдерді қабылдау мен жүзеге асыру кезеңдері. Белгісіздік жағдайда шешім қабылдау. Шешім салдары: бағалау мен болжау. Шешімді оптимальдаудың (үйлесімді жасаудың) негізгі факторлары. Күрделілігі әртүрлі проблемаларды шешудегі басқару шешімдері. Бағдарламалы-мақсаттық және проблемалы-бейімделген басқару.
РЫНОКТЫҚ ЭКОНОМИКАДАҒЫ БАСҚАРУ ӘДІСТЕРІНІҢ ЖҮЙЕСІ
Экономикалық әдістердің басқару әдістер жүйесіндегі орны. Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуын тездету
үшін көбінесе халық
шаруашылығының барлық, деңгейлеріндегі басқарудың экономиқалық әдістеріне көшудің маңызы. Басқарудың экономиқалық әдістерінің классификациясы. Рыноктық қарым-қатынастарын құру кезеңінде басқарудың әртүрлі деңгейлеріндегі экономиқалық әдістерді қолдану ерекшеліктері.
Басқарудағы әлеуметтік-психологиялық әсердің орны мен ролі. Әлеуметтік-психологиялық басқару әдістерінің классификациясы мен сипаттамасы. Өндірістік ұжымды құрастыру әдістері, ұжымдағы топтық қарым- қатынастарды реттеу. Әлеуметтік-экономикалық дамуды басқарудағы әлеуметтік факторлардың ролін арттыру. Қайта құру тұжырымдамасындағы адам факторы. Шаруашылық ісінің әлеуметтік бағытын күшейту. Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуын арттыру
басқарудың шаруашылық механизмінің тиімділігінің жоғарғы критерийі ретінде. Басқарудың ұйымдастыру - өкімдік әдістері Әкімшіл-өкімдік әдістердің басқару әдістері жүйесіндегі орны, олардың басқа басқарушылық әсер өту тәсілдерімен түбегейлі өзара байланысы. Әкімшіл-өкімдік әдістердің мәні және олардың сипаттамасы. Жедел (оперативтік) басқарудағы пайдаланылатын ұйымдастырушы әдістері. Басқару әсері, оның мақсаттары және басқару жүйелерінің әртүрлі денгейінде жүзеге асырылу формалары (түрлері). Экономиканы басқарудың құқықтық әдістерінің ролі. Өндірісті басқарудағы құқықтық реттеу механизмі.
Ұйымдастыру менеджмент функциясы ретінде Ұйымдастыру функциясының мазмұны. Ұйымдастыру функциясын орындау процесіндегі негізгі қағидалар. Басқару қызметін ұйымдастыру ерекшеліктері мен түрлері. Функцияларды, екілеттіліктерді, жауапкершілікті бөлу. Басқару қызметін тәртіптеу (ережелеу) және нормалау (мөлшерлеу). Басқарушы қызметшілер (персонал) түрлері бойынша басқару қызметін ұйымдастыру формасын дифференциациялау.
Жоспарлаудың мазмұны, мақсаттары мен міндеттері. Жоспар түрлері, жоспарлау формалары. Жоспарлау қағидалары: графиктер, байланыс, деңгейлер, күнтізбеге байлау. Ұйымның жұмысын стратегиялық жоспарлау. Стратегиялық жоспарды жасаудың әдістері, процедуралары мен ережелері. Стратегиялық жоспарды бағалаудың сандық және сапалық критерийлері. Сіратегияны жүзсге асыру процесін басқару. Тактикалық жоспарлау. Тактикалық жоспарды жасау сипаты мен процедурасы. Фирма ішіндегі жоспарлауды ұйымдастыру формалары. Ұйымды басқарудағы бизнес-жоспар. Міндеттер, бизнес-жоспар бөлімдері. Жұмыс таңдау, бәсекелестік артықшылықтарының түрлері. Өткізу нарығын бағалау. Нарықты зерттеу процесінің кезеңдері. Бәсекелес мүмкіндігін бағалау. Маркетинг жоспары, өндіріс жоспары, қаржы жоспарының негізгі элементтері. Шет елдерде жоспарлауды ұйымдастыру және оның ерекшеліктері.
Мотивация туралы түсінік, оның маңызы мен эволюциясы. Казіргі замандағы мотивация теориялары. Мотивация, ынталандыру және белсендіру. Мотивацияның бастапқы және қосымша факторлары. Қажеттіліктер және мотивациялық тәртіп. Бірінші және екінші қажеттіліктер. Мотивацияның мазмұндылық теориясы: А.Маслоу бойынша қажеттіліктер иерархиясы; Ф.Герцбергтің қос факторлы теориясы; Мак Клелландтың қажеттіліктер теориясы. Мотивацияның процессуалдық (іс-жүргізушілік) теориясы: күту теориясы, әділеттілік теориясы, Портер-Лоулердің мотивация моделі (үлгісі). Менеджмент жүйесіндегі бақылау Басқарудағы бақылаудың объективті қажеттілігі. Басқарудағы бақылаудың функциялары мен түрлері. Бақылау технологиясы: бақылау концепциясын таңдау, бақылау мақсатын анықтау, бақылау нормасын (мөлшерін) сақтау, бақылау әдістері, бақылау көлемі мен саласы. Бақылау процесі. Бақылау процесінің кезеңдері. Нормативтер мен стандарттарды жасау. Бақылау жүйесіндегі экономикалық талдау. Өзгерістерді бақылау, нәтижелерді стандарттар мәліметтерімен салыстыру, түзетулер жасау. Ұйымның экономикалық потенциалын анықтау. Бақылаудың ұйымдастыру формалары. Тәуелді, тәуелсіз бақылау. Фирма ішіндегі бақылау. Аудиторлық тексеру. Ұйым тәртібінің ерекше аспектерін бақылау. Бақылауға кедергілер мен қарсыласу. Бақылаудың талаптары-критерийлері. Бақылаудың дер кезінде болуы мен икемділігі. Бақылаудың қарапайымдылығы мен тиімділігі. Контроллинг негіздерінің түсінігі. Жоспарлау жүйесі және контроллинг. Контроллинг аспаптары. Бақылаудың техникалық тәсілдері және қазіргі заманғы басқару техникасын пайдалану.
Адамды басқару және топты басқару. Топтар және олардың маңыздылығы. Формалды (ресми) және формалды емес (бейресми) топтар. Хоторн әксперименттері. Формалды емес (бейресми) ұйымдарды құрастыру және дамыту механизмі. Олардың сипаттамасы. Формалды емес ұйымдарды басқару. Хоманс моделі. Формалды емес ұйымдармен байланысты қиындықтар және пайдалар. Топтың жұмысының тиімділігіне әсерін тигізетін факторлар. Өкілеттіліктер мен комитеттер. Комитеттердің негізгі түрлері. Комитеттер арқылы басқару. Басшылық: билік, ықпал ету және әріптестік Ұйымдағы басқару. Өкілеттілік, жеке ықпал ету және билік. Билік балансы. Ықпал ету және билік формалары. Мәжбүр етуге негізделген билік. Қорқыту арқылы ықпал ету. Марапаттауға негізделген билік. Жағымды нығайту арқылы ықпал өту. Заңды билік. Дәстүр арқылы әсер ету. Эталондық билік (үлгі билігі). Харизма арқылы ықпал ету. Сараптау билігі. Парасатты сенім арқылы ықпал ету. Сендіру мен қатысу. Сендіру арқылы ықпал ету. Еңбекшілерді басқаруға қатыстыру арқылы ықпал ету. Ықпал етуді тәжірибе жүзінде пайдалану.
Лидерлік теориясына шолу. Жеке адамның қасиеті мен көзқарасы жағынан қарағандағы тәсілі. Тәртіптік тәсіл. Жағдайлық тәсіл. Лидер-әлеуметтік архитектор ретінде. Құрылым және бюрократия. Лидер және белгісіздік. Кадрлар жүйелерінің компоненттері. Формалды емес лидер. Басшылық стилі туралы түсінік және олардың түрлері, оны құрастыру факторлары. Басшылықтың автократтық, демократтық жәле либералдық стилі Лайкерттің адамға бағытталған басшылықтың төрт стильдері. Жұмыска және адамға негізделген екі өлшемді басшылық стилінің баян етілуі. Блэйк және Моутонның басқару кестесіне сәйкес басшылық стильдерін сипаттау. Стиль, қанағаттанушылық және өнімділік. Тиімді басшылықтың жағдайлық әдісі. Фидлердің жағдайлық басшылық моделі. Митчел мен Хаустын «жол-нысанаң» деп аталған әдісі. Херси мен Бланшардың «өмірлік цикл» теориясы. Врум-Йеттонның басшымен шешімдер қабылдау моделі. Бейімделген басшылық. Басшының жеке басы мен орындаушының жеке басы. Ерекше қасиеттер. Нарықтық карым-қатынас жағдайында менеджер имиджі.
Ұйымдық қайшылықтың табиғаты мен мазмұны. Қайшылық себептері. Қайшылық функциялары. Қайшылық процесінің моделі. Қайшылық нәтижесі, Ұйымдық қайшылықтардың негізгі түрлері. Қайшылық жағдайды басқару. Жеке адамдар арасындағы қайшылықтарды шешу әдістері. Күйзеліс (стресс) табиғаты. Күйзеліс себептері. Күйзеліс туғызатын ұйымдық және жеке адамдар факторлары. Күйзелістерді басқару. Қайшылық пен күйзеліс арасындағы өзара байланыс. Ұйымдық өзгерістер табиғаты. Мақсаттар, кұрылым, технология мен міндеттер, адамдар. Өзгерістерді басқару. Ұйымда өзгерістерді табысты өткізудің шаралары. Өзгерістерді жасау үшін басқаруда қызметкерлердің
қатысуын пайдалану. Өзгерістерге қарсылықтарды жою. Ұйымдық даму. Уйымдық дамудың алғы шарттары мен құндылығы.
Басқару мәдениетінің мәні мен түсінігі. Басқару мәдениеті өндіріс тиімділігін арттыру факторы ретінде. Басқару мәдениеті адамзат мәдениетінің бөлігі ретінде. Басқару мәдениетінің элементтері: басқару қызметкерлерінің мәдениеті, басқару процесінің мәдениеті, еңбек шарттарынын мәдениеті, құжаттау мәдениеті. Дамыған елдердегі экономикалық мәдениет ерекшеліктері. Ұйымдық мәдениет түрлері: күшті және нашар; формаланған және формаланбаған; функциональды және функциональды емес; айқындалған және жасырын; реттелінетін және реттелінбейтін т.б. Басқарудың корпоративтік мәдениеті Басқарудың корпоративті мәдениеті туралы түсінік. Корпорация мәдениетіне әсер етуші факторлар. Корпорация мәдениеті-ұйымдастырүшылық құрылым мен кадр жөніндегі саясаттағы құндылықтарды көрсету ретінде іске асырылады. Ұйымның
мәдени аспектілерінің классификациясының сипаттамасы. Корпоративтік мәдениеттің негізгі құндылықтары. Кәсіпкерліктің салалық мәдениеті. Сауда мәдениеті. Әкімшілік мәдениеті. Инновациялық мәдениет. Менеджердің іскерлік этикеті Этикет - адам тәртібін реттеудің бір формасы (турі). Іскерлік этикет ережелері. Іскерлік әтикеттің ерекшеліктері. Кәсіби этикет. Іскер адам киімі (костюмі). Сөйлеу мәдениеті. Адамның сейлеу мәдениетінің жалпы белгілері. Іскерлік қарым-қатынастар. Келіссөз стилі. Келіссөзге дайындық. Кеңсені (офисті) безендіру. Еңбек өмірінің сапа концепциясының қағидалары.
Менеджмент тиімділігі Менеджмент тиімділігі: ішкі және сыртқы параметрлері. Тиімділіктің экономикалық және әлеуметтік аспектілері. Фирманың менеджмент мүдделерін, меншігін және еңбек ресурстарын үйлестіру (байланыстыру). Менеджмент және еңбекақы төлеу. Менеджмент және фирма табыстығы. Менеджмент тиімділігін сандық бағалаудың методологиялық қағидалары. Тиімділікті арттыруға бағытталған стратегия: тенденцияларды таңдау және оларды практиқалық жүзеге асыру. Менеджмент тиімділігінің өзгеруін анықтайтын факторлар. Менеджмент болашағы.
Еңбек өнімділігі ұйым жұмысының тиімділігін қамтамасыз ететін көрсеткіш ретінде. Өнімділік мәселелеріне кешендік тәсіл. Өнімділікке жүйелік көзқарас. Сапа және өнімділік. Құндылық, сапа және өнімділік. «Кіру-шығу циклі» Өнімділік және сыртқы орта. Өнімділік және ішкі орта. Өнімділік критерийі бойынша басқару. Жоспарлау және өнімділік. Ұйымдастыру және өнімділік. Мотивациялау және өнімділік. Өнімділікті қамтамасыз етуде коммуникациялар, шеипм қабылдау және басшылық. Ұйымның барлық деңгейлеріндегі өнімділік.
Менеджмент түсінігі. Менеджмент тапсырмалары. Менеджмент түрлері. Басқарушы және басқарылушы кіші жүйелер. Басқару мен кәсіпкерліктің өзара байланысы. Американдық және Жапон менеджменті: ерекшеліктері мен өзгешеліктері. Жүйе және оның қасиеттері туралы түсінік. Жүйенің жұмыс істеу жағдайлары. Басқару жүйесі ретіндегі өндіріс түсінігі. Өндірісті басқару жүйесіндегі басқару объектісі мен субъектісінің өзара әрекеті. Басқару ғылымының дамуына елеулі үлес қосқан негізгі тәсілдер. Басқарудағы әртүрлі мектептерді бөлу позициясының тәсілі: ғылыми мектебі, әкімшілік мектебі, адамдар арасындағы қарым-қатынастар мектебі, тәртіптілік мектебі, басқару ғылымы мектебі немесе сандық әдістер мектебі. Жағдайлық тәсіл, оның өкілдері. және басқару теориясына қосқан үлесі. Процестік тәсіл, оның сипаттамасы және өкілдері. М.Мескон бойынша басқару тәсілдерінің эволюциясы. Казіргі заманғы менеджмент. Мемлекеттік басқару мен менеджменттің қарым-қатынасы. Экономиканың мемлекеттік және нарықтық секторларының арасындағы қызмет сфераларын бөлу. Қазақстанның нарықтық қатынастарға көшуінің негізгі бағыттары. Озін-өзі басқару тұжырымдамасы - реттелетін нарықтық экономикаға көшуінің ғылыми негізі. Қазақстан Республикасы Үкіметінің тереңдетілген реформа бойынша әрекеттерінің орташа мерзімдік бағдарламалары. Қазақстандағы кәсіпкерлік пен бизнестің мазмұны мен негізгі ерекшеліктері. Ұйым туралы түсінік. Ұйымның негізгі мінездемелері. Ұйымның негізгі ерекшеліктері мен түрлері. Менеджмент жүйесіндегі кәсіпкерлік. Кәсіпкерлер басқарушылар ретінде. Табысқа бағытталған басқару. Қазіргі заманғы менеджер моделі. Мақсат басқарудың қажетті элементі ретінде. Менеджменттегі мақсаттық тәсіл. Мақсаттардың жіктелуі. Мақсат және мәселелер: біріктіру, үйлестіру, тиімділік. Менеджментте шешілетін мәселелер, олардың түрлері. Реттеу, ұйымдастыру, үйлестіру және бақылау бойынша менеджмент тапсырмалары.
Ұйымның ішкі ортасы туралы түсінік. Ішкі айнымалылар: мақсаттар, құрылым, міндеттер, технология және адамдар. Бөлімшелердің мақсаттары. Ұйым құрылымы. Ішкі айнымалылардың өзара байланысы. Сыртқы орта туралы түсінік. Сыртқы ортаның маңызы және оның ұйым жұмысына әсері. Сыртқы орта сипаттамалары: факторлардың өзара байланыстығы, ортаның күрделілігі, ортаның қозғалмалылығы, ортаның белгісіздігі. Тура әсер ететін орта: жабдықтаушылар, материалдар, капитал, еңбек ресурстары, тұтынушылар, бәсекелестер. Жанама әсер ететін орта: экономика жағдайы, әлеуметтік-мәдени факторлар, саяси факторлар, жергілікті халықпен қарым-қатынас. Басқарудың ұйымдастыру құрылымы туралы түсінік. Басқарудың ұйымдастыру құрылымын жобалау. Жобалау кезеңдерінін сипаттамасы. Ұйымдастыру құрылымына қойылатын негізгі талаптар. Ұйымдастыру құрылымының тиімділігінің параметрлері. Делегирлеу, өкілеттіліктер және жауапкершілік. Басқарудың деңгейлері мен функциялары бойынша өкілеттілік пен жауапкершілікті бөлу. Сызықты және
аппаратты (штабты) өкілеттіліктер. Өкілеттілікті беру тұжырымдамасының сипаттамасы: классикалық тұжырымдама мен ұйымдық, өкілеттілікті қабылдау тұжырымдамасы. Ақпарат туралы түсінік. Ақпараттың анықтамасы, қасиеттері, жіктелуі. Ақпаратқа қойылатын талаптар. Ақпарат құрылымы. Ақпараттық жүйелер. Ақпараттық ағымдарды ұйымдастыру, жинау мен өңдеу әдістері. Басқарудағы коммуникацияның ролі. Менеджменттегі көлденең және тік коммуникациялар. Коммуникациялық процесс, оның кезеңдері мен элементтері. Жеке адам арасындағы және топтық коммуникациялар. Коммуникациялық кедергілер мен оларды жеңіп шығу әдістері. Менеджмент процесіндегі шешімнің ролі. Басқару шешімдері туралы түсінік және олардың классификациясы. Басқарушылық шешімдер сапасының көрсеткіштері. Белгісіздік жағдайда шешім қабылдау. Шешім салдары: бағалау мен болжау. Шешімді оңтайландырудың негізгі факторлары. Жобаны казіргі заманғы басқарудың базалық элементтері, кіші жүйелер және процестері. Басқару функцияларын таңдау және талдау. Функционалдық моделді жобалау. Халык шаруашылығаның барлық деңгейлеріндегі басқарудың экономиқалық әдістеріне көшудің маңызы. Басқарудың экономикалық әдістерінің классификациясы. Әлеуметтік-психологиялық басқару әдістерінің классификациясы мен сипаттамасы. Әлеуметтік-психологиялық басқару әдістерінің классификациясы мен сипаттамасы. Әкімшіл-өкімдік әдістердің мәні және олардың сипаттамасы.
Қазақстандағы кәсіпкерлікті қолдау тұжырымдамасы. Қазақстандағы кәсіпкерлік нысандары. Кәсіпкерлікті қолдаудың ұйымдастырушылық механизмі. Ұйымдастыру функциясының мазмұны. Ұйымдастыру функциясын орындау процесіндегі негізгі қағидалар. Басқарушылық қызметті ұйымдастыру ерекшеліктері және түрлері. Функцияларды, өкілеттеліктерді, жауапкершілікті бөлу. Ұйымның жұмысын стратегиялық жоспарлау. Стратегиялық жоспар жасау әдістері, процедуралары және ережелері. Стратегиялық жоспарды бағалаудың сандық және сапалық критерийлері. Стратегияны жүзеге асыру процесін басқару. Тактикалық жоспарлау. Тақтикалық жоспарды жасау сипаты мен процедурасы. Фирма ішіндегі жоспарлауды ұйымдастыру формалары. Ұйымды басқарудағы бизнес-жоспар. Міндеттер, бизнес-жоспар бөлімдері. Қазіргі заманғы мотивация теориялары. Мотивация, ынталандыру және белсендіру. Мотивацияның бастапқы және қосымша факторлары. Бірінші және екінші қажеттіліктер. Мотивацияның мазмұндылық теориясы: А.Маслоу бойынша қажеттіліктер иерархиясы; Ф.Герцбергтің қос факторлы теориясы; Мак Клелландтың қажеттіліктер теориясы. Мотивацияның процессуалдық теориясы: күту теориясы, әділеттілік теориясы, Портер-Лоулердің мотивация моделі. Бақылау процесі. Бақылау процесінің кезеңдері. Нормативтер мен стандарттарды жасау. Бақылаудың ұйымдастыру формалары, Талаптар - бақылау критериелері. Контроллингтің негізінің түсінігі. Адамды және топты басқару. Формалды (ресми) және формалды емес (бейресми) топтар. Формалды емес ұйымдарды басқару. Хоманс моделі. Формалды емес ұйымдармен байланысты қиындықтар мен табыстар. Өкілеттілік, жеке ықпал ету және билік. Дәстүр арқылы әсер ету. Эталондық билік (үлгі билігі). Харизма аркьшы ықпал ету. Сараптау билігі. Парасатты сенім арқылы ықпал ету. Еңбекшілерді басқаруға қатыстыру арқылы ықпал ету. Ықпал етуді тәжірибе жүзінде пайдалану. Лидерлік теориясына шолу. Басшылық стилі туралы түсінік және олардың түрлері, оны құрастыру факторлары. Басшылықтың автократтық, демократтық жәле либералдық стилі. Лайкерттің адамға бағытталған басшылықтың төрт стильдері. Жұмысқа және адамға негізделген екі өлшемді басшылық стилінің баян етілуі. Кайшылық процесінің моделі. Күйзеліс салдарлары. Ұйымдық қайшылықтардың негізгі түрлері. Күйзелістерді басқару. Қайшылық пен күйзеліс арасындағы өзара байланыс. Фирманың кадрлық саясатын жасау және жүргізу. АҚШ және Жапония фирмаларындағы персоналдарды басқару ерекшліктері. Басару мәдениеті - өндірісті көтеру факторы ретінде. Басқару мәдениетінің элементтері. Ұйымдастырушылық мәдениеттің түрлері. Кәсіпкерліктің салалық мәдениеті. Сауда мәдениеті. Әкімшілік мәдениеті. Инновациялық мәдениет. Іскерлік қарым-қатынас. Келіссөз стилі. Тиімділіктің экономикалық және әлеуметтік аспектілері. Менеджмент тиімділігін сандық бағалаудың методологиялық қағидалары. Бизнес инжинирингі және реинжинирингі. Бизнес инжинирингі және реинжинирингі туралы түсінік. Бизнес-процесс тусінігі.
1. Әубәкіров Я.Ә., Байжұмаев Б.Б., Жақыпова Ф.Н., Табеев Т.П. Экономикалық теория курсы - Алматы, 1999. 2. Әубәкіров Я.Ә., Досқалиев С.Ә., Байжұмаев Б.Б., Жәйшибеков Ж.Қ,. Экономикалық теория негіздері. Оқу кұралы - Алматы, Санат, 1998. 3. Шеденов Ө.Қ., Жүнісов Б.А., Байжомартов Ү.С., Комягин Б.И. "Жалпы экономикалық теория". Алматы-Ақтобе, 2002. 4. Есқалиев М.Д., Өткен кезеңнің ойшыл экономисттері және қазіргі көзқарас. Алматы, 2004. 5. Экономикалық теория бойынша практикалық; оқу кұралы /профессор Жатқынбаевтың жетекшілігімен/ Алматы, 2006ж. З00 бет. 6. Экономикалық теория ( оқу құралы) С. Әкімбаев, А.С.Баймұхамбетов, Астана 2002 ж.
7. «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» ҚР презнденті Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы; Алматы, 28 ақпан, Алматы, 2007 ж. 8. «Қазақстан әлемдегі бәсекеге қабілетті 50 ел қатарына кіру стратегиясы» ҚР президенті Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы. Алматы, 2006ж. 9. «Қазақстан өз дамуындағы серпіліс жасау карсаңында» ҚР президенті Н.Ә. Назарбаевтың Кззақстан халқына жолдауы. Астана, 2006 жыл 2-ші наурыз. 10. «Қазақстан экономикалық, әлеуметтік және саяси жедел жаңару жолында» ҚР президенті Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы. Алматы,Атамұра-2005ж, 48 бет. 11 . Елемесов Р.Е. Предмет, теория и методология экономической науки. Вестник КазНУ №5, 2006 г 1 2. Гутова Н.Н. Проблемы развития экономической теории в Казахстане. Вестник КазНУ №6, 2004г. 13. Жексембина. Экономика ілімдерінің даму эволюциясы. Экономика негіздері. №1-3, 2004 ж. 14. Дүйсекова А.К. Экономикалық теорияның мектептеріндегі капитал теориясы туралы көзқарастар. ҚазҰУ Хабаршы №5, 136 бет. 15. Сәдіраликов М. Қазақстандағы нарық мәселелері. Экономика негіздері. №1, 2006 ж. 16. Кабдиев Д.К. Развитие экономической мысли в Казахстане. – Алматы, 1979. 17. Елемесов Р.Е. Переходная экономика: проблемы методологии и теории. – Алматы, 1998.
Негізгі:
1. Экономика предприятия / под ред. Беа Ф., Дихтла Э., Швайтцера М.-М.: ИНФРА-М, 2001.-928 6. 2. Экономика предприятия / ( фирмы ) / под ред. Волкова О.И., Девяткина О.В.-М.: ИНФРА-М, 2002. -600 б. 3.
Экономика предприятия / под ред. Кантора Е.Л.- СПб.: Питер, 2002.-352б. 4.
Экономика предприятия / под ред. Горфинкеля В.Я., Швандара В.А. - М.:ЮНИТИ, 2001.-719 6. 5. Экономика предприятия / под ред. Сафронова Н.А.-М.: Юрист, 2002. -606 6. Қосымша:
1. Волков О.И., Скляренко В.К. Экономика предприятия (курс лекций).-М.: ИНФРА-М, 2002. -280 6. 2. Паламарчук А.С., Паштова Л.Г. Экономика предприятия.-М.: ИНФРА-М, 2001. -176 6. 3.
Мокий М.С., Скамай Л.Г., Трубочкина М.И. Экономика предприятия.-М.: ИНФРА-М, 2002. -264 6. 4. Ворст Й., Ревентлоу П.,Экономика фирмы / Пер. С дат.-М.: Высшая школа, 1994. -272 6. 5.
Зайцев Н.Л. Экономика промышленного предприятия. Практикум.-М.: ИНФРА-М, 2001. -190 6. 6. Долан Э., Линдсей Д. Рынок. Микроэкономическая модель - СПб: Печатный двор, 1992. —496 б. 7.
Пиндайк Р., Рубинфельд Д. Микроэкономика. -М.: Дело, 2001. -510 б. 8.
Хайман Д.Н. Современная микроэкономика: анализ и применение. Т.І.2., - М.: Финансы и статистика, 1992. -384 б. 9. Мескон М., Альберт М., Хедуори Ф. Основы менеджмента. - М.: Дело, 1992.-702 6.
10. Бухалков М.И. Внутрифирменное планирование. - М.: ИНФРА-М, 2001.^00 6. 11. Царев В.В. Внутрифирменное планирование. - СПб:: Питер, 2002. —496 б. 12. Алексеева М.М. Планирование деятельности фирмы. - М.: Финансы и статистика, 1997. -248 б.
Менеджмент пәні 1. Ахметов К.Ғ., Сағындықов Е.Н., Байжомартов Ү.С., Жүнісов Б.А., Жұмаев Ж.Ж. Менеджмент негіздері. - Ақтебе-Орал: «А-Полиграфия», 2005. 2. Бердалиев К.Б., Саткалиева Т.С., Сарсембаева Р.Б., Никифорова Н.Б. Основы менеджмента. - Алматы: КазГАУ, 1995. 3. Бердалиев К.Б. Основы управления экономикой Казахстана. Алматы: КазГАУ, 1998. 4 . Бердалиев К.Б., Өмірзақов С.Ы., Есенғазиев Б.К. Ерғалиев К.Р. Басқару негіздері.-Алматы: Экономика, 1998. 5. Бердалиев К.Б., Тұрсынбаева А.А., Сатқалиева Т.С., Өмірзақов С.Ы. Менеджмент теориясы мен тәжірибесі. - Алматы, 2002. 6. Бердалиев К.Б. Менеджмент / Курс лекций. - Алматы: Экономика, 2005. 7. Виханский О.С., Наумов А.И. Менеджмент. - М.: Гардарина, 1996. 8. Виханский О.С. Стратегическое управление.-М.: Гардарина, 1998. 9. Герчикова И.Н. Менеджмент. - М.: Банки-Биржи, 1999. 1 0. Глухов В.В. Основы менеджмента. - Санкт-Петербург, 1995. 11 . Кабүшкин Н.И. Основы менеджмента. - Минск, 1998. 1 2. Карлофф Б. Деловая стратегия. -М., 1993. 1 3. Кнорринг В.И. Искусство управления. - М.: Бек, 1997. 14 . Котлер Ф. Управление маркетингом/Сокр.пер. с англ. - М.: Экономика, 1980. 1 5. Кубаев К.Е. Теория построения систем управлспия. /Ж. «Транзитная экономика». - Алматы, 1998, №2, с.37-52. 1 6. Кубаев К.Е. Учебно-методический комплекс по дисңиплине « Менеджмент качества»: для направл. подгот. магистрантов ио спецальности 6N0507 Менеджмент / К.Е. Кубаев, А.Н. Тургинбаева; Министерство образования и науки РК, КазНУ им. аль-Фараби. Алматы: Қазақ университеті, 2005.-
85 с. 17. Кәмпбелл Р. Макконнелл, Стэнли Л. Брю. Экономикс: принципы, проблемы и политика. - М.: Республика, 1992, т.1, гл.21; т.2, гл.5, 32. 1 8. Мамыров Н.К. Менеджмент и рынок. Казахстанская модель. -Алматы, 1998. 19.
Менеджмент организации /Под ред.
З.П.Румянцевой, И.А.Соломатина. М.: Инфра - М, 1995. 20. Мескон М.Х. и др. Основы менеджмента /Пер.с англ. М.: Дело, 1992. 21 . Назарбаев Н.А. Стратегия становления и развития Казахстана как суверенного государства. - Алматы: РГЖИ «Дәуір», 1992. 22. Назарбаев Н.Ә. Қазақстан өз дамуындағы жаңа серпіліс жасау жүктеу 206,7 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау